Tranh Cử Ơ Virginia: Mùa ‘Bối-Thự’
Tâm Việt
Tiếng Việt có một động-từ thật hay nhưng lại ít được dùng, đó là động-từ “bối-thự.” “Bối” chữ Hán nghĩa là “lưng” và “thự,” theo từ-điển Trần Văn Kiệm, có nghĩa là “ký tên vào.” “Ký tên vào lưng” của một cái ngân-phiếu là một thủ-tục then chốt trong mọi hoạt-động ngân-hàng, nếu ta không ký tên (ta) vào lưng của một cái check là không cách nào ta lấy được tiền ra cả.
Trong chính-trị ở Hoa-kỳ, người ta cũng dùng chữ “bối-thự” (dịch chữ “to endorse” hay “endorsement”) cho một ứng-cử-viên ra tranh cử, trong nghĩa là ủng-hộ cho ứng-cử-viên ấy. Thế thì sao ta không dùng chữ “ủng-hộ” cho dễ hiểu hơn" Thưa là vì “ủng-hộ” thường có nghĩa lâu dài thay vì chỉ một lần “ký sau lưng” mà thôi—dù như khi ký một lần, người ta cũng cố gắng ngụ ý đó là một sự ủng-hộ lâu dài hơn.
Có hiểu thế ta mới thấy khá vui là vào tuần gần chót trước ngày bầu cử vào thứ Ba, 3 tháng 11, ta bỗng thấy một số sinh-hoạt khác lạ so với các tuần trước. Sau khi tờ Washington Post, một tờ báo “bự,” “bối-thự” ông Creigh Deeds để ra làm thống-đốc tiểu-bang ở Virginia (hôm Chủ-nhật, 18/10) thì lập-tức có hàng mấy chục tờ khác, nhỏ hơn nhưng quan-trọng vì là báo địa-phương ở Virginia, lên bài xã-luận ủng-hộ ông Bob McDonnell. Và thế là mùa “bối-thự” bắt đầu.
Sau báo thì đến các súng cà-nông cỡ lớn, trong tiếng Anh gọi là “the big guns.” Ông Deeds thì thân với ông Tim Kaine, đương-kim Thống-đốc TB Virginia và cùng lúc là chủ-tịch Uỷ-ban Dân-chủ Toàn-quốc, nên đã mời được Tổng-thống Obama đến một lần “bối-thự” cho ông cách đây cả tháng hơn. Nhưng sau đó, chính ông Deeds lại tìm cách đứng ra xa, không muốn cử-tri “đồng-hoá” mình với ông Obama. Sau đó, ông lại mời ông Al Gore, cựu-phó-Tồng-thống thời ông Clinton, rồi ngay cả ông Clinton, đến nói lên lời ủng-hộ cho ông—có lẽ vì ông cho rằng hai ông Gore và Clinton thì ăn khách hơn ông Obama. Nhưng dù có hai ông Gore và Clinton “bối-thự” rồi, các con số trong thăm dò dư-luận vẫn xuống nên hôm thứ Ba vừa rồi, 27/11, ông Deeds lại phải mời ông Obama đến với ông. Nhưng như G.S. Chính-trị-học Paul Rozell ở trường George Mason University bàn-luận, có lẽ cử-chỉ này đã đến quá muộn để có thể đảo lộn xu-hướng trong dư-luận ngày càng ngả về ông Bob McDonnell.
Điển-hình là ta có thể thấy ngay trong các con số thăm dò dư-luận ngày hôm trước, thứ Hai 26/11, và ngày hôm sau, thứ Ba 27/11, hôm ông Obama đến với ông Deeds. Nếu hôm trước, sự cách-biệt giữa hai ông còn ở mức 11 phần trăm, với ông McDonnell được gần 51% so với 40% của ông Deeds thì hôm sau, thăm dò của USA Today cho ông McDonnell thắng thế bằng cách bứt đi xa hơn nữa: hơn ông Deeds hẳn đến 17%.
Thành thử ta thấy phe Dân-chủ đã bắt đầu đổ lỗi cho nhau, như ta thấy trong mấy ngày gần đây, với ông Deeds nhận được nhiều chỉ-trích nhất. Nhưng thôi, ta không cần biết ai phải ai trái trong chuyện này, ta chỉ cần xem bảng sau đây (là cuộc thăm dò mới nhất của tờ Washington Post) đủ thấy ông Bob McDonnell đang ở trong thế thắng và có lẽ sẽ thắng rất lớn vào thứ Ba tuần tới. Vẫn theo tờ Post (dù “bối-thự” cho ông Deeds) thì cứ 4 người ủng-hộ ông Deeds đã có một người cho là chỉ ủng-hộ ông ta vừa phải (“not too” enthusiastically or “not at all”), trong khi đó thì 9 người trên 10 trong nhóm ủng-hộ ông McDonnell ủng-hộ ông mạnh mẽ (“very” or “fairly” enthusiastically). Thế thường có nghĩa là hôm này, người đi bầu cho ông Deeds sẽ ít hơn người đi bầu cho ông McDonnell. Để kết, tôi xin trình bầy dưới đây kết-quả chi-tiết của cuộc thăm dò mới nhất của Washington Post:
Vấn-đề: Ủng-hộ Ô. McDonnell -- Ủng-hộ Ô. Deeds --Khác-biệt
Kinh tế và công ăn việc làm: 54% --37% --17 điểm
Ách tắc giao-thông: 53% --37% --16 điểm
Thuế khoá 58% 33% 25 điểm
Các vấn-đề đặc-biệt của phụ nữ: 49% -- 42% -- 7 điểm
Ai sẽ lãnh-đạo tốt hơn" -- Khác biệt 21 điểm
Ai đáng tin cậy hơn" -- Khác biệt 14 điểm
Ai hiểu v/đ của người dân hơn" -- Khác biệt 11 điểm
Phụ nữ độc-lập: 57% -- 40% -- 17 điểm
Như vậy, ta có thể thấy rõ là ông Deeds khó lòng có thể đuổi kịp được ông Bob McDonnell trong thời-gian còn lại là mấy ngày. Trường-hợp của ông Ken Cuccinelli ra ứng-cử Bộ-trưởng Tư pháp tranh với ông Shannon cũng vậy, ông Cuccinelli đang bứt xa ông Shannon bằng 16 điểm. Cho nên ai cũng nghĩ là Đảng Cộng-hoà năm nay sẽ thắng lớn ở Virginia. (Tỷ-dụ, ông Dan Smith tranh vào Hạ-viện cũng đang dẫn dầu bà Kory bằng một tỷ-lệ khá xa.)
Mặc dầu vậy, ông Bob McDonnell cũng không coi như là kết-quả đã nắm trong tay. Chiều thứ Ba, 27/11, ông đã cùng với Dân-biểu Liên-bang Cao Quang Ánh lại đến khu Trung-tâm Eden lần thứ 3 để đi bắt tay mọi người và vận-động, kêu gọi mọi người (đặc-biệt là người Việt) đi bầu mạnh cho ông vì ở khu Bắc-Virginia, ông Deeds hãy còn được nhiều người ủng-hộ hơn (56% so với 43% ủng-hộ ông McDonnell).
Cũng nhân dịp này, ông đã trả lời một số câu hỏi của báo chí Việt-ngữ trong vùng.
Gửi ý kiến của bạn
