Iraq: Dàn Xếp Xong Chính Phủ Mới, Kurd OK, Sunni Không Vui
BAGHDAD - Lãnh tụ Kurd hoan nghênh kết quả cuộc thương lượng về chính phủ mới, giữ lại Thủ Tướng al-Maliki.
Phe Sunni có vai trò, nhưng không đáp ứng tham vọng của họ, nêu quan ngại về khả năng kéo dài bạo động giáo phái.
Sau 8 tháng bế tắc tiếp theo cuộc bầu cử QH không ngã ngũ, kết quả này là 1 bước lùi với Washington, bởi Bạch Ốc mong đợi phe Sunni có tiếng nói để họ không quay lại ám trợ quân nổi dậy.
Ông Massoud Barzani, TT của khu tự trịï Kurd, xác nhận kết quả thuơng lượng và tiên đoán thành phần nội các có thể đuợc biết trong vòng 1 tháng.
QH định họp trong ngày Thứ Năm để làm công việc đầu tiên chính thức tạo hình chính quyền mới, bằng việc bầu chủ tịch QH. Sau đó, phải mất 5, 6 tuần để Lập Pháp biểu quyết chuẩn nhận tân chính phủ.
Liên minh chính trị của cựu Thủ Tướng Allawi có hậu thuẫn của Sunni thắng đa số ghế trong cuộc bầu cử ngày 7-3, nhưng không đủ đa số để đuợc giao quyền tổ chức chính phủ, nên các đảng phe Shites thành lập liên minh, chiếm quyền, ông Allawi mất cơ hội tranh ghế Thủ Tướng và TT. Thay vào đó, ông Allawi sẽ đuợc giao lãnh đạo HĐ An Ninh mới thành lập, theo lời ông Barzani - quyền hạn của cơ chế này là mơ hồ, vì không chắc gì ông al-Malki từ bỏ quyền về các vấn đề an ninh.
Dân biểu Jaber al-Jaberi của đảng Iraqiya của ông Allawi tuyên bố "Tôi không nghĩ là chúng tôi có đuợc điều mong muốn - chúng tôi có quyền tổ chức chính phủ, nhưng có những thế lực mạnh hơn, chúng tôi phải thoả hiệp". Ông al-Jaberi mô tả cơ chế HĐ an ninh và quyết định bãi bỏ luật giải tán đảng Baath là các nhượng bộ đáng kể của phe al-Malawi.
Hoa Kỳ tán đồng, vì thực tế là có sự hiện diện của phe Sunni trong chính quyền tương lai. Cố vấn an ninh quốc gia Tony Blinken của PTT Joe Biden nói "Đây là 1 bước tiến tới của Iraq - chúng tôi từng nói kết quả tốt nhất là 1 chính phủ phản ảnh kết quả của bầu cử, để bao gồm đại diện của tất cả các nhóm tôn giáo và sắc tộc, không lọai trừ ai".
Phe Kurd vẫn giữ đuợc ghế trong tam đầu chế Tổng Thống, dù chỉ có ý nghĩa của nghi lễ.
Nhưng, lãnh tụ Barzani mô tả cuộc thương luợng là công bằng với các phe. Ông nói "Chúng ta không thể trông đợi phe nào cũng nhận đuợc mọi thứ".
Nhà báo nhận xét : chính phủ mới có thể giao 1 vai trò đáng kể cho Phong Trào Sadris do giáo sĩ chống Mỹ al-Sadr dẫn đầu.
Từ vài tháng qua, liên minh của ông al-Allawi liên kết với khối Sunni do các chính khách Sadrist lãnh đạo để gần đạt tới đa số tại QH 325 ghế.