Phố Nắng – Hoàng Nguyên & Hưng Việt phụ trách
Phố Nắng, nơi cống hiến quý độc giả những tin tức nóng bỏng về các sinh hoạt của cộng đồng người Việt, các sự kiện xã hội chính mạch ở Úc, đặc biệt là Queensland; cùng các bài tham khảo công phu, bình luận giá trị, chuyện phiếm lý thú về đủ loại đề tài. Mọi thư từ, bài vở, đóng góp ý kiến,... xin vui lòng gửi về Hoàng Nguyên (hoang4eb@ yahoo.com.au) hoặc Hưng Việt ([email protected]), hoặc tòa soạn Sàigòn Times.
Lời Tòa Soạn: Nhìn vào những sinh hoạt của cộng đồng người Việt tại Úc, nhiều người vui mừng khi thấy sinh hoạt của cộng đồng người Việt tại QLD có nhiều điểm đặc biệt đáng quý. Một trong những điểm đặc biệt đáng quý đó là khả năng "bách gia tề phóng, bách gia tranh minh" trên các diễn đàn internet của đồng hương tại QLD. Chính sinh hoạt lành mạnh và dân chủ này đã thực sự mở ra viễn ảnh tươi sáng: Mỗi người dân là một nhà truyền thông. Sau thời gian chú tâm theo dõi các cuộc trao đổi trên diễn đàn của các nhà "truyền thông QLD", SGT ngưỡng mộ trước khả năng lý luận sắc bén, nắm bắt kịp thời những tin tức giá trị, và lập trường đấu tranh sáng suốt, vững vàng, thẳng thắn của ông Hưng Việt (bút hiệu của ông Trần Hưng Việt, Cựu Chủ Tịch CĐNVTD/QLD) và ông Hoàng Nguyên (bút hiệu của BS Nguyễn Văn Hoàng). Vì vậy, hạ tuần tháng 3 vừa qua, SGT đã trân trọng viết thư mời hai ông cộng tác. Ngay sau đó, chúng tôi vô cùng hân hạnh được hai ông nhận lời trong tinh thần một lòng cống hiến độc giả. SGT xin chân thành cảm ơn tấm lòng ưu ái của hai ông và sau đây xin trân trọng giới thiệu cùng quý độc giả trang Phố Nắng do hai ông phụ trách.
*
Phố Nắng: Minh Bạch trong việc làm – Hưng Việt
Tinh thần làm việc trong sáng (transparency) là một trong những đề tài đã được thảo luận trong Đại Hội Cộng Đồng Liên bang Úc Châu được tổ chức ở Brisbane vào cuối tuần qua, 6-8/6/2008.
Hiện nay, tại các quốc gia dân chủ tiên tiến, điểm này đã trở thành tiêu chuẩn hàng đầu của cách thức làm việc trong các guồng máy công quyền, từ cấp chính phủ xuống đến các sở bộ.
Trong tinh thần nói trên, đầu tuần vừa qua, một sự kiện đặc biệt quan trọng đã diễn ra ở Queensland. Đó là việc công bố phúc trình của ông David Solomon "The Solomon Report" về vấn đề cung cấp tin tức của chính phủ và các sở bộ đến quần chúng.
Bài này nhằm mục đích trình bày bối cảnh của vấn đề, nội dung của "Phúc trình Solomon", tính cách quan trọng của quyển phúc trình và những dư luận phản ứng.
BỐI CẢNH CỦA VẤN ĐỀ
Quý vị hãy thử nghĩ đến những trường hợp đang xảy ra trong hiện tại như sau.
Nếu quý vị muốn biết một viên chức cao cấp nào đó của chính phủ đã được bổ nhiệm ra sao, quý vị phải nộp một đơn yêu cầu theo đạo luật "Tự Do Tin Tức" (Freedom of Information FOI). Việc này sẽ tốn nhiều thì giờ, và rất có thể tốn nhiều tiền bạc nữa, để cuối cùng, có thể sẽ bị từ chối hoặc bị kiểm duyệt nặng nề.
Hoặc giả như quý vị muốn biết về một đề án phát triển hạ tầng cơ sở quan trọng ở địa phương của mình, đặc biệt là có liên quan đến những nhà đầu tư hay nhà thầu đệ tam nhân, những điều kiện tương tự cũng sẽ được áp dụng.
Thậm chí, nhân viên xe cứu thương cũng vi phạm luật pháp nếu nói chuyện với các cơ quan truyền thông tại hiện trường xảy ra tai nạn.
Giới truyền thông cũng phải dự các cuộc họp báo ở Tổng hành dinh Cảnh Sát ở Brisbane để được cho biết những chuyện xảy ra ở Cairns.
Quý vị muốn biết danh sách chờ đợi được giải phẩu ở một bệnh viện nào đó ư "Xin lỗi, chúng tôi không thể tiết lộ được, giới "hữu trách" sẽ nói.
Quý vị muốn biết quán rượu nào có "thành tích" xảy ra các vụ xô xát, ẩu đả tồi tệ nhứt chăng" Hay trường học nào có tỷ lệ học sinh bị hà hiếp nhiều nhứt" Hay nhà hàng nào không thỏa mãn các tiêu chuẩn về vệ sinh" Xin lỗi, chúng tôi cũng không thể cho quý vị biết, họ sẽ nói như vậy.
Những điều lệ hạn chế một cách gắt gao như thế đã mang lại những lời chỉ trích nặng nề rằng Queensland sống dưới một trong những chế độ kiểm duyệt khắt khe nhứt của thế giới tự do.
Để cải thiện hình ảnh không tốt đẹp đó, ngay khi vừa nhận chức Thủ Hiến tiểu bang Qld hồi năm ngoái từ ông Peter Beattie, bà Anna Bligh đã đặc biệt bổ nhiệm ông David Solomon nghiên cứu về việc gia tăng sự hữu hiệu của vấn đề thông tin đến quần chúng. Ông David Solomon là một Trạng sư và trước đây cũng đã từng là một bỉnh bút của báo Courier-Mail.
NỘI DUNG CỦA PHÚC TRÌNH SOLOMON
Sau nhiều tháng làm việc, hôm thứ Ba 10/6/2008, ông Solomon đã đệ trình lên chính phủ Qld một báo cáo dài 415 trang với 141 điều đề nghị cải cách rộng rãi trong đó có những điểm chính sau đây:
(1) Đạo luật Freedom of Information sẽ được đổi tên thành Right to Information. Việc đổi tên này nhằm mục đích nhấn mạnh đến quyền căn bản của người dân là phải được biết đến những việc đang xảy ra trong guồng máy công quyền.
(2) Việc phổ biến tin tức phải có tính cách "đẩy" (pushed, ý nói "được cung cấp") hơn là có tính cách "kéo" (pulled, ý nói "khi bị đòi hỏi” bởi công chúng hay truyền thông).
Đây có lẽ là điểm thay đổi quan trọng nhứt mà ông Solomon đề nghị, giới thiệu một "tinh thần làm việc" hoàn toàn mới mẻ trong việc cung cấp tin tức cho dân chúng. Nó hàm ý tích cực hơn, với chính phủ sẽ là động lực chính để thúc đẩy việc đưa tin tức ra bên ngoài, hơn là đợi chờ đến khi người dân đòi hỏi, đôi khi phải kêu gào hay ngay cả biểu tình, để được biết.
(3) Thời hạn 30 năm để bảo mật những tài liệu của Nội Các sẽ được thu ngắn lại còn 10 năm. Đây là một đề nghị hợp lý vì có lẽ chúng ta ai cũng đồng ý 30 năm là một quãng thời gian quá dài để chờ đợi một câu trả lời cho thắc mắc hay nghi vấn của mình.
(4) Các cơ quan quốc doanh như Queensland Rail, Energex cũng sẽ bị lệ thuộc vào đạo luật mới này. Đã là công chức, lương bổng từ công quỹ mà ra thì những việc làm cũng cần phải được công chúng biết rõ.
(5) Các hệ thống tin học hiện đại sẽ được áp dụng để có thể dung trữ, tìm kiếm và cung cấp tin tức cho dân chúng một cách nhanh chóng hơn và ít tốn kém hơn.
QUAN ĐIỂM CỦA CHÍNH PHỦ QUEENSLAND
Trong cuộc họp báo chung với ông David Solomon vào hôm thứ ba 10/6/2008 vừa qua, bà Anna Bligh, Thủ Hiến tiểu bang Qld, đã ngỏ ý " thoải mái" với những đề nghị trong quyển phúc trình của ông Solomon, ngay cả những đề nghị thay đổi về việc công khai hóa những tài liệu trong các buổi họp của Nội Các.
Bà Bligh cũng cam kết là sẽ tham vấn các sở bộ và cơ quan liên hệ, đồng thời cho biết rằng "nói chung, tôi thấy những điểm được đề nghị khác đều có điểm hay và chính phủ Qld sẽ cứu xét".
Bà đã ấn định một thời hạn là 8 tuần lễ để Nội Các nghiên cứu những đề nghị của ông Solomon ngỏ hầu đến cuối năm có thể trình bày cho công chúng đóng góp ý kiến. Sau đó, các điểm này sẽ được đúc kết thành một dự luật để đem ra bàn thảo trong Quốc Hội Qld vào năm tới.
Những điều tuyên bố trên đây của bà Anna Bligh đã chứng tỏ sự thành thật của bà trong quyết tâm muốn thay đổi hệ thống cung cấp tin tức đến dân chúng, một hệ thống mà đã từ lâu, được các chính trị gia gian ngoan, những công bộc vô hình cũng như các tay giao tế vô tâm đã tận tình khai thác để chế biến tin tức cho phù hợp với nhu cầu trong giai đoạn nhứt thời của họ.
PHẢN ỨNG CỦA QUẦN CHÚNG
Nói chung, vì những điểm được đề nghị trong "Phúc Trình Solomon" đều hợp lý nên tác phẩm này đã nhận được những lời bình phẩm tốt đẹp. Đặc biệt, chúng ta lưu ý đến những nhận định của giới truyền thông vì họ có lẽ sẽ là những người nhận được nhiều ảnh hưởng tích cực nhứt từ sự cải cách rộng rãi này.
Một nhân vật quan trọng trong giới này đã lên tiếng một cách thuận lợi cho bản phúc trình là ông John Hartigan, Chủ Tịch công ty News Limited và đồng thời cũng là Chủ Nhiệm (Publisher, khác với Chủ Bút, Editor) của báo Courier- Mail.
Trong bài nhận định đăng trên báo này vào ngày thứ bảy 15/6/2008, ông Hartigan đã viết:
“Bà Anna Bligh đã tiếp nhận một tài liệu mà…. nếu bà có đủ can đảm để thực thi những điều đề nghị trong đó (và tôi tin rằng bà sẽ làm), ảnh hưởng của nó sẽ lan rộng trên toàn quốc và thật ra, trên toàn thế giới.
"Đây là một tài liệu lịch sử, sẽ đặt Queensland lên hàng đầu trong vai trò công khai hóa việc làm của chính phủ, khác biệt hoàn toàn với các nơi khác trên nước Úc.
"Từ đó, nó có khả năng tạo một ảnh hưởng dây chuyền, có thể nâng cấp nước Úc từ một quốc gia với hệ thống thông tin công cộng hạn chế nhứt trong các quốc gia Tây phương lên thành quốc gia xuất sắc nhứt.
"Đây là một mẫu mực cho sự cải tổ sâu rộng, rốt ráo và tích cực, có thể vén lên bức màn bí mật đã từng che phủ ý niệm mà chúng ta hãnh diện gọi là Dân Chủ…." (*)
(*) Đồng quan điểm trên, trước đó, cá nhân người viết bài này đã viết một bức thư cho Chủ Bút (Letter to the Editor) báo Courier-Mail và đã được đăng trên báo này trong số ra ngày thứ Năm 12/6/2008 với nội dung như sau: "Thưa ông! Ngay cả trong trường hợp, những đề nghị trong bản phúc trình của ông David Solomon về đạo luật Freedom of Information của Qld không được áp dụng hết, Thủ Hiến Anna Bligh cũng nên được chúc mừng vì Bà đã chọn một phương cách thành thật và táo bạo để làm chính phủ của Bà được trong sáng hơn. Người ta thường nói những vị dân cử là các công chức được người dân đóng thuế trả lương. Vì vậy, như các chủ nhân khác, người dân có quyền được biết về những hành động và năng xuất của nhân viên của họ. Một chính phủ chỉ có thể thu phục được lòng tin của dân chúng mà họ đại diện nếu chính phủ đó không làm việc một cách bí mật. - Viet Tran".
TRÔNG NGƯỜI RỒI NGHĨ ĐẾN CSVN
Trong khi chính phủ ở các nước thực sự có Tự Do, Dân Chủ như Úc Đại Lợi cố gắng thúc đẩy việc minh bạch hóa các việc làm của họ càng nhiều càng tốt thì giới lãnh đạo CSVN lại đi hoàn toàn ngược lai với trào lưu tiến hóa của nhân loại.
Đừng nói tới những hành động có tính cách "thúc đẩy" (pushed) mà theo đó, nhà cầm quyền "tự nguyện" cung cấp tin tức cho dân chúng bởi vì đó chỉ là những mong ước viễn mơ. Chúng ta hãy chỉ đề cập tới những khi bị "lôi kéo" (pulled) hay đòi hỏi bởi báo giới hoặc dân chúng phải giải thích những việc làm đầy khuất lấp hay tắc trách của cán bộ các cấp, nhà cầm quyền CSVN luôn luôn thẳng tay khống chế và đàn áp.
Chỉ xin đơn cử thí dụ gần đây nhứt.
Hà Nội đã ra lệnh “…không những bắt nhốt hai nhà báo Nguyễn Văn Hải (Tuổi Trẻ) và Nguyễn Việt Chiến (Thanh Niên) vì “tội” loan tin tham nhũng, mà chúng còn bác đơn xin tại ngoại của họ, và tiếp tục mời một loạt các nhà báo khác lên đồn công an thẩm vấn về cách viết tin vụ PMU 18. Chủ nhiệm hai tờ Thanh Niên và Tuổi Trẻ cũng “được” mời ra Hà Nội họp với bọn quan chức phụ trách lãnh đạo báo chí và tư tưởng. …” (trích Nguyễn Đạt Thịnh, "Tự Do Báo Chí", trên internet 10/6/2008).
Thật ra, những điều trên đây cũng dễ hiểu nếu chúng ta nhớ rằng nói về truyền thông, chủ trương của các nhà cầm quyền Cộng sản là ĐỘC QUYỀN VÀ BƯNG BÍT. Bởi vì nếu không thì một sớm một chiều, những sự thật về các hành động đầy DỐT NÁT, ĐỘC ĐOÁN VÀ THAM NHŨNG của chế độ sẽ bị phanh phui và lòng dân sẽ trở nên căm phẩn, uất ức. Từ đó nền móng cai trị độc đoán của CSVN sẽ bị lung lay và đó là điều mà chúng không bao giờ muốn cho có cơ hội xảy ra.
Gửi ý kiến của bạn
