Hôm nay,  

Văn hoá yêu đương đại

14/02/201200:00:00(Xem: 10146)

Văn hoá yêu đương đại

valentine_nam_cau_hon_trang_o_san_ucla-large-content: Nam cầu hôn Trang ở sân đại học UCLA. Hình từ clip Youtube.com.

valentine_to-tinh-bang-trai-tim-ket-tu-600-bong-hong-duoi-cau-long-bien8-large-content: Tuổi trẻ VN bày tỏ tình cảm. Hình từ các báo quốc nội.

Trịnh Thanh Thủy

valentine_to_tinh_o_vung_tau-large-contentSau khi clip cầu hôn của một nam sinh viên Việt cầu hôn bạn gái mình bằng một màn nhảy flash mob rất độc đáo ở Cali, Mỹ, được lưu chuyền trên net, cư dân mạng xem xong, ai cũng thấy xôn xao. Trong nước, ngoài nước, mọi người bắt đầu chú ý đến giới trẻ và phong cách yêu cũng như lối thể hiện tình cảm của họ hiện nay. Người lớn xem xong cảm động, người trẻ càng xem càng mê, lối tỏ tình lắm công phu, nhiều tập dợt ấy. Kẻ năng động lại thích cái văn hoá nhảy nhót, có nhạc, có bạn bè, gia đình, người thân, người lạ gom thành một đám đông thương yêu đùm bọc. Trong phút giây bày tỏ tình yêu quá thiêng liêng, ai nhìn mà không thấy những hành động được diễn ra một cách rất là dễ thương, dù cô gái vai chính còn có vẻ bất ngờ và bối rối. Yêu nhất nét hồn nhiên của đám đông, trộn lẫn, chung vui và chia sẻ. Nếu đem so với "văn hóa yêu" của thế hệ chỉ hơn chừng 10 tuổi, thấy khác xa lắm.

Thú vị nhất là điểm tình cảm cá nhân của đôi trẻ được thể hiện cùng sự thương yêu, ôm ấp đầy tình người của một cộng đồng. Đó là một điểm son của flash mob. Chị bạn tôi mới coi clip ấy xong, hứng thú rủ tôi và bạn bè vào học lớp nhảy loại này vì cháu chị là một chủ nhiệm lớp ở Đại học Cal State Fullerton. Chị nói rất tếu “đi học cho cuộc đời có chút hồn nhiên, và rất tốt cho chân tay, người dẻo quẹo, đỡ đau lưng. Điệu rất dễ, không phải thập thò kiểu nhảy đầm Tây thập niên 60,70, kiểu "đi nhảy coi chừng bị ôm, bị lợi dụng ..." Mà thế nào là lợi dụng? ai lợi dụng ai? được cái gì, mất cái gì? Chẳng qua, cứ ôm ông Khổng Tử vào người, tiết cho phải sạch, giá cho phải trong, cứ làm như mình là một nồi cháo lòng không bằng.”

Nói thêm về trào lưu nhảy flash mob, tiếng Việt mình gọi là nhảy ngẫu hứng. Flash mob, dịch sát nghĩa là “một cuộc huy động chớp nhoáng”. Một nhóm bạn trẻ tụ tập nhau (có thể liên lạc trước qua tin nhắn trên mạng, spam hay tin nhắn điện thoại…) nhảy nhót ở nơi công cộng, và sau khi nhảy xong, họ tự động giải tán. Flash mob có khả năng lôi kéo như một cơn bão. Bắt đầu từ một người khởi xướng với những động tác đơn giản, bão sẽ lan ra tới gấp trăm, ngàn người. Người ta thích nhất ở flash mob là sự thoải mái, giản dị, mộc mạc với những động tác mà “ai cũng có thể làm được”. Hiện nay flash mob được giới trẻ ưa chuộng nồng nhiệt ở nhiều nơi trên thế giới nhất là các nước Á Châu như Nhật Bản, Hàn quốc và cả Việt Nam.

Các buổi nhảy ngẫu hứng đã được diễn ra tại Sài Gòn, Hà Nội là những nơi tập trung mua bán sầm uất, là tụ điểm du lịch của người dân lẫn du khách. Mới đây ngày 20 tháng 11, 2011, có khoảng 500 bạn trẻ tụ tập nhảy flash mob trên cầu Ánh Sao, thành phố Sài Gòn. Ngày hội hiến máu, ở Hà Nội có cả ngàn sinh viên nhảy ngẫu hứng giữa mưa. Một màn nhảy của teen Ams trong “Ngày hội Anh tài 2010” xảy ra trong khuôn viên trường đã gây ra cơn sốt trong cộng đồng teen Hà Nội. Điều này chứng tỏ bầu nhiệt huyết của giới trẻ có sức lôi cuốn không nhỏ.

Nhìn các em trẻ nhảy nhót yêu đương cuồng nhiệt, những bậc trưởng thượng chặc lưỡi giật mình tự hỏi. Sao chúng nó biểu hiện tình cảm lộ liễu quá, “tây” quá thế? Hãy xem các bạn trẻ yêu thần tượng của mình. Nào là những lúc tranh nhau xin chữ ký, chen lấn, chờ đợi, giành giật, hỗn loạn, đứt dép, thâm tím chân tay, chỉ để gặp mặt công chúa, hoàng tử trong mơ. Thậm chí có cô còn đột nhập vào khách sạn, cào tài tử kiêm ca sĩ Kim Huyn Joong, Hàn Quốc và tự hào đã chạm được vào người mình yêu thích! Những tình cảm chan chứa được thể hiện cuồng nhiệt như la hét, khóc lóc, mất trật tự và phát điên lên trong những buổi đi đón những thần tượng âm nhạc như nhóm nhạc Hàn quốc Super Junior, Suju Ko, 2NE1 ở Hà Nội. Một nhóm teen lại còn tổ chức nhảy flash mob trong công viên Thống Nhất, Hà Nội để đón chào nhóm 2NE1 mà họ hằng mơ tưởng.

Ngày xưa ông bà chúng ta tỏ tình kín đáo và ý nhị. Cái thời mắt liếc mắt, vụng về nói lời ấp úng hay len lén trao một lá thư xanh đã qua lâu rồi. Nào những anh lầm lũi “theo Ngọ về” hàng tháng, hàng năm mà rụt rè không ngỏ được một lời mến mộ, đ㠓xưa rồi Diễm ơi”. Có cô “bị” một anh chàng tỏ tình như sau: “Em đang đứng với mấy người bạn gái thì anh ta đi xe máy đến phanh kít lại cách mấy bước và lớn giọng: L, ra anh bảo. Em xấu hổ quá nhưng chẳng biết tránh đâu nên đành tiến ra phía anh ta. Anh ấy ngồi dạng hai chân trên cái xe @ hỏi: có yêu anh không? Trả lời ngay bây giờ, nói đi.”

Văn hoá yêu bây giờ nẩy lửa, công khai, ồn ã hơn. Mới đây màn tỏ tình cuối năm rất lãng mạn bằng 600 bông hồng dưới cầu Long Biên đã làm người dân ven bờ sông Hồng một phen sững sờ. Bất kể thời tiết giá buốt, một chàng trai ngồi tỉ mỉ xếp 600 bông hoa hồng thành hình trái tim rất đẹp, có lồng chữ đầu của hai người, với mục đích tỏ tình với bạn gái của mình. Tiếp đó màn cầu hôn công khai giữa 2 thành viên diễn đàn CĐV bóng đá Hải Phòng có nickname là kedoibom và mitmeo đã làm sửng sốt 3 vạn khán giả ngồi chật kín các khán đài. Hai thành viên trẻ diễn đàn CĐV này đã yêu nhau được nửa năm và chàng trai lãng mạn kedoibom đã "mượn" sân Lạch Tray để “dội một trái bom” cầu hôn đến bạn gái mình. Trên các khán đài tiếng hô vang "hôn đi" không ngớt và sau khi cô gái đồng ý, chàng trai đã dắt tay cô gái xuống đường piste với bó hoa trên tay rồi chạy vòng quanh sân.

Các vụ tỏ tình được cho là ồn ào tiếp tục xảy ra và được sao chép, tạo nhiều dư luận trái ngược, có người cho là dễ thương, người thấy bị gượng ép, và có tính cách phô diễn. Kết quả của sự sắp đặt cầu kỳ, công phu của người nam đôi khi bị đánh đổi bằng sự cay đắng, mất mặt vì không lường trước được phản ứng của người mình yêu và lời cầu hôn bị từ chối trước đám đông. Đó là màn tỏ tình gây sốc ở Vũng Tàu với 1 hình trái tim được xếp bằng hoa hồng và nến, bên trong còn 1 trái tim nhỏ và dòng chữ bằng hoa hồng "I love U" rất lãng mạn. Hai nhân vật chính xuất hiện, chàng trai quỳ xuống tặng hoa và móc nhẫn từ trong túi đeo vào tay cô gái, sau đó là một nụ hôn. Họ nói chuyện với nhau rất lâu và đoạn cuối đau đớn diễn ra: cô gái đã không đồng ý lời cầu hôn của chàng trai, rút nhẫn và trả lại hoa.

Người Hà Thành muôn năm cũ yêu cái đẹp cổ của Hà Nội khi đi xa trở về, có thể sẽ khó chịu với những hình vẽ, chữ viết trên tường, đường phố hoặc bất cứ nơi nào có dấu chân của các cặp tình nhân đi qua. Họ, những kẻ yêu nhau muốn lưu lại kỷ niệm, bằng tên ghép, vài hàng chữ, lời có cánh hay những ký hiệu mà thành cầu, cây cối hay bờ tường ngẫu nhiên trở thành một chứng nhân lịch sử. Đôi lúc, có cả những dòng chữ thiếu văn hoá gây phản cảm cho khách qua đường, đặc biệt ở đây có nhiều khách ngoại quốc vãng lai.

Những thể hiện tình cảm lộ liễu nơi công cộng đã trở thành mối băn khoăn của nhiều người trong thời buổi văn hoá toàn cầu này ở Việt Nam. Khi VN mở cách cửa đón du khách, cánh cổng internet luân lưu trên không gian, cũng như sự mời đón Việt Kiều khắp nơi trên thế giới về, gió lạ đã thổi vào. Những làn gió văn minh đủ màu sắc văn hoá ồ ạt lùa đến, dĩ nhiên có cả gió lành, gió độc, rác rưởi, ruồi bọ và tất cả mọi thứ. Vấn đề là người dân ứng xử ra sao trước những luồng văn hoá mới mà thôi.

Đây là một vài ý kiến cá nhân trong nước được trích như những ưu tư trước văn hoá yêu đương đại.

- Ôm hôn nhau, thể hiện tình cảm riêng tư chốn công cộng (công viên, vườn hoa…) đã được bàn cãi nhiều và điều này xem ra có thể được chấp nhận ở một mức độ nào đó. Thế nhưng vô tư đến nỗi ôm hôn nhau…trên xe buýt thì quả thật cần phải xem xét lại bởi hành động này ít nhiều gây khó chịu cho những người xung quanh.

- Hơn thế nữa những cách thể hiện tình cảm đậm chất phương Tây này đã theo chân sinh viên vào giảng đường đại học. Chúng ta đều biết các bạn sinh viên yêu nhau rất hết mình nhưng “hết mình” đến nỗi thoải mái ôm nhau trong khuôn viên trường - nơi có biết bao bạn bè, thầy cô qua lại thì thật là quá “dị hợm”.

- Còn nữa, không thiếu những cặp dắt tay nhau đến lớp. Lên lớp rồi, họ không chỉ ngồi cạnh nhau trò chuyện tâm tình mà đôi lúc còn diễn những “đoạn phim” nóng bỏng cho bạn bè ngồi xung quanh xem.

- Những hành động trên, đối với người phương Tây có thể là chuyện bình thường. Còn phương Đông chúng ta, ngày nay tuy đã có cái nhìn thoáng hơn, nhưng tôi dám chắc rằng phần lớn chúng ta không thể chấp nhận kiểu “tự do” dị hợm đó.

- Mỗi chúng ta đều có cách biểu hiện tình cảm của mình khác nhau. Tuy nhiên tình cảm thì không thể nào gương ép được. Dù bạn là người nước ngoài hay người Việt Nam thì cũng vậy. Thiết nghĩ do ý thức của mỗi chúng ta mà thôi. Một số người nước ngoài cũng như người Việt nam hôn nhau nhưng không làm những người bên cạnh khó chịu, tuy nhiên một số người làm điều ấy gây khó chịu những người xung quanh. Vậy hôn như thế nào để thể hiên mình là người có văn hoá? Có lẽ đây là một vấn đề khó và tôi nghĩ chúng ta cần có những buổi toạ đàm , những chương trình đề cập đến vấn đề tế nhị này nhằm giáo dục văn hoá yêu cho sinh viên, học sinh góp phần nâng cao đời sống văn hoá cho cộng đồng.

- "ôm hôn thống thiết, những cử chỉ mặn mà nơi đám đông ấy phải chăng là một tình yêu chân thật hay cũng chỉ là thứ tình cảm thoáng qua”, tôi nghĩ điều này không thể trả lời một cách chính xác được . Chúng ta mở cửa , chúng ta được " nhận " thì chúng ta cũng phải chấp nhận những cái " mất "... một trong những cái mất đó là lối suy nghĩ " thoáng " trong tình yêu của giới trẻ . Sách , truyện , phim ảnh ,... nó ngấm dần mà người ta không biết , có thể gọi là vô-thức , rồi người ta hành động , và cứ cho như thế là bình thường...Nhìn cảnh 2 người hôn nhau trước cổng trường , nhìn cảnh người ta âu yếm nhau trong " vườn học tập " - trước con mắt bao nhiêu người , nhìn cảnh trong lớp học mà người này dựa vào người kia ,... tôi cũng cảm thấy " ngứa mắt " , nhưng... làm gì được ? Sv rồi , họ chẳng giống như em nhỏ để mình còn la rầy , họ có nghe mình nói không ??? tôi nghĩ là không! Sự thay đổi nhận thức về những hành động của mình , có chăng là ở chính bản thân họ thôi ! Tình yêu sv bây giờ khác 5 năm về trước , và tình yêu sinh viên 5 năm sau cũng sẽ khác tình yêu sv bây giờ , phải chăng , sẽ càng bạo dạn hơn , càng "thoáng" hơn nữa ???

- Theo tôi, hiện nay nếu người ta muốn thể hiện những tình cảm của mình nơi công cộng thì nên thể hiện một cách thanh lịch, đẹp. Không chỉ riêng tôi mà có lẽ tất cả chúng ta đều cảm thấy vui khi thấy trong cuộc sống tình yêu được người trao gửi cho nhau một cách đầy ngọt ngào mà lãng mạn. Thêm một nụ hôn, cuộc sống có lẽ sẽ tươi mát hơn giữa đặc kín những bụi bặm, bon chen. Việc cuộc thi hôn tại Hải Phòng vừa rồi không có được giấy phép tổ chức từ các cơ quan quản lý văn hóa thể hiện một điều: Hình như người Việt Nam chưa quen lắm với việc bày tỏ tình cảm nơi công cộng, có lẽ vào thời điểm hiện tại... yêu còn khó hơn ghét rất nhiều.

Chuyện yêu đương một cách hồn nhiên nơi công cộng của thế hệ trẻ hiện nay còn bị một số người lên án gay gắt và cho rằng họ bị ảnh hưởng phim ảnh và truyền thông nhưng lại quên rằng ngoài phim ảnh và truyền thông, hệ thống mạng toàn cầu chính là một nhịp cầu giao lưu khiến thế hệ trẻ bạo dạn và thoáng hơn nhiều. Ai từng là cư dân mạng, sẽ không lạ lùng gì khi gặp những bàn tay trẻ Việt giơ ra bắt làm quen với các bàn tay bạn hữu thế giới. Trên yahoo messenger, paltalk, hay những trang tìm bạn tình, kết bạn bốn phương, bao nhiêu là tình bạn được nối kết giữa Âu, Á, các giống dân và chủng tộc khác nhau. Hai, ba mươi năm trước, lấy chồng ngoại quốc là điều bị dị nghị, ngày nay các cô đua nhau đi lấy chồng nước ngoài. Quan niệm yêu ngày nay thay đổi nhiều, có khi chỉ là những quan hệ thuần tính nhục dục. Có người chỉ đong tình yêu bằng con số bạn tình mình có được hàng ngày. Càng có nhiều bồ càng chứng tỏ mình được yêu nhiều, có sức lôi cuốn mạnh. Tuổi trẻ yêu vội sống cuồng, có người sống buông thả, trụy lạc, thay người yêu như thay áo và xem đó như một chiến tích.

Văn hoá yêu của người Việt hiện nay đã được pha trộn khá nhiều văn hoá phương Tây, tựa như một số các nước Á Đông khác như Phi, Hàn, Nhật. Sự trộn lẫn mang tính toàn cầu hoá không xấu nhưng sự bắt chước hay vay mượn phải được cân nhắc kỹ lưỡng. Nói một cách tiêu cực thì chạy theo trào lưu một cách hồn nhiên mà không nghiên cứu kỹ nét văn hoá mình đi vay, dễ đưa đến lắm điều trái ngang, tạo sự nực cười ngô nghê. Tục ngữ có câu “Nhập gia tùy tục”, mấy ngưòi Mỹ vô tiệm phở VN, thấy bưng ra 1 đĩa giá, ngò om, ngò gai, tưởng đĩa salad như Mỹ, cố bốc nhai trệu trạo hết trưóc khi tô phở tới. Người VN khoái chí ôm bụng cưòi ngặt nghẽo.

Tích cực hơn, ta có thể thấy văn hoá trộn lẫn sẽ biết thành một nét văn hoá mới có màu sắc đặc thù riêng. Tỷ như món pizza ở Ý không giống món Pizza ở Mỹ và lại càng khác hơn khi nó ở Việt Nam, nó được chế biến lại cho hợp khẩu vị dân địa phương.

Áo dài Việt Nam bây giờ biến hình theo từng nhà vẽ kiểu thời trang mang đủ nét Âu Á pha trộn, áo dài có khi còn có cả hai quai trên vai giống áo tank top!! Hay như các cô dâu tổ chức đám cưới trong nước hiện đang chạy theo phong trào mặc áo voan trắng mà đôi khi đòi phải có 2 quai. Ở Nhật, cô dâu cũng mặc đầm trắng như vậy, nhưng không có những điều kỳ cục đính kèm. Đặc biệt ở Việt Nam, các chàng đi dự tiệc cưới, lại diện quần bò (jeans) vì muốn chứng tỏ mình giản dị, cool và không mặc đẹp hơn chú rể!!! Mấy ông cao bồi Texas thấy, chắc trợn tròn mắt ngạc nhiên không sao nhắm lại được. Các nhà văn hoá ngoại quốc nghiên cứu phong tục Việt Nam sẽ vô cùng ngạc nhiên khi thấy một nét văn hoá xưa, hoạt động tín nghưỡng dân gian là “lên đồng” ngày nay có nơi còn được tân trang bằng màn nhảy lên đồng điệu cha cha cha!!!

Ở hải ngoại, các bậc cha mẹ hầu như ai cũng muốn con cái mình tìm cho được người phối ngẫu hay người yêu là người Việt. Một anh chàng 25 tuổi gốc Việt sanh ở Mỹ bảo với mẹ rằng “Mẹ cứ bắt con tìm bạn gái VN, con cũng cố nhưng chịu thôi, vì so với mấy đứa bạn ngoại quốc của con vừa thành thật, thẳng thắn, mấy đứa con gái VN hay nói vòng vòng, con đâu phải là chuyên viên tâm lý mà đọc được ý nghĩ của tụi nó”.

Một bà mẹ khác dạy con gái trước khi cưới “con bắt nó phải mua nhẫn kim cuơng cỡ 2 carat trở lên" nhưng chính bà lại dạy con trai "bộ bố mẹ nó tưởng nhà nó ngon lành lắm hả? Nó có bằng Master, con cũng có Master vậy, nó õng ẹo, con cứ dẹp..."

Krystal Eplin có nói, “Tình yêu giống như bạn uống vội một ly sô cô la nóng, trước khi nó nguội lạnh. Hớp đầu có thể làm bạn ngạc nhiên, nhưng nó sẽ giữ ấm cho bạn rất lâu”. Tình yêu tuổi trẻ đương đại cũng vậy, nóng bỏng, cuồng nhiệt và làm thế giới chung quanh giật mình. Hãy yêu họ và ủng hộ họ vì tình yêu của họ làm trái đất này còn có màu xanh.

Trịnh Thanh Thủy

Tài liệu tham khảo

-Văn hoá yêu ở sinh viên http://vietbao.vn/Xa-hoi/Van-hoa-yeu-o-sinh-vien/30086552/126/

-Tình yêu sinh viên nơi ký túc xá http://thpt-nbk.org/forum/Topic-Tinh-yeu-sinh-vien-noi-ky-tuc-xa

-Văn hoá yêu-Phụ nữ online http://www.baomoi.com/Van-hoa-yeu/139/4955777.epi

Ý kiến bạn đọc
14/02/201222:54:45
Khách
Thế nào là văn ???
Thế nào là hoá ???

Vừa nứt mắt ra, ăn chưa no, lo chưa tới, nghề nghiệp, việc làm, cửa nhà... chưa có mà bầy đặt văn với hoá, yêu với đương, ''sex'' với lẹo... hậu quả nhãn tiền là bỏ ngang việc học, nạo phá thai, làm mẹ đơn thân ở tuổi vị thành niên, con thiếu cha (con hoang)... gây tạo khốn khó cho cha mẹ ruột, chất thêm gánh nặng ngay cả nguy cơ cho xã hội.

Mời Quý vị đọc bài ''Nền Giáo Dục Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam Phá Sản'' (02/13/2012)
Tác giả : Trúc Giang MN
http://vietbao.com/D_1-2_2-67_4-187241_5-15_6-1_17-6219_14-2_15-2/ sẽ biết rõ con số nạo phá thai của bọn trẻ / giới trẻ ở Vn

''Một thống kê cho thấy, 51% học sinh, sinh viên tán thành và cho biết việc trai gái ở thử với nhau trước hôn nhân là việc bình thường. Thiếu nữ vị thành niên (dưới 18 tuổi) đi nạo thai cũng là việc bình thường.
Cơ quan y tế cho biết, mỗi năm VN có 1,400,000 ca nạo thai, trong đó, tuổi dưới 18, chiếm 500,000 vụ ''

Nên có luật cấm người trẻ dưới tầm tuổi nào đó xà nẹo, hun hít, tình tự... như nơi các xứ Hồi giáo.

Ở mô thì chả rõ, chứ ở cái xứ nhà cháu đang ''ẩn cư 1 góc kim tinh phương đoài'' thì cứ mỗi đầu năm, báo chí có đăng tải thành tích kết-ly, tổng kết từ các toà thị chính như ri : ''Cứ có 1 đôi kết hôn thì lại có 1 cặp ly dị, tỉ số là 1/2 hay 50% '' .

Dĩ nhiên, trước khi LY là đã từng khoái thích nhau drza drziết, từng xà nẹo, hun hít nhau... từ trong nhà ra phố..., thiên hạ thấy mà thèm nhỏ rãi vãi rớt ra tèm lem... rồi mới dẫn đến KẾT với tiệc tùng linh đình, xe cộ rềnh rang, áo quần xênh xang, hoa đèn tưng bừng, pháo nổ ì xèo... quay Video, chụp hình, chúc tụng, khấn vái lia lịa.

''Càng thắm thì càng mau phai, thoang thoảng hoa nhài mà lợi thơm lâu'' .
Trẻ ranh bầy đặt xà nẹo, hun hít, tình tự... ''sex'' lẹo cho cố vào thì cao lắm cũng chỉ 3 bảy hai mươi mốt ngày rồi đường ai nấy dzông, hướng ai nấy dzọt... nhà (bố mẹ) ai nấy ở..., có khi còn phải đeo ba lô ngược (túi lưng ra túi bụng) thì khá phiền !!!
Cái vòng tình ái loanh quanh ;
Người mong thoát khỏi, kẻ hòng nhào dzô !

Đơn thân là cội phước;
Tơ tình là oan khiên !

Con là nợ, vợ là oan gia, chồng là nghiệp chướng !!!

Trước khi đắc đạo thành Phật Thích Ca, thái tử Sĩ Đạt Đa còn phải trốn vợ là công chúa Adu Đala để vào rừng tu thiền... .
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.