Hôm nay,  

Đôi Nét Về Lam Phương

12/02/201100:00:00(Xem: 6789)
Đôi Nét Về Lam Phương

LAM_PHUONG_nhac_si_-contentLam Phương qua thời gian.


LAM_PHUONG_tn-knotts-2011flyer-contentBích chương Nhạc yêu cầu Tình Ca Lam Phương

Nguyễn Ngọc Ngạn
Vào những năm đầu khi mới chia cắt đất nước, dân chúng miền Nam thường được nghe đi nghe lại bài Chuyến Đò Vĩ Tuyến trên đài phát thanh:
“Đêm nay trăng sang quá anh ơi
Sao ta lìa cách bởi dòng sông bạc hai mầu…”
Lúc ấy, ai cũng tưởng Lam Phương chắc phải là một “ông Bắc kỳ di cư” lớn tuổi, dàn trải tâm tư khắc khoải của mình khi rời đất Bắc vào Nam tìm tự do. Nhưng hóa ra tác giả chỉ là một thanh niên miền Nam mới 18 tuổi, đã khơi lên nỗi xúc động thay cho gần một triệu đồng bào vừa lìa xa cố hương. Từ cái bước khởi đầu vững chắc ấy, người ta đã nhìn thấy ở trước Lam Phương là một tài năng lớn, một sức sáng tạo đích thực, và quả nhiên như mọi người dự đoán, anh đã cống hiến cho tân nhạc Việt Nam gần 200 ca khúc đặc sắc trong nửa thế kỷ vừa qua.
Lam Phương tên thật là Lâm Đình Phùng, sinh ngày 20 tháng 03 năm 1937, tại Rạch Giá. Nội tổ của anh vốn là người gốc Hoa, bỏ nước sang Việt Nam lập nghiệp trong đợt di dân ồ ạt của người Hoa chống đối với nhà Mãn Thanh. Đời ông nội của Lam Phương đã bắt đầu lai Việt Nam và đến thân phụ của anh thì chẳng còn dấu vết gì là người Hoa nữa.
Lam Phương là con đầu lòng, nhưng lớn lên chỉ thấy mẹ và các em trong cảnh nghèo nàn xác xơ. Ông bố đã bỏ đi theo người đàn bà khác từ lúc Lam Phương chưa đủ trí khôn. Mười tuổi, Lam Phương giã từ Rạch Giá lên Sài Gòn, ở trọ nhà người quen trong xóm lao động tăm tối vùng Đa Kao và vào học trung học ở Việt Nam Học Đường. Thời gian này, anh bắt đầu tự học nhạc qua sách vở, phần lớn là bằng tiếng Pháp. Điều này dễ hiểu, bởi ngày ấy nước ta chưa có trường âm nhạc. Thế hệ Lam Phương cũng như các nhạc sĩ lớn tuổi hơn, muốn học nhạc thì hoặc phải tự mò mẫm qua các tài liệu viết bằng tiếng Pháp, hoặc ghi danh hàm thụ các trường chuyên nghiệp bên Paris để họ gửi bài vở sang. Song song với phần nhạc lý, Lam Phương cũng xin học lớp guitar do một ông thầy Việt Nam truyền nghề.
Để trắc nghiệm khả năng học hỏi của mình sau một thời gian miệt mài, năm 1952, lúc mới 15 tuổi, Lam Phương sáng tác ca khúc đầu tay là Chiều Thu Ấy. Anh vay mượn bạn bè và hàng xóm, tự in bản nhạc rồi thuê xe lam chở đi giao cho các quầy hàng bán lẻ. Tuy cũng lấy lại vốn, nhưng ca khúc này chưa gây được tiếng vang. Phải chờ 3 năm sau khi 18 tuổi, Lam Phương mới tung ra được một số sáng tác nổi đình nổi đám ngay như Kiếp Nghèo, Chuyến Đò Vĩ Tuyến, Nhạc Rừng Khuya, Trăng Thanh Bình, Khúc Ca Ngày Mưa, Nắng Đẹp Miền Nam v.v…
Nhạc của Lam Phương nhanh chóng tràn lan trong học đường trên phạm vi cả nước. Hầu như trường nào cũng cho học trò đồng ca hoặc múa hát những bài tươi vui lành mạnh, phổ biến nhất là Khúc Ca Ngày Mưa và Nắng Đẹp Miền Nam. Ở những nhạc phẩm này, người ta thấy ngay sự phản ánh rất rõ nét một thời thanh bình rộn rã của những năm đầu nền Đệ nhất Cộng hòa.
Năm 21, Lam Phương nhập ngũ. Thời ấy, thanh niên đi quân dịch chỉ có một năm bởi là nghĩa vụ quân sự trong thời bình. Tại quân trường, anh viết Bức Tâm Thư, hô hào thanh niên sốt sắng đi quân dịch. Ngày mãn khóa, anh sáng tác 2 bản nhạc nổi tiếng là Tình Anh Lính Chiến và Chiều Hành Quân. Anh kể với tôi: Vì không biết rõ xuất xứ sáng tác bài Tình Anh Lính Chiến, cho nên sau này nhiều ca sĩ thường hát câu: “Anh chiến trường, em nơi hậu tuyến”. Thật sự thì hát như vậy là sai, bởi anh viết cho bạn bè đồng ngũ trước khi chia tay ở quân trường, mỗi người đi mỗi nơi, nên câu hát đúng là ‘Anh chiến trường, tôi nơi hậu tuyến”. Đây là tình đồng đội chứ không phải tình yêu trai gái.
Khi tên tuổi bắt đầu vững vàng, Lam Phương lập gia đình vời kịch sĩ Túy Hồng. Từ đó anh phụ trách thêm công việc viết nhạc nền cho ban kịch Sống, cho chúng thêm hàng loạt ca khúc đặc sắc như Thu Sầu, Nghẹn Ngào, Trăm Nhớ Ngàn Thương, Phút Cuối, Ngày Buồn v.v…
Tình hình chiến sự miền Nam gia tăng, Lam Phương được gọi tái ngũ. Anh mặc quân phục trở lại và gia nhập Ban Văn Nghệ Bảo An (Địa Phương Quân). Khi ban này giải tán, anh chuyển qua ban văn nghệ Hoa Tình Thương. Rồi Hoa Tình Thương cũng giải tán để biến thành Biệt Đoàn Văn Nghệ Trung Ương, nơi Lam Phương cộng tác cho đến ngày mất miền Nam. Trong khoảng thời gian này, sức sáng tác của Lam Phương càng dàn trải trên nhiều thể loại rất phong phú mà đặc biệt một điểm là hầu hết ca khúc nào anh đưa ra cũng đều trở thành Top Hit trên thị trường, điển hình như Chờ Người, Tình Bơ Vơ, Duyên Kiếp, Thành Phố Buồn, Tình Chết Theo Mùa Đông v.v… đưa anh vào vị trí một nhạc sĩ thành công nhất Việt Nam về mặt tài chánh.

Sáng ngày 30 tháng 04 năm 1975, anh quyết định vào phút chót, đem gia đình chạy lên tàu Trường Xuân của thuyền trưởng Phạm Ngọc Lũy, cùng với gần 4000 đồng bào ra khơi tìm tự do. Trên tàu, anh gặp lại Elvis Phương, ca sĩ đầu tiên đã hát bài Chờ Người của anh khoảng năm 1972. Cũng trong đám người dày đặc đó, có một cô bé còn bế trên tay, sau này là á hậu Việt Nam tại Paris và trở thành nữ ca sĩ Bảo Hân của Trung tâm Thúy Nga.
Định cư ở Mỹ, cái job đầu tiên anh làm trong hãng Sears là lau sàn nhà và cọ cầu tiêu! Rồi chuyển sang làm thợ mài, thợ tiện, bus boy. Tuy vậy, cứ mỗi cuối tuần anh vẫn cố gắng thuê một nhà hàng, biến thành phòng trà ca nhạc để đồng hương có chỗ gặp nhau và để chính anh cùng Túy Hồng đỡ nhớ sân khấu. Nghề này, chẳng những lợi tức không có bao nhiêu mà buồn thay, chỉ sau một khoảng thời gian ngắn, anh khám phá ra người bạn đời không còn thủy chung với anh nữa. Anh cay đắng vật vã, cố gắng hàn gắn nhưng không xong. Anh biết cái thế của anh đã mất hẳn từ khi ra hải ngoại, bởi tiền bạc, danh vọng đều chỉ còn là trong kỷ niệm. Nỗi đau ray rứt của cuộc tình tan vỡ trên đất khách đã là động lực sâu thẳm khiến anh sáng tác mấy bản nhạc rất bi thương, trong đó có một bài để đời là Lầm:
“Anh đã lầm đưa em sang đây
Để đêm trường nghe tiếng thở dài
Thà cuộc đời im trong lòng đất…”
Rồi anh ngậm ngùi bỏ Hoa Kỳ sang Paris, xin vào làm công việc đóng gói quét dọn cho một tiệm tạp hóa. Cũng tại đây, anh gặp lại ông bà Tô Văn Lai, chủ nhân Trung tâm băng nhạc Thúy Nga, vốn đã quen biết anh ở Sài Gòn từ trước năm 75. Thúy Nga ngày ấy cũng còn quá nghèo, chỉ sang lại những băng cũ mang theo từ Việt Nam, nên chả có việc gì cho Lam Phương làm. Chính bản thân ông Tô Văn Lai, Giáo sư Triết ở Sài Gòn, dân trường Tây từ nhỏ, giờ đây cũng phải đi học nghề sửa xe và đứng bơm xăng ở vùng Bondy, ngoại ô Paris.
Lam Phương tiếp tục sống lầm lũi cho qua ngày ở kinh thành ánh sáng, mãi cho đến khi anh bất ngờ gặp một khúc rẽ tình cảm mới: Một người đàn bà rất đẹp đã đến với trái tim anh, giúp anh xóa đi những ngày tăm tối vừa qua. Nhờ khúc rẽ ấy, chúng ta mới có được một loạt ca khúc chan hòa niềm vui như Mùa Thu Yêu Đương, Tình Hồng Paris, Tình Đẹp Như Mơ, và nhất là Bài Tango Cho Em:
“Từ ngày có em về
Nhà mình ngập ánh trăng thề…”
Cũng trong khoảng thời gian tạm cư ở Paris, anh sáng tác 3 ca khúc nổi tiếng khác mà giờ này thính giả vẫn thích nghe đi nghe lại:
- Cho Em Quên Tuổi Ngọc: Anh đặt cả lời Pháp lẫn lời Việt, viết cho một cuốn phim. Tựa tiếng Pháp là C’est Toi.
- Em Đi Rồi: Anh viết cho chuyện tình tan vỡ của nữ ca sĩ Họa My, khi Họa My sang Pháp để lại người chồng ở Việt Nam.
- Một Mình: Cảm xúc của chính anh buổi sáng thức dậy, cô đơn nhìn ra cửa trong ánh bình minh.
Sau sự thành công của Paris By Night 22 – Bốn Mươi Năm Âm Nhạc Lam Phương, chỉ hơn một năm sau, Thúy Nga lại thực hiện thêm một chương trình Lam Phương thứ 2 bởi nhạc anh còn quá nhiều. Cuốn này tôi đặt tựa đề là “Lam Phương, Dòng Nhạc Tiếp Nối’, tức Paris By Night 28.
Sau cuốn băng ấy, Lam Phương quay về định cư tại Hoa Kỳ năm 1995. Người đàn bà bảo lãnh anh trở lại Mỹ tuy không phải là một cuộc tình lớn trong đời, nhưng anh cần một mái ấm ổn định ở tuổi đã trên 55. Về lại Cali, anh tiếp tục sáng tác và lâu lâu phụ việc với Trung tâm Thúy Nga lúc này đang trên đà thăng tiến mạnh mẽ.
Dòng đời đang êm trôi thì ngày 13 tháng 03 năm 1999, trong lúc đang dự tiệc ở nhà một người thân, không may anh bị tai biến mạch máu não. Từ đó anh nói không ra lời, một nửa thân thể gần như bại liệt hoàn toàn. Bàn tay đánh đàn ghi nốt nhạc mấy chục năm qua, bây giờ không sử dụng được nữa. Anh chị em nghệ sĩ cùng nhau tổ chức đêm nhạc Lam Phương tại nhà hàng Majestic để hỗ trợ anh về cả hai mặt tinh thần và tài chánh. Tôi bay sang góp mặt, anh chỉ nắm tay tôi ứa nước mắt mà nói không thành câu.
Vài hôm sau, người đàn bà đang chung sống với anh, lặng lẽ chia tay, bỏ lại anh trên chiếc xe lăn, bơ vơ trong căn nhà vắng, để ngày nay anh thấm thía với nỗi quạnh hiu như những lời ca tiên tri chính anh đã viết:
“Sớm mai thức giấc
Nhình quanh một mình!”
Thời gian trôi qua quá nhanh! Mới đó mà Lam Phương “nhìn quanh một mình” đã 11 năm! Anh đã cố gắng vượt bậc, cố giữ tâm hồn thư thái và thể dục đều đặn. Nhờ vậy thỉnh thoảng anh có thể tạm bỏ xe lăn, đứng dậy chống gậy đi một vòng quanh nhà. Nỗi buồn lớn nhất của anh từ ngày gặp nạn là không còn đánh đàn và viết nhạc được nữa bởi một nửa thân thể vẫn hoàn toàn bất động, mặc dầu trí óc anh rất sáng suốt.
Nguyễn Ngọc Ngạn
tháng 05/2010
ThoiBao

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
- Thị trường chao đảo vì số liệu việc làm yếu và danh sách thuế quan mới cao ngất của Tổng thống Trump. - Thượng viện Mỹ thúc đẩy viện trợ quân sự cho Ukraine giữa lúc Nga tấn công Kyiv, Trump đổi giọng với Putin. - Chính quyền Trump thử nghiệm chi trả thuốc giảm cân qua Medicare và Medicaid. - Smithsonian gỡ nội dung luận tội Trump khỏi triển lãm về tổng thống Hoa Kỳ. - Tia Sét dài nhất từng được ghi nhận: 515 dặm, qua sáu tiểu bang Hoa Kỳ. - Nhiễu động mạnh khiến 25 người trên chuyến bay Delta phải nhập viện. - Tòa Bạch Ốc sắp có một phòng khiêu vũ mới trị giá 200 triệu đô la. - Một người đàn ông bò hàng dặm trong 11 tiếng đồng hồ với sự đồng hành của chú chó cưng.
Không khí mùa hè tại miền Nam California sẽ càng nóng hơn bao giờ hết khi Pechanga Resort Casino biếu tặng tổng giải thưởng lên tới $1 triệu tiền mặt và quà tặng trong tháng 8 này. Để đạt tiêu chuẩn và thắng một phần tiền thưởng cực hấp dẫn trong cái nóng tháng 8, khách chơi chỉ cần nhớ ba điều đơn giản: là Hội viên Pechanga Club, chơi máy kéo hoặc bài bàn yêu thích bằng thẻ Club để tích lũy vé số, và có mặt tại Pechanga Resort Casino vào mỗi tối thứ Bảy từ 4PM đến 9:30PM trong suốt tháng 8 để kích hoạt vé số và chờ xem liệu mình có phải là người chiến thắng.
Khi nhắc đến nhà thờ Saloong ở rừng núi Kontum, đồng hương nghĩ ngay đến cố linh mục Trần Ngọc Thanh – vị linh mục đã bị chặt tay, bị giết trong lúc đang làm phép rửa tội cho giáo dân ngay tại nhà thờ này. Trước khi trút hơi thở cuối cùng, cha Thanh trối lại rằng anh chị em hãy cố gắng hoàn tất nhà thờ, vì lúc đó nhà thờ Saloong còn đang xây dang dở.
Hôm Thứ Tư 23/7, phiên tòa diễn ra ở tiểu bang Baltimore để quyết định có trục xuất cô Trần Thị Mộng Tuyền khỏi Hoa Kỳ vì lỗi lầm cách đây hai thập niên hay không. Chánh án của phiên tòa, bà Julie R. Rubin, thuộc tòa liên bang ở Baltimore, phải đưa ra quyết định là cô có bị bắt dựa theo trát tòa hay không. Qua màn hình từ phòng giam ở Washington, cô Tuyền trả lời các câu hỏi của tòa. Dù luật sư của cô, bà Laura Kelsey Rhodes, đã cố gắng chứng minh với chánh án quy trình sai phạm của ICE, chứng minh cuộc sống không phạm tội của cô kể từ ngày hết án treo, nhưng phiên tòa vẫn kết thúc trong nước mắt.
- ICE tăng bắt di dân tại miền Nam dưới thời Trump. - Người Kitô giáo trốn đàn áp bị đe dọa dưới chính quyền Trump. - Gia đình Virginia Giuffre phản đối phát ngôn của Trump về mối liên hệ với Epstein. - FED quyết định giữ nguyên lãi suất. - Chi tiêu tăng nhẹ trong tháng Sáu – lạm phát cũng gia tăng, đơn xin trợ cấp thất nghiệp tăng. - Kamala Harris sẽ không tranh cử chức vụ thống đốc California. - Trump ký kết thỏa thuận thương mại với Hàn Quốc đồng thời tạm hoãn tăng thuế với Mexico trong 90 ngày, - Canada tham gia cùng Pháp và Anh trong kế hoạch công nhận nhà nước Palestine, tạo thêm rạn nứt với Hoa Kỳ. Tổng thống Brazil không “khuất phục” Trump. - Ngoại trưởng Pháp: Hệ thống viện trợ Gaza hiện nay của Mỹ là “đáng xấu hổ”. Iran có thể rút khỏi hiệp ước hạt nhân nếu lệnh trừng phạt được khôi phục. - Elon Musk: Robotaxi của Tesla hiện đã có mặt tại San Francisco. - Siêu trí tuệ nhân tạo đã trong tầm mắt — và ai cũng sẽ có một chiếc kính thông minh đi kèm.
Tình hình giá nhà cao hiện nay vẫn là một trong những nỗi lo của nhiều người dân Hoa Kỳ đang có ý định mua nhà, đặc biệt là ở những tiểu bang có chi phí đắt đỏ như California. Nhiều người đang muốn mua căn nhà đầu tiên lo ngại rằng việc sở hữu một ngôi nhà ở Cali là một điều bất khả thi. Nhằm thúc đẩy thị trường nhà, cung cấp thêm thông tin cho người mua, ngân hàng Wells Fargo đã phối hợp cùng Neighborworks Orange County tổ chức Hội Chợ “Advancing Homeownership" vào ngày Thứ Bảy 19 tháng 7 năm 2025 tại Garden Grove Community Center. Hội chợ này được thiết kế để cung cấp cho những cá nhân, gia đình ở Quận Cam kiến thức, công cụ, quyền truy cập trực tiếp vào các nguồn thông tin cần thiết, giúp họ đạt được ước mơ sở hữu căn nhà đầu tiên.
Tại Văn Phòng Viet American Media Club 10240 Westminster Ave Suite #201, Thành Phố Garden Grove, vào lúc 3 giờ chiều Thứ Năm ngày 17 tháng 7 năm 2025, Ban Tổ Chức Lễ Hội Vu Lan Báo Hiếu đã mở cuộc họp báo để phổ biến chương trình lễ Hội Vu Lan Báo Hiếu PL.2569 – DL 2025 với chủ đề “Nguyện làm con thảo, cháu hiền”. Trên bàn chủ tọa có Hòa Thượng Thích Thiện Long, Thành Viên Hội Đồng Giáo Phẩm Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Hoa Kỳ, Viện Chủ Chùa Phật Tổ; HT. Thích Minh Mẫn, Thành Viên Hội Đồng Giáo Phẩm Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Hoa Kỳ, Viện Chủ chùa Huệ Quang; Hòa Thượng Thích Thánh Minh, Phó Chủ Tịch Nội Vụ Hội Đồng Điều Hành Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Hoa Kỳ, Viện Chủ chùa Hội Phước New Mexico, Trưởng Ban Tổ Chức Lễ Hội Vu Lan 2025
Nơi nào có người Việt Nam tị nạn thì nơi đó các tôn giáo phát triển mạnh mẽ như: Phật Giáo, Công Giáo, Tin Lành, Cao Đài, Hòa Hảo,.. Nhiều chùa, nhà thờ, trung tâm Phật Giáo Cao Đài, Hòa Hảo được thành lập. Sáng nay, chúng tôi thăm viếng tịnh xá Giác Lý, tọa lạc tại 11262 Lampson Ave., thành phố Garden Grove do Đại Đức Thích Minh Tâm trụ trì. Tịnh xá Giác Lý thuộc hệ phái Tăng Già Khất Sĩ Thế Giới, do cố Hòa Thượng Thích Giác Sĩ thành lập. Đồng bào thường hình dung về hệ phái này là hình ảnh các vị tăng sĩ ôm bình bát đứng ở góc đường, chợ, hay đi đến từng nhà để khất thực, xin ăn. Giáo Hội Tăng Già Khất Sĩ Thế Giới có rất nhiều tịnh xá khắp nơi trên thế giới từ nước Mỹ, đến Canada, Úc, Pháp, Anh, Bỉ, Nga, v.v., nhiều nhất là ở Việt Nam, trong nước có 550 tịnh xá, 1395 tăng, 1863 ni; nước ngoài như Mỹ, Úc, Canada,…, có 50 tịnh xá, 100 tăng, ni. Có vào khoảng 9 triệu Phật tử hệ phái Phật giáo Tăng Già Khất Sĩ Thế Giới.
ôm nay, Dân Biểu Liên Bang Derek Trần (địa hạt CA-45) đã công bố một loạt dự luật mới nhằm giảm chi phí sinh hoạt cho các gia đình lao động. Dự luật Giữ Vững Bảo Hiểm cho Trẻ Em (Keep Kids Covered Act), được giới thiệu cùng Dân Biểu Kathy Castor (FL-14), và dự luật Giảm Thuế Thực Phẩm Cho Trẻ Nhỏ (Baby Food Tax Relief Act), do ông hợp tác với các thành viên trong Nhóm Dân Biểu Là Những Người Cha (Congressional Dads Caucus), sẽ giúp giảm giá các sản phẩm chăm sóc sức khỏe và thực phẩm thiết yếu cho trẻ em. Đây là bước đi tiếp theo trong cam kết của Dân Biểu Trần nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt mà nhiều gia đình đang đối diện.
Do các cuộc biểu tình liên quan đến vấn để lao động vẫn đang tiếp diễn, việc thu gom rác tại Garden Grove vẫn bị trì hoãn. Đặc khu Vệ sinh Garden Grove (Đặc Khu Vệ Sinh) hiện đang cung cấp các điểm thu gom rác trong khu vực. Cư dân và các cơ sở thương mại đang sử dụng dịch vụ từ Sanitary District có thể đến các điểm thu gom rác tạm thời, miễn phí này để vứt bỏ rác
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.