Hôm nay,  

Bashar al-Assad Chẳng Có Nhiều Lựa Chọn

7/27/201200:00:00(View: 15778)
Liên Hiệp Quốc và Liên đoàn Ả rập gồm 22 nước đang chuẩn bị gấp cho thời kỳ gọi là 'hậu Bashar al-Assad', nghĩa là sau khi nhà độc tài hung bạo ở Syria này sụp đổ.

Quân đội Syria Tự do ASL hiện đã có 40.000 quân và đã mở cuộc tiến công vào thủ đô Damascus và một số thành phố lớn như Aleppo.

Bashar al-Assad không có nhiều lựa chọn. Hoặc là kịch bản Ben Ali của Tunisia chạy trốn ra nước ngoài; hoặc là kịch bản Mubarak của Ai Cập bị bắt sống rồi ra tòa; hoặc kịch bản bi đát Gadhafi của Libya bị bắn chết trong ống cống khi bỏ chạy.

Có nhiều dấu hiệu cho thấy triều đại Bashar al-Assad đang trong thời kỳ cuối. Ngày 18/7/2012 vừa qua, ASL - Quân đội Syria Tự do đánh một trận đặc công xuất sắc, đột nhập Sở chỉ huy an ninh tối cao, giết tại chỗ bộ trưởng Quốc phòng Daoud Rajha; thứ trưởng Quốc phòng Assef Shawkat – là anh rể của tổng thống Bashar al-Assad; bộ trưởng an ninh Ibrahim al-Shaar; trợ lý của tổng thống Hasan Turkmen…

Ngay sau trận này, hàng trăm quân được coi là tinh nhuệ của lực lượng Cảnh vệ Cộng Hòa, do Maher al-Assad là em ruột của tổng thống chỉ huy - bỏ ngũ, một số mang theo vũ khí gia nhập ASL. Các báo quốc tế có mặt ở Damascus cho rằng khu Mazzah rất cẩn mật ở trung tâm thủ đô bị đột nhập sâu chứng tỏ ASL có bộ tham mưu giỏi, có những đơn vị tinh nhuệ, muốn tiến công đâu cũng có thể được.

Một tin gây chấn động Damacus là ngày 22/7, đại sứ Syria ở Iraq là Naong el-Fares luôn công khai trung thành với tổng thống, bỗng tuyên bố gia nhập CNS - Hội đồng Quốc gia Syria.

Ngày 22/7, từ thủ đô Pháp Paris, tướng Manaf Tlass vốn là bạn thân từ hồi trẻ của tổng thống Bashar al-Assad từng bí mật bỏ ngũ sang Pháp hơn 1 tháng nay, gây chấn động hàng ngũ quân đội Syria, cũng ra tuyên bố ông sẵn sàng hợp tác với CNS để sớm kết thúc chế độ độc tài cá nhân.

Đặc phái viên LHQ Kofi Annan vừa có cuộc tham khảo ý kiến với ngoại trưởng Pháp Alain Juppe và một số nước thuộc Liên đoàn Ả rập để giúp việc thành lập Hội đồng Quân lực Tối cao bao gồm Bộ chỉ huy Quân đội Syria Tự do ASL, một số tướng lĩnh đã bỏ ngũ ra nước ngoài, một số chỉ huy quân sự thuộc các bộ tộc đa số và thiểu số, nhằm nâng cao quyền uy trong toàn quốc, đảm bảo an ninh trong thời kỳ chuyển tiếp dự định là 9 tháng để thảo Hiến pháp mới và Tổng tuyển cử tự do.

Hội đồng Quốc gia Syria CNS cũng được tăng cường gấp để vừa tăng uy tín và tính cách đại diện toàn quốc bao gồm các vùng và bộ tộc tôn giáo khác nhau, vừa ngăn ngừa sự đố kỵ, xung đột bộ tộc, có đại diện phái Sunni đa số, có cả đại diện của bộ tộc Alaouite của Bashar al-Assad. Quy chế của một chính quyền lâm thời quá độ có thực quyền về quân sự - an ninh, kinh tế - tài chính, ngoại giao, giáo dục, y tế, xã hội cũng được bàn thảo, rút kinh nghiệm từ những thiếu sót ở Ai Cập và Libya.

Tình hình Syria có nhiều điểm khác với Tunisia, Ai Cập và Libya. Quan trọng nhất là vị trí địa lý rất trung tâm, ở giữa Israel, Libăng, Jordan, Iraq, Thổ Nhĩ Kỳ và Địa Trung Hải. Chuyển biến ở Syria sẽ tác động mạnh đến toàn vùng Trung Đông.

Syria là nước có nền văn minh lâu đời, từng bị đế quốc Roma, rồi Thổ Nhĩ Kỳ chiếm cứ, sau là thuộc địa của Pháp, được độc lập từ tháng 4 năm 1946. Syria rộng hơn 118 ngàn km2, có 23 triệu dân.

Tháng 11/1970 bộ trưởng quốc phòng Hafez al- Assad làm đảo chính lật đổ tổng thống Amin Hafiz, làm tổng thống gần 30 năm với một đảng Bath duy nhất.

Hafez al-Assad chết tháng 7 năm 2000. Suốt 6 năm trước đó ông ta dùng mọi thủ đoạn thực hiện cha truyền con nối, để cậu con trai Bashar hơn 30 tuổi nối nghiệp làm thống Syria kiêm tổng bí thư đảng Bath. Một thủ đoạn là gây áp lực sửa hiến pháp, quy định tổng thống chỉ cần đủ 34 tuổi chứ không phải 40 tuổi. Một thủ đoạn nữa là ông giao cho Bashar năm 1996 quyền chủ tọa ủy ban bài trừ tham nhũng để hạ bệ những ai sẽ có thể là đối thủ của mình, trong đó có cựu phó tổng thống.

Tháng 7 – 2000 Bashar al-Assad 35 tuổi lên nối ngôi cha - vừa chết bệnh, trong một chế độc đoán và gia đình trị bậc nhất thế giới. Đây cũng là một đại công ty tài phiệt mang tính tư nhân, lũng đoạn và đầu cơ tiêu biểu, tài sản không dưới 20 tỷ đôla. Các bộ quốc phòng, công an, tình báo, chỉ huy quân Cảnh vệ Cộng hòa, các ngân hàng lớn, công ty lớn đều do anh em nội ngoại của vợ chồng Bashar nắm giữ.

Vợ của Bashar là Asma al-Akhras, công dân Anh gốc Syria, năm nay 37 tuổi, kém chồng 10 tuổi, được các siêu thị châu Âu coi là bà lớn tiêu xài sang nhất hành tinh. Tháng 4-2012 Liên minh châu Âu tuyên bố cấm cửa với 6 nhân vật của chính quyền Bashar, trong đó có đích thân ông ta, bị coi là tội phạm sát hại dân thường.

Cả triều đình Bashar đang trong cơn thập tử nhất sinh. 18.000 thường dân chết vì bị đàn áp trong 16 tháng qua là tội ác cuối cùng của một tập đoàn tài phiệt Trung Đông đang ở bước đường cùng. Cuộc nổi dậy bền bỉ của nhân dân Syria cung cấp cho thế giới bài học về giá trị của tự do. Tướng tá, sỹ quan, binh lính không còn trung thành với Bashar khi họ nhân rõ bộ mặt tàn ác tham lam vô độ của ông chủ, lại đang thất thế, và họ bỏ ngũ hàng loạt, nhảy ra khỏi chiếc tàu đang chìm.

Giới chính trị thế giới đang trao đổi để chỉ cho triều đình Bashar một lối thoát gọn gàng, chóng vánh.

Hội đồng Bảo an LHQ đề ra nghị quyết hạn trong 10 ngày Bashar phải rút vũ khí nặng ra khỏi các thành phố có dân nổi dậy. Bashar bắn tin mong được miễn không phải ra một tòa án quốc tế, coi như điều kiện đáp lại. Nhưng Nga và Trung Quốc một mực phủ quyết. Họ bênh bọn tội phạm tàn sát dân? Hay họ tính chuyện kiếm chác ít tiền của phi nghĩa chỉ vì vụ lợi thấp hèn? Hay là họ mong sẽ được đón rước ngài tổng thống và đệ nhất phu nhân châu Phi cực kỳ giàu có với hơn 20 tỷ đôla đồ sộ? Bashar trong cơn bế tắc còn dám vung vũ khí hóa học ra dọa các nước phương Tây. Moscow còn lợi dụng tình hình để bán súng phòng không cho Bashar với giá cao.

Báo chí Hà Nội đăng quá ít tin sốt dẻo về châu Phi và Trung Đông vùng dậy. Mong các blogger trong và ngoài nước sẽ trám vào lỗ hổng này, vì có khối chuyện hay, thú vị và bổ ích cho bà con ta cũng đang là nạn nhân của độc đoán, tham nhũng, cũng khao khát tự do và công bằng xã hội.

Bùi Tín, VOAs Blog.

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Sau sáu ngày đột ngột “bặt tiếng,” chương trình Jimmy Kimmel Live, của MC kiêm diễn viên hài và nhà biên kịch nổi tiếng, đã trở lại với khán thính giả vào tối 23/9/2025. Sự trở lại này, chỉ vỏn vẹn sau gần một tuần bị đình chỉ, không chỉ là tin vui với những người yêu tiếng cười đêm khuya của truyền hình Mỹ, mà còn là một hồi chuông cảnh tỉnh, kéo theo những bàn luận trái chiều, chạm đến cốt lõi của tự do ngôn luận, một trong những quyền thiêng liêng nhất trong thể chế dân chủ.
Texas, mùa thu 2025 – trên khuôn viên đại học giữa vùng đất vốn tự hào là “trái tim bảo thủ của nước Mỹ”, thay vì nghe tiếng lá thu rơi, người ta lại nghe tiếng giày đinh vang vọng, bước chân của bóng ma McCarthyism quay về - phiên bản thế kỷ 21 - trở lại giảng đường với tốc độ và sự kinh dị của thời đại kỹ thuật số. Ngày 9 tháng 9, trên bục giảng của trường Texas A&M University, giáo sư Melissa McCoul trong giờ văn học thiếu nhi, dùng hình một con kỳ lân tím để nói với sinh viên rằng bản sắc con người không chỉ có hai nửa nam–nữ. Một sinh viên giơ tay hỏi: “Điều này có hợp pháp không?” và viện dẫn sắc lệnh mà Tổng thống Donald Trump ký hồi tháng Giêng, tuyên bố chỉ có hai giới tính sinh học. Bà McCoul đáp bằng lý lẽ, không viện dẫn chính trị. Nhưng một chiếc điện thoại trong lớp đã ngầm quay lại hình ảnh. Và chỉ ít lâu sau, cả nước đều xem đoạn clip ấy – không phải để học, mà để phán xét.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi thể chế, phương Tây và Việt Nam đang phải đối diện trước những thách thức nghiêm trọng về cải cách chính sách để cho phù hợp với nhu cầu của thời đại mới, nhất là vai trò của pháp luật. Pháp luật là nền tảng thiết yếu cho sự vận hành ổn định và công bằng của xã hội. Là hệ thống quy phạm điều chỉnh hành vi con người, pháp luật không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân và tập thể mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững. Trong xã hội hiện đại, vai trò của pháp luật được thể hiện rõ nét qua các lĩnh vực như bảo vệ an ninh quốc phòng, duy trì trật tự xã hội, bảo đảm quyền tự do cá nhân, phát triển phúc lợi xã hội, và thúc đẩy tinh thần hợp tác cũng như hội nhập.
Ngày 30 tháng 9 năm 2025, tại căn cứ Thủy Quân Lục Chiến ở Quantico, Virginia, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth bước lên sân khấu trước hàng trăm tướng và đô đốc được triệu tập từ khắp nơi trên thế giới. Ông tuyên bố sẽ “cải tổ văn hóa quân đội” bằng mười chỉ thị mới, nhằm quét sạch cái mà ông gọi là “rác rưởi thức tỉnh” và khôi phục “tinh thần chiến binh”. Cụm từ ấy – nửa ca tụng bạo lực, nửa tán dương cơ bắp – nay đã trở thành thương hiệu chính trị của Hegseth. Trong cuốn Cuộc Chiến Chống Lại Những Chiến Binh (2024), ông cho rằng việc phụ nữ được đưa vào các vai trò chiến đấu đã “làm cạn kiệt” tinh thần này, khiến quân đội Hoa Kỳ “ít sát thương hơn.” Nghe qua, người ta tưởng quân đội chỉ tồn tại để đong máu đếm xác.
Ông bà xưa đã nói, nắm thì “nắm kẻ có tóc ai nắm kẻ trọc đầu.” Cách nói dân gian này rất cụ thể và dễ hình dung, người có tóc thì dễ bị nắm, bị túm, còn người trọc đầu thì không thể nắm được. Mang câu nói này vào chính trường Mỹ hiện tại, quả là khôi hài, nhưng không kém màu bi kịch. Nó phản ánh một sự thật trần trụi và không thể tránh khỏi: Quyền lực, chính sách, sắc lệnh hành pháp, các cuộc chiến pháp lý và ‘tuổi thọ’ chính trị của người đứng đầu nhánh hành pháp đang phụ thuộc vào sự phục tùng của các nhà lãnh đạo và những tài phiệt. Họ là ai? Họ là một mạng lưới của các quan chức, nhà lập pháp, giám đốc điều hành truyền thông, nhà tài trợ…, những người đã chọn chọ họ một thế đứng, xuôi theo những gì tổng thống muốn.
Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ đang đánh một đòn nguy hiểm: huy động các văn phòng công tố đi điều tra mạng lưới từ thiện Open Society Foundations của gia đình Soros, một quỹ từ thiện quốc tế, nổi tiếng với việc tài trợ cho các dự án dân chủ, giáo dục và nhân quyền trên khắp thế giới. Danh sách cáo buộc nghe cứ như “vật lạ”: từ đốt phá đến tài trợ khủng bố. Open Society Foundations lập tức phản đối, khẳng định mình hoạt động hợp pháp, và nhắc lại điều mà bất cứ người tỉnh táo nào cũng hiểu: khi chính quyền có thể tùy tiện lấy một nhóm dân sự làm vật tế, thì quyền của mọi nhóm khác cũng chẳng còn gì bảo đảm.
Trong nhiều thập niên qua, giải pháp hai nhà nước luôn được xem là phương án khả thi nhằm mang lại hòa bình cho khu vực Trung Đông. Tuy nhiên, tiến trình này vẫn chưa đạt được kết quả cụ thể. Gần đây, cuộc tranh luận về việc công nhận nhà nước Palestine đang có những chuyển biến mới khi Pháp và Ả Rập Xê Út tổ chức một hội nghị quốc tế tại New York, ngay trước thềm Đại hội thường niên của Liên Hiệp Quốc.
Hôm Thứ Sáu 26/9, Tổng Biên Tập JEFFREY GOLDBERG của tạp chí The Atlantic gửi ra tuyên bố phản đối lệnh của Ngũ Giác Đài về việc áp đặt, kiểm duyệt báo chí. Tuyên bố ghi rõ: “Về cơ bản, The Atlantic phản đối những hạn chế mà Ngũ Giác Đài đang cố gắng áp đặt đối với các nhà báo đưa tin về vấn đề quốc phòng và an ninh quốc gia. Những yêu cầu này vi phạm quyền Tu Chính Án Thứ Nhất của chúng ta, và quyền của người Mỹ muốn biết hình thức khai triển nguồn lực và nhân sự vốn do tiền thuế của người dân tài trợ. Những quy định này cũng phá vỡ các thông lệ lâu đời - dưới thời tổng thống của cả hai đảng, trong suốt thời kỳ chiến tranh và khủng hoảng quốc gia - vốn cho phép các phóng viên Ngũ Giác Đài thực hiện công việc của mình mà không bị can thiệp chính trị.” The Atlantic đăng tuyên bố này trên trang mạng xã hội chính thức của tạp chí.
Chuyện phải, trái ở đây không hẳn là chuyện đúng, sai mà đúng ra là chuyện bên phải (khuynh hữu hay thiên hữu) và bên trái (khuynh tả hay thiên tả) trong chính trị Mỹ. Tất nhiên, trên đời này mọi chuyện đều có hai mặt của nó. Trong chính trị cũng thế, đã có cánh phải thì ắt có cánh trái, vì đó không những là bản chất tương đối của mọi sự mọi vật mà còn là hiện tượng phải có trong một nền dân chủ. Tuy nhiên, nền chính trị Mỹ trong những năm gần đây đã bị phân cực và phân hóa trầm trọng. Thể chế dân chủ kiểu mẫu của Mỹ xưa nay đương nhiên chấp nhận sự khác biệt vì đó là một trong những yếu tính ắt có của một nền dân chủ thật sự. Nhưng đẩy sự khác biệt của mình đến mức cực đoan và biến sự khác biệt của người khác thành kẻ thù bất dung thì là hiện tượng biến dạng nguy hiểm báo hiệu sự sụp đổ của nền dân chủ. Nước Mỹ trong những năm gần đây đã chứng kiến nhiều hiện tượng cực đoan như thế.
Với sự tham gia của khoảng 100.000 binh sĩ, cuộc diễn tập quân sự Nga-Belarus mang tên “Zapad 2025” đang được khối NATO theo dõi chặt chẽ và các quốc gia phía đông của liên minh cực kỳ lo ngại, đặc biệt nhất là sau khi các máy bay không người lái của Nga xuất hiện trên bầu trời Ba Lan. Cuộc tập trận này vẫn diễn ra theo chu kỳ bốn năm một lần, nhưng lần này, chính giới và công luận xem đây là phép thử đối với khả năng phản ứng của NATO trong bối cảnh địa chính trị mới. Để đối phó, NATO và Ukraine đang tăng cường các biện pháp an ninh, khi nguy cơ chiến tranh được đánh giá là ngày càng leo thang. Kinh nghiệm từ năm 2022 cho thấy Nga đã tiến hành các cuộc tập trận trước khi mở cuộc tấn công vào Ukraine. Câu hỏi đặt ra là liệu lịch sử có lặp lại không và tình hình hiện nay nghiêm trọng đến mức nào?
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.