Hôm nay,  

Việt Nam: Muốn Yêu Nước Phải Có Phép

11/09/200900:00:00(Xem: 9200)

Việt Nam: Muốn Yêu Nước Phải Có Phép

Phạm Trần
Hoa Thịnh Đốn - Ở Việt Nam  vào giữa năm 2009, người dân không muốn ngồi yên nhìn đất nước  bị ngọai bang lấn chiếm, nhưng đảng và nhà nước Cộng sản Việt Nam lại không muốn  ai cũng có quyền  yêu nước.
Bằng chứng như họ đã bắt để dằn mặt một số người trẻ mặc áo thun có vẽ khầu hiệu yêu cầu nhà nước ngưng dự án khai thác Bauxite ở Tây Nguyên và tuyên ngôn khẳng định hai Quần đảo Hòang Sa và Trường Sa là của Việt Nam.
Ba Nhà báo Cá nhân (Blogger) Người Buôn Gió (Bùi Thanh Hiếu) ,  Phạm Đoan Trang và Mẹ Nấm (Nguyễn Ngọc Như Qùynh) là những nạn nhân đầu tiên của chíến dịch Nhà nước chống người  có hành động yêu nước mà không xin phép Chính phủ.
Sau gần 10 ngày giam, hai Nhà báo Người Buôn Gió và Đoan Trang đã được trả tự do, nhưng Mẹ Nấm vẫn còn bị giam (cho tới 9-9-09).
Lý do họ bị bắt vì đã dám viết và phổ biến những ý kiến cá nhân liên quan đến việc nhà nước dành quyền xây dựng nhà máy  khai thác Bauxite ở Dắk Nông và Lâm Đồng cho Công ty Chalieco của Tầu và lên tiếng báo động  về hành động bành trướng lãnh thổ của Bắc Kinh ở biền Đông.  Cả ba người đều kêu gọi người dân trong nước ủng hộ chiến dịch xác nhận chủ quyền của Việt Nam tại Hòang Sa và Trường Sa.
Tầu chiếm Hòang Sa tháng 1/1974  từ tay Hài quân Việt Nam Cộng Hòa và một số đảo trong Quân đảo Trường Sa năm 1988 từ tay quân đội CSVN.
Cho đến tháng 9/2009 Tầu gia tăng áp lực ở biển Đông bằng các cuộc tấn công các Thuyền đánh cá của ngư dân Việt Nam, và tiếp tục xây dựng căn cứ Hải quân ở Hòang Sa.  Bắc Kinh cũng  thường xuyên thay quân trú đóng trên một số đảo nhỏ ở Trường Sa và tuần tiều quanh vùng biển này.
Ngày 18.8.2009, theo báo Hòan Cầu của Trung Hoa,  “đội tàu hộ tống gồm hơn 100 sĩ quan và binh lính đã cập bến bãi đá Vĩnh Thử (đảo Chữ Thập) thuộc quần đảo Trường Sa để tiến hành tiếp tế, hậu cần, thăm quan cơ sở công tác và sinh hoạt của binh lính trên đảo, đồng thời đưa 2 tàu chở trực thăng là ”Thâm Quyến” và ”Hoàng Sơn” cập đảo, tiến hành diễn tập cho trực thăng lên xuống và lực lượng đặc nhiệm đổ bộ đường không.
Phát biểu với binh lính trên đảo, chỉ huy đội tàu hộ tống Phó Tư lệnh Hạm đội Nam Hải nhấn mạnh:  “Bất kể là binh sĩ hộ tống hàng hay binh sĩ bảo vệ đảo, đều có chung một sứ mệnh đó là bảo vệ lợi ích quốc gia, hy vọng các binh sĩ tập luyện để bảo vệ tốt biên cương trên biển phía Nam Tổ quốc”. Đến 9 giờ 30' ngày 18.8.2009, đội tàu đã rời đảo, tiếp tục hành trình quay trở về căn cứ.” (Trích báo Điện tử đàng Cộng sản Việt Nam ngày 04/09/2009)
Bản tin này được báo Điện tử chính thức của  Trung ương đảng CSVN dịch đăng mà không có lời bình luận hay phản đối về tính ngang ngược của Trung Hoa đã  chiếm đóng  một số đảo trong quần đào Trường Sa và xâm phạm  chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam.
Hành động “nội gián” hầu như có chủ mưu của kẻ nào đó trong Ban Biện tập Website đảng CSVN, do Đào  Duy Quát , chuyên gia cao cấp của Ban Tuyên giáo Trung ương, Tổng Biên tập Báo Điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam điều hành đã gây phẫn nộ cho nhiều nhà  trí thức và văn hóa trong nước.
Các  ông Nguyễn Huệ Chi, Giáo sư;  Nguyễn Trọng Tạo, Nhà văn và Nguyễn Vĩnh, Nhà báo  cùng nhiều người khác nữa đã công khai đòi đảng và nhà nước phải có biện pháp kỷ luật đối với Đào Duy Quát vì  đã để cho bài báo “phản quốc” này xuất hiện liên tục tới 4 ngày trên báo  điện tử của Đảng mà không có hành động  gì.
Tuy nhiên, sau khi bị phản ứng gay gắt của nhiều người  Việt Nam ở trong và ngòai nước, báo điện tử của  đảng CSVN đã cho  xóa đi bài báo “nhục quốc thể” này.
Cũng nên biết, ngòai các chức vụ “nhiều tiền lắm bạc” kia, Đào Duy Quát  còn là Phó chủ tịch Hội đồng lý luận, phê bình văn học nghệ thuật Trung ương.
  Phản ứng duy nhất, nhưng rất yếu ớt của đảng và nhà nước CSVN trước hành động khiêu khích của Trung Hoa đã thể hiện qua  những lời  xác nhận chủ quyền trên hai Quần đảo Hòang Sa và Trường Sa và  phát ngôn phản đối  bằng nước bọt  đối với các hành động gây hấn và tấn công ngư dân của Bắc Kinh.
Ngang ngược  thay, nhà nước lại ra lệnh cho một số cán bộ của Ban Tuyên giáo Trung ương và Viện Khoa học Xã hội Nhân văn quân sự - Bộ Quốc phòng viết bài, bắt đầu từ tháng 8/2009,  lên án những ai lên tiếng bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và tài nguyên quốc gia.
Hãy đọc Tác giả Minh Tâm viết trong Báo Quân đội Nhân dân ngày Thứ Hai, 24/08/2009: “Khi Dự án bô-xít ở Tây Nguyên được triển khai, các linh mục Nhà thờ Thái Hà lại công khai rao giảng kêu gọi chống lại chủ trương hợp tác đầu tư đúng đắn của Nhà nước... Núp dưới các chiêu bài đấu tranh đòi "công lý", "sự thật", các linh mục Nhà thờ Thái Hà ngày càng cố tình can dự trái phép vào các hoạt động chính trị, trái với chức trách, bổn phận của các linh mục; luôn tìm cách "hình sự hóa", "chính trị hóa", "quốc tế hóa" các vụ việc vi phạm pháp luật, không những chẳng làm trọn bổn phận công dân, nguy hiểm hơn, họ luôn tìm cách chia rẽ khối đoàn kết dân tộc, chia rẽ tôn giáo, chia rẽ giữa chính quyền với nhân dân... Nhưng dù núp dưới chiêu bài gì và điên cuồng đến đâu, hơn 6 triệu đồng bào Công giáo và hơn 80 triệu đồng bào cả nước vẫn luôn tỉnh táo, nhận rõ chân tướng của những kẻ lợi dụng dân chủ, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, hòng thực hiện các mưu đồ xấu xa.”
Nhà thờ Thái Hà,hay còn được gọi là Xứ  Thái Hà do các linh mục Dòng Chúa Cứu Thế cai qủan nằm ngay trong Trung tâm Thủ đô Hà Nội, cũng là chủ nhân của khu đất tại 178 Nguyễn Lương Bằng, nơi có Trụ sở cũ của Tòa Khâm Sứ Tòa thánh La Mã bị nhà nước chiếm rừ sau năm 1954.
Các cuộc tranh chấp đòi lại khu đất này của xứ Thái Hà bị thất bại vào tháng 12/2008 khi chính quyền Thành phố Hà Nội  ngang nhiên  đưa Công an đến chiếm để biến thành Công viên. Nhưng các cuộc chống đối của các linh mục dòng Chúa Cứu Thế không dừng ở đây, nhất là từ khi Nhà dòng Trung ương ở Sài Gòn khởi động chiến dịch  xin chữ ký  chống khai thác Bauxite và kêu gọi bảo vệ chủ quyền lãnh thồ ở biển Đông.
Đó là lý do tại sao đảng và nhà nước CSVN đã phát động cuộc chống các Linh mục của Dòng này.
Một Bài báo khác đăng trong báo Quân đội Nhân dân ngày Thứ Tư, 26/08/2009 của Tác giả Kim Ngọc còn gay gắt hơn : “ Từ khi kết thúc phiên tòa xét xử phúc thẩm một số đối tượng về tội “hủy hoại tài sản Nhà nước, gây rối trật tự công cộng” tại 178 Nguyễn Lương Bằng, quận Đống Đa, TP Hà Nội đến nay, các linh mục Dòng Chúa Cứu Thế Thái Hà liên tục bộc lộ các hoạt động chống đối chính trị. Họ đã thu thập nhiều thông tin trái chiều, mặt trái xã hội, hoạt động của “khối 8406”... đưa lên mạng internet nhằm phụ họa cho các thế lực thù địch chống Việt Nam. Đồng thời họ kích động, lôi kéo giáo dân vào các hoạt động chống đối, ủng hộ các hoạt động vi phạm pháp luật của một số linh mục, giáo dân quá khích thuộc giáo phận Vinh và giáo xứ Tam Tòa... Những việc làm đó cho thấy họ đã cố tình vi phạm pháp luật.
Đáng chú ý là tại các thánh lễ, các linh mục Vũ Khởi Phụng, Nguyễn Văn Thật, Nguyễn Văn Khải, Nguyễn Ngọc Nam Phong và các linh mục Dòng Chúa Cứu Thế Thái Hà thường lồng vào các tín điều Công giáo những nội dung xuyên tạc chính sách tôn giáo, vu cáo Nhà nước Việt Nam đàn áp tôn giáo, vi phạm tự do dân chủ, nhân quyền. Dưới chiêu bài cầu nguyện cho Tổ quốc hòa bình, cầu nguyện cho người bị áp bức… họ đã kích động, kêu gọi hiệp thông với những hành vi sai trái của một số đối tượng trước các vấn đề nhạy cảm của đất nước…”
Điều mà Kim Ngọc cho là “nhạy cảm của đất nước” chẳng qua là hai vấn đề Bauxite ở Tây Nguyên và biển Đông là hai nơi đang có bàn tay, do  chính quyền Tầu Bắc Kinh chủ động, xâm chiếm chủ quyền lãnh thổ và tài nguyên của Việt Nam .


Kim Ngọc vu cáo  tiếp : “ Với tư cách là Thư ký của Ủy ban Truyền thông thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam, Trưởng ban Truyền thông của giáo phận Hà Nội, Phát ngôn viên Dòng Chúa Cứu Thế Thái Hà, linh mục Nguyễn Văn Khải đã cùng các linh mục Dòng Chúa Cứu Thế Việt Nam và Dòng Chúa Cứu Thế Thái Hà  có nhiều hành động vi phạm pháp luật, bộc lộ bản chất chính trị phản động; công khai hoạt động chống đối. Trên trang web của Dòng Chúa Cứu Thế Việt Nam và trang web của Dòng Chúa Cứu Thế Thái Hà đã đăng tải hàng trăm bài viết với nội dung công khai kêu gọi lật đổ chính quyền bằng nhiều hình thức.
Họ đưa tin các hiện tượng tiêu cực, suy diễn chủ quan, nhận định sắp có biến đổi lớn xảy ra, chế độ đến lúc sẽ sụp đổ, kêu gọi mọi người phải có “ý thức về quyền làm người”. Thậm chí, họ dẫn Tuyên ngôn Độc lập của Chủ tịch Hồ Chí Minh rồi kết luận tất cả những điều mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết trong Tuyên ngôn về chủ nghĩa đế quốc đàn áp người dân, bất công, ngang trái, so sánh chế độ Việt Nam sau hơn 60 năm vẫn không hề thay đổi…
Họ vu cáo Nhà nước Việt Nam đàn áp tôn giáo, vi phạm tự do dân chủ và nhân quyền; nói xấu Chủ tịch Hồ Chí Minh, cho rằng Chủ tịch Hồ Chí Minh là thần thánh được Đảng tạc ra, là người mang tư tưởng vô thần vào Việt Nam. Thậm chí, họ còn công khai dạy cách tìm tư liệu mà các phần tử phản động xuyên tạc về đời tư của Chủ tịch Hồ Chí Minh trên mạng internet… Họ đưa tin ủng hộ, cổ vũ các đối tượng chống đối chính trị như Lê Trần Luật, Lê Công Định, Trần Huỳnh Duy Thức, Nguyễn Tiến Trung...”
Ai cũng biết các  ông Lê Trần Luật, Lê Công Định, Trần Huỳnh Duy Thức, Nguyễn Tiến Trung là những người trẻ hoạt động dân chủ bất bạo động mới bị bắt và sắp bị đưa ra tòa về tội có hoạt  động chống phá nhà nước.
Kim Ngọc kết luận bằng luận điệu đe dọa và xúi  nhà nước nên mau có biện pháp đồi với các linh mục xứ Thái Hà: “Những việc làm của các linh mục Dòng Chúa Cứu Thế Thái Hà thể hiện sự thách thức chính quyền. Mặc dù không thuộc chức trách, bổn phận, không được pháp luật cho phép nhưng các linh mục ở giáo xứ Thái Hà vẫn cố tình can dự vào các hoạt động chính trị và vi phạm các quy định của pháp luật về khiếu nại tố cáo, vi phạm Pháp lệnh tín ngưỡng, tôn giáo…
Dù có che đậy bằng cách nào đi nữa thì những hành vi của những kẻ lợi dụng tự do dân chủ, tự do tín ngưỡng, tôn giáo để chống phá Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam cũng bị lật tẩy.
Dư luận rất bức xúc trước những hành vi cố tình vi phạm pháp luật của các linh mục Dòng Chúa Cứu Thế Thái Hà. Đồng bào tôn giáo cũng như không tôn giáo trong cả nước mong rằng: Đảng, Nhà nước ta luôn khẳng định và thực hiện “tự do tín ngưỡng, tôn giáo” là một trong các quyền cơ bản của con người, nhưng không vì thế mà chúng ta nương nhẹ với những hành vi sai trái, coi thường pháp luật của các linh mục Dòng Chúa Cứu Thế Thái Hà.”
Cũng trên báo Quân đội Nhân dân ngày  Chủ Nhật, 23/08/2009, Đại tá, Thạc sĩ Nguyện Đức Thắng thuộc Viện khoa học xã hội nhân văn quân sự-Bộ Quốc phòng cũng viết bài như “tát nước theo mưa” tấn công vào điều  được gọi là các “thế lực thù địch” với đảng CSVN.
Thắng  viết : “Trên lĩnh vực dân chủ, nhân quyền, dân tộc, tôn giáo... chúng ngày càng tăng cường tuyên truyền, quảng bá các giá trị dân chủ, nhân quyền phương Tây, khuyến khích hoạt động chống đối của các đối tượng cơ hội chính trị ở trong nước, đòi đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập. Chúng hậu thuẫn cho các đối tượng chống đối trong các tôn giáo cả về tinh thần lẫn vật chất, kích động, tạo cớ kêu gọi đòi lại đất đai, cơ sở vật chất có nguồn gốc tôn giáo, chia rẽ tôn giáo với chính quyền, tạo ra các nhân tố tiềm ẩn gây mất ổn định chính trị xã hội.
Hiện nay, tình hình và nhiệm vụ của cách mạng nước ta bên cạnh những thời cơ và thuận lợi lớn, cũng đang phải đối mặt với không ít những khó khăn, thách thức mới.  Các thế lực thù địch cách mạng ráo riết tìm mọi cách thủ tiêu nền tảng tư tưởng, lý luận của Đảng ta là chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Thủ đoạn chống phá của chúng luôn vận động, biến đổi vừa ngấm ngầm, tinh vi, xảo quyệt, vừa công khai trắng trợn; kết hợp cả lực lượng bên ngoài và bên trong; triển khai trên tất cả các lĩnh vực hoạt động; lợi dụng tất cả các phương tiện, các tình huống; sử dụng tất cả các hình thức, biện pháp có thể. Vì thế, việc đẩy mạnh đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn của kẻ địch trong tình hình mới thực sự là cuộc đấu tranh nóng bỏng, rất quyết liệt và phức tạp, còn nhiều khó khăn trong giai đoạn hiện nay và cả những năm tới. Kết quả đẩy mạnh cuộc đấu tranh đó tác động trực tiếp và sâu sắc đến công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.”
HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM
Trước thái độ hung hăng tấn công các linh mục Công giáo và các  sự việc xẩy ra tại Thái Hà và nhiều nơi khác như Tam Tọa vào tháng 7/2009, Hội đồng Giám mục Việt Nam, vào tháng 7 năm 2008 đã đưa ra lời Tuyên bố về “Một số vấn đề trong hòan cảnh hiện nay”.
Lời Tuyên bố do Giám mục Nguyễn Văn Nhơn, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam ký phổ biến ngày 25.09.2008 có 3 đọan quan trọng như sau :
1. Trước hết, nếu luật về đất đai còn nhiều bất cập thì nên sửa đổi cho hoàn chỉnh. Việc sửa đổi này cần phải quan tâm tới quyền tư hữu của người dân như Tuyên ngôn Quốc tế của Liên Hiệp Quốc về Nhân quyền đã khẳng định: "Mọi người đều có quyền tư hữu cho riêng mình hay chung với người khác… và không ai có thể bị tước đoạt tài sản của mình cách độc đoán" (số 17). Vì thế, chúng tôi cho rằng thay vì chỉ giải quyết theo kiểu đối phó hoặc cá biệt, thì giới hữu trách phải tìm giải pháp triệt để hơn, tức là để người dân có quyền làm chủ tài sản, đất đai của họ, đồng thời người dân cũng phải ý thức trách nhiệm của mình đối với xã hội. Đòi hỏi này lại càng khẩn thiết hơn trong bối cảnh toàn cầu hoá ngày nay, khi Việt Nam ngày càng hội nhập sâu hơn vào nhịp sống chung của thế giới. Đây sẽ là tiền đề cho việc giải quyết tận gốc những vụ khiếu kiện về đất đai và tài sản của người dân, đồng thời góp phần tích cực vào sự tăng trưởng kinh tế và sự phát triển vững bền của đất nước.
2. Kế đến, đạo đức nghề nghiệp đòi hỏi những người làm công tác truyền thông phải tôn trọng sự thật. Trong thực tế, đã có những thông tin bị bóp méo hoặc cắt xén, như trong trường hợp tranh chấp đất đai tại Toà Khâm Sứ cũ. Vì thế, chúng tôi đề nghị những người làm công tác truyền thông đại chúng phải hết sức cẩn trọng khi đưa tin tức và hình ảnh, nhất là khi liên quan đến danh dự và uy tín của cá nhân cũng như tập thể. Nếu đã phổ biến những thông tin sai lạc thì cần phải cải chính. Chỉ khi tôn trọng sự thật, truyền thông mới thực sự hoàn thành chức năng của mình là thông tin và giáo dục nhằm xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ và văn minh.
3. Cuối cùng, truyền thống văn hoá và đạo đức của dân Việt vốn nhấn mạnh đến tình tương thân tương ái và sự hài hoà trong xã hội. Tuy nhiên khi giải quyết những tranh chấp gần đây, đáng tiếc là đã có những hành vi sử dụng bạo lực, làm mất đi tương quan hài hoà trong cuộc sống. Vì thế, chúng tôi tha thiết ước mong mọi người hãy chấm dứt mọi hình thức bạo lực, trong hành động cũng như trong ngôn từ. Cũng không nên nhìn những tranh chấp này theo quan điểm chính trị và hình sự. Một giải pháp thoả đáng chỉ có thể đạt được nhờ đối thoại thẳng thắn, cởi mở và chân thành, trong hoà bình và tôn trọng lẫn nhau.
Như vậy, những bài báo của phe Quân đội phổ biến từ tháng 8/2009 nhằm  tấn công các Linh mục Dòng Chú Cứu Thế tại Thái Hà để dành lấy độc quyền yêu nước  có gía trị gì không hay củng chỉ thuộc loại “bóp méo hoặc cắt xén” như Tuyên bố của Hội đồng Giám mục Việt Nam "
Ngòai ra cũng nên hỏi đảng CSVN :  Việc  đòi công bằng và mạnh dạn lên tiếng  bảo vệ chủ quyền  và tài sản quốc gia của các Liinh mục Dòng Chúa Cứu Thế có nguy hiểm và  “phản quốc” bằng  hành động “tuyên truyền cho địch” của Đào Duy Quát và báo Điện tử đảng CSVN trong vụ  đăng lại bản tin “làm nhục quốc thể” của  báo Hòan Cầu của Trung Hoa ngày 4/9 (2009) vừa qua "
Phạm Trần
(09-09-09)

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.