Khi nói tới những dòng thơ không bao giờ chết, nơi đây chúng ta chỉ muốn nói rằng có những dòng chữ sẽ vẫn được lưu giữ trong ký ức một dân tộc, bất kể là những trận mưa bom, đạn, mìn, đại bác không ngừng bắn vào họ. Và ngay cả khi những tập thơ, các trang giấy có bị đốt ra tro, những dòng thơ đó sẽ vẫn được lưu truyền từ đời này sang đời kia của một dân tộc, nếu họ còn sống sót. Chúng ta may mắn sống trong thời đại của điện thoại thông minh và Internet, nên được nhìn thấy những hình ảnh, đoạn phim, được nghe những tiếng kêu đau đớn từ dưới những đống gạch vụ, và được đọc những đoạn thơ ngắn được gửi ra rất vội từ những người sống sót sau các trận thảm sát. Thế giới này đầy những trận mưa tội ác, từ thảm sát Ukraine tới gạch vụn Gaza... Nhìn thấy những hình ảnh kinh hoàng này, chúng ta mới nhớ rằng cả ngàn năm trước cũng đã có những cuộc chiến hoặc giành đất, hoặc thánh chính. Thời đó chưa có phi cơ, xe tăng, đại bác, súng... Và các chiến binh phải đi bộ, đi ngựa ngàn dặm để cầm gươm
BÀI MỚI
Khi nói tới những dòng thơ không bao giờ chết, nơi đây chúng ta chỉ muốn nói rằng có những dòng chữ sẽ vẫn được lưu giữ trong ký ức một dân tộc, bất kể là những trận mưa bom, đạn, mìn, đại bác không ngừng bắn vào họ. Và ngay cả khi những tập thơ, các trang giấy có bị đốt ra tro, những dòng thơ đó sẽ vẫn được lưu truyền từ đời này sang đời kia của một dân tộc, nếu họ còn sống sót. Chúng ta may mắn sống trong thời đại của điện thoại thông minh và Internet, nên được nhìn thấy những hình ảnh, đoạn phim, được nghe những tiếng kêu đau đớn từ dưới những đống gạch vụ, và được đọc những đoạn thơ ngắn được gửi ra rất vội từ những người sống sót sau các trận thảm sát. Thế giới này đầy những trận mưa tội ác, từ thảm sát Ukraine tới gạch vụn Gaza... Nhìn thấy những hình ảnh kinh hoàng này, chúng ta mới nhớ rằng cả ngàn năm trước cũng đã có những cuộc chiến hoặc giành đất, hoặc thánh chính. Thời đó chưa có phi cơ, xe tăng, đại bác, súng... Và các chiến binh phải đi bộ, đi ngựa ngàn dặm để cầm gươm
“Tôi từ chức để có thể lên tiếng, ủng hộ các vụ kiện tụng và hợp tác với các cá nhân và tổ chức khác tận tâm bảo vệ pháp quyền và nền dân chủ Mỹ. Tôi cũng dự định sẽ bảo vệ những thẩm phán không thể công khai lên tiếng bảo vệ chính mình. Tôi không thể chắc chắn rằng mình sẽ tạo ra sự khác biệt. Tuy nhiên, tôi nhớ lại những gì Thượng nghị sĩ Robert F. Kennedy đã nói vào năm 1966 về việc chấm dứt chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi: “Mỗi khi một người đứng lên vì một lý tưởng, hoặc hành động để cải thiện cuộc sống của người khác, hoặc chống lại sự bất công, người đó sẽ tạo ra một đợt sóng hy vọng nhỏ bé.” Khi những đợt sóng nhỏ bé này hội tụ đủ, lúc đó có thể trở thành một cơn sóng thần.
Người Mỹ hay nói ‘tung đồng xu’ khi cần phải chọn giữa hai điều gì, vì mỗi đồng xu đều có hai mặt khác nhau – hai khả năng, hai lựa chọn, hai phía của cơ hội. Nhưng rất sớm thôi, câu nói ấy sẽ mất nghĩa. Bởi sắp tới, nước Mỹ chuẩn bị tung ra một đồng xu mà dù ngửa hay sấp, vẫn chỉ rơi về một phía – phía của Tổng thống Donald Trump. Bộ Ngân Khố Washington-Trump gọi đó là biểu tượng cho tinh thần quật cường của quốc gia nhân dịp 250 năm lập quốc. Nhưng với nhiều người, đó lại là dấu hiệu cho thấy nước Mỹ đang dần quên mất chính điều mà nó từng sinh ra để bảo vệ: quyền tự do lựa chọn.
Khi lịch sử bị xem nhẹ, nó không ngủ yên mà trở lại, nghiêm khắc hơn. Và mỗi khi nước Mỹ bước vào thời kỳ chia rẽ sâu sắc, tiếng vọng ấy lại dội về – nhắc rằng ta từng đi qua những năm tháng hỗn loạn, và vẫn tìm được lối ra. Robert A. Strong, học giả tại Đại học Virginia, cho rằng để hiểu nước Mỹ hiện nay, ta nên nhìn lại giai đoạn giữa hai đời tổng thống Ulysses S. Grant và William McKinley – từ năm 1876 đến 1896. Hai mươi năm ấy là một bài học sống động về cách một nền dân chủ có thể trượt dài trong chia rẽ, rồi chậm chạp tự điều chỉnh để tồn tại.
Khi nhìn bản đồ địa lý và duyệt lại lịch sử, thì chúng ta nhận ngay rằng: tuy Việt Nam nằm trong vùng Đông Nam Á về địa lý nhưng trên phương diện văn hóa thì chúng ta thuộc nền văn hóa Đông Á cùng với Trung Quốc, Nam Hàn, Nhật Bản, Đài Loan và Singapore. Câu hỏi hiển nhiên phải đặt ra là: tại sao Việt Nam thua xa Trung Quốc, Nam Hàn, Nhật Bản, Đài Loan và Singapore trên phương diện phát triên kinh tế? Tại sao khi xuất ngoại du học thì các sinh viên VN không hề thua kém sinh viên các quốc gia Đông Á kia mà còn vượt trội trên nhiều phương diện?
Một nghiên cứu mới của Đại học King’s College London cho thấy: chỉ cần dành 20 phút xem tranh trong viện bảo tàng cũng đủ để giảm hormone căng thẳng và giúp cơ thể thư giãn. Thí nghiệm được thực hiện tại Courtauld Gallery ở Luân Đôn – nơi trưng bày các tác phẩm của Manet, Van Gogh và Gauguin. 50 tình nguyện viên, tuổi từ 18 đến 40, được chia làm hai nhóm: một nhóm xem tranh gốc trong phòng trưng bày, nhóm còn lại xem bản sao trong không gian bình thường.
Người đời thường nói Beethoven cô độc trong tình yêu, nhưng cái chết của ông không khép lại trái tim ấy. Giữa đống giấy tờ trong ngăn bàn của thiên tài điếc, người ta tìm thấy một bức thư tình chưa gửi – ngọn lửa còn cháy dở của một cuộc tình bị giấu kín. Bức thư không đề tên người nhận. Chỉ có mấy chữ run rẩy: “Gửi người yêu bất tử.”“Anh chỉ có thể sống trọn vẹn bên em, hoặc không sống gì cả... Anh sẽ lang thang mãi cho đến khi được bay về với vòng tay em.”
Sự tồn tại của các chính đảng đối lập mạnh, có chiến lược, và quyết tâm là thước đo quan trọng cho sự tự do chính trị và sức khỏe của một nền dân chủ phát triển. Đánh giá về những gì Đảng Dân chủ, cụ thể tại Thượng viện, đã và đang thực hiện trong nhiệm kỳ thứ hai của Donald J. Trump, sẽ thấy họ vẫn chưa làm tròn trách nhiệm của một đảng đối lập đúng nghĩa. Để đánh giá hiệu quả hoạt động của các thượng nghị sĩ Dân Chủ, trước tiên cần thấy rõ những thách thức mà họ đang phải đối mặt. Các bình luận gia và học giả cho rằng Trump và các đồng minh đang trở thành một mối đe dọa nghiêm trọng đối với các chuẩn mực dân chủ và pháp quyền. Thượng nghị sĩ Dân chủ, Chris Murphy (Connecticut) đã mô tả thời điểm hiện tại: “Chúng ta đang chứng kiến một cuộc tấn công chậm rãi, mỗi ngày vào thể chế dân chủ. Các cơ chế dân chủ đang bịt miệng bất đồng chính kiến. Hệ thống tư pháp đang bị biến thành một cơ chế để quấy rối và bỏ tù những người được cho là kẻ thù của Tổng thống.”
Trưởng Lão Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ — húy thượng Nguyên hạ Chứng, đời thứ 44 dòng Lâm Tế — đã thuận thế vô thường, viên tịch vào ngày 24 tháng 11 năm 2023 tại Chùa Phật Ân, Việt Nam. Ngài là bậc Cao Tăng Thạc Đức, người đã cống hiến trọn đời cho Phật Giáo Việt Nam, Dân Tộc, và Giáo Dục. Từ Viện Đại Học Vạn Hạnh đến các Viện Cao Đẳng Phật Học như Hải Đức – Nha Trang và Quảng Hương Già Lam – Sài Gòn, Ngài đã dìu dắt và đào tạo bao thế hệ Tăng, Ni, Phật tử. Để tưởng niệm bậc Thạch Trụ Tòng Lâm đã cống hiến cả đời mình cho Đạo Pháp và Dân Tộc, Hội Đồng Hoằng Pháp – Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất sẽ long trọng tổ chức: LỄ ĐẠI TƯỜNG TRƯỞNG LÃO HÒA THƯỢNG THÍCH TUỆ SỸ
Khi nói đến mãn kinh (menopause), nhiều người thường nghĩ ngay đó là cột mốc khép lại khả năng sinh sản của người phụ nữ. Nhưng đằng sau sự thay đổi sinh học ấy là một cuộc “tái cấu trúc” thầm lặng trong não bộ: hormone, trí nhớ, tâm trạng và giấc ngủ đan xen những thay đổi phức tạp.
Sau hơn một năm bùng phát dịch sởi với hàng ngàn ca nhiễm, ngày 10 tháng 11, 2025, Tổ chức Y tế Liên Mỹ (PAHO) – cơ quan khu vực của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) – đã chính thức rút lại danh hiệu “quốc gia không còn bệnh sởi” của Canada. Quyết định được đưa ra tại cuộc họp của Ủy ban loại trừ bệnh sởi khu vực châu Mỹ tổ chức ở Mexico City. Là nhà dịch tễ học chuyên nghiên cứu sự lan truyền của bệnh truyền nhiễm, tác giả cho biết kết quả này không gây ngạc nhiên: sởi là một trong những bệnh dễ lây nhất, và việc tỉ lệ chích ngừa ở trẻ em tại Canada cùng nhiều quốc gia khác sụt giảm đã khiến hàng loạt trẻ mất khả năng bảo vệ.
Khi Đức Giáo Hoàng Leo XIV – vị giáo hoàng người Mỹ đầu tiên – hiếm hoi nhắc đến chính trị nội địa Hoa Kỳ, ngài đã gây xôn xao. Câu chuyện bắt đầu khi Tổng giáo phận Chicago định trao giải Thành tựu trọn đời cho Thượng nghị sĩ Dick Durbin, đại diện tiểu bang Illinois từ năm 1997, nhằm ghi nhận công trình của ông trong lãnh vực di dân. Một số tín hữu phản đối, cho rằng Durbin – người từng ủng hộ quyền phá thai hợp pháp – không xứng đáng được vinh danh. Cuối cùng, Durbin đã từ chối giải thưởng.
Buổi sáng cuối cùng ở Chamonix im lặng lạ thường. Suốt đêm qua, tôi đã để cửa sỗ mở toang, nên khi giựt mình thức dậy, ánh sáng trong suốt của núi tràn đầy phòng. Tấm mền len và drap giường trắng lóa như được phủ lân tinh. Không một tiếng động nào từ dưới đường phố vọng lên. Chỉ có hơi lạnh. Tôi nằm co ro và nghĩ đến ly cà-phê đen. Mùi thơm sẽ bốc lên cùng hơi nóng, rồi tan dần vào không khí. Giống như ký ức. Đôi giày đóng đầy đất bùn và gậy trekking đã xếp gọn gàng trong bao duffle cùng với áo quần đi núi từ đêm hôm qua. Chúng nằm bên cửa, sẵn sàng lên đường. Bên ngoài cửa sổ, rặng núi Mont Blanc vẫn kia, vẫn vĩ đại, vẫn trùng điệp, vẫn lặng lẽ xa xăm. Tôi nghĩ đến 11 ngày vừa qua và cảm thấy buồn buồn, làm như có điều gì tôi đã đánh mất, hay đã để quên trên ngọn núi kia, ở đâu đó, trong quãng đường dài tôi đã đi.
Mời đọc ba bài thơ: 1. Thảnh Thơi Đường Ngộ của Hoàng Xuân Sơn. 2. Nhẫn Nại của Thy An. 3. Buổi Trưa Ấy của Trần Yên Hòa
Một nghiên cứu mới của Đại học King’s College London cho thấy: chỉ cần dành 20 phút xem tranh trong viện bảo tàng cũng đủ để giảm hormone căng thẳng và giúp cơ thể thư giãn. Thí nghiệm được thực hiện tại Courtauld Gallery ở Luân Đôn – nơi trưng bày các tác phẩm của Manet, Van Gogh và Gauguin. 50 tình nguyện viên, tuổi từ 18 đến 40, được chia làm hai nhóm: một nhóm xem tranh gốc trong phòng trưng bày, nhóm còn lại xem bản sao trong không gian bình thường.
Vâng, cảm ơn nhà thơ thiền sư Thiện Trí. Ý nghĩa rất minh bạch, rằng hãy về thôi.
Về thôi, về mặc Cà Sa / Về thôi cởi áo Ta Bà phong sương...
Hiển nhiên, không phải là đổi y phục, mà phải là chuyển hóa nội tâm. Cởi áo Ta Bà không đơn thuần là rời bỏ đời sống cư sĩ hay thế tục, mà là buông bỏ tâm vọng động, tâm phân biệt, tâm chấp ngã vốn đã bị phong sương của sinh tử bào mòn. Mặc áo Cà Sa không nhất thiết là khoác lên mình chiếc áo của người xuất gia, mà là khoác lên tâm từ bi, trí tuệ, và vô ngã.
Khi nói tới những dòng thơ không bao giờ chết, nơi đây chúng ta chỉ muốn nói rằng có những dòng chữ sẽ vẫn được lưu giữ trong ký ức một dân tộc, bất kể là những trận mưa bom, đạn, mìn, đại bác không ngừng bắn vào họ. Và ngay cả khi những tập thơ, các trang giấy có bị đốt ra tro, những dòng thơ đó sẽ vẫn được lưu truyền từ đời này sang đời kia của một dân tộc, nếu họ còn sống sót. Chúng ta may mắn sống trong thời đại của điện thoại thông minh và Internet, nên được nhìn thấy những hình ảnh, đoạn phim, được nghe những tiếng kêu đau đớn từ dưới những đống gạch vụ, và được đọc những đoạn thơ ngắn được gửi ra rất vội từ những người sống sót sau các trận thảm sát. Thế giới này đầy những trận mưa tội ác, từ thảm sát Ukraine tới gạch vụn Gaza... Nhìn thấy những hình ảnh kinh hoàng này, chúng ta mới nhớ rằng cả ngàn năm trước cũng đã có những cuộc chiến hoặc giành đất, hoặc thánh chính. Thời đó chưa có phi cơ, xe tăng, đại bác, súng... Và các chiến binh phải đi bộ, đi ngựa ngàn dặm để cầm gươm
Người Mỹ hay nói ‘tung đồng xu’ khi cần phải chọn giữa hai điều gì, vì mỗi đồng xu đều có hai mặt khác nhau – hai khả năng, hai lựa chọn, hai phía của cơ hội. Nhưng rất sớm thôi, câu nói ấy sẽ mất nghĩa. Bởi sắp tới, nước Mỹ chuẩn bị tung ra một đồng xu mà dù ngửa hay sấp, vẫn chỉ rơi về một phía – phía của Tổng thống Donald Trump. Bộ Ngân Khố Washington-Trump gọi đó là biểu tượng cho tinh thần quật cường của quốc gia nhân dịp 250 năm lập quốc. Nhưng với nhiều người, đó lại là dấu hiệu cho thấy nước Mỹ đang dần quên mất chính điều mà nó từng sinh ra để bảo vệ: quyền tự do lựa chọn.
Một nhóm sử gia, thủ thư và tình nguyện viên đang gấp rút chạy đua với thời gian – và với chính quyền Trump – để giữ lại những mảnh ký ức của nước Mỹ.Từ hình ảnh người nô lệ bị đánh đập, các trại giam người Mỹ gốc Nhật trong Thế Chiến II, đến những bảng chỉ dẫn về biến đổi khí hậu ở công viên quốc gia, tất cả đều có thể sớm biến mất khỏi tầm mắt công chúng. Trong vài tháng gần đây, hơn một ngàn sáu trăm người – giáo sư, sinh viên, nhà khoa học, thủ thư – đã âm thầm chụp lại từng góc trưng bày, từng bảng giải thích, để lập ra một kho lưu trữ riêng tư. Họ gọi đó là “bản ghi của công dân” – một bộ sưu tập độc lập nhằm bảo tồn những gì đang tồn tại, trước khi bị xoá bỏ bởi lệnh mới của chính quyền.
Khi nói đến mãn kinh (menopause), nhiều người thường nghĩ ngay đó là cột mốc khép lại khả năng sinh sản của người phụ nữ. Nhưng đằng sau sự thay đổi sinh học ấy là một cuộc “tái cấu trúc” thầm lặng trong não bộ: hormone, trí nhớ, tâm trạng và giấc ngủ đan xen những thay đổi phức tạp.
Trưởng Lão Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ — húy thượng Nguyên hạ Chứng, đời thứ 44 dòng Lâm Tế — đã thuận thế vô thường, viên tịch vào ngày 24 tháng 11 năm 2023 tại Chùa Phật Ân, Việt Nam. Ngài là bậc Cao Tăng Thạc Đức, người đã cống hiến trọn đời cho Phật Giáo Việt Nam, Dân Tộc, và Giáo Dục. Từ Viện Đại Học Vạn Hạnh đến các Viện Cao Đẳng Phật Học như Hải Đức – Nha Trang và Quảng Hương Già Lam – Sài Gòn, Ngài đã dìu dắt và đào tạo bao thế hệ Tăng, Ni, Phật tử. Để tưởng niệm bậc Thạch Trụ Tòng Lâm đã cống hiến cả đời mình cho Đạo Pháp và Dân Tộc, Hội Đồng Hoằng Pháp – Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất sẽ long trọng tổ chức: LỄ ĐẠI TƯỜNG TRƯỞNG LÃO HÒA THƯỢNG THÍCH TUỆ SỸ
Trưởng Lão Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ — húy thượng Nguyên hạ Chứng, đời thứ 44 dòng Lâm Tế — đã thuận thế vô thường, viên tịch vào ngày 24 tháng 11 năm 2023 tại Chùa Phật Ân, Việt Nam. Ngài là bậc Cao Tăng Thạc Đức, người đã cống hiến trọn đời cho Phật Giáo Việt Nam, Dân Tộc, và Giáo Dục. Từ Viện Đại Học Vạn Hạnh đến các Viện Cao Đẳng Phật Học như Hải Đức – Nha Trang và Quảng Hương Già Lam – Sài Gòn, Ngài đã dìu dắt và đào tạo bao thế hệ Tăng, Ni, Phật tử. Để tưởng niệm bậc Thạch Trụ Tòng Lâm đã cống hiến cả đời mình cho Đạo Pháp và Dân Tộc, Hội Đồng Hoằng Pháp – Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất sẽ long trọng tổ chức: LỄ ĐẠI TƯỜNG TRƯỞNG LÃO HÒA THƯỢNG THÍCH TUỆ SỸ
“Tôi từ chức để có thể lên tiếng, ủng hộ các vụ kiện tụng và hợp tác với các cá nhân và tổ chức khác tận tâm bảo vệ pháp quyền và nền dân chủ Mỹ. Tôi cũng dự định sẽ bảo vệ những thẩm phán không thể công khai lên tiếng bảo vệ chính mình. Tôi không thể chắc chắn rằng mình sẽ tạo ra sự khác biệt. Tuy nhiên, tôi nhớ lại những gì Thượng nghị sĩ Robert F. Kennedy đã nói vào năm 1966 về việc chấm dứt chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi: “Mỗi khi một người đứng lên vì một lý tưởng, hoặc hành động để cải thiện cuộc sống của người khác, hoặc chống lại sự bất công, người đó sẽ tạo ra một đợt sóng hy vọng nhỏ bé.” Khi những đợt sóng nhỏ bé này hội tụ đủ, lúc đó có thể trở thành một cơn sóng thần.
Gabrielle Oliveira của Đại học Harvard đã mô tả cha mẹ di dân coi giáo dục là "sự thể hiện tình yêu" (currency of love), là ý nghĩa cho sự hy sinh để đầu tư một tương lai tươi sáng hơn cho con cái.
50 năm sau và thêm 8 đời tổng thống Mỹ, tuy Việt Nam nay không còn là quan tâm của đại đa số quần chúng như thời chiến tranh, nhưng một nước Việt Nam thống nhất về địa lý vẫn nằm trong chiến lược của Mỹ và vẫn được các nhà nghiên cứu về chính trị, sử, xã hội, kinh tế, quốc phòng và những nhà hoạt động môi trường, xã hội dân sự, những người tranh đấu cho dân chủ, nhân quyền quan tâm vì những vấn đề tồn đọng sau chiến tranh và các chính sách của Hà Nội.
Những chủ đề liên quan đã được trình bày trong một hội nghị quốc tế tổ chức vào hai ngày 18 và 19/9/2025 tại Đại học U.C. Berkeley với sự tham dự của nhiều học giả, nghiên cứu sinh từ các đại học Hoa Kỳ, Việt Nam, Singapore, Pháp; cùng các cựu lãnh đạo, phóng viên, nhà hoạt động.
VIẾT VỀ NƯỚC MỸ
Mùa hè nóng nực đã qua, mùa thu đến mang theo thời tiết ôn hòa mát mẻ khắp nơi. Tuy nhiên khí hậu tại các tiểu bang Hoa Kỳ không hoàn toàn giống nhau. Có nơi lạnh, lá cây thay màu từ xanh thành vàng cam hay đỏ. Nơi nào lạnh ít lá hãy còn xanh. Lá cây trên vùng núi thay màu sớm hơn ở các đô thị. Tại Vùng Fairfax, Virginia lá hãy còn xanh và tại Canada phần lớn lá đã thay màu. Các bạn bàn nhau từ mấy tháng trước, rủ đi Canada bằng du thuyền xem lá vàng, thật ra là để đổi không khí trong 10 ngày. Cả năm qua các bạn chưa đi xa. Trước kia khi mới nghỉ hưu các bạn thường đi viếng thăm nơi này nơi nọ bằng du thuyền, không đi đường bộ vì ngại chờ đợi ở phi trường đông đảo. Là những người cao niên, họp mặt được lúc nào thì vui lúc ấy. Chẳng biết ai sẽ ra đi trước và không bao giờ trở lại chỉ để thương nhớ cho người thân. Điều đó bình thường như lá vàng rơi rụng vào mùa thu.
Suốt tuần ni, bắt đầu từ ngày 27 tháng 10 đến chừ, tôi chỉ muốn lên mạng nhìn hình ảnh Huế lũ lụt và gọi điện thoại người chị tên Giang, nhưng rất khó khăn vì nhà bị cúp điện. Tôi nghe chị kể: Sau khi tôi gởi số tiền từ cô em chồng tên Tịnh Tâm cùng mấy chị em hùn phước về BS Đặng Nga và nhóm chị Nhuỵ (NTN) nhờ giúp bão lụt. Chị tôi đã đến nhà chị Nhuỵ và nhóm sắp xếp tiền vào phong bì 200k, bỏ sẵn sàng mỗi bao gồm bịch gạo 10 ký, thùng mì gói và vài thứ khác. Nhóm đã thuê xe và chuẩn bị lên đường vào ngày thứ hai 27 tháng 10 (đầu tuần) về làng Phong Điền tổ chức phát quà tại Chùa. Không ngờ tối đó mưa bão, đài loan báo tin tức hôm sau lụt sẽ vào Huế. Cả nhóm cancel chuyến đi thì trưa ngày đó nước vào nhà. Mức nước chảy cuồn cuộn lên thật nhanh cho đến tối. Cháu trai tôi bước xuống nhà nước ngập ngang cổ, còn những nhà thấp hơn thì xem như lấp đến mái nhà.
Đất trời Arizona giữa tháng 9 vẫn như một chảo lửa. Ông trời dường như đang mê tu luyện môn “Cửu Dương Thần Công”, phóng hỏa lực ba con số xuống cõi hồng trần. Bầu trời xanh lơ mà mặt trời như ngủ quên, vẫn đều đều rải xuống trần gian cái nắng nóng đến nhão cả người, vạn vật như chảy ra thành một chất lỏng đặc sánh; con người rũ rượi, nhễ nhãi mồ hôi, hằng ngày vật vã bên cái máy “ây-xi” ráng sống sót, mong hạ đi, đón thu về. Nhóm Bút Tre bèn quyết định chạy trốn lên vùng cao, lên tận Hoàng Thạch Sơn, tức Núi Đá vàng, Yellowstone National Park.
Các con của tôi đều học trường Tiểu Học Công Lập miễn phí của chính phủ, lên trung học hai đứa đều học trường tư Albert Demin của giáo hội Công Giáo tại thành phố Nogent sur Marne, bên cạnh Le Perreux Sur Marne nhà của chúng tôi an cư từ năm 1997. Hai nhóc của tôi bắt đầu học tiếng Anh từ lớp Sáu, đến lúc thi tú tài hai đứa đã rành tiếng Anh cả hai đậu tú tài hạng ưu (mention Bien). Sau khi đậu tú tài, Duy Hải (DH) học khóa dự bị hai năm (classe préparatoire) chuyên toán, Lý, Hóa nếu không thi rớt mới được ghi danh thi tuyển vào các Đại Học lớn của Pháp (Grande Ecole) mỗi năm chỉ nhận vài trăm sinh viên thôi. Học sinh đã qua lớp chuyên toán điểm toán, lý, hóa xê xích nhau vài điểm thôi, để lọt vào vòng chung kết thí sinh phải làm bài luận văn (Dissertation) và thi tiếng Anh
Năm 2025, người Việt gốc Mỹ kỷ niệm 50 năm định cư tại Hoa Kỳ. Chúng tôi cũng sẽ có thêm một kỷ niệm định cư tại Seattle được nửa thế kỷ. Nửa thế kỷ đã qua, những người đến sau, những người mới qua, không tưởng tượng được mọi chuyện đã có thể thay đổi như ngày hôm nay: Một “Việt Nam Mới”. Bây giờ, tiệm ăn, siêu thị bán đầy đủ thực phẩm Việt Nam không thiếu, sẵn sàng tại các khu người Việt. Trong các Mall, giữa các sắc dân đông đúc luôn luôn nghe được một giọng lạ nổi lên nhưng lại rất quen thuộc thì chắc là có người Việt trong đám đó rồi. Hồi những năm 1975, 76, cố tìm một chai nước mắm cũng khó. Cả thành phố chỉ có một tiệm tạp hóa Tầu nhỏ. Thế mà chỉ mười mấy năm sau khi có làn sóng vượt biển, những người “boat people” đã đến, và họ đã làm nên lịch sử những “Little Saigon”, tôi tin tưởng như thế. Chúng ta hãy cám ơn họ.
Cuộc sống này không có ai là hoàn hảo mà cũng không có cái gì là hoàn toàn, tất cả mọi sự vật trên đời này đều có khiếm khuyết và không vĩnh cửu. Chính vì thế nếu ai cố gắng đi tìm sự tuyệt đối, họ sẽ thất vọng. Câu thơ trên muốn nói lên ý tưởng, hãy chấp nhận và trân trọng những khiếm khuyết của nhau để chúng ta tới gần nhau hơn, hiểu nhau hơn. Nhà khoa học nổi tiếng Stephen Hawking còn đi xa hơn nữa, ông khẳng định „Nếu không có sự không hoàn hảo, cả bạn và tôi đều không tồn tại” ("Without imperfection, neither you nor I would exist."). Ông muốn nói sự „không hoàn hảo“ của vũ trụ, những giao động đột biến trong quá trình tiến hóa, những sai lệch trong định luật vật lý đã là những điều kiện để tạo nên sự sống trong đó có con người.
Suốt hơn nửa thế kỷ qua, Nghịch Lý Fermi (Fermi Paradox) luôn là một câu đố hóc búa ám ảnh giới thiên văn học. Nói một cách ngắn gọn, nghịch lý này đặt ra câu hỏi: Nếu vũ trụ đã gần 14 tỷ năm tuổi, một khoảng thời gian quá đủ để các nền văn minh tiên tiến, xã hội hiện đại, công nghệ cao phát triển và du hành giữa các vì sao, vậy thì tất cả họ đang ở đâu? Sao chưa có ai ghé qua Địa cầu để “chào một tiếng”?
Trong một bài viết đăng trên trang mạng Psychology Today, Tiến Sĩ Jeff Degraff kể lại một trải nghiệm khá thú vị của mình. Ông cho biết cách đây không lâu, ông bị mắc kẹt. Không phải là kẹt xe hay xếp hàng, mà là một khoảnh khắc mịt mờ về mặt tinh thần. Ông không thể suy nghĩ sâu sắc, không thể cảm nhận được những gì mình đang tiếp xúc. Rồi bất chợt một bài hát hiện lên trong đầu. Không phải bài hát mới nghe gần đây, và cũng không phải bài hát mà ông yêu thích. Nhưng lời bài hát thật sự chạm đến trái tim của ông. Chúng nói lên một điều gì đó mà ông không thể diễn đạt thành lời. Giống như não không muốn nói những lời đơn giản, nên đã quyết định cất tiếng hát.
ĐỜI SỐNG
Khi Đức Giáo Hoàng Leo XIV – vị giáo hoàng người Mỹ đầu tiên – hiếm hoi nhắc đến chính trị nội địa Hoa Kỳ, ngài đã gây xôn xao. Câu chuyện bắt đầu khi Tổng giáo phận Chicago định trao giải Thành tựu trọn đời cho Thượng nghị sĩ Dick Durbin, đại diện tiểu bang Illinois từ năm 1997, nhằm ghi nhận công trình của ông trong lãnh vực di dân. Một số tín hữu phản đối, cho rằng Durbin – người từng ủng hộ quyền phá thai hợp pháp – không xứng đáng được vinh danh. Cuối cùng, Durbin đã từ chối giải thưởng.
Chương trình Supplemental Nutrition Assistance Program (SNAP) – trợ cấp dinh dưỡng bổ sung – đã giúp người Mỹ thu nhập thấp mua thực phẩm suốt nhiều thập niên mà ít khi bị gián đoạn. Nhưng đến ngày 1 tháng 11 năm 2025, chính phủ liên bang bất ngờ ngưng giải ngân cho các tiểu bang, viện lý do chính phủ đóng cửa hơn một tháng trước đó. Sau nhiều phán quyết của toà án, chính quyền Trump cho biết sẽ phân phối một phần trong số 8 tỷ đô-la Mỹ mỗi tháng mà chương trình đáng lẽ phải chi. Ngày 6 tháng 11, một thẩm phán liên bang ra lệnh buộc chính phủ phải trả đầy đủ số tiền SNAP cho tháng 11.
- Mamdani: sẽ phone cho Trump để NYC không bị Trump trù dập
- Nghị viên NYC mời Netanyahu tới NYC vào tết tây 2026, thách Mamdani dám bắt
- Nhiều dân gốc Do thái bị bạn bè rầy vì bầu cho Mamdani làm thị trường NYC
- Thống đốc NY không giúp Mamdani vụ miễn phí xe buýt NYC
- 100 triệu đôla đổ vào bất động sản Florida khi hàng trăm ngàn người giàu NYC di tản để né thuế
- CEO của Bank of America muốn giúp Mamdani
Báo The Independent ghi rằng, theo một báo cáo mới, Bộ Tư pháp đã bị mất nhân sự dưới thời Tổng thống Donald Trump, với hàng ngàn luật sư rời đi và rất ít người được tuyển dụng để thay thế. Kể từ tháng 1, gần 5.500 nhân viên lâu năm của Bộ Tư pháp đã nghỉ việc, nhận tiền bồi thường hoặc bị sa thải, theo Justice Connection, một nhóm vận động bao gồm các cựu nhân viên của Bộ.
"Tuyển tập II chân dung văn nghệ sĩ" là một công trình mới của Nhà văn Ngô Thế Vinh, giới thiệu 18 văn nghệ sĩ và nhà văn hoá thành danh thời trước 1975 ở miền Nam Việt Nam. Những tác phẩm, chân dung và chứng từ trong tuyển tập này minh chứng cho một nền văn nghệ nhân bản, năng động và đột phá đã bị bức tử sau biến cố 30/4/1975. Do đó, tuyển tập là một nguồn tham khảo quí báu về di sản của nền văn nghệ và giáo dục thời Việt Nam Cộng Hoà.
Tối Cao Pháp Viện hôm Thứ Hai 10/11 từ chối xét xử vụ kiện tạo cơ hội lật ngược án lệ về hôm nhân đồng giới đã ghi vào hiến pháp trên toàn quốc. Tin cho hay tòa không giải thích lý do đưa ra quyết định này.
- Nhật-TQ đấu khẩu vì Thủ tướng Takaichi nói nếu TQ tấn công Đài Loan sẽ buộc Nhật tham chiến. 1 quan chức TQ đòi chặt đầu bà Takaichi.
- Thượng viện Mỹ OK cấp lại ngân sách cho chính phủ. Vẫn còn vài thủ tục để chính phủ có thể mở cửa lại.
- Trump: sẽ tặng tiền thu thuế quan 2000 USD cho mỗi đầu người Mỹ // Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent thanh minh: không phải tiền mặt, có thể là khấu trừ khi mua xe hay giảm thuế
- Lộ các clip Chủ tịch Hội đồng Trường THPT Tô Hiến Thành ở Ninh Bình vui sex với nhiều phụ nữ tại văn phòng. Cơ nguy dìm tin: có Luật sư nói người tung clip sex sẽ bị truy tố vì phát tán hình ảnh riêng tư (tin có video).
- Thẩm phán liên bang Mark Wolf từ chức để có quyền tự do tố cáo Trump đang phá hoại nền dân chủ Mỹ.
- Thái Lan, Campuchia nổ súng tiếp, dẹp thòa thuận ngưng bắn
- Mỹ bắn chìm thêm 2 thuyền ở vùng biển quốc tế ở Đông Thái Bình Dương vì nghi chở ma túy. Báo động: Mỹ giết người không cần đưa ra tòa
- Mỹ tạm dừng điều tra 1 năm việc TQ thống trị các
J351. Manikundala Jātaka -- Mọi thứ đều thay đổi - niềm vui chuyển thành nỗi buồn, và cuộc sống luôn thay đổi và mất mát.
Tóm tắt: Một cận thần vô tội bị giam nhưng sau đó được nhà vua thả ra và tôn vinh. Đức Phật kể lại câu chuyện về một người đàn ông có liên quan đến cung điện Benares, người bị lưu đày và sau đó thuyết phục một vị vua nước ngoài tấn công đất nước cũ của mình. Thay vì gây ra cái chết của người khác, vua Benares đã chọn đầu hàng một cách tự nguyện. Cảm kích trước đức hạnh của ông, vị vua chiến thắng đã nhượng bộ và trả tự do cho ông.
J341. Kandari Jātaka -- Không chung thủy sẽ dẫn đến nhiều hậu quả.
Tóm tắt: Hoàng hậu Kinnarā, vợ của vua Kaṇḍari xứ Benares, ngoại tình với một người đàn ông tàn tật sống trên cây. Khi bị phát hiện, nhà vua muốn giết chết bà, nhưng vị sư của ông, Pañcālacaṇḍa, giải thích rằng hành vi này đơn giản là bản chất của phụ nữ, và lưu ý rằng ngay cả những phụ nữ trẻ trên thế gian cũng hành động tương tự.
J331. Kokalika Jātaka -- Vị Vua lắm lời và chú chim cu gáy (cuckoo) con
Tóm tắt: Nhà sư Kokālika trách mắng hai vị đại đệ tử, và vì lời nói bất xứng mà bị đọa vào địa ngục. Đức Phật kể câu chuyện về một con chim cu được một con quạ nuôi dưỡng nhưng lại bắt đầu hót khi còn trong tổ, dẫn đến cái chết của nó và bị ném xuống đất.
J321. Kutidusaka Jātaka -- Vị Sa-di Trẻ Đốt Lều Của Trưởng Lão
Tóm tắt: Một trong những sa di của Trưởng lão Mahākassapa nổi giận với thầy mình, cư xử tệ bạc, và cuối cùng đốt cháy túp lều của thầy trước khi rơi vào địa ngục. Đức Phật kể câu chuyện về một con khỉ, khi bị khiển trách vì những thiếu sót của mình, đã phá hỏng tổ chim.
J311. Pucimanda Jātaka -- Câu chuyện về Thần Cây Nimb
Tóm tắt: Khi một tên trộm nằm trên hiên nhà của Trưởng lão Moggallana (Mục Kiền Liên), ngài liền đuổi hắn đi khi những kẻ truy đuổi đến. Đức Phật kể một câu chuyện về việc thần cây Nimb, đã đuổi một tên trộm đi, vì sợ rằng cành cây sẽ bị chặt để đâm chết tên trộm, và đoạn hội thoại sau đó.
J301. Cullakalinga Jātaka -- Bốn ni sư khổ hạnh
Tóm tắt: Bốn nữ tu khổ hạnh đạo Kỳ Na đạt được chiến thắng tranh luận vang dội khắp nơi cho đến khi bị Trưởng lão Xá Lợi Phất đánh bại. Sau đó, họ quy y Tam Bảo và xin xuất gia. Đức Phật kể một câu chuyện về bốn cô gái trở thành nguyên nhân gây ra chiến tranh. Họ được đưa vào hậu cung của một vị vua đối địch, khiến vua cha phải chuẩn bị chiến đấu. Tuy nhiên, sau khi nghe Sakka nói rằng mình sẽ chiến thắng, ông đã thể hiện lòng dũng cảm bất chấp việc bị đối thủ đánh bại. Cuối cùng, ông đã đưa của hồi môn cho các con gái mình.
J281. Abbhantara Jātaka -- Món Cúng Dường Nước Xoài Ép
Tóm tắt: Mẹ của Rahula (La Hầu La) ngã bệnh sau khi xuất gia. Ngài La Hầu La hỏi nên làm gì, và bà xin nước ép xoài. Trưởng lão Sāriputta (Xá Lợi Phất) liền mang nước ép đến, và bà đã khỏi bệnh. Đức Phật kể một câu chuyện về một hoàng hậu xưa kia muốn có một quả "xoài giữa" và một con vẹt trung thành đã tìm được một quả cho bà.
J271. Udapana-Dusaka Jātaka -- Chó rừng và cái giếng linh thiêng
Tóm tắt: Một con chó rừng làm bẩn giếng nước nó uống và bị các sa di đuổi đi. Đức Phật kể lại một câu chuyện tương tự đã xảy ra trong một kiếp trước và Ngài đã khiển trách con chó rừng khi nó thú nhận rằng tổ tiên của nó đã từng hành xử như vậy.
J261. Paduma Jātaka -- Câu chuyện về cây của Ananda và người nói năng thông minh
Tóm tắt: Trưởng lão Ananda giúp một số nhà sư hái hoa sen để cúng dường cây Bồ Đề tại Sāvatthi. Đức Phật sau đó kể lại câu chuyện về một số người đã cố gắng lừa gạt người trông coi ao sen nhưng bị từ chối. Tuy nhiên, người nói thật đã được thưởng hoa.
J251. Samkappa Jātaka -- Câu chuyện về vị sư si tình
Tóm tắt: Một vị sư, khi nhìn thấy một người phụ nữ, đã trở nên say mê, muốn rời cuộc sống tu hành của mình. Đức Phật kể lại câu chuyện về một vị đạo sĩ thánh thiện, người đã bị cám dỗ và mất hết thần thông sau khi nhìn thấy hoàng hậu khỏa thân một ngày nọ. Vị đạo sĩ sau đó đã rời khỏi khu vườn của nhà vua và trở về dãy Himalaya, nơi ông đã lấy lại được thần thông.
J241. Sabbadatha Jātaka -- Chó Rừng Kiêu Ngạo và Câu Thần Chú Quyền Năng
Tóm tắt: Đề Bà Đạt Đa đã giành được danh tiếng và sự ủng hộ, nhưng không thể duy trì được. Đức Phật kể câu chuyện về một con chó rừng học được thần chú và chế ngự được muôn loài, nhưng lại bị chính lòng kiêu ngạo của hắn lừa gạt, khiến hắn bị diệt vong.
J231. Upahana Jātaka -- Người Dạy Voi và Kẻ Đệ Tử Kiêu Hãnh
Tóm tắt: Đề Bà Đạt Đa từ bỏ Đức Phật và trở thành kẻ thù của Ngài, cuối cùng dẫn đến sự sụp đổ của chính mình. Đức Phật kể một câu chuyện về một người huấn luyện voi và người học việc của ông, trong đó người học việc lầm tưởng mình ngang hàng với người huấn luyện voi cho đến khi nhà vua nhận ra khả năng kém hơn của kẻ học việc.
J221. Kasava Jātaka -- Chiếc Y và Con Voi
Tóm tắt: Cư sĩ tụ tập và dâng y cho Đề Bà Đạt Đa. Nghe vậy, Đức Phật kể câu chuyện về một người thợ săn cải trang thành một vị Độc Giác Phật để săn voi, và Bồ Tát đã khiển trách anh ta vì đã làm mất phẩm giá y.
J211. Somadatta Jātaka -- Người đàn ông nhút nhát và con trâu làm quà tặng
Tóm tắt: Một vị sư khó có thể nói trước mặt hai hoặc ba người khác vì quá lo lắng. Đức Phật kể câu chuyện về một Bà-la-môn thời xưa đã dành cả năm trời để học thuộc một bài kệ nhưng lại quá lo lắng đến nỗi khi đọc cho vua nghe, ông đã đảo ngược ý nghĩa của bài kệ.
Trung tâm Thực tập Chánh Niệm miền Nam California SoCal MPC tại Quận Cam năm nay lại tổ chức một khóa học cho đại chúng, trong zoom, theo ngày giờ ghi dưới đây. Năm ngoái họ rất thành công khi làm khóa học online về liên hệ giữa cha mẹ và các con em tuổi mới lớn (Teenagers). Hơn một trăm người tham dự, từ nhiều địa phương khác nhau (kể cả Việt Nam), Học viên đã tìm được các giải pháp để có thể giúp con trẻ trong hòa ái.
Hội Văn Học Nghệ Thuật Việt Mỹ (VAALA) hân hạnh giới thiệu cuộc triển lãm “On Refuge: 50 Years of Recomposition” (“Nơi Tị Nạm: 50 Năm Tái Tạo”), nhằm kỷ niệm 50 năm cộng đồng người Mỹ gốc Việt. Triển lãm diễn ra từ ngày 4 đến 24 tháng 10 năm 2025 tại Orange County Center for Contemporary Art - OCCCA (Trung tâm Nghệ thuật Đương đại Quận Cam), quy tụ 13 nghệ sĩ Việt Nam thuộc thế hệ 1.5 và thế hệ thứ 2 với các tác phẩm khám phá bản sắc Việt vốn không ngừng tiến hóa tại Hoa Kỳ.
TinyTAN Happy Meal Magic Meetup đến Los Angeles 🎶 🍟
McDonald’s trân trọng mời bạn bước vào thế giới TinyTAN với sự kiện Happy Meal Magic Meetup tại Los Angeles, chào mừng ngày ra mắt Happy Meal TinyTAN mới. Chi tiết sự kiện:
● Thời gian: Thứ Bảy 27/9 – Chủ Nhật 28/9/2025
● Giờ: 11 giờ sáng – 7 giờ tối (giờ California)
● Địa điểm: NYA WEST, 1520 Wilcox Ave, Los Angeles, CA 90028
Để biết thêm chi tiết và ghi danh tham dự, xin vào: https://www.happymealmagicmeetup.com.
Buổi trình chiếu "Lật Mặt 8: Vòng Tay Nắng" (Face Off 8: Embrace Of Light) diễn ra vào tối 16 tháng 9 năm 2025, tại rạp chiếu phim Regal Irvine Spectrum. Cũng tại địa điểm này, vào năm ngoái, đạo diễn Lý Hải đã có mặt để giới thiệu bộ phim “Lật Mặt 7: Một Điều Ước”. Năm nay đứng bên cạnh phu nhân Minh Hà (cũng là nhà sản xuất phim), Lý Hải nói những lần ra mắt phim với khán giả Việt ở Nam California bao giờ cũng để lại một cảm giác đặc biệt, khó quên.
Copyright © 2025 vietbao.com All rights reserved 