Hôm nay,  

Món quà tình yêu bất diệt Taj Mahal

08/02/201200:00:00(Xem: 8349)

Món quà tình yêu bất diệt Taj Mahal

Nhật Thanh

Trong ngày lễ Valentine, nói về các món quà tình yêu, chúng ta không thể không nhắc đến món quà tình yêu bất diệt Taj Mahal – là một kiệt tác, niềm tự hào của Ấn Độ, được xây dựng từ năm 1632, trong suốt 22 năm để vua Shah Jahan tưởng nhớ hoàng hậu xinh đẹp và yêu quý của ông đã từ trần: Hoàng hậu Mumtaz Mahal.

Theo sách sử kể rằng, hoàng tử của vương triều Mogol hùng mạnh - Khuram lúc ấy vừa tròn 16 tuổi, là một chàng thanh niên tuấn tú và can đảm, chàng đã gặp nàng Arjumand Banu Begam có vẻ đẹp mê hồn, hát hay, múa giỏi, nàng chỉ kém chàng một tuổi. Đôi trai tài gái sắc đã yêu nhau từ cái nhìn đầu tiên. Tuy nhiên, theo tiên đoán của các nhà chiêm tinh, hoàng tử buộc phải cưới công chúa Ba Tư làm vợ, và 5 năm sau chàng mới được cưới nàng Arjumand.

Vì điều đó họ đã phải chia cách trong một thời gian dài. Vào năm 1612, Khuram cưới Arjumand và đặt tên nàng là Mumtaz Mahal, nghĩa là “Người được nhiều yêu mến nhất”.

16 năm sau, hoàng tử Khuram lên ngôi vua lấy hiệu là hoàng đế Shah Jahan, nghĩa là “Chúa tể của thế gian”. Theo luật của đạo Hồi, hoàng đế Shah Jahan có quyền cưới 4 vợ, nhưng sau khi cưới hoàng hậu Mumtaz Mahal, hoàng đế không cưới thêm bà vợ nào nữa.

Trong suốt 19 năm chung sống, hai người đã có với nhau 14 đứa con.

Shah Jahan và Mumtaz Mahal luôn sát cánh bên nhau, hoàng hậu luôn cùng chồng đi chinh chiến, trở thành nhà cố vấn đắc lực của

Shah Jahan. Năm 1630, trong lúc chinh phạt Khan Jahan Lodi, hoàng hậu Mumtaz Mahal dù sắp đến ngày sinh nở cũng theo cùng. Tuy nhiên, sau lần hạ sinh công chúa Gauhana Begum, công chúa thứ 14, Mumtaz

Mahal đã kiệt sức. Nàng ra đi ở tuổi 35. Shah Jahan quá đau lòng nên đã ra lệnh rút quân, đưa nàng về cung điện. Theo một số sách sử kể lại rằng, chỉ một đêm sau khi vợ mất, râu tóc hoàng đế đã bạc trắng. Từ đó đến cuối đời, ông không cưới thêm vợ và cũng không ngủ với bất kỳ người phụ nữ nào nữa.

Trước khi hoàng hậu Mumtaz Mahal mất, hoàng đế đã hứa với bà ba điều: một là ước nguyện hoàng đế sẽ tặng bà một món quà bất diệt với thời gian để chứng minh cho tình yêu vĩnh cửu của hai người; hai là chăm sóc thật tốt những đứa con và ba là đến mộ bà mỗi năm một lần vào ngày giỗ. Sau khi bà mất, hoàng đế không màng đến việc triều chính, ông dành toàn bộ phần đời còn lại của mình để xây dựng lăng mộ - một công trình có một không hai cho hoàng hậu Mumtaz, đó chính là Taj Mahal (trong 22 năm) và sau đó sống cạnh mộ vợ cho đến hết cuộc đời.

Ngôi đền Taj Mahal được kiến trúc sư Iran Ustad Ahmad Lahauri, là kiến trúc sư giỏi nhất bán cầu thời bấy giờ thiết kế. Công trình với hơn 22.000 nhân công, các kỹ sư và nghệ nhân hàng đầu của các nước Á châu đã làm việc ngày đêm để hoàn thành thiết kế.

Người ta đã dùng hàng ngàn thớt voi để vận chuyển các loại đá quý từ khắp nơi trên thế giới, đá cẩm thạch tận Rajasthan, ngọc thạch anh từ Punjab, ngọc bích và pha lê ở Trung Hoa cùng nhiều loại đá quý khác từ Tây Tạng, SriLanka, Ả Rập.... Taj Mahal được coi là hình mẫu tuyệt vời nhất của kiến trúc Môgôn, một phong cách tổng hợp của kiến trúc Ba Tư, Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ và Hồi giáo.

Nó đã được UNESCO công nhận là kỳ quan thế giới vào năm 1983.

Taj Mahal nằm bên dòng sông Yamuna, toàn bộ lăng được xây dựng bằng đá cẩm thạch trắng, biểu tượng cho sự thanh khiết của hoàng hậu Mumtaz Mahal. Taj Mahal là một khối kiến trúc khổng lồ bằng cẩm thạch mọc giữa đất trời, chung quanh là vườn hoa xanh mát.

Quả thật, nó như ngai toà, như ghế ngự của một vị thần. Ngôi đền vừa uy nghiêm lộng lẫy, vừa nhẹ nhàng tinh tế, nó được coi là biểu tượng của tình yêu vĩnh cửu, là những giọt lệ muôn đời được tạc bằng cẩm thạch - một loại đá có thể thay đổi ứng với mọi khoảnh khắc của thời gian: Taj Mahal có ánh hồng nhẹ nhàng và dịu dàng lúc sáng sớm, sáng trắng giữa trưa, lóng lánh vàng như ngọn lửa thiêng lúc hoàng hôn và huyền hoặc hư ảo vào những đêm trăng sáng.

Những người đã chiêm ngưỡng vẻ đẹp của Taj Mahal thường nói, hoàng đế Shah Jahan có thể chọn được một mẫu kiến trúc say đắm lòng người đến vậy chỉ có thể do tình yêu vĩ đại mà ông đã dành cho người vợ yêu quý. Taj Mahal chính là thiên đường ông muốn mang lại cho vợ mình. Một khu vườn ngập tràn tiếng chim hót, hồ nước trong vắt in bóng tòa lâu đài, không gian rộng rãi tĩnh lặng giúp con người tìm được cảm giác thư thái nhẹ nhàng. Giữa gian phòng rộng lớn của tầng hai là hai chiếc quan tài của vua và hoàng hậu bằng cẩm thạch màu hồng nhạt, chạm khắc nhiều họa tiết cầu kỳ. Theo triết lý của đạo Hồi, từ quan tài thật ở tầng dưới, linh hồn sẽ bay lên nhập vào những quan tài ở tầng trên, rồi vượt qua vòm mái lên trời.

Sau khi hoàn thành công trình, hoàng đế Shah Jahan đã ra lệnh chặt tay tất cả những người tham gia xây dựng để trên đời này không thể có Taj Mahal thứ hai. Lúc đầu ngôi đền được đặt tên là Tat Bibica Rauza, nghĩa là “Nơi chôn cất nữ hoàng của trái tim”, sau này nó mới được đổi tên là Taj Mahal, nghĩa là “Vương miện của người Mogol”. Như vậy, hoàng đế đã thực hiện được mong ước của Mumtaz Mahal lúc sinh thời.

Tuy nhiên, đây lại là mong ước duy nhất mà Shah Jahan có thể thực hiện cho nàng Mumtaz Mahal. Còn hai lời hứa còn lại, ông đã không thể thực hiện được. Giữa Shah Jahan và con trai thứ ba của ông là Aurangzeb (con của hoàng đế và hoàng hậu Mumtaz Mahal) đã nảy sinh mâu thuẫn, và kết quả là Aurangzeb đã lật đổ ngôi vua của Shah Jahan khi ông đang đau ốm và giết hết các hoàng tử khác.

Không những vậy, Aurangzeb còn giam lòng Shah Jahan vào pháo đài Agra. Với ông, đây chính là nỗi buồn và sự ân hận lớn nhất trong cuộc đời, ông đã không thể dạy dỗ đứa con của mình và Mumtaz Mahal theo như bà mong muốn. Và vì bị giam lỏng nên ông không thể đến thăm mộ bà vào ngày giỗ mỗi năm. Ông đã thất hứa với Mumtaz Mahal và điều đó làm tâm hồn ông day dứt khôn nguôi.

Trong suốt 8 năm bị giam cầm, Shah Jahan chỉ cầu xin đứa con trai của mình một điều duy nhất, đó là mở cửa phòng giam theo hướng ngôi đền Taj Mahal để ông có thể nhìn thấy người vợ của mình đang nằm trong đó, mong muốn của ông đã được người con chấp nhận.

Từ đó, hàng sáng, hàng tối, bao nhiêu mưa nắng đi qua, Jahan ngồi trong cô quạnh lặng ngắm Taj Mahal từ cửa sổ nhà giam ở pháo đài, công trình ròng rã 22 năm, nơi người tình của ông an nghỉ. Biết đâu, chính nơi đây ông đã rơi những giọt nước mắt vĩnh hằng. Những giọt nước mắt đau đớn nghìn thu. Ông cứ ngồi đây nhìn về hướng Taj Mahal cho đến ngày cuối đời. Ước nguyện ở bên cạnh vợ của ông dù sao cũng được người con thực hiện khi mộ ông được đặt cạnh người vợ yêu quý trong ngôi đền tình ái của hai người. Taj Mahal là minh chứng cho một tình yêu vĩnh hằng, cái chết chỉ có thể làm gián đoạn cuộc sống chứ không thể làm gián đoạn tình yêu.

Cho đến tận bây giờ, Taj Mahal vẫn lộng lẫy kiêu sa, đọng lại trong lòng người một nỗi buồn man mác, một nỗi tiếc thương. Thương cho một chuyện tình, một tình yêu tột cùng dẫn đến sự ích kỷ mù quáng, một tình yêu đã vắt kiệt sức dân, đày đọa cả một dân tộc, làm tàn phế hàng chục ngàn người. Thương cho một vị hoàng đế, bị đứa con vì lòng tham mà phản trắc giết cha. Thương cho những nghệ nhân thiên tài, đã tạo ra một kiến trúc độc nhất vô nhị nhưng lại bị một kết cục bi thương. Taj Mahal – một tình yêu vĩnh cửu, một vẻ đẹp muôn đời, một món quà tình yêu bất diệt.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.