Hôm nay,  

Họa Sĩ Lương Trường Thọ

4/24/201200:00:00(View: 15191)
Ông Jojo Marengo đang nổ lực sáng lập cho thế giới nghệ thuật một giải thưỏng danh giá, The World Master Art (WMA) để sánh vai cùng giải Oscar của điện ảnh và giải Grammy của âm nhạc.

World Art Foundation bao gồm 400 họa sĩ và điêu khắc gia của 53 quốc gia trên thế giới, được sáng lập bởi Jojo Marengo.

Được chọn làm thành viên của WAF, họa sĩ phải hội đủ nhưng tiêu chuẩn nghệ thuật rất cao, qua sự duyệt xét gắt gao, mà những ai thành danh thật sự, mới được tuyển chọn. 

Lương Trường Thọ là họa sĩ người Việt Nam đầu tiên, người Á Châu duy nhất được Hội Đồng Nghệ Thuật của WAF xếp vào hạng Master Art.

2* Chương trình triển lãm hành trình nước Mỹ (All America Tour)

Tác phẩm của họa sĩ Lương Trường Thọ là đai diện duy nhất của khu vực Á châu, và tác phẩm của 30 thành viên Mỹ Thuật Thế Giới (WAF) do WAF tuyển chọn, sẽ được trưng bày lần lượt tại 10 thành phố lớn Hoa Kỳ: Los Angeles, Laguna Beach, La Jolla (Cali), Santa Fe (New Mexico) Scottsdale, Sedonia (Arizona), Chicago (Illinois), Cleveland (Ohio), Pittsburg (Pensylvania) và New York.

Mục đích cuộc triễn lãm là giới thiệu những tác phẩm nổi bật của các thành viên WAF đến khán giả, tại các đô thị nghệ thuật của Hoa Kỳ. Đồng thời, tác phẩm của họ cũng sẽ được trưng bày tại các Gallery uy tín ở Hoa Kỳ.

Khẩu hiệu của WAF là: “Chúng ta là những người có sứ mệnh xây dựng một xứ sở toàn cầu” (We are people with a mission building a global nation). Có ý nghĩa là sắc màu của nghệ thuật không còn biên giới của quốc gia nữa.

Từ các nơi trên thế giới, các nghệ sĩ của WAF đến gặp gỡ nhau, trao đổi, chia xẻ kiến thức, nâng cao kỹ năng, những kinh nghiệm nghề nghiệp và cả cơ hội đưa tác phẩm ra thị trường.

Truy cập website www.worldartfoundation.org của WAF, có thể xem những tác phẩm xuất sắc của các thành viên, trong đó có tác phẩm của họa sĩ người Việt Nam, Lương Trường Thọ.

3* Chấp nhận khen chê

“Tôi tham dự nhiều cuộc triển lãm, chung và cá nhân, cũng như tranh của mình có mặt trong các bộ sưu tập ở nhiều nơi trên thế giới, tuy nhiên, nói như thế không có nghĩa là tôi bằng lòng với chính mình. Tôi nghĩ rằng, phải cố gắng làm việc nhiều hơn nữa, để khẳng định chính mình với tiêu chí nghiêm túc, sáng tạo và không rập khuôn.

Là nghệ sĩ phải khiêm tốn chấp nhận khen chê.

Luôn luôn tìm cái mới cho mình và tự tin trong tìm tòi sáng tạo của chính mình, thì cơ hội sẽ đến”. Lương TrườngThọ tỏ bày như thế.

Trước đây, giới nghệ thuật trong nước từng biết đến Lương Trường Thọ như một nghệ sĩ điêu khắc gỗ tài ba. Qua bàn tay nghệ thuật của ông, những mẫu gỗ thừa tưởng là vụn vặt phải bỏ đi, nhưng đã trở thành những tác phẩm đẹp và có hồn kỳ lạ.

luong_truong_tho_hoa_si__2__medium

Từ trái sang: Nữ ký giả báo Santa Fe, hoạ sĩ Lương Trường Thọ, Chủ tịch đồng thời là nhà sáng lập WAF Jojo Marengo và giám đốc điều hành WAF Antoin Marengo bên bức tranh Mộng điệp tại cuộc triển lãm “Hành trình nước Mỹ.”
4* Vài nét về họa sĩ Lương Trường Thọ

Anh sinh năm 1948 tại Khánh Hòa. Tốt nghiệp trường Mỹ Thuật Gia Định, hoạt động từ năm 1966 tới nay.

Là hội viên của những tổ chức nghệ thuật sau đây:

Hội Mỹ Thuật Sài Gòn

Mekong Art

Exotic Art Clup Hamburg, Cộng Hòa Liên Bang Đức năm 2001

Hội viên World Art Foundation. Là hội viên người Việt Nam đầu tiên và người châu Á duy nhất từ năm 2008.

Hội viên California Art Club, một hội được thành lập năm 1909.

Tham gia các cuộc triễn lãm quốc tế như:

Cộng Hoà Liên Bang Đức, Hoà Lan, Bỉ, Đan Mạch, Pháp, Thụy Sĩ, Anh, Mỹ, Nhật Bản, Nam Hàn, Thái Lan, Singapore.

Các giải thưởng:

Ngôi sao vàng BID, Madrid, Tây Ban Nha

Huy chương vàng mỹ thuật gỗ, Hội Mỹ Thuật VN.

Những tác phẩm đoạt giải:

Vòng tay âu yếm (Hustler) sơn dầu 122x92 cm.

Mộng Điệp (Deep Enchanted Dream) sơn dầu 120x100 cm

5* Trường phái Ấn Tượng (Impressionism)

Lương Trường Thọ cho biết, anh rất mê phái Ấn Tượng, một trường phái được ưa thích nhất trong lịch sử hội họa thế giới.

Ấn Tượng (Impressionism) là một trào lưu nghệ thuật bắt đầu tại Paris vào cuối thế kỷ 19, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong ngành hội họa.

Cái tên “Ấn Tượng” là do các nhà phê bình đặt theo tên của một bức tranh nổi tiếng của họa sĩ Claude Monet, cha đẻ của trường phái Ấn Tượng. Bức tranh tên “Impression Sunrise” (Ấn tượng bình minh) (tiếng Pháp là Impression, soleil levant)

Ba thành phần chính của một bức tranh là đường nét của cây cọ, màu sắc và ánh sáng.

Phái Ấn Tượng chủ trương dùng cọ trình bày những gì bắt gặp trong cái nhìn đầu tiên, giống như máy chụp hình ghi lại khung cảnh, như thế phải vẽ nhanh, để phản ảnh sự trung thực và khách quan. Không để cảm xúc và định kiến cá nhân chen vào.

Về đường nét, Ấn Tượng không chú ý đến chi tiết của cảnh vật, mà dùng một chi tiết nhỏ để diễn đạt toàn bộ. Ví dụ như một phụ nữ có thể được thể hiện chỉ bằng một mái tóc dài, hoặc bằng phần ngực căn phồng, hay là chỉ cần hình dáng của cái mông và cái eo của phụ nữ. Không phải là đầu, mình và tứ chi.

Về ánh sáng. Dùng màu sắc tạo ra ánh sáng, phản ánh nội dung đề tài, có tác dụng mang tính lung linh nhưng rực rỡ. Ánh sáng được vẽ bằng cọ nhỏ, dùng màu thuần chất, không pha trộn, để tạo sự tương phản (Contrast)

Ấn Tượng là trường phái được ưa chuộng nhất trong lịch sử hội họa thế giới.

luong_truong_tho_hoa_si__3_

Tranh Mộng Điệp.
6* Những bức tranh Ấn Tượng hàng triệu đô la

1. Ao súng. (Le bassin au nymphéas) của Claude Monet, bán đấu giá 80.5 triệu USD.(2008)

2. Ở nhà máy xay lúa Galette (Au Moulin de la Galette) của Pierre-Auguste Renoir, được một thương gia Nhật Ryoei Saito mua với giá 78.1 triệu USD vào năm 1999

3. Bức rèm, cái bình và bát trái cây (Rideau, Cruchon et Comportier) của Paul Cézanne được mua tại phòng đấu giá New York năm 1999, với giá 60 triệu USD

4. Cầu xe lửa ở Argenteuil (Le Pont du Chemin de Fer à Argenteuil) bức tranh được Claude Monet vẽ năm 1837, bán vào tháng 5 năn 2008 với giá 41.1 triệu USD.

7* Các trường phái hội họa thế giới

Để tìm hiểu về mỹ thuật, nhiều người có chung những câu hỏi:

- Trường phái hội họa là gì?

- Có tất cả bao nhiêu trường phái?

- Trường phái nào lớn nhất?

- Họa sĩ tiêu biểu nào đứng đầu các trường phái?

7.1. Trường phái hội họa là gì?

Hội họa đã xuất hiện trước khi loài người có chữ viết. Có thể hiểu hội họa là một “ngôn ngữ” để truyền đạt ý tưởng bằng tác phẩm được vẽ ra bởi kỹ thuật, hay nghệ thuật, và phương pháp của người vẽ, là họa sĩ.

Trường phái, chỉ một nhóm các họa sĩ có chung một kỹ thuật và phương pháp thể hiện.

7.2. Có bao nhiêu trường phái hội họa?

Các trường phái thì rất nhiều, xuất hiện ở nhiều quốc gia và ở bất cứ thời gian nào, nhưng điều quan trọng là được nhiều người biết đến hay không biết mà thôi.

Âu châu được xem như là trung tâm của nghệ thuật thế giới. Nhắc đến hội họa, người ta nghĩ ngay đến những cái tên như: Trừu tượng, Lập thể, Ấn tượng. Đó là những trường phái lớn ở Âu châu, có ảnh hưởng đến quốc tế và trở thành những quy chuẩn cho nghệ thuật thế giới.

Một trường phái ra đời, thường phản ứng lại những hạn chế của trường phái trước nó, có thể xem như một bước cải tiến nghệ thuật, tiến bộ hơn trước về quan điểm và nghệ thuật. Và sau đó, đến lượt nó, cũng bị một trường phái mới phát triển. Do đó, những trường phái nối tiếp nhau theo thời gian, tạo ra một chuỗi mang tính lịch sử của hội họa.

luong_truong_tho_hoa_si

Hoạ sĩ Lương Trường Thọ.
Những trường phái được ghi nhận như sau:

1. Trường phái Ấn tượng - Impressionism (1874-1886)

2. Trường phái Hậu ấn tượng – Post Impressionism (1886-1910)

3. Trường phái Dã thú – Fauvism (1905-1909)

4. Trường phái Biểu hiện – Expressionism (1906-1919)

5. Trường phái Lập thể - Cubism (1909-1926)

6. Trường phái Tương lai – Futurism (1909-1918)

7. Trường phái Dada – Dadaism (1916-1922)

8. Trường phái Siêu thực – Surrealism (1924-1938)

9. Trường phái Ấn tượng trừu tượng – Abstract Impressionism (Những năm 1940)

Còn nhiều trường phái khác nữa…

7.3. Những họa sĩ tiêu biểu của những trường phái lớn

Ấn tượng (Impressionism).

Cha đẻ là Claude Monet với bức tranh nổi tiếng “Impression Sunrise). Các họa sĩ tiêu biểu của phái Ấn tượng là: Mary Cassette, Paul Cézanne, Edgar Degas, Camille Pissarro, Pierre-Auguste Renoir.

Hậu Ấn tượng (Post Impressionism)

Sau Ấn tượng, các họa sĩ tìm tòi sáng tạo đi theo nhiều chiều hướng khác nhau, mặc dù không có phong cách sáng tác giống nhau, nhưng được các nhà phê bình gọi chung là Hậu Ấn tượng. Cái tên nầy do nhà phê bình người Anh tên Roger Fry đặt ra, để chỉ những họa sĩ danh tiếng như Vincent Van Gogh, Paul Cézanne, Paul Gauguin trong thời gian đầu thế kỷ 20.

Các họa sĩ Hậu Ấn tượng không đi theo rập khuôn của Ấn tượng, mà tìm cách làm nổi bật cá tính của mình.

Trường phái Lập thể (Cubism)

Còn gọi là chủ nghĩa Lập thể. Là trường phái tạo ra cuộc cách mạng về hội họa và điêu khắc ở Âu châu vào đầu thế kỷ 20.

Trong Lập thể, đối tượng được mổ xẻ, phân tích ra từng mảnh, rồi kết hợp lại trong một hình thức trừu tượng, gán ghép tứ tung. Người họa sĩ không quan sát đối tượng ở một góc độ cố định, mà chia ra nhiều mặt khác nhau. Thông thường, cái bề mặt, các mặt phẳng giao với nhau không theo một nguyên tắc phối cảnh nào, làm cho người xem khó nhận ra đâu là chiều sâu của một bức tranh.

Người tay ngang nhìn bức tranh lập thể chỉ chú ý đến tên của tác giả, như Pablo Picasso, để định giá trị của bức tranh, còn ý nghĩa của bức tranh ông trời cũng chưa chắc gì hiểu thấu được.

Vài nét về Picasso

Pablo Ruiz Picasso sinh ngày 25-10-1881, mất 8-4-1973. Là một họa sĩ và điêu khắc người Tây Ban Nha, được xem là một họa sĩ nổi bật nhất của thế kỷ 20.

Tờ The Times công bố, Picasso là một trong 10 họa sĩ vĩ đại nhất trong top 200 nghệ sĩ tạo hình lớn nhất thế kỷ 20.

Các nghệ sĩ thiên tài của Lập thể là Georges Praque và Pablo Picasso.

8* Họa sĩ Leonardo da Vinci và bức tranh Mona Lisa

8.1. Họa sĩ Leonardo da Vinci

Leonardo di ser Piero da Vinci sinh ngày 15-4-1452, mất ngày 2-5-1919. Ông là một họa sĩ, nhà điêu khắc, kiến trúc sư, nhạc sĩ, bác sĩ, kỹ sư, nhà giải phẩu, được xem như một thiên tài toàn năng của nước Ý.

Năm 1476, ông cùng 3 người đàn ông khác bị buộc tội quan hệ tình dục với một người đàn ông làm người mẫu, 17 tuổn, tên Jacopo Saltarelli, một người mãi dâm nam nổi tiếng lúc bấy giờ.

8.2. Bức tranh Mona Lisa

8.2.1. Tổng quát về bức tranh

Mona Lisa còn được gọi là La Gioconda hay La Joconde, là một bức chân dung thế kỷ 16, được họa sĩ Leonardo da Vinci, người Ý, vẽ bằng sơn dầu trên một tấm gỗ, tại Florence (Ý)

Tác phẩm nầy thuộc quyền sở hữu của chánh phủ Pháp, hiện được trưng bày tại Viện bảo tàng Louvre, Paris.

Đó là chân dung của bà Lisa Gherardini, vợ của ông Francesco del Giocondi, một người buôn tơ lụa giàu có ở nước Ý. Bức tranh nổi tiếng, được biết đến trên thế giới.

8.2.2. Lịch sử của bức tranh

Họa sĩ Leonardo da Vinci bắt đầu vẽ Mona Lisa từ năm 1503. Đang vẽ nửa chừng, ông ngừng vẽ và bỏ nó qua một bên suốt 4 năm.

Năm 1516, ông rời nước Ý và mang nó theo qua Pháp. Ông tiếp tục vẽ và hoàn thành nó năm 1519, trước khi qua đời cùng năm.

Sau khi đến Pháp, vua Francois I mời ông đến làm việc tại lâu đài Clos Lucé, gần lâu đài của nhà vua.

Sau khi ông mất, vua Francois mua bức tranh 4,000 đồng écu từ tay của người phụ tá của họa sĩ, tên Salai.

Thời gian sau, bức tranh về tay của vua Louis XIV, và được treo ở cung điện Versailles. Sau cuộc cách mạng Pháp (1789) nó được đưa tới Viện bảo tàng Louvre. Kế đến, vua Napoleon I chuyển nó tới phòng ngủ của cung điện Tuileries. Sau đó, lại quay về Louvre.

Trong chiến tranh Pháp-Đức (1870-1871) bức tranh được cất giấu ở nơi bí mật nào đó.

Mãi tới đầu thế kỷ 19, Mona Lisa bắt đầu nổi tiếng khi các họa sĩ thuộc trường phái Biểu Tượng (Expressionism) ca ngợi và gắn nói với những ý tưởng của họ về sự bí ẩn của phụ nữ.

8.2.3. Bí ẩn về nụ cười của Mona Lisa

Bức tranh Mona Lisa tạo cảm hứng cho những nhà phân tích, từ nghệ thuật đến khoa học, từ phân tích quang học đến tâm lý học, xoay quanh nụ cười của Mona Lisa.

Nhìn riêng đôi mắt, người ta thấy ánh lên nhiều ý vui, lạc quan, yêu đời, nhưng nhìn xuống khóe miệng, đôi môi, người ta thấy nàng nghiêm nghị kỳ lạ. Trong cái miệng đó, lại thấy sự hồi hộp, lo lắng trong cái nhếch mép cười.

Bộ mặt Mona Lisa vừa cười vừa nghiêm nghị đã trở thành đề tài bàn cãi trong rất nhiều cuộc bút chiến.

8.2.4. Bị trộm và làm hư hại

Ngày 21-8-1911, bức tranh bị trộm, sự việc càng gây thêm danh tiếng của nó. Bức tranh trong Viện bảo tàng Louvre bổng nhiên biến mất. Viện bảo tàng đóng cửa một tuần lễ để điều tra.

Một nhân viên của Viện bảo tàng tên Vincenzo Beruggia, một người gốc Ý, đã đột nhập vào phòng tranh, trốn trong phòng, lấy cắp bức tranh, giấu trong áo khoát, hôm sau trà trộn theo khách ra về trước khi Viện bảo tàng đóng cửa.

Peruggia cho rằng bức tranh phải được treo trong viện bảo tàng của nước Ý mới phải. Sau khi giữ bức tranh 2 năm trong nhà, Peruggia đem bán cho một giám đốc trưng bày tranh, thì bị bắt.

Năm 1913, Mona Lisa lại trở về Louvre của Pháp.

Người Ý cho rằng Peruggia là người yêu nước, nên chỉ bị bỏ tù vài tháng thôi.

Trong Thế Chiến II, bức tranh được cất giấu ở nơi an toàn.

Năm 1956, phần dưới bức tranh bị hư hại nghiêm trọng, khi một kẻ phá hoại tạc acid vào nó. Ngày 30-12-1956, một người Bolivia tên Ugo Unga Villegas ném một hòn đá vào bức tranh. Tranh bị mất màu gần khuỷu tay trái, sau đó được sửa lại.

Tháng 4 năm 1974, một phụ nữ tàn tật người Nhật đã ném nước sơn đỏ vào tranh, trong khi nó được trưng bày tại Viện bảo tàng Tokyo.

Ngày 2-8-2009, một phụ nữ quẩn trí, bực tức vì không được cho nhập tịch Pháp, nên đã ném một chiếc cốc bằng đất nung làm vở mặt kính, nhưng không có hại gì tới bức tranh.

Năm 1962, Tổng thống Kennedy và phu nhân muốn mượn tranh Mona Lisa, sau 6 tháng thương lượng mệt mõi, cuối cùng, ngày 14-12-1962, Mona Lisa đã đến nước Mỹ trong những biện pháp bảo vệ vô cùng nghiêm nhặt.

9* Mười bức tranh đắt giá nhất thế giới

1. The Card Players
Tranh được vẽ năm 1893. Họa sĩ Paul Cézanne. Giá 250 triệu USD, được bán cho gia đình hoàng gia Qatar.

2. Tranh November 5, 1948
Họa sĩ Jackson Pollock. Giá 99 triệu bảng Anh

3. Woman III
Họa sĩ Willem de Kooning. Giá 97.5 triệu bảng Anh

4. Portrait of AdeleBloch-Bauer
Họa sĩ Gustav Klimt. Giá 95.2 triệu bảng Anh.

5. Portrait of Dr. Gachet
Họa sĩ Vincent Van Gogh. Giá 91 triệu bảng Anh.

6. Dance at the Moulin de la Galette
Họa sĩ Pierre-August Renoir. Giá 84.4 triệu bảng Anh

7. Boy with a Pipe
Họa sĩ Pablo Picasso. Giá 78.5 triệu bảng Anh

8. Nude, Green Leaves and Bust
Pablo Picasso. Giá 69.9 triệu bảng Anh

9. Portrait of Joseph Rouli
Họa sĩ Vincent Van Gogh. Giá 67.7 triệu bảng Anh

10. Dora, Maar au Chat
Pablo Picasso. Giá 67 triệu bảng Anh

10* Tranh “Mã đáo thành công”

Trong nhà, hoặc trong các cửa hiệu, tiệm buôn, quán ăn của người Việt Nam hoặc người Hoa thường có treo những bức tranh vẽ những con ngựa, mang ý nghĩa “Mã đáo thành công”. Đó là loại tranh chúc tụng, thường được tặng vào những dịp khai trương các tiệm, quán, cơ sở kinh doanh, ăn tân gia, hàm ý cầu chúc gia chủ gặt hái nhiều thành quả, phát đạt tài lộc dồi dào nhanh chóng như ngựa phi.

Con ngựa tượng trưng cho tốc độ, dũng mãnh, kiên trì. Ngoài mặt trận, chiến mã góp phần vào chiến thắng. Từ mặt trận trở về, kỵ mã và chiến mã còn nguyên vẹn được hoan hô chiến thắng, mã đáo thành công.

Ý nghĩa chính của biểu tượng con ngựa là tốc độ và sức mạnh. Xe hơi và các động cơ chuyển động cũng được đo sức mạnh bằng mã lực (Horse Power).
Trong ngôn ngữ, có câu “Nhất ngôn ký xuất tứ mã nan truy”, một lời nói ra, xe 4 ngựa cũng đuổi không kịp.

Tranh tốt gồm có 8 con ngựa.

Kiêng cữ tranh vẽ 7 con ngựa. Bảy ngựa là thất mã, mà thất còn có nghĩa là mất. Tái ông thất mã. Đồng thời cũng kiêng cử tranh 5 con ngựa hoặc tranh vẽ 4 con ngựa. 5 ngựa là ngũ mã, 4 ngựa gọi là tứ mã, ngũ mã hay tứ mã có tên trong việc xử tử phanh thây. Tứ mã, ngũ mã phanh thây.

Những câu thơ về ngựa.
Bồ đào mỹ tửu dạ quang bôi
Dục ẫm tỳ bà mã thượng thôi
Túy ngọa sa trường quân mặc tiếu
Cổ lai chinh chiến kỷ nhân hồi?

Diễn nôm

Rượu bồ đào, chén dạ quang
Cứ lai rai mãi lên đàng thì sao
Rượu vào ai chẳng tào lao?
Ngựa ra chiến địa, còn tao ở nhà.

11* Kết

Lương Trường Thọ là một tài năng khiêm tốn, làm rạng danh giới nghệ sĩ Việt Nam. Anh là niềm hảnh diện và thân thương của bạn bè và mọi người.

Trúc Giang
Minnesota ngày 23-4-2012

Reader's Comment
4/25/201202:49:36
Guest
Thưa tác giả Trúc Giang,
Độc giả hơn 30 năm trước là học trò của thầy Lương trường Thọ trong 2 năm lớp 6 & 9 ở trường Trần quốc Toản (trước đây là Võ Khoa Thủ Đức) Thầy dạy môn Địa lý & Toán. Thầy Thọ là một người thầy rất tận tâm & đáng kính. Nếu có thể được nhờ tác giả Trúc Giang gởi lời thăm hỏi của độc giả tới thầy. Chúc thầy Lương trường Thọ luôn khỏe mạnh, an lành.
Độc giả rất muốn liên lạc với thầy nhưng không có địa chỉ email.
Lâm quốc Hùng
Sacramento
Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.