Hôm nay,  

Trông Người Mà Nghĩ Đến Ta

08/06/200700:00:00(Xem: 8960)

Lời giới thiệu: Theo lịch trình quản thúc, bà Aung San Suu Kyi đã phải được trả tự  do vào ngày 27/5 vừa qua. Các tổ chức nhân quyền trên thế giới đều đã lên tiếng nhắc nhỡ giới quân nhân cầm quyền Miến Điện (nay gọi là Myanmar) giữ lời hứa, nhưng nhà cầm quyền quân sự Myanmar vẫn để ngoài tai và ra lệnh tiếp tục quản thúc bà. Liên hiệp quốc không thể ban hành biện pháp trừng phạt vì Trung quốc cho biết sẽ phủ quyết mọi quyết nghị trừng phạt Myanmar của Hội đồng Bảo an. 

Tạp chí The Economist số ngày 26/5 – 1/6/2007 viết bài  “Dirty dealings” (tạm dịch là “Những vụ đổi chác dơ bẩn”) giải thích hành động của các  tướng lãnh cầm quyền tại Myanmar. Qua câu chuyện này chúng ta có một góc nhìn để hiểu hơn những biến chuyển tại Việt Nam trong 8 tháng vừa qua (10/06 -6/07). Sau đây là bản phóng dịch bài “Dirty dealings.”

http://www.economist.com/world/asia/displaystory.cfm"story_id=9241448&CFID=8101632&CFTOKEN=69962028

Trần Bình Nam

Các tướng lãnh Myanmar cai trị đất nước một cách hoang tưởng, độc ác và bao trùm bí mật là đề tài ngon lành của những nhà báo chuyên viết về thuyết âm mưu . Tháng Tư vừa qua Myanmar tái thiết lập quan hệ ngoại giao với Bắc Hàn. Ngày 15/5 Liên bang Nga cho biết đang lập lại hồ sơ bán một lò phản ứng nguyên tử nhỏ cho Myanmer. Cách đây mấy năm, kỹ sư Abdul Qadeer Khan, người có công chế tạo bom nguyên tử cho Pakistan, và là người có trách nhiệm bán hiểu biết kỹ thuật chế tạo vũ khí nguyên tử [cho Bắc Hàn và Iran (*)] đã đến viếng thăm các lãnh tụ Myanmar. Đặt các sự việc đó lên bàn người ta thấy một bức tranh đáng lo ngại là Myanmar có định tâm chế tạo bom nguyên tử.

Nhưng thực tế mà xét thì điều này khó xẩy ra. Trong một bài báo, nhà báo Andrew Selth người Miến cho rằng giới quân nhân cầm quyền tại Miến khó làm được bom nguyên tử trong 10 năm tới . Myanmer không đủ tài nguyên, không có hiểu biết kỹ thuật và có thể các tướng lãnh cũng không muốn làm việc đó . Từ trước đến nay các nhà lãnh đạo quân sự Miến vẫn tỏ ra chống việc lan truyền vũ khí nguyên tử. Lò nguyên tử nhỏ Liên bang Nga sắp bán cho Miến có thể chỉ để trang điểm và nói lên rằng Miến cũng là nước tân tiến về mặt kỹ thuật. Một bài báo khác của ông Selth cũng bác bỏ tin đồn Trung quốc đang xây dựng nhiều căn cứ quân sự dọc bờ biển Miến để đe dọa Ấn Độ và mở đường ra Ấn Độ Dương.  Theo ông Selth, chế độ Myanmar có khuynh hướng bài ngoại do đó khó có thể họ để cho Trung quốc xây dựng căn cứ quân sự trên đất nhà.

Thực tế có thể là Trung quốc, Liên bang Nga (hai nước đang nuôi mộng siêu cường) và Ấn Độ đang ve vãn Miến Điện vì Miến có nhiều tài nguyên. Trong khi các tướng lãnh Miến muốn làm cho ba nước này tranh nhau vì quyền lợi để họ có thể nhờ tay các nước này giúp chống lại áp lực đòi hỏi dân chủ của thế giới Tây phương. Tháng Giêng vừa qua Trung quốc và Liên bang Nga – cả hai nước vừa ký những hợp đồng lớn khai thác dầu thô và khí đốt của Miến - đều bỏ phiếu phủ quyết một quyết nghị của Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc trừng phạt Miến Điện do Hoa kỳ đề nghị.

Ấn Độ thường ngả theo các nước Tây phương đòi các nước khác cải tổ dân chủ. Nhưng lần này một phần ngại Trung quốc sẽ xây căn cứ quân sự tại Miến, một phần vì nhu cầu năng lượng nên Ấn bỏ nguyên tắc sang một bên và gạ gẫm bán vũ khí và viện trợ tài chánh cho Miến. Ấn Độ giải thích đây là chính sách “hợp tác để thuyết phục” (constructive engagement). Các tướng lãnh Miến chê vũ khí của Trung quốc xấu nên rất phấn khởi trước đề nghị bán vũ khí của Ấn gồm súng đại bác và máy bay trinh thám.

Về phầnTrung quốc, biết rằng họ khó có thể xây dựng căn cứ quân sự trên đất Miến, nhưng nếu giúp Miến khai thác dầu thô và khí đốt, nhất là thiết kế một ống dẫn dầu băng qua Miến ra Ấn độ dương thì Trung quốc quốc bớt lo trường hợp eo biển Malacca bị kẹt. Hiện nay hầu hết dầu thô nhập cảng vào Trung quốc đều qua eo biển Malacca .

Tuy nhiên – như kinh nghiệm Ấn độ đã trải qua - không ai có thể tin vào bản tính lật lọng của các tướng lãnh Miến. Trước đây hai công ty năng lượng Ấn và một công ty Nam Hàn đã ký giao kèo khai thác khí đốt ngoài khơi của Miến. Ấn và Nam hàn đã bỏ nhiều công của cho dự án nhưng giữa chừng Miến hủy bỏ giao kèo vì Trung quốc trả giá cao hơn.

Ngày 27/5/07 là ngày hết hạn quản thúc tại gia của bà Aung San Suu Kyi, nhưng có phần chắc các tướng lãnh Miến sẽ chưa chịu trả tự do cho bà [và quả thật các tướng Miến đã tiếp tục quản thúc bà (*)].

Hoa Kỳ và Liên hiệp Âu châu vẫn đơn phương duy trì các biện pháp trừng phạt đối với Miến, nhưng sự cứng rắn của Tây phương và chính sách “hợp tác để thuyết phục” của Ấn độ không làm các tướng lãnh Miến thay đổi chính sách độc tài. Bởi lẽ còn quá nhiều nước khác đứng chờ ve vãn Miến.

June 7, 2007

[email protected]

www.tranbinhnam.com

(*) ghi chú của người dịch

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.