TT Obama Và Nạn Kỳ Thị Màu Da
Vũ Linh
...hai trăm quốc gia trên thế giới đều có luật ngăn cấm nhập cảnh lậu...
Suốt hai năm vận động tranh cử tổng thống, ứng viên Barack Obama của đảng Dân Chủ đã tạo nên tranh luận thật xôn xao về vấn đề kỳ thị da màu tại Hoa Kỳ. Thiên hạ nhìn việc tranh cử của ông, suy nghĩ lại, và thật sự không hiểu chuyện gì đang xẩy ra, và chuyện gì sẽ xẩy ra.
Tạm bỏ qua một bên vấn đề quan điểm, lập trường, lý tưởng, và không bàn đến chuyện ứng viên Obama là cấp tiến cực đoan, hay ôn hòa trung dung, mà hãy chỉ xét lại vấn đề màu da của ông. “Hiện tượng Obama” đã hoàn toàn thay đổi tất cả những suy tư, khái niệm mà mọi người đang có về vấn đề kỳ thị màu da tại Mỹ.
Nước Mỹ từ trước đến nay vẫn mang tiếng là một nước cực kỳ lạc hậu, còn chìm ngập trong nạn kỳ thị da màu, trong khi gần hết cả thế giới đã hầu như quên chuyện khác biệt màu da từ lâu rồi. Đó là thói quen suy luận thông tục của nhiều người, nhất là từ Âu Châu, dù rằng ít ai kiểm tra xem tỷ lệ các sắc dân da màu trong thành phần nội các hay quốc hội của mấy nước Âu Châu khi so với Hoa Kỳ thì cao hơn hay thấp hơn. Sự thật thì thấp hơn rất nhiều.
Bây giờ, bất ngờ một người “da đen”, cho dù chỉ là 50% thôi, xuất hiện, chẳng những gây xôn xao dư luận mà đặc biệt hơn cả, ông này lại nổi lên như cồn. Từ vô danh chẳng ai biết đến, ông ta trở thành ngôi sao sáng giá trong chính trường Mỹ, rồi lại là người đánh tan guồng máy chính trị của gia đình Clinton trong đảng Dân Chủ, và hạ luôn guồng máy Cộng Hòa để chễm trệ bước vào Tòa Bạch Ốc.
Truyền thông Mỹ tung hô như đây là biến cố lịch sử, đã đưa nước Mỹ vào một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên hậu kỳ thị (post racial) trong đó nước Mỹ đã dứt khoát cho vấn đề kỳ thị màu da vào thùng rác của lịch sử, không khác nào hầu hết nhân loại đã cho chủ nghĩa cộng sản vào thùng rác đó cách đây hai thập niên.
Dù vậy, kẻ viết này đã dè dặt nhận định sự thật chưa rõ rệt hay giản dị như vậy, và có lẽ truyền thông đã hồ hởi quá sớm. Dưới đây là trích dẫn một đoạn trong bài “Mỹ Và Vấn Đề Kỳ Thị” đã được viết trung tuần tháng Ba, năm 2008:
“… Trên thực tế, vấn đề kỳ thị màu da của Mỹ vẫn còn đó. Chỉ khác là phần lớn mấy anh da trắng, đặc biệt là trong giới trí thức và truyền thông, đều cảm thấy ‘tội lỗi’ và bị rơi vào tình trạng ‘chối bỏ tập thể’ (mass denial)…” Thật thế, chuyện kỳ thị vẫn còn.
Sau thời gian đầu hồ hởi quá đáng và chôn vùi chuyện kỳ thị quá sớm, giới truyền thông cấp tiến đã bới vấn đề kỳ thị ra lại, dùng nó để biện minh cho những chống đối của một số dân Mỹ đối với một số chính sách của TT Obama, đặc biệt là để biện minh sự chống đối mạnh bạo trong vấn đề cải tổ y tế.
Nhà báo Frank Rich, cấp tiến cực đoan (nói cho dễ hiểu là cực tả) của New York Times, nhận định trong một bài viết hồi tháng Ba vừa qua, là sau khi phân tích kỹ lưỡng dưới đủ khía cạnh, kết luận duy nhất mà ông có thể có được là những người chống TT Obama và chống cải tổ y tế chỉ có thể là người kỳ thị dân da màu.
Lập luận của ông Frank Rich này không có gì mới lạ. Ta đã thấy từ ngay lúc TT Obama còn là ứng viên đang tranh cử. Cũng trong bài viết năm 2008 vừa nêu, kẻ này đã viết:
“… Hiển nhiên yếu tố màu da là yếu tố hết sức quan trọng trong đời sống chính trị Mỹ hiện nay. Nhưng chỉ vì cái mặc cảm kỳ thị mà không ai dám công khai đụng đến nó hết. Obama đang mặc một thứ áo giáp chắc hơn thép…. Sự thành công của ông Obama cho đến ngày hôm nay, một phần cũng nhờ cái áo giáp ‘thép đen’ đó… Trong tương lai, nếu Obama đắc cử làm ứng viên Dân Chủ, chắc chắc bên Cộng Hòa và McCain sẽ phải uốn lưỡi bẩy lần mỗi khi muốn lên tiếng đả kích ông Obama…”
Quả nhiên như vậy. Mấy ông bà bảo thủ hay Cộng Hòa da trắng chống đối TT Obama đang bị phe cấp tiến chụp cho cái mũ kỳ thị to tướng lên đầu.
Chẳng những TT Obama vẫn đang mặc áo giáp đó, mà ngay cả các chính khách da đen cũng dựa hơi cái áo giáp đó. Cách đây hơn một tuần đã xẩy ra câu chuyện trong nghị trường tiểu bang Nữu Ước tại Syracuse, một dân biểu da trắng lên tiếng chỉ trích một dự luật, liền bị ngay dân biểu da đen tên Parker la lớn “tất cả mấy ông Cộng Hòa đều là dân da trắng kỳ thị hết”!
Giới cấp tiến đã vẽ lên một bức tranh, trong đó TT Obama là một người có quyết tâm bênh vực người nghèo, trong đó hầu hết là dân da màu, đen có, nâu có và vàng như dân tỵ nạn chúng ta cũng có, chống lại khối cường hào ác bá da trắng, được hậu thuẫn của khối bảo thủ Cộng Hòa. Do đó, chống Obama chỉ có nghĩa là kỳ thị chống dân da màu, bênh dân da trắng. Không có lý do nào khác.
Ngay cả trong cộng đồng tỵ nạn chúng ta cũng đã có người lây căn bệnh nhìn vấn đề hoàn toàn dưới khiá cạnh màu da. Một độc giả đã gửi email cho kẻ viết này. Sau khi đả kích kẻ viết, ông ta chỉ trích là đã không ủng hộ Obama mà lại có vẻ ủng hộ “đám Cộng Hòa da trắng”, khi mà “tụi này cũng chỉ coi người Việt chúng ta như cùng đám với dân da đen, dân Mễ…”
Vấn đề quan trọng không được chú ý tới là hậu quả thực tế của những chính sách của TT Obama. Lấy ví dụ cụ thể là cuộc cải tổ y tế.
Đã có nhiều người chống cải tổ y tế của TT Obama, cho rằng đó chỉ là cách lấy thuế của dân da trắng để cung cấp bảo hiểm y tế cho dân da màu (đen, nâu, vàng). Lập luận này thật ra không đúng sự thật.
Luật cải tổ y tế của TT Obama nhắm vào hai mục đích chính:
- Cung cấp bảo hiểm cho hơn ba chục triệu người không có bảo hiểm. Phần lớn số người này là thanh niên ỷ y vào sức khỏe của mình, không thấy có nhu cầu mua bảo hiểm. Trong đó có thanh niên da trắng, da vàng, da đen, da nâu, không thiếu sắc dân nào. Một phần khác là những người làm nghề độc lập, không có bảo hiểm tập thể của hãng, nên phải trả bảo phí rất cao, và họ không mua nổi bảo hiểm. Thành phần này đa số là tiểu thương da trắng, nhưng cũng có đủ loại sắc dân, chẳng phải chỉ có dân da màu. Phần còn lại là những người làm công cho các hãng nhỏ không có bảo hiểm tập thể. Phần này thì có thể có nhiều thành phần da màu hơn là da trắng. Dù sao, nói chung thành phần da màu có lẽ không phải là đa số lớn trong số những người không có bảo hiểm hiện nay.
- Mục đích thứ hai của cải tổ y tế là không cho phép các hãng bảo hiểm từ khước những trường hợp bệnh đã có từ trước. Phần lớn “nạn nhân” này là những người tương đối lớn tuổi bị những bệnh như tiểu đường nặng, cao máu, máu có mỡ, ung thư… Mà đa số thành phần này là những ông bà da trắng, chứ không phải là dân da màu.
Nhìn vào hai vấn đề trên, khó có thể nói luật cải tổ y tế chỉ có lợi cho dân da màu. Nói cách khác, chỉ trích TT Obama là đưa cải tổ y tế ra để giúp dân da màu là oan cho ông. Ngược lại, nói chống cải tổ là kỳ thị màu da cũng hoàn toàn sai.
Thật ra, phần lớn những người chống cải tổ y tế chỉ vì hậu quả đáng lo ngại của cải tổ như tăng chi phí y tế, tăng bảo phí, tăng thuế, không đủ bác sĩ và nhà thương, chờ đợi dài người mới lấy được hẹn. Chẳng lẽ những lý lẽ vừa nêu không phải là những lý do chính đáng để không đồng ý với cải tổ y tế" Hay là có người nghĩ rằng những hậu quả tai hại này chỉ có tác dụng trên những dân da trắng, trong khi chúng ta, dân da màu hay dân tỵ nạn, đều không bị ảnh hưởng"
Chẳng lẽ bảo phí và chi phí bác sĩ thuốc men tăng đồng loạt cho dân da trắng, nhưng dân ty nạn chúng ta sẽ được đặc miễn" Hay là chỉ có dân da trắng mới phải xếp hàng lấy hẹn nhà thương và bác sĩ, còn dân da màu thì miễn, cứ việc tự tiện đi thẳng vào" Hay là TT Obama sẽ tăng thuế dân da trắng trong khi dân da đen, da nâu, da vàng thì được không bị gì"
Những câu hỏi vô lý này chỉ phản ánh cái vô lý của lập luận kỳ thị khi chống cải tổ y tế.
Ông Frank Rich lý luận dài dòng, tránh không nói thẳng thừng nhưng ai cũng hiểu lý luận của ông: cải tổ y tế là quyết định của một tổng thống da đen có lợi cho dân da đen, do đó chống cải tổ là kỳ thị chống dân da đen. Ông Rich quên mất bảo hiểm y tế toàn dân đã không thực hiện được từ hơn nửa thế kỷ nay, trước khi Obama ra đời, chứ không phải chờ đến lúc một người da đen lên làm tổng thống rồi mới gặp khó khăn. Chẳng qua chỉ là ngụy biện vô lối. Hay cố tình chụp mũ để bào chữa cho Obama.
Ông Rich cũng tố giác Phong Trào Tea Party đang nổi lên chống đối TT Obama và cải tổ y tế rất mạnh, cũng chỉ là một tổ chức được sinh ra và lớn lên trong không khí kỳ thị da màu. Thành viên phong trào này, theo ông Rich, đều là dân da trắng kỳ thị cực đoan. Sự thật mục đích và chủ trương của phong trào này đã tiềm ẩn trong giá trị nhân bản và quan niệm sống của dân Mỹ từ ngày khai quốc: đó là tinh thần tự trị, không thích sự can thiệp quá nhiều của một Nhà Nước “vú em”, cũng như không chấp nhận đóng thuế đến nghẹt thở để Nhà Nước phân phối lợi tức cho đồng đều theo quan điểm xã hội. Trong những chủ trương và mục đích này không có gì là kỳ thị chống da đen hay ủng hộ da trắng gì hết.
Ông Rich dẫn chứng chuyện thiếu bóng dân da màu trong phong trào này. Đưa đến chuyện một người lãnh đạo khối bảo thủ giải thích là phong trào chống lại sự can thiệp quá nhiều của Nhà Nước trong khi đa số dân thiểu số là những người ủng hộ và cần sự can thiệp và giúp đỡ của Nhà Nước. Đó là lý do tại sao dân thiểu số không tích cực tham gia phong trào. Không tham gia vì vấn đề quyền lợi cá nhân, và điều này hoàn toàn chẳng liên hệ xa gần gì đến vấn đề kỳ thị màu da hết.
Câu chuyện kỳ thị mới đây lại lan qua chuyện tiểu bang Arizona ra luật mới chống di dân lậu. Đây là một bộ luật khá gắt do Thống Đốc Cộng Hòa của tiểu bang ký nhằm kềm chế nạn xâm nhập lậu từ Mễ qua. Phe cấp tiến mau mắn tố đây là một bộ luật kỳ thị. Nhưng điều khó hiểu là vì sao luật bảo vệ biên cương lại là “kỳ thị” khi tất cả hơn hai trăm quốc gia trên thế giới đều có luật ngăn cấm việc nhập cảnh lậu" Vì cho phép cảnh sát có quyền hỏi giấy bất cứ ai họ tình nghi là di dân lậu, mà đa số là những người da màu nâu từ miền Nam lên" Tình hình các nước phía Nam Liên hiệp Âu Châu thì sao" Và nếu chịu khó tìm hiểu thì xứ Mexico ở miền Nam lãnh thổ Hoa Kỳ có luật lệ về di dân còn hà khắc gấp trăm lần Hoa Kỳ đối với di dân đến từ... miền Nam, từ các nước nghèo hơn có di dân muốn nhập lậu vào Mễ. Có ai nói xứ Mễ kỳ thị không"
Chẳng lẽ bây giờ Arizona nói riêng và nước Mỹ nói chung phải mở toang cửa biên giới cho ai muốn ra muốn vào đều tùy tiện thì mới tránh được tiếng kỳ thị sao"
Người ta có thể đồng ý hay không đồng ý với các chính sách của TT Obama, cũng như đã từng đồng ý hay không đồng ý với các chính sách của các TT Bush, Clinton… Nhưng nói rằng chống lại các chính sách của TT Obama là kỳ thị chỉ là một lập luận nếu không phải là hồ đồ thì cũng là thiếu lương thiện. Trái với lập luận TT Obama là tổng thống của thời hậu kỳ thị, người ta có cảm tưởng việc Obama đắc cử đã tạo căng thẳng thêm cho vấn đề kỳ thị tại Mỹ. Lý luận của nhà báo Frank Rich cũng như câu chuyện của Arizona hiển nhiên đã xác nhận tình trạng này. (2-5-10)
Quý độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ý qua email: [email protected]. Bài của tác giả được đăng mỗi Thứ Ba trên Việt Báo.
Gửi ý kiến của bạn
