Giải Đất Hứa: Đường Đến Tel Aviv
Phái đoàn dân cử California đang thăm viếng trường học đa chủng tộc Rogozin tại Tel Aviv.
Lê Minh
(Tường trình đặc biệt từ Do Thái)
Do Thái, một trong những giải đất chìm trong tâm thức chúng tôi muốn thăm viếng. Giải đất có lịch sử khởi đầu về Thiên Chúa giáo, về người Do Thái phiêu bạt trên khắp thế giới 2000 năm và họ đã trở về xây dựng lại quê hương vào năm 1948. Từ đó đến nay, lịch sử cận đại cho thấy Do Thái đã trải qua bao bao thử thách để thành một quốc gia vững mạnh chống lại được mọi thử thách với nhiều nước láng giềng thù nghịch.
Ngoài ra, chúng tôi cũng mong ước gặp lại những đồng hương bôn ba tìm tự do và đã định cư tại Do Thái trong biến động lịch sử đen tối nhất của người dân miền nam Việt Nam vào thập niên 1970.
Tổ chức “The Jewish Federation” (TJF), một cơ quan thiện nguyện cho đại chúng và người Do Thái, có trụ sở đặt nhiều nơi trên thế giới. Tổ chức này hoàn toàn độc lập với chính quyền Do Thái, ngân sách của tổ chức nhận được từ nhiều cá nhân, tổ chức có liên hệ đến sắc dân Do Thái.
Dù không đại diện chính thức cho chính quyền, Tổ chức TJF đã hoạt động vì quyền lợi chung của Do Thái, đã vận động hành lang với chính quyền , quốc hội cho những dự án hay quyền lợi cho đất nước họ. Một trong chiều hướng khôn ngoan này, họ thường mời các dân cử, cấp chỉ huy chính quyền cũng như nhiều nhà lãnh đạo trong cộng đồng địa phương đến viếng thăm Do Thái. Chuyến đi có mục đích học hỏi từ hai phía, tạo cơ hội cho khách hiểu biết về Do Thái, cảm thông với hoàn cảnh lịch sử của hơn 7 triệu dân sống trong giải đất đầy bất chắc trong 60 năm qua.
Dân biểu Trần Thái Văn là một trong nhiều dân cử được tổ chức mời thăm viếng trong chuyến viếng thăm 10 ngày này.
Đến phi trường Los Angeles, quang cảnh diễn ra tại khu vực của hàng không Do Thái Al El khác thường hiện ra trước mắt, chúng tôi đã nhìn thấy ngay một vài cảnh sát đặc biệt trong thế sẵn sàng tác chiến, áo chống đạn trên người, tay cầm súng M15 có gắn ống nhắm, kiểm soát khu vực dẫn đến khu vực hãng hàng không Al El.
Tôi phỏng đoán có báo động khủng bố nên có sự hiện diện của nhân viên công lực cho khu vực. Đến quầy làm thủ tục, hàng rào an ninh chắt chễ hơn, nhiều cảnh sát dã chiến được trang bị vũ khí tối tân hơn với loại súng liên thanh Uzi nổi tiếng của Do Thái trong tay, quan sát từng người qua lại.
Tôi quay sang hỏi DB Văn “Có chuyện gì mà nhiều cảnh sát đặc biệt bao vây quanh khu vực như vậy ".”
“Đây là biện pháp bình thường về an ninh cho hãng hàng không Do Thái.”, Văn Trả lời “Cách đây khoảng 5 năm, có một sát thủ gốc Á Rập đến bắn chết 2 nhân viên hàng không ngay chỗ này. Từ đó, Cảnh sát Los Angeles đã có giải pháp an ninh đặc biệt bảo vệ khu vực có nhiều người Do Thái tụ tập trước khi về nước.”.
Nhìn lại quang cảnh chung quanh, ngoài toán cảnh sát đặc biệt, người tinh ý có thể nhận ra ngay nhiều nhân viên anh ninh chìm đi lại thường xuyên theo dõi mọi di chuyển trong khu vực.
Trước khi làm thủ tục đi Do Thái, chúng tôi đã trải qua một cuộc lục vấn khoảng 15 phút, nhân viên an ninh của hãng hàng đã hỏi nhiều về lý do của chuyến đi, ai bảo trợ cho chuyến đi. Ngay cả những câu hỏi thật cá nhân như ai là người đóng hành lý, có ai gửi đồ đạc nhờ chúng tôi mang theo. Cuối cùng họ đòi nói chuyện trực tiếp với người đại diện của Tổ chức TJF , lấy danh sách của phái đoàn và đòi chúng tôi chứng minh căn cước, tài liệu xem có trùng hợp với tên trong thẻ thông hành và danh sách họ đang có trong tay.
“Anh thông cảm vì nhu cầu an ninh cho mọi người, nên hãng hàng không Do Thái Al El đã có biện pháp an ninh thật chặt chẽ, để tránh hành động không tặc, khủng bố của đối phương.”, Văn trấn an tôi.
Chuyến bay với khoảng 400 hơn hành khách. Ngoài 2 người khách “da vàng”, phần lớn khách là người Do Thái đi hành hương, về thăm nhà. Cách thức ăn mặc và phong cách của họ khác thường. Phần lớn họ ăn mặc y phục cổ truyền chỉnh tề, đầu đội nón đen, hoặc chiếc mũ nhỏ trên chỏm đầu (kippa – skull cap phần lớn người Do Thái giáo hệ Orthodox thường đội), đàn ông trẻ già đều để râu quai nón, cổ đeo cà-vạt, bên ngoài khoác thêm áo vest đen dài ngang đến đầu gối. Bộ dạng họ rất trang nghiêm.
Ngồi khá lâu trên máy bay, Văn rủ tôi xuống phần cuối máy bay, tìm ly cà phê cho ấm bụng, trò chuyện quên đường dài. Khoảng 12 giờ đêm, giờ California. Vào thời gian này, máy bay đang bay ngang vùng trời Âu Châu, khoảng 8 giờ sáng. Đột nhiên, có một số khách Do Thái kéo nhau xuống đứng cạnh chúng tôi. Trên trán họ đeo một hộp hộp đen gắn trên trán, khăn trắng đội trên đầu, tay giở cuốn thánh kinh bằng chữ Hebrew , đầu gật gù vào tường máy bay lẩm nhẩm đọc kinh. Thông lệ, người sùng đạo Do Thái giáo cầu nguyện 3 lần mỗi ngày. Số người Do thái kéo xuống cuối tầu máy bay ngày một đông, chúng tôi trở lại chỗ ngồi nhường chỗ cho họ cầu nguyện buổi sáng.
Chuyến bay dài 14 giờ, chúng tôi xuống phi trường an toàn, lấy hành lý không còn trở ngại gì đáng kể. Tuy nhiên cả đoàn phải chờ cho một thành viên trong đoàn gắp rắc rối với nhân viên an ninh tại phi trường. Anh có quốc quốc tịch Hoa Kỳ, mang dòng máu Armenian. Khi Nga sô xâm chiến nước này, gia đình anh đã tản cư sang Iran lập nghiệp và anh đã ra đời tại đây. Vì có nguồn gốc có liên hệ với Iran, Anh đã bị giữ lại gần một giờ để phỏng vấn trước khi cho nhập cảnh Do Thái.
Trên đường về khách sạn, chúng tôi ghé, qua một vài khu phố của Tel Laviv. Thành phố này xây dựng lại từ ngày lập quốc vào năm 1948, đường xá tương đối nhỏ, kiến trúc cổ và hiện đại lẫn lộn bên nhau, được mệnh danh là thành phố không bao giờ ngủ, tương tự như New York.
Thời gian này, Do Thái bước vào mùa đông, khí hậu Tel Laviv dễ chịu tương đương với khí hậu Quận Cam. Đoàn chúng tôi được nghỉ nơi vài giờ, sau đó cùng ăn tối với một phái đoàn khoảng 30 cảnh sát cao cấp chuyên về chống khủng bố từ nhiều quận hạt, và thành phố của California đến Do Thái học hỏi cách chống khủng bố của Do Thái.
Chúng tôi đã được nhà báo của của tờ Ha’aretz (tương đương với tờ New York Times), chia xẽ kinh nghiệm về cuộc chiến chống khủng bố hàng ngày của Do Thái trêN giải đất West Bank và Gaza. Ông cho biết hàng ngày ông vẫn thường đi qua vùng West band, phía Đông Bắc của Tel Laviv , nơi có nhóm dân quân Palestine (Fatah) theo cố lãnh tụ Arafat. Trước đây là vùng rất mất anh ninh, nhóm dân quân kiển soát một phần của giải West Bank. Tuy nhiêu sau này Do Thái đã hoà giải với Fatah và trả lại một phần đất trên vùng West bank để dân Palistine sinh sống, an ninh vùng này đã tạm yên ổn. Họ đồng ý làm hoà với do Thái để chống lại sự chi phối của những nhóm Hồi giáo cực đoan trong giải Gaza được tài trợ bới Iran. Do đó , chính quyền Do Thái ít phải đối phó an ninh với giải đất West Bank.
Ngượi lại nhóm Palestine trong nhóm Hamas trong giải đất Gaza, vẫn chủ trương quá khích, không công nhận sự hiện hữu của Do Thái. Nhóm quá khích này nhận tài trợ của Iran và nhiều quốc gia Hồi Giáo khác, vẫn thường gây nhiều biến động trong vùng này cũng như là bất ổn an ninh trong nhiều thành phố lớn tại Do Thái.
Qua ngày thứ 2, chúng tôi được thăm viếng trường học Rogonzin, có sắc mầu đa chủng, nơi tiếp nhận học sinh trong mọi hoàn cảnh. Trường qui tụ khỏang 700 học trò từ lớp mẫu giáo cho đến lớp 12. Đa số học sinh đến đây là con nhà nghèo, con những người di dân bất hợp pháp, con người lao động ngoại quốc, những người di dân Do Thái đến từ Nga, Phi Châu hoặc nnhững không đủ tiêu chuẩn và không trường học nào muốn nhận. Hàng ngày giáo chức nhà trường phải làm việc theo hoàn cảnh của học trò. Có thể ngày hôm nay còn đi học, ngày sau gia đình học sinh này bị trục xuất vì cư dân bất hợp pháp. Nhiều học trò sống trong nhiều hoàn cảnh khó khăn, nhà trường tìm đủ mọi cách giúp cho các em vượt qua được những khó khăn, để hoàn tất trung học trước khi bước vào dòng đời hoặc lên đại học.
Tổ chức TJF muốn cho chúng tôi nhìn thấy sự khó khăn của xã hội Do Thái, mặt một thường xuyên đối phó với nạn khủng bố, mặt khác phải đối phó
với làn sóng di dân của người Do Thái về lại quê hương. Mỗi nhóm di dân hội nhập vào xã hội có một phức tạp khác nhau và cũng là thử thách lớn lao cho chính quyền địa phương.
Chiều đến phái đoàn được thănh viếng sơ rác thành phộ Đây là dự án nhiều ý nghĩa khác nhau. Họ đã thành công nghiên cứu, dùng kỹ thuật tân tiến lựa chọn rác ra thanh nhiều loại. Máy tự động phân loại thành nhiều phần khác nhau như các vật dung làm bằng plastic, lon nhôm, thủy tinh để tái biến chế, cây cối phế thải làm phân bón. Phần rác phế thải không dùng được làm thành những đồi núi cao để làm công viên, sân đánh golf. Trong vòng 3 năm nữa khu này sẽ trở thành công viên công cộng. Chúng tôi đã được lên đỉnh núi của rác, có thể nhìn toàn cảnh thành phố Tel Aviv.
Sở biến chế rác cũng là nơi dùng để giáo dục cho học sinh cách tiết kiệm, bảo vệ môi trường ngay từ lúc còn bé. Hàng năm có khoảng hơn 30,000 học sinh, thăm viếng để học hỏi về môi trường, tiếp tay với chính quyền không xả rác ngoài đường, có khái niệm về cách bảo vệ môi trường.
Trung tâm Quản Trị Rác đã hấp dẫn nhiều Sở Rác trên thế giới đặt hàng trong đó có thành phố Riverside, công trình xây cất đã hoàn thành, và thành phố Los Angeles đang thương thuyết nhờ Do Thái thiết lập một cơ sở tương tự như sở rác chúng tôi đang thăm viếng, đưa lại mối lợi kinh tế không nhỏ cho Do Thái.
(Còn tiếp)
Gửi ý kiến của bạn
