Từ Cơn Thuỷ Triều Đen Mỹ
Vi Anh
Qua cơn thủy triều đen làm cả nước Mỹ lo toan, tốn kém thì giờ, tiền bạc, công sức rất nhiều mà kết quả khắc phục chẳng được bao nhiều, người ta mói vỡ lẽ ra nghịch lý này. Con Người biết mặt trăng xa diệu vợi nhiều hơn biển cả ở khít bên mình.
Nhớ VN có câu ca dao “Dò sông, dò biển dễ dò. Nào ai bẻ thước mà đo lòng người.” Đúng, dò sông, dò biển không khó; sông sâu và biển thẫm con người đã đo và vẽ bản đồ hết rồi. Nhưng nào ai dám nói đã hiểu biết rõ hết đại dương. Vì sức người có hạn, thiên địa thì vô biên. Vô biên không những trên phương diện vật chất, không gian, thời gian mà đơn vị đo lường tính bằng đơn vị thiên văn học năm ánh sáng lớn rất khó hình dung. Mà còn vô biên trên phương diện huyền bí, khoa học thực nghiệm chỉ trả lời được thế nào, chớ không giải thích được tại sao là phạm vi của huyền học.
Vụ dàn khoan Deepwater Horizon của công ty dầu khí Anh quốc British Petroleum BP bị nổ trong vịnh Mexico ngày 22/04/2010. Dầu tràn thành “cơn thủy triều đen”. Bao nỗ lực khắc phục của cả một nền khoa học Mỹ, cả một chánh quyền Mỹ, cả một công ty BP chuyên môn và tiền tiến nhứt trong việc khai thác dầu dưới đáy biển, bao nhiêu nhân tài vật lực đã tốn kém mà kết quả chẳng được bao nhiêu.
Nhà hải dương học Philippe Cousteau Jr, cháu nội của nhà thám hiểm đại dương Jacques-Yves Cousteau, là một người Mỹ gốc Pháp tiếp nối công trình thám sát đại dương của ông nội, đang đứng đầu tổ chức thám hiểm hải dương học Earthecho. Ông vừa đến Venice (Louisiana), lặn qua lớp dầu dày 5 mét, tìm hiểu đáy biển vùng dầu tràn, và nhận định “thuỷ triều đen là một đe doạ cho nền an ninh quốc gia”.
Ông nói thật là kinh khủng, vì chưa có ai biết chính xác hậu quả của vụ giếng dầu nổ và tràn lên mặt biển này. Nhưng có điều rõ rệt là con người tự hào tin rằng có kỹ thuật khoan hàng ngàn mét sâu dưới đáy biển nhưng lại thiếu kỹ thuật đề phòng và ngăn chận dầu tràn thành thủy triều đen tàn phá môi sinh. Vì theo nhà hải dương học này, 200 mét dưới mặt biển, tất cả đen như mực Tàu. Đen vì không có ánh sáng mặt trời mà còn đen vì Loài Người, trong đó có Mỹ là nước có kỹ thuật khoan dầu dưới đáy biển tiền tiến nhứt, cả nhiều thập niên vừa qua Mỹ không đầu tư để tìm hiểu vùng đen tối này của các đại dương. Mỹ đã đầư tư một kinh phí 1,000 lần lớn hơn trong việc tìm hiểu không gian so với biển. Người ta hiểu biết mặt trăng nhiều hơn đáy biển, vì lẽ đó bây giờ người ta không đủ kiến thức, khoa học, kinh nghiệm và kỹ thuật cần thiết để giải quyết vụ giếng dầu nổ và dầu tràn ở Vịnh Mexico đang lan ra biển của nhiều tiểu bang Mỹ.
Philippe Cousteau Jr mong ước cơn thủy triều đen này giúp cho Con Người ý thức cái giá phải trả cho việc khai thác dầu dưới đáy biển. Thủy triều đen chẳng những tàn phá môi sinh, gây thiệt hại cho cư dân trong sinh hoạt, mà còn làm hại sức khoẻ như gây bịnh về đường hô hấp như hen suyển cho nhiều người. Dầu tràn trên mặt biển, dầu chìm xuống đáy biển giết vô vàn sinh vật và rong rêu. Lẩn đầu tiên, nước Mỹ và Nhân Loại chứng kiến một tai họa qui mô và tầm mức lớn như vậy.
TT Obama đã bay lên bay xuống ba lần. Nhiều bộ trưởng tới lui. Một tư lịnh hạm đội túc trực, điều động việc khắc phục như đang hành quân. TT Obama đã ra lịnh thực hiện một chiến dịch lớn chưa từng thấy trong lịch sử nước Mỹ - huy động tới hơn 19.000 chiếc tàu, với 20.000 người tham gia - để đối phó với một thảm họa sinh thái,
Hãng dầu BP tốn gần 1 tỷ Đô la, thực hiện nhiều giải pháp, mà chưa thành. TT Obama phê phán BP là đã không tiếc tiền đăng quảng cáo nhằm tô điểm lại hình ảnh của mình sau vụ dầu tràn, cũng như dự kiến chi ra hơn 10 tỷ đô la tiền lời cho các cổ đông của tập đoàn. Ông cảnh cáo BP không được cắt xén các khoản bồi thường cho các cư dân bị thiệt hại do thủy triều đen.
Nhiều tuần lễ nỗ lực thử nhiều giải pháp, có tin vui cái phễu (quặng) hút dầu tràn vận hành tốt, BP và Obama tạm thở phào nhẹ nhõm. Chủ tịch tổng giám đốc tập đoàn BP đã thông báo "Chiếc nắp đậy đã mang lại phần nào kết quả, trong vòng 24 tiếng đồng hồ kể từ tối thứ năm, 6.000 thùng dầu đã được hút lên và chuyển lên một tàu chở dầu đậu ở bên trên.
Nhưng cơn thủy triều đen trên mặt biển lớp dầu đã tấp vào bờ biển 4 tiểu bang phía nam và đã lan đến tiểu bang Florida. Từ ngày 22/04/2010, dàn khoan Deepwater Horizon của công ty dầu khí Anh quốc British Petroleum BP bị nổ trong vịnh Mêhicô. Có 9 nhân viên chết, và giàn khoan bị sập. Khoảng 1 triệu lít dầu thô trào lên mặt biển mỗi ngày tạo ra một vùng ô nhiễm rộng 25.000 km2, tương đương với 10 lần diện tích đảo Phú Quốc của VN. BP đã tốn ban đầu 990 triệu đôla để ngăn chận ô nhiễm và quét dọn bãi biển. Theo thẩm định của nhóm ngân hàng Thụy Sĩ Crédit Suise thì BP sẽ phải tốn thêm thêm từ 4 tỷ đến 10 tỷ đôla nữa để giải độc môi trường bị ô nhiễm và khoảng 8,5 tỷ đôla đền bù thiệt hại cho cư dân, mà TT Obama đã cảnh cáo «những kẻ có trách nhiệm sẽ phải trả giá».
Trước thảm họa cho môi trường, cho ngành ngư nghiệp và tình trạng bất lực, vô kế khả thi của BP sau 5 lần thất bại xử lý dầu tràn từ miệng giếng cách bờ 45 cây số và sâu hơn 1500 thước, Tổng Thống Mỹ quyết định cấm khai thác dầu ngoài biển khơi. Quyết định này có ảnh hưởng đến 33 giàn khoan trong vịnh Mêhicô và tất cả các dự án ở Alaska. Và TT Obama cũng ngưng cấp giấy phép mới trong sáu tháng. Bộ Tư Pháp Mỹ đã mở cuộc điều tra.
Người Âu Châu ở cựu lục địa mới đến Mỹ châu tân thế giới tưởng đâu tới Ấn độ nên gọi người bản xứ, người thổ sinh là dân Ân độ, dân Da Đỏ. Dù thực tế những người này là dân gốc Mongoloid, răng cửa lỏm phía sau, va sau này thử nghiệm DNA càng xác nhận đó là người gốc Mogoloid từ Á châu đến Mỹ châu trước người Âu châu khoảng 10,000 năm, vào thời kỳ Đồ Đá Mới. Nhờ vậy mà hiểu Mỹ châu sâu sắc hơn người Tây Phương. Người Mỹ thổ sinh, bản xứ tin Con Người không làm chủ Thiên Nhiên mà Thiên Nhiên và Con Người thuộc về nhau trong tương quan tam tài, Thiện, Điạ, Nhân, như của triết học Đông Phương. Săn bắt một con vật là để ăn mà sống, chớ không phải để vui chơi. Làm thịt một con vật để ăn cũng thông cảm với nó hoàn cảnh bất khả kháng của mình phải ăn để sống và vái cho nó được đầu thai kiếp khác tốt đẹp hơn.
Một nhà bác học Nga, nước bản lề Âu và Á có nhắc đừng phá hoại tương quan cộng sinh, cộng tồn, thế quân bình ấy qua ý nói bắn vào Thiên Nhiên một viên đạn, Thiên Nhiền sẽ trả lại bằng một tràng đại pháo.