NEW YORK - Trong khi Quốc Hội và các viên chức trong Nội Cát của Tổng thống Bush đang làm việc để hoàn tất kế hoạch cứu nguy tài chánh cho Wall Street, một loại khủng hoảng kinh tế khác đã nổi lên khắp miền Nam trong tuần này: một thiếu hụt xăng liên quan đến bão trầm trọng đã làm giảm việc chuyên chở từ Atlanta tới Asheville của tiểu bang Bắc Carolina, và tạo ra một làn sóng mua sắm giao động trong số những người lái xe mô tô.
Sự kiện đó là bởi vì trữ lượng xăng toàn quốc của chúng ta thì thấp một cách kinh khủng. Xăng dầu phải được cung cấp ngay cho thị trường này, hay chúng ta có thể đối diện sự tê liệt trong hoạt động của ngân hàng xăng dầu. Và nếu bạn nghĩ rằng người Mỹ bực dọc về Wall Street, hãy chờ đợi cửa hàng Main Street không nhận được bánh mì và sữa trong 1 hoặc 2 tuần lễ.
Trở lại thời thập niên 1970. Quang cảnh nhiều ngày qua tại các nơi như Nashville của Tennessee, Anniston của Alabama, và miền Tây Bắc Carolina trông giống như dấu vết từ năm 1979 - với những bao bọc các vòi đổ xăng trống rỗng và những hàng xe dài ¼ dặm chờ đổ xăng ở các trạm xăng còn xăng để bán. Cơ quan AAA đã phúc tình rằng những tài xế rất thất vọng vì họ chạy theo mấy chiếc xe tải chở xăng tới các trạm xăng để đổ xăng.
Tại Georgia, Thống đốc Sonny Perdue đã đạt được sự bãi bỏ từ Cơ Quan Bảo Vệ Môi Trường để tạm thời cho phép các trạm xăng bán xăng có sulfur cao. Tại Alabama, Thống đốc Bob Riley đã ban hành lệnh khẩn cấp toàn tiểu bang để ngăn chận việc lên giá bởi các chủ nhân trạm xăng mà có xăng.
Điều gì đang xảy ra" Câu trả lời tức thì là sự tàn phá của 2 trận bão Gustav và Ike đã càn quét vùng Vịnh Mexico vào đầu tháng rồi, đã khiến cho nhiều công ty khoan và lọc dầu phải ngưng hoạt động. Đặc biệt bão Ike đánh vào miền Đông Nam của Texas hôm 13 tháng 9, khiến cho nhiều trạm điện lực lớn tại Galveston và Houston bị hư hại.
Cho đến tuần này, hơn một tá các nhà máy lọc dầu ở chung quanh thành phố Texas và Port Arthur không hoạt động hoàn toàn và theo Bộ Năng Lượng, 6 nhà máy lọc dầu, với khả năng bao gồm 1.6 triệu thùng một ngày, vẫn chưa hoạt động được.
Vấn đề lớn hơn. Nhưng trong khi sự thiếu hụt hiện nay có thể được tìm thấy trực tiếp từ 2 trận bão, sự nghiêm trọng của vấn đề cho thấy một chủ đề lớn hơn: Hoa Kỳ đang hoạt động ngắn hạn với không gian mỏng manh về khả năng xăng dầu.
Trong Sự Duyệt Xét Tài Liệu Dầu Hỏa Hàng Tuần mới nhất, Barclays Capital đã cho thấy rằng trữ lượng xăng của Hoa Kỳ đạt đến mức thấp nhất kể từ tháng 8 năm 1967, khi mức cầu ít hơn phân nửa mức hiện tại của nó ở 9.3 triệu thùng mỗi ngày. Ở 178.7 triệu thùng, trữ lượng là 21.6 triệu thùng thấp dưới mức trung bình 5 năm.
Trở lại với mức an toàn của lượng xăng dư thừa thì không đơn giản tí nào cả. Một khi các nhà máy lọc dầu trở lại hoạt động, chúng sẽ phải đổ vào trữ lượng dầu thô vốn đã thấp. Trừ phi nhu cầu xăng ở mức thấp, chúng ta sẽ rất khó khăn để trở lại thời kỳ ổn định.
Nghe thì có vẻ bi đát. Và nó có thể không xảy ra. Nhưng, rồi thì, một vài tháng qua người ta khó mà đoán được rằng AIG có thể sụp, Quốc Hội phải cứu cấp thị trường tài chánh, và kỷ nguyên dầu lửa của thập niên 70 có thể trở lại.
Gửi ý kiến của bạn
