Thời sự Úc: Joe Hockey là ai" - Hoàng Đ.Thư
Tuần qua, Malcolm Turnbull, lãnh tụ đối lập liên bang lại liên tục bị xính vính bởi nhiều tin tức bất lợi, từ kết quả thăm dò ý kiến cử tri cho thấy uy tín của ông bị tụt xuống mức kỷ lục, trong lúc uy tín của thủ tướng Rudd vẫn còn ở mức cao, cho đến kết quả một cuộc thăm dò kín của phe liên đảng cho thấy họ có nguy cơ bị mất 20 ghế trong kỳ tổng tuyển cử tới đây. Hơn thế nữa, ngay vào thời điểm mà uy quyền lãnh tụ của ông đối với bạn đồng liêu đồng đảng có vẻ như bị thiệt hại rất nhiều từ sự bất đồng ý kiến về chính sách trao đổi mua bán khí thải thì lại có sự tiết lộ cho biết ông Joe Hockey, phát ngôn nhân kinh tế của phe đối lập liên đảng, đã từng và có lẽ đang, được bạn đồng viện khuyến khích ra tranh chức lãnh tụ đối lập. Mặc dù ông Hockey đã thẳng thắn tuyên bố, ông vẫn trung thành với ông Turnbull và không hề có ý định thách thức tranh quyền, nhưng chắc chắn những người không ưa ông Turnbull trong đảng Tự do sẽ tiếp tục vận động làm áp lực thúc đẩy ông Hockey lật đổ ông Turnbull hoặc khiến ông Turnbull phải từ nhiệm để nhường chỗ cho ông Hockey lên lèo lái phe liên đảng, có lẽ trước kỳ tổng tuyển cử tới. Chuyện này càng có vẻ dễ dàng xảy ra hơn sau khi kết quả của một cuộc thăm dò khác vừa được công bố hôm thứ Bảy vừa qua, cho thấy uy tín của ông Turnbull thấp hơn cả ông Joe Hockey lẫn ông Tony Abbot. Sau đây, để biết thêm về Joe Hockey, một người có thể là thủ tướng tương lai của Úc, xin mời qúy độc giả theo dõi bản lược dịch bài viết của ký giả Misha Schubert được đăng tải trên nhật báo The Age ngày 09/10/09 vừa qua, tựa đề "Ordinary Joe - Một người bình dị".
*
Đầu đuôi câu chuyện về lý do mà ông Brendan Nelson từng đến ở đậu trong nhà xe của ông Hockey quả thật cho chúng ta thấy rất nhiều về người đàn ông phúc hậu lớn con này. Lúc ấy là khoảng giữa năm 1997, cuộc hôn nhân của ông Nelson đã bị tan vỡ và ông bị thiếu hụt tiền bạc trầm trọng vì phải trả tiền cấp dưỡng cho con cái. Ông yêu cầu ông Hockey hãy để ông dọn từ căn phòng mà ông đang thuê mướn trong nhà ông Hockey xuống nhà xe để tiết kiệm tiền.
Chẳng những ông Hockey đồng ý mà ông còn để ý nhiều hơn tình trạng tâm thần và sức khỏe của bạn mình. Ông gọi điện thoại đến nhiều người bạn cũ của ông Nelson và yêu cầu họ nên để ý trông chừng cho ông này.
Khi ông Hockey xuất ngoại thì ông mua nhiều đôi giầy thể thao trẻ con cho ông Nelson để ông Nelson có thể cho con của ông và ông Hockey cương quyết không nhận tiền từ ông Nelson. Rồi năm sau đó, khi ông Hockey được ông Howard thăng thưởng trong khi ông Nelson không được thăng thưởng thì ông nhờ bố của mình đến thăm bạn mình xem có sao không. Ông Nelson bồi hồi thuật lại: "Bác ấy không ngừng rơi lệ khi thấy con bác được thăng thưởng và tôi không được thăng thưởng. Đấy, gia đình anh ấy tốt như thế đấy. Joe là một người tử tế, công bằng, rộng lượng, tốt bụng và lúc nào cũng ân cần quan tâm đến người khác. Thế nhưng, anh ấy cũng có thể cứng rắn, và nếu cần thì anh ấy cũng có thể là một kẻ dữ dằn vô cùng (a thorough bastard)".
Đấy quả thật là những lời ngợi khen tuyệt đỉnh, đặc biệt là khi ông Hockey đã từng bỏ phiếu cho ông Turnbull khi ông này thách thức và lật đổ ông Nelson vào tháng 08/09, cách đây hơn một năm.
Có cả núi chuyện như thế về ông Joe Hockey. Những hành động từ thiện, lớn có, nhỏ có, thường xuyên không cần phải đợi người ta xin xỏ và đa số làm trong âm thầm, không ồn ào để lấy tiếng. Thí dụ như chiếc xe mà ông ngỏ ý cho ông Ross Cameron, cựu dân biểu liên bang đơn vị Parrmatta, mượn khi hôn nhân của ông này tan vỡ. Hoặc chuyện ông cho một bé gái thổ dân đã từng là nạn nhân của vụ hiếp dâm bỉ ổi ở Aurukun tá túc tại nông trại ở gần Cairns của gia đình ông. Hay cú điện thoại mà ông gọi đến cho Godwin Grech, công chức cao cấp dính líu trong vụ xì căng đan OzCar, ngay vào cao điểm của vụ này để xem ông ta có bình an hay không. Và còn nhiều, nhiều nữa.
Chuyện ông có lòng hảo tâm rộng lượng là chuyện không ai nghi ngờ gì cả. Thế nhưng, người ta vẫn còn tranh cãi rất nhiều về trí thông minh cùng sự siêng năng cần mẫn trong công việc của ông có vĩ đại như lòng hảo tâm của ông hay không. Bạn bè ông cùng những người đã từng làm việc dưới quyền ông đều khẳng định rằng có. Thế nhưng, trong một buổi ăn trưa khá nhộn nhịp, vui vẻ trong tuần qua ở Sydney thì người ta nghe được ông Max Moore-Wilton, cựu đổng lý văn phòng thủ tướng và nội các (head of the Department of Prime Minister and Cabinet), miêu tả Hockey như "một thằng đần" (halfwit). Rõ ràng không phải ai cũng là người ái mộ Hockey.
Người ta thường xuyên chỉ trích ông Hockey về 2 yếu điểm. Thứ nhất là ông nói trước khi suy nghĩ chín chắn. Thứ nhì là ông không biết rõ mọi chi tiết của vấn đề.
Về yếu điểm thứ nhất thì những người yểm trợ ông cũng thừa nhận là đúng. Thế nhưng, họ cho rằng chính cái tính này lại giúp ông hơn là hại ông. Cựu đổng lý văn phòng của ông là ông Matt Hingerty nhận xét: "Đấy là tính tình của một người nhiệt tình, có niềm tin thiết tha. Anh Joe muốn là một người trung thực. Trái tim anh ấy nằm ngay trên cổ tay áo và những kẻ chuyên thủ đoạn mưu kế trên chính trường sẽ cho rằng đấy là một nhược điểm. Tôi thì tôi cho rằng đấy là một ưu điểm, là sức mạnh của anh ấy, là lý do mà cử tri ưa thích anh ấy. Anh ấy là một người nhiệt tình, thẳng ruột ngựa và thường nói thẳng những chuyện mà anh ấy suy nghĩ".
Về việc thấu hiểu chi tiết của vấn đề thì đấy chính là đề tài của sự tranh cãi dữ dội giữa bạn hữu và kẻ thù của ông. Những người yểm trợ ông nhớ rằng trong suốt sự nghiệp làm tổng trưởng của ông trước đây có đầy dẫy sự thử thách đòi hỏi sự hiểu biết thấu đáo về những chi tiết tỉ mỉ mang tính chuyên môn của ngành nghề. Họ đưa ra những thí dụ như việc ông thúc đẩy cải tổ sâu rộng cho kỹ nghệ du lịch với quyển bạch thư của ông, hoặc việc ông phải biết tường tận tất cả những điều khoản chi li ít người biết đến về luật quan hệ lao tư để có thể soạn thảo phần tu chính nhượng bộ về Trắc Nghiệm Công Bằng (Fairness Test) khi còn là tổng trưởng quan hệ lao tư, hay chuyện ông phải hiểu thấu đáo những sự phức tạp chập chùng của việc gom góp sáu cơ quan chính phủ thành một khi ông là tổng trưởng dịch vụ nhân văn (Human Services).
Những người chê trách ông thì cãi ngược lại. Họ cho rằng ông rất nhanh nhẩu với việc đưa ra những câu nói ngắn gọn mang tính kiếm điểm chính trị (punchy political line) nhưng đồng thời họ cũng lên án rằng ông không có một chủ thuyết chính trị rõ rệt và bất biến. Một người nói: "Ông ta có thể có vẻ rất rành rọt và có rất nhiều sức thuyết phục thế nhưng, khi người ta có cơ hội để sau đó suy gẫm lại chuyện mà ông ta nói thì người ta thấy thật sự rỗng tuếch, chả có gì mà người ta có thể giữ lại được cả. Ông ta có xu hướng ráp nối những câu thật hay lại với nhau, nhưng khi người ta nhìn lại tổng thể, chẳng hạn như quan điểm của ông ta là gì - thì có vẻ như không có gì cả".
Mặc dù có nhiều sự khác biệt về các vấn đề vừa nêu, tất cả mọi người đều đồng ý sự lịch thiệp, duyên dáng vô cùng của ông Hockey. Ông rất dễ làm quen với mọi người. Ông là một người hết sức dễ thương. Và ông cũng nổi tiếng với việc có bạn hữu ở bên kia lằn ranh chính trị.
Trước hết là tình bạn thân thiết trên truyền hình giữa ông, một yếu nhân trong đảng Tự Do, và ông Kevin Rudd trên chương trình Sunrise cho đến khi các quân sư chiến lược của đảng Tự Do cho rằng việc cùng ông xuất hiện như thế đã giúp ích quá nhiều cho một kẻ thù từ đảng Lao Động.
Ông cũng rất thân thiện với ông Anthony Albanese, đương kim tổng trưởng Hạ Tầng Cơ Sở, Giao Thông, Phát Triển Các Vùng. Và rồi còn việc ông cũng có thiện cảm với cựu thủ tướng Bob Hawke nữa, khiến ông này khi hay tin ông Hockey sắp có đứa con thứ ba đã nói đùa như sau: "Đến lúc phải cất cây cơ bi da lên gác rồi ông bạn trẻ ạ".
Để có thể hiểu biết được về ông Hockey thì phải nhìn vào gia phả của ông. Đấy là một sự kết hợp của hai nền văn hóa khác biệt rõ rệt. Cha ông, ông Richard, là một người gốc Armenia lai Palestine đến Úc năm 1948 với hai bàn tay trắng và sau đó tạo dựng được cả một cơ nghiệp trong ngành địa ốc. Mẹ ông là dân North Shore (miền biển phía Bắc Sydney) giầu từ trong trứng nước, quần áo bằng cashmere, ngọc trai đeo đầy cổ. Bà từng là một cô người mẫu đầy lòng nhân ái đã cãi lời mẹ của bà để hò hẹn với "thằng cha wog" (một từ miệt thị dành chỉ người di dân) bán hàng trong cửa tiệm tạp hóa thực phẩm.
Như ông Rudd, sự giầu có của ông Hockey là nhờ vào tài hoạt động thương trường của vợ ông. Bà Melissa Babbage, cựu chuyên viên chỉnh hình (physiotherapist) của đội banh Sydney Swans, hiện bây giờ là người lãnh đạo phân bộ chuyển ngân và tài chánh toàn cầu (foreign exchange and global finance) tại ngân hàng đầu tư Deutsche Bank. Họ có hai con tên Xavier và Adelaide, và đứa thứ ba được dự trù sẽ chào đời vào ngày 19/10/09 tới đây. Các con của ông Hockey là tất cả đối với ông vì ông là một người cha chăm sóc từng ly từng tí cho con cái và một người chồng hết mực quan tâm đến vợ mình.
Song song với sự thăng hoa trên chính trường của ông Hockey thì cường độ của sự tấn công của đảng Lao động cũng gia tăng. Họ đã gọi ông là "Sloppy Joe" (Joe Bề Bộn), một sự nhục mạ chẳng những chỉ nhắm vào tầm vóc to béo của ông (một kỹ thuật mà phe liên đảng từng dùng để tấn công ông Beazley) mà cũng nhắm luôn vào uy tín của ông trong lãnh vực siêng năng cần mẫn và tỉ mỉ chi tiết.
Cách đây vài tuần, đảng Lao động đã đưa ra một cuộc nghiên cứu cho rằng cử tri đặt vấn đề về lương tâm nghề nghiệp cũng như sự thiếu tỉ mỉ chi tiết của ông. Ông Hockey vẫn khẳng định rằng những sự tấn công như thế không khiến cho ông bị thương tổn nhưng ông cũng biết rằng cường độ sẽ càng trở nên mãnh liệt hơn nữa nếu ông càng được dân chúng tín nhiệm hơn.
Ông Hockey là một chính trị gia nhạy bén hơn người mà ông hy vọng ông sẽ được kế vị trong tương lai (chú không phải bây giờ). Khác với ông Turnbull, một người rất thông minh và có kiến thức uyên bác nhưng lại dễ dàng bị lọt vào cái vòng quẩn quanh chỉ quan tâm đến tiểu tiết không cần thiết, ông Hockey có thể đưa ra những câu nói cắt thẳng vào vấn đề. Thế nhưng, cho đến bây giờ ông vẫn chưa biểu hiện cái bản năng tàn nhẫn hung bạo của một nhà lãnh tụ.
Năm ngoái, một số người hậu thuẫn ông đã thúc giục ông nên chuyển sang chính trường tiểu bang, nơi mà ông dễ dàng trở thành thủ hiến trong năm 2012. Sau này, người ta cho biết ông Hockey sẵn sàng chấp nhận sự giao phó trách nhiệm ấy của đảng, nhưng ông khăng khăng từ chối không chịu thách thức tranh quyền với ông Barry O'Farrell. Các dân biểu tiểu bang e ngại không muốn thấy cảnh máu chảy thịt rơi nên cuối cùng chuyện này cũng tan theo mây khói.
Ông Hockey cũng đã xác quyết rõ ràng với những người đang hối thúc ông lật đổ ông Turnbull rằng ông cũng không muốn thấy có cảnh thịt rơi máu đổ, củi đậu nấu đậu ở lãnh vực liên bang. Ông không chịu thách thức tranh quyền, nhưng ông sẵn sàng chấp nhận chức lãnh tụ nếu chức này được bỏ trống. Ông Turnbull dĩ nhiên không có một dấu hiệu nào cho thấy ông sẽ bước lùi ra sau để nhường chức cả.
Vấn đề này sẽ được giải quyết như thế nào thì cũng còn một thời gian dài mới biết được. Tuy nhiên, những người yểm trợ ông Hockey vững tin rằng ông có đủ sức để biến chuyện này thành sự thật trong một ngày đẹp trời nào đó. Ông ross Cameron nhận xét: "Có những lãnh tụ có thể tạo được đà tiến cho phe mình, có những lãnh tụ không hề có khả năng này. Một trong những hệ số mầu nhiệm là khả năng khiến cho người khác muốn thuộc về đội ngũ của mình và tôi nghĩ rằng Joe có dư khả năng này".
Gửi ý kiến của bạn
