Cuộc Chiến Afghanistan
Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh
Tổng Thống Obama họp với nhóm phụ trách An ninh quốc gia đầu tuần này. Cùng lúc có tin hai vụ trực thăng Mỹ rớt ở Afghanistan. Vụ thứ nhất làm chết 10 người Mỹ, gồm 7 quân nhân và 3 người làm việc cho chính phủ. Số bị thương có 11 quân nhân Mỹ, 1 thường dân Mỹ và 14 người Afgha. Vụ thứ hai xẩy ra khi hai trực thăng Cobra của Thủy quân Lục chiến đụng nhau khi đang bay ở miền Nam tỉnh Helmand làm 4 quân nhân Mỹ chết, 2 bị thương. Đây là một ngày thương vong tai hại nhất cho Mỹ từ nhiều năm qua. Nhưng chưa hết, sáng thứ ba tuần này, hai quả bom chôn bên xa lộ đã giết chết 8 quân nhân Mỹ và một người thông ngôn, khiến số thương vong trong tháng 10 đã lên đến 53 người, vượt trên số tử vong trong tháng 8 là 51 người. Qua đến sáng thứ tư bọn Taliban mang bom tự sát đã tấn công tòa nhà khách của LHQ tại Thủ đô Kabul trong 2 tiếng đồng hồ, giết chết 12 người. Trong số 6 nhân viên LHQ chết có 1 là người Mỹ.
Hiện nay chính phủ Obama đang phải thảo luận về vấn đề tăng thêm hàng chục ngàn quân Mỹ vào mặt trận Afghanistan, giữa lúc nước này đang gấp rút chuẩn bị một cuộc tái bầu cử Tổng Thống vào ngày 7 tháng 11, sau khi cuộc bầu cử tháng 8 vừa qua đã bị hủy bỏ vì phe đối lập tố cáo có gian lận bầu cử. Đầu tuần này, lãnh tụ phe đối lập Abdullah đòi thay thế Chủ tịch Ủy hội bầu cử Azizullah Lodin trong vòng 5 ngày tới, vì "Lodin không đáng tin cậy". Nhưng Lodin bác bỏ lời tố cáo ông ta thiên vị TT Karzai và phát ngôn nhân Ủy hội nói Lodin không thể bị truất phế bởi bất cứ phe nào trong cuộc tranh cử.
Ngoài vấn đề chiến cuộc, Afghanistan, còn có một sự quan tâm lớn là vụ trồng nha phiến. Một bản tuyên bố của NATO nói: "Lực lượng Liên minh hôm đầu tuần đã lục soát một khu dân cư chứa chấp bọn phiến loạn hoạt động ngầm liên quan đến vụ buôn lậu ma túy ở miền Tây Afghanistan. Trong vụ lục soát này, bọn phiến loạn đã đụng độ với liên quân, kết quả 12 tên phiến loạn đã bị giết chết". Afghanistan là nước sản xuất nha phiến nhiều nhất thế giới. Buôn lậu ma túy là nguồn tài trợ chính cho Taliban và bọn phiến loạn. Trong số 10 người Mỹ tử thương trong vụ trực thăng rớt đầu tuần, có 3 người của Cơ quan Bài trừ Ma túy Mỹ (DEA). Tình hình dân chúng cũng có chuyện bất ổn. Đầu tuần này các lực lượng an ninh ở Thủ đô Kabul đã nổ súng chỉ thiên để ngăn ngừa hàng trăm sinh viên Đại học biểu tình ném đá, phản đối tin nói quân đội đồng minh đã hủy hoại, phạm đến Thánh kinh Coran của Hồi giáo trong một cuộc hành quân hai tuần trước ở tỉnh Wardak. Các giới chức Afgha và Mỹ đã cực lực cải chính tin này, nói đó là tin bịa đặt nhằm gây phẫn nộ trong quần chúng ở hai tỉnh Wardak và Khost.
Tình hình Afgha đang rối ren, nhưng ngay ở Iraq cũng xẩy ra nhiều vụ biến động. Hôm chủ nhật hai xe bom tự sát đã nổ ở thủ đô Baghdad, nhằm vào khu tòa nhà Bộ Tư pháp và Hội đồng hàng tỉnh, khiến 160 người dân chết, trong đó ít nhất có 30 trẻ em chết trong một xe bus, và hơn 540 người bị thương. Đây là vụ tấn công khủng bố tệ hại nhất ở Iraq kể từ tháng 8 năm 2007 khi các xe bom đánh vào các tòa nhà của bộ Tài chính và Ngoại giao. Vụ đánh bom dữ dội tháng này khiến người ta phải nghi ngại khả năng gìn giữ an toàn cho các cơ quan đầu não chính phủ Iraq. Thủ tướng al-Maliki đang chuẩn bị cho cuộc bầu cử dự liệu vào tháng Giêng năm 2010 để tiếp tục giữ quyền hành. Mới đây ông đã ra lệnh phá hủy các bức tường kiên cố ở các đường phố Baghdad, để cho thấy quân đội và an ninh Iraq có khả năng bảo vệ an toàn cho đất nước trong khi Mỹ chuẩn bị rút hết quân khỏi Iraq vào năm 2011.
Hiện nay quân đội và Cảnh sát Iraq tự đảm nhiệm an ninh trật tự ở Thủ đô. Nhưng sau vụ đánh bom tự sát dữ dội vừa xẩy ra, dân chúng Iraq ở thủ đô đa số đã tỏ ý thất vọng, không muốn bỏ phiếu cho al-Maliki trong cuộc bầu cử sắp tới. Họ nói: "Tại sao phải ủng hộ al-Maliki" Ông ta không làm được chuyện gì khác, ngoài tham nhũng và phá hoại". Các giới chức Mỹ và Iraq ở Baghdad cho đến nay vẫn luôn luôn cảnh cáo về các vụ bạo động có thể xẩy ra vào dịp bầu cử Quốc hội ngày 16-1-2010, vì các nhóm loạn quân sẽ gia tăng nỗ lực để gây sự bất ổn. Tổng Thống Obama đã chia buồn với al-Maliki qua điện thoại. Trong một bản tuyên bố, tòa Bạch Ốc nói: "Nước Mỹ tiếp tục hậu thuẫn cho dân chúng và chính quyền Iraq chuẩn bị cho cuộc bầu cử sắp tới để tiếp tục lãnh trách nhiệm xây dựng hòa bình và thời cơ lớn hơn cho tương lai".
Nhìn chung người ta có thể nhận thấy nơi đâu tìm cách xây dựng dân chủ qua lá phiếu của dân, bọn khủng bố và phiến loạn liên hệ đều tìm cách phá hoại, vì bầu cử là phương pháp duy nhất để người dân một nước tham gia công cuộc tiễu trừ khủng bố. Với suy tư đó, người ta có thể nhìn đến tình hình ở Pakistan. Từ 10 ngày qua 30,000 quân chính quy Pakistan đã mở cuộc hành quân rộng lớn truy lùng loạn quân Taliban và khủng bố, có khoảng 12,000 tên ẩn núp trong vùng Nam Waizistan, tiếp giáp Afghanistan. Sáng thứ hai tuần này, quân đội Pakistan cho biết đã giết được 42 tên loạn quân, trong khi phía quân đội có 6 người tử trận.
Từ nhiều năm qua loạn quân địa phương và nước ngoài kể cả khủng bố al-Qaida đã bành trướng ảnh hưởng của họ vào các khu vực sắc tộc sống dọc theo biên giới Afgha và Pakistan. Trong tháng này loạn quân đã gia tăng tấn công vào các khu dân cư Pakistan, giết chết đến 200 người. Quân đội Pakistan phản ứng, bố ráp mãnh liệt, cuối tuần qua loan tin đã bắt sống được Hakimullah Mehsud, lãnh tụ Taliban ở Pakistan, coi như thành quả lớn nhất của cuộc hành quân hiện nay.
Nhưng sáng thứ tư, một xe bom đã nổ ở trong một khu chợ đông đúc ở Tây Bắc thành phố Peshawar, làm chết 91 người - phần lớn phụ nữ và trẻ em - và 200 người bị thương. Vụ tấn công này trùng hợp với cuộc viếng thăm của Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton tại Pakistan. Mấy ngày trước có tin đặc biệt, quân đội Pakistan đã bắt sống được 11 tên quân Vệ Binh Cách Mạng từ Iran xâm nhập lãnh thổ tỉnh Baluchi thuộc miền Nam Pakistan ráp giới Iran. Những tên này đã tiến vào lãnh thổ Pakistan sâu đến 4 cây số và bị quân biên phòng Pakistan bắt. Pakistan là nơi không có quân đội Mỹ trấn đóng để làm cái khiên bảo vệ và che chở chính quyền quốc gia chống khủng bố. Đó là vì dân chúng và chính quyền Pakistan biết tự quyết định vận mệnh của mình. Họ chỉ nhờ quân đội Mỹ giúp từ bên ngoài, nhờ Mỹ viện trợ chiến cụ và kinh tế để đương đầu với họa khủng bố. Đây cũng là tấm gương chiến lược đáng chú ý của cuộc chiến chống khủng bố trên toàn thế giới.