LOS ANGELES (Stuart Silverstein) - Giá nhà tăng tại Nam California là yếu tố chính đã cứu nguy cho nền kinh tế của vùng này, trái ngược với sự suy thoái của đầu và giữa thập niên 90, khi giá nhà tuột dốc đã làm cho nền kinh tế của nam Cali rơi vào tình trạng thê thảm.
Giá nhà tăng trên toàn quốc cũng đã giúp một phần cho nhiều thành phố tại Hoa Ky,ø nhưng không nơi nào, nếu có, nền kinh tế lại phục hồi mau lẹ như Nam Cali.
Giá nhà tăng cũng là yếu tố chính cho thấy tại sao trong khi kinh tế Nam Cali chỉ bị trì trệ, trái lại, Bắc Cali lại rơi vào tình trạng suy thoái trầm trọng. Địa ốc vẫn là nguồn tài nguyên chính cho nền kinh tế địa phương, bao gồm việc làm cho những nhà thầu xây cất, các công ty tài trợ, các công ty địa ốc, các chuyên viên mua bán địa ốc. Quan trọng hơn cả, những nhà phân tích cho thấy, giá nhà tăng đã giúp cho sự tiêu xài của dân chúng thoải mái hơn.
Giá nhà tăng cộng với lãi xuất thấp là động cơ để những chủ nhà xin tái tài trợ, hầu cắt giảm tiền nhà hằng tháng, đôi khi còn lấy ra một số tiền để chi dùng, điều này đã giúp nền kinh tế luân lưu. Nó cũng giúp niềm tin của giới tiêu thụ, do đó, họ vẫn tiếp tục mua xe, nhà và những thứ khác.
Mặc dầu thị trường địa ốc không đủ mạnh để chận sự trì trệ của Nam Cali, nhưng ít nhất trong lúc này, nó cũng đã giúp cho nền kinh tế Nam Cali không rơi vào tình trạng suy thoái của toàn quốc.
"Nó đã giúp dân chúng tiêu xài, điều mà chúng ta không thấy ở kỳ suy thoái trước", Fred Furlong, một kinh tế gia với Ngân Hàng Dự trữ tại San Francisco đã nói.
Đối với Virginia Bock, trị giá căn nhà của bà đã trở nên cái lưới an toàn. Sau vụ 9-11, bà Bock biết rằng việc làm của bà sẽ cắt giảm, do đó, bà đã nhanh chóng xin tái tài trợ để giảm tiền nhà từ $1500 xuống còn $1300 mỗi tháng. Thêm vào đó, bà cũng được nhà băng hứa cho mượn đến 100,000 Mỹ kim, vì vốn căn nhà của bà đã gia tăng. Bà Bock đã bị thất nghiệp nhưng nhờ vào tiền để dành, tiền nhà thấp hơn, cộng với tiền có thể vay được, bà có thể sinh sống cho đến mùa thu, khi nền kinh tế khá hơn và bà có thể tìm được việc làm tốt hơn.
Vào đầu thập niên 90, giá nhà Orange County xuống thê thảm trong khi nơi khác lại tăng. Theo bản báo cáo của Economy.com, một công ty tư vấn về đầu tư tại West Chester, Pa., giá nhà trung bình tại Orange County giảm 18%, từ $206,000 vào cuối năm 1989, xuống còn $168,000 vào cuối năm 1996. Trong cùng thời gian, giá nhà trung bình trên toàn quốc tăng 26%, từ $91,000 lên $115,600.
Nhưng đến cuối thập niên 90, nền địa ốc Nam Cali dần dần hồi phục. Dân số tăng và nhà cửa bắt đầu được xây thêm, nhưng không nhiều bằng cuối thập niên 80. Vì vậy, số nhà bán trên thị trường không đủ cung ứng cho nhu cầu, đã làm giá nhà tăng vọt, ngay cả sau khi toàn quốc rơi vào tình trạng suy thoái vào đầu tháng 3 năm 2001.
Khi lãi xuất tuột giảm đến mức thấp kỷ lục trong 30 năm, làn sóng tái tài trợ tăng mạnh trên toàn quốc và Nam Cali đã là trung tâm điểm của cơn sốt tái tài trợ. Tiền vốn trong căn nhà bỗng dưng trở nên tiền để dành, khiến dân Nam Cali có tiền tiêu xài, ngay cả khi công việc làm ăn bị cắt giảm.
Theo thống kê của DataQuick, các ngân hàng và các cơ quan tài trợ đã tái tài trợ con số kỷ lục là 116 tỷ Mỹ kim năm ngoái, ba lần của năm 2000.
Dầu vậy, rất nhiều chủ nhà trên toàn quốc đang lâm vào tình trạng không trả nổi tiền nhà, dấu hiệu cho thấy số nhà bị nhà băng tịch thu lại có thể gia tăng.
Riêng đối với Nam Cali, tình hình sáng sủa hơn. Chưa thấy có dấu hiệu nguy hiểm trong vấn đề trễ nải trả tiền nhà. Trong đệ tam tam cá nguyệt, tỷ lệ trễ nải trong việc trả tiền nhà là 3.76%, so với 3.18% một năm trước đó, nhưng thấp hơn mức 3.97% cuối năm 1999.
Những chủ nhà mất việc làm và thực sự lâm vào tình trạng tài chánh nguy kịch, trong nhiều trường hợp, có thể bán nhà lấy lời để tránh bị tịch thâu. Điều này không xảy ra vào năm 1996.
Wendy Fund, một chuyên viên địa ốc của Coldwell Banker, nhớ lại vào đầu thập niên 1990, khi những căn nhà được rao bán có thể ở trên thị trường từ 6 tháng trở lên. Lúc đó, các chuyên viên địa ốc thường tặng vé số loto, phiếu mua hàng, quà…để hấp dẫn những người đi xem nhà.
Ngày nay, Fund nói, "rất thiếu nhà để bán, vì vậy, một căn nhà được rao bán với một giá phải chăng, sẽ có người mua trong vòng hai tuần".
Nếu tính riêng Quận Los Angeles, trong ba tháng qua, giá nhà đã tăng 17%. Còn riêng Quận Cam trong cùng thời kỳ, giá nhà tăng 13.7%.
Đó là khuynh hướng trái ngược với vùng Bắc California, nơi giá nhà đang giảm sau khi bong bóng chứng khoán điện toán bùng nổ.
Gửi ý kiến của bạn
