Theo phỏng đoán của Sở Thuế Vụ, mỗi năm có khoảng $345 tỉ đô la tiền thuế không đóng (unpaid taxes) và các khoản tiền lãi tư bản khai sai (incorrectly reported capital gains) chiếm một phần của số tiền thuế thất thu này. Điều mà nhiều người không nghĩ tới là hầu hết mọi thứ chúng ta sở hữu và dùng để phục vụ mục đích cá nhân (personal purposes), mang lại niềm vui thích (pleasure) hay để đầu tư (investment) đều là một dạng tài sản tư bản (a capital asset), trong đó bao gồm:
- Nhà ở.
- Đồ đạc trong nhà.
- Cổ phiếu và trái phiếu.
- Các bộ sưu tập tem và tiền xưa.
- Đá quý và nữ trang.
- Vàng, bạc hoặc các loại kim loại khác.
- Tài sản kinh doanh.
* Thành giá của tài sản (Basis)
Khi bạn bán một loại tài sản đầu tư, còn gọi là tài sản tư bản, số khác biệt giữa giá bán và giá mua/gia' thành của tài sản là tiền lãi hay lỗ. Nếu bạn bán được với giá cao hơn số tiền bạn đã bỏ ra để mua loại tài sản này, tiền kiếm được gọi là "capital gain" - lãi tư bản. Nếu thành giá của tài sản cao hơn giá bán, bạn bị lỗ và số tiền bị hụt này gọi là "capital loss."
Thành giá của bạn thường là tiền bỏ ra để mua một loại tài sản cộng thêm các chi phí cải tiến hay nâng cấp tài sản đó. Bạn cần phải lưu giữ các chứng từ liên quan đến tài sản này để chứng minh thành giá của loại tài sản bạn sở hữu. Chứng từ lưu của tài sản phải thể hiện:
(1) Giá mua, bao gồm tiền huê hồng.
(2) Các khoản tăng của thành giá, chẳng hạn các chi phí cải tiến nhà máy sản xuất.
(3) Các khoản giảm của thành giá, ví dụ, các khoản khấu hao tài sản, hay các cổ phiếu hoặc cổ phiếu tách (stock splits) phân phối lại cho người đầu tư không phải lãi cổ phần.
Trong khi tất cả các khoản tiền lãi tư bản đều phải đóng thuế và phải được khai trên hồ sơ thuế hằng năm, chỉ có các khoản lỗ tư bản từ nguồn đầu tư hay từ tài sản kinh doanh mới được khai để trừ thuế. Nếu bạn bán tài sản cá nhân (personal property) và bị lỗ, các khoản tiền lỗ này không được trừ thuế. Xin tham khảo thêm tài liệu về thành giá tài sản trên ấn bản 551 (Publication 551 - Basis of Assets).
* Mẫu Schedule D
Tất cả các khoản tiền lãi tư bản và các khoản tiền lỗ tư bản được trừ thuế (deductible capital losses) được khai trên mẫu Schedule D của bộ đơn thuế 1040 (Schedule D - Capital Gains and Losses). Kết quả tính của mẫu Schedule D được ghi lại trên dòng 13 của mẫu đơn khai thuế chính 1040 (Form 1040 - Individual Income Tax Return). Lãi và lỗ tư bản được phân thành hai loại dài hạn (long-term) và ngắn hạn (short-term). Nếu thời gian bạn sở hữu tài sản là một năm hay ít hơn, tiền lãi hay lỗ của bạn thuộc loại ngắn hạn. Nếu bạn sở hữu tài sản trên một năm, tiền lỗ hay lãi của bạn thuộc loại dài hạn. Để tính được thời gian sở hữu một loại tài sản, hãy bắt đầu tính từ ngày sau ngày bạn nhận được tài sản và tính đến ngày bạn bán tài sản.
Bạn có thể phải đóng thuế phỏng định cho các khoản tiền lời kiếm được khi bán tài sản. Về vấn đề này xin tham khảo thêm ấn bản 505 để biết rõ hơn các chi tiết cần thiết (Publication 505 - Tax Withholding and Estimated Tax).
* Các quy định khác liên quan đến việc khai thuế tiền lãi tư bản
a. Nhà ở (Home) - Trường hợp bạn bán căn nhà đang ở, bạn có thể không phải bao gồm trong nguồn lợi tức kiếm được số tiền lên đến $250,000. (Trong hầu hết các trường hợp, nếu bạn là người kết hôn và khai chung hồ sơ thuế, số tiền được miễn khai thuế là $500,000). Khi bán căn nhà đang ở, để được miễn đóng thuế trên số tiền lãi kiếm được, bạn phải là sở hữu chủ của căn nhà và sống trong căn nhà này 2 năm trong khoảng thời gian năm năm tính ngược từ ngày bán nhà. Nói chung, bạn không thể không khai tiền lời kiếm được từ căn nhà đang ở nếu, trong hai năm trước ngày bạn bán nhà căn nhà này, bạn đã bán một căn nhà khác và đã khai miễn thuế cho tất cả hoặc một phần số tiền lời kiếm được từ căn nhà ấy. Trường hợp không thể khai miễn thuế, bạn phải cộng chung số tiền lời kiếm được vào nguồn lợi tức trong năm để đóng thuế. Để quyết định được số tiền tối đa được miễn thuế và để tìm hiểu thêm thông tin liên quan đến việc bán nhà đang ở, xin tham khảo thêm tài liệu trên ấn bản số 523 (Publication 523 - Selling Your Home). Bạn sẽ không được trừ thuế trường hợp bạn bị lỗ khi bán căn nhà đang ở.
b. Tài sản ở ngoài lãnh thổ Hoa Kỳ (Property outside U.S.) - Công dân và thường trú dân Hoa Kỳ khi bán tài sản ở bên ngoài lãnh thổ Hoa Kỳ cũng phải khai các khoản tiền lời kiếm được từ những tài sản này, trừ khi tài sản được miễn thuế theo luật pháp của Hoa Kỳ. Bất kể bạn hiện đang sống trên hay ngoài lãnh thổ Hoa Kỳ, và bất kể bạn có nhận được bản báo cáo tài chính 1099 hay không, bạn vẫn phải khai trên hồ sơ việc mua bán này.
c. Bán tài sản trả dần (Installment sales) - Trường hợp bạn bán bất động sản (không phải cổ phiếu hay chứng khoán) có lời và đồng ý nhận bất cứ khoản tiền nào trong bất kỳ năm nào sau năm bán tài sản, bạn thường phải khai số tiền bán được theo phương pháp trả dần (installment method), sử dụng mẫu đơn 6252 (Form 6252 - Installment Sale Income). Bạn có thể không phải chọn phương pháp trả góp bằng cách khai toàn bộ khoản tiền lời kiếm được trên hồ sơ thuế của năm bạn bán tài sản (mặc dù bạn nhận được số tiền còn lại vào năm sau).
d. Giao dịch đầu tư (investment transactions) - Tiền lời kiếm được do bán hay trao đổi cổ phiếu, hối phiếu, hay một vài loại hàng hóa thường được gởi đến cho bạn trên mẫu báo cáo tài chính 1099-B (Form 1099-B - Proceeds From Broker and Barter Exchange Transactions), hoặc một loại tường trình tương tự. Khi khai thuế bạn sẽ phải ghi rõ thành giá, giá bán, và số tiền kiếm được hay số tiền bị lỗ từ [các] vụ giao dịch nàytrên mẫu Schedule D của bộ đơn khai thuế 1040. Mẫu Schedule D dùng để khai các khoản lời, lỗ trong kinh doanh, giao dịch (Form 1040, Schedule D - Capital Gains and Losses).
e. Lãi do bán tài sản kinh doanh (gains from the sale of business property) - Tiền lời do bán tài sản kinh doanh được khai trên mẫu đơn 4797 (Form 4797 - Sales of Business Property) và mẫu Schedule D thuộc bộ đơn khai thuế 1040. Xin tham khảo thêm ấn bản 544 để biết rõ hơn. Ấn bản 544 trình bày các quy định thuế vụ liên quan đến việc bán và những sắp xếp liên quan đến tài sản (Publication 544 - Sales and Other Dispositions of Assets).
f. Lãi phân phối từ các tài khoản mutual funds (Capital gains distributions from mutual funds) - Chi tiết về số tiền lãi bạn có được từ các quỹ đầu tư mutual funds ghi trên mẫu báo cáo tài chính 1099-DIV (Form 1099-DIV - Dividends and Distributions). Các khoản tiền lãi tư bản phân phối cho bạn được đánh thuế theo tiêu chuẩn lãi đầu tư dài hạn, bất kể thời gian bạn giữ các cổ phiếu của quỹ mutual funds là bao lâu. Trường hợp tiền lời kiếm được từ các quỹ mutual funds này được tái đầu tư tự động, số tiền tái đầu tư là thành giá của các cổ phiếu mới mua thêm.
Muốn biết thêm chi tiết về việc khai thuế cho các khoản tiền lãi đầu tư, xin tham khảo thêm ấn bản số 17 (Publication 17 - Your Federal Income Tax); ấn bản 550 (Publication 550 - Investment Income and Expenses); và ấn bản 564 (Publications 564 - Mutual Fund Distributions). Ngoài ra, các câu hỏi-đáp thường gặp liên quan đến tiền lãi kiếm được trong kinh doanh, giao dịch cũng có thể giúp bạn hiểu thêm về vấn đế này.
Fact Sheet 2007-19
Gửi ý kiến của bạn
