Hôm nay,  

Lá Phiếu Bầu Cử Đầu Tiên Của Tôi

11/17/201400:00:00(View: 4579)

(LTS: Thúy Anh là một người trẻ, viết chính là bằng tiếng Anh, bản Việt dịch được hiệu đính từ người thân. Thúy Anh tốt nghhiệp Đại học Ursinus bậc danh dự Cum Laude trong ngành chính là Tin Học, phụ là Kinh Tế. Ra trường, làm ở công ty dược phẩm Merck về tài chánh và thương mại điện tử, sau đó đi nhiều nơi để làm tham vấn ngành dược. Hiện cư ngụ ở Nam California, thỉnh thoảng viết về các đề tài ưa thích.)

* * *

Những suy nghĩ nho nhõ từ một cô gái rất ít hiểu biết về chính trị, nhưng rất tự hào vì đã lần đầu bỏ phiếu trong cuộc bầu cử vừa qua, và cô vẫn còn rất nhiều đễ tìm hiểu và học hỏi thêm.

Mỗi năm hai lần, như nhiều người dân khác tôi cũng được động viên tham gia bỏ phiếu vào cuộc bầu cử. Các cuộc bầu cử đến và đi, tôi đều tránh né và không tham dự. Quyền công dân cơ bản này tôi đã không màng tới. Trong những năm tuổi 20s vô tư, khuynh hướng của tôi bao gồm học hành, kiếm việc, bè bạn, hẹn hò, v. v, và chính trị không hề tồn tại trong giới quan tâm của cô gái này. Khi gần đến tuổi 30s, chút gì vị kỷ trong tôi dường như đã dần dần trầm xuống và nhượng bộ cho những lưu tâm về cộng đồng chung quanh chứ không chỉ những gì về cá nhân tôi. Bản thân tôi bỗng nhiên từ từ chú ý đến các ứng cử viên và các cuộc vận động bầu cử. Tuy nhiên tôi cảm thấy lạc lõng trong môi trường mới này vì tôi không tin tưởng và phân biệt được sự kiện thật giả từ những bài phát biểu và các vận động chiến dịch quảng cáo chính trị của họ. Các thông tin quảng cáo qua đài truyền thông, các thư từ nhằm mục tiêu tấn công và phê bình phe đối lập gởi tới ngập thùng thư làm cho tôi rất rối rắm khi chọn người ứng cử viên. Trong khi sự thiếu hiểu biết về nọi dung các dự luật làm cho tôi phân vân không biết nên ủng hộ hay bác bỏ nó. Như người thường nói, nếu tôi không bỏ phiếu bầu cử thì tôi không có quyền than van về kết quả của cuộc bầu cử. Tôi không vui lắm khi nghe ai nói vậy vì tôi cũng là người không bỏ phiếu, nhưng tôi cũng không có gì bất mãn về điều đó. Nói cho đúng, lý lẽ của câu nói đó rất công bằng. Thêm vào, tôi cũng đã chưa nhận thấy được sự ảnh hưỡng hay tác động kết quả của cuộc bầu cử có trong đời sống hằng ngày của tôi và cộng đồng. Nhưng quan điểm khờ khạo này của tôi đã bắt đầu thay đổi sau lần đầu tôi bỏ phiếu trong cuộc bầu cử vừa qua.

Những tuần gần đây, với tên Janet Nguyễn trưng bày xung quanh các đường phố và những cuộc trò chuyện đề cập đến cái tên này tôi thỉnh thoảng chợt nghe trong cộng đồng chúng ta, tôi quyết định làm một chút gì để mở mang trí thức. Nhưng tôi biết tôi không hiểu biết và thông minh về chính trị, nên tôi đóng góp thời gian và công việc hơn là mở miệng nông cạn của mình. Tôi tham gia làm nhân viên phòng phiếu và mong phục vụ cộng đồng. Chứng kiến các cử tri trong ngày bầu cử lắp đi một phần nào thiếu sót về tri thức chính trị của tôi và đã giúp tôi đủ lòng tin để bỏ lá phiếu bầu cử đầu tiên của mình. Bổn phận của một nhân viên phòng phiếu bắt đầu từ giai đoạn huấn luyện thực tập. Trong lớp học, tôi rất hãnh diện khi thấy nhiều cử tri Việt tình nguyện tham gia giúp bầu cử và hăng hái thực tập. Kỹ năng song ngữ Anh-Việt của chúng tôi sẽ có ích cho cử tri cần sự giúp đỡ trong phòng phiếu ngày bầu cử.

Tôi được phân phối tới khu vực bỏ phiếu bao gồm ít người Á Đông. Tuy nhiên, đi một đường học một sàng khôn, chứng kiến những người dân ở đây thực hiện quyền bỏ phiếu của họ, hành động của mỗi người cho tôi chút gì tri thức và giúp tôi hiểu biết hơn về môi trường mới mẻ này.

Một người đàn ông trung niên bước vào phòng bỏ phiếu của chúng tôi và hỏi mượn quyển Cẩm Nang Hướng Dẫn Về Bầu cử, nói rằng ông còn một dự luật phải tham khảo lại trước khi bỏ phiếu. Hiếu kỳ về yêu cầu của ông, tôi cũng bắt chước mở quyển tập sách. Trang từng trang lật qua và lại, tôi cố đè nén sự ngạc nhiên và cảm giác vui mừng khôn xiết của mình. Những thông tin cần thiết mà tôi muốn biết về các dự luật đã được trình bày trong quyển tập sách, từ những tóm lược, những ước tính tác động tài khóa, đề nghị về cách sử dụng ngân quỹ, những phân tích và biện luận, tới những giải thích về ý nghĩa của lá phiếu bầu ủng hộ hay bác bỏ cho mỗi dư luật. Quyển sách nhìn quen quen vì tôi đã nhận được quyển sách cũng giống như vậy qua bưu điện và thẳng tay tôi đã liệng nó vào thùng rác. Thật là ngượng ngùng, nhưng tôi đã nhầm lẫn quyển tập sách với những truyền đơn quảng cáo phê bình ứng cử viên thiếu thông tin chính xác hay lý luận minh bạch. Tập sách này được dịch ra những ngôn ngữ thông dụng bao gồm Việt ngữ, Hán ngữ, ngôn ngữ Hàn Quốc và Tây Ban Nha, vv. Mọi cử tri đều được cung cấp tài liệu này với ngôn ngữ của mình chọn để chủ yếu giúp cử tri thông hiểu hơn về dự luật cho dù cử tri có thông thạo Anh ngữ hay không. Cử tri như tôi sẽ có cơ hội khởi đầu một nền tảng kiến thức chính trị vững vàng hơn nhằm phân tích rõ ngọn ngành, tường tận của dự luật. Như vậy cử tri sẽ bỏ lá phiếu bầu cử của mình với nhiều lòng tin hơn về những quyết định ảnh hưỡng tới cộng đồng và đời sống hằng ngày như những dự luật hiện nay bao gồm tài trợ, giáo dục, y tế, luật hình sự, và chương trình xây cất thêm sòng bài, vv.

"Tại sao máy bỏ phiếu điện tử này lại là tiếng Hán?" câu hỏi vang vọng sự ngạc nhiên của một người đàn ông Mỹ bẩm sinh đang bỏ phiếu ở máy phiếu điện tử số 2. Cảm xúc bất ngờ hiện rõ trên nét mặt chân thật của ông làm chúng tôi bật cười, và ông cũng cười vô tư. Thì ra một cử tri bỏ phiếu trước ông đã chuyễn ngôn ngữ của máy này từ Anh ngữ qua Hán ngữ. Có lẽ chúng ta, những người với ngôn ngữ chính không phải Anh ngữ, không chỉ là những người duy nhất đương đầu với chướng ngại của ngôn ngữ. Chúng ta chỉ đối đầu với rào cản này thường hơn, đã tạo thói quen tìm kiếm cái nút bấm để chuyển đổi ngôn ngữ khi dùng các dụng cụ điện tử. Tuy nhiên, chứng kiến trường hợp của người đàn ông này đã cho thấy trong một tiểu bang với đa dạng sắc tộc như California, chính phủ đã tìm những phương pháp giảm bớt sự trở ngại của ngôn ngữ trong những dịch vụ dân chính chính yếu. Ở những nơi bầu cử, chính phủ đã trợ giúp cử tri với trở ngại về Anh ngữ bằng cách cung cấp nhân viên phòng phiếu song ngữ, thiết bị đa dạng ngôn ngữ trong máy bỏ phiếu điện tử, vv.

"Làm sao cô biết tôi thật sự là ai?" Một câu hỏi thỉnh thoảng phát lên từ nhiều cử tri. Là một nhân viên phòng phiếu tôi nhanh chóng học được rằng ID như bằng lái xe, thẻ căn cước, hay giấy khai sinh, v. v đều không cần thiết cho cử tri khi bỏ phiếu bầu cử trong tiểu bang California. Để chứng minh cá nhân, cử tri cần nói tên tuổi, ghi danh, chữ ký, và địa chỉ và nhân viên phòng dùng tài liệu này đễ xác nhận cử tri. Nếu tài liệu đều chính xác, cử tri có thể tiến hành quá trình bỏ phiếu. Một cử tri bày tỏ sự quan tâm của mình: "Tôi bị yêu cầu cho xem bằng lái xe khi sử dụng thẻ tín dụng ở chợ. Nhưng tại sao việc quan trọng như bỏ phiếu bầu cử lại không cần ID?" Một cặp trai gái nghe chuyện và có ý kiến khác: "Cá với chị rằng chúng tôi có thể ra khu phố Los Angeles làm vài cái ID giả mà chẳng tốn bao nhiêu tiền." Tôi nghe và nghĩ thầm các cử tri này đều có lý lẻ của họ và những quan điểm đối lập về một khía cạnh của quá trình bỏ phiếu. Tôi thì vẫn còn rất non nớt trong lĩnh vực bầu cử và chính trị, không đủ hiểu biết đễ bình luận việc nên hay không nên đòi hỏi chứng minh nhân dân khi bỏ phiếu. Khi tìm hiểu thêm về vấn đề này, tôi chỉ thấy yên tâm khi biết được những cử tri cao niên với bằng lái xe hết hạn, thất lạc giấy khai sinh, vv vẫn có cơ hội bỏ phiếu bầu cử vì ở California nhân viên phòng phiếu không đòi hỏi ID.

Những gia đình bước vào phòng bỏ phiếu, cha mẹ nắm tay và hướng dẫn con cháu về quá trình bỏ phiếu. Trong tâm trạng thoải mái và vui vẻ, họ nói đến tầm quan trọng của lá phiếu cũng như cuộc bầu cử. Quan sát hành động của cha mẹ và học hỏi chân lý từ đó, có gì tốt hơn thế? Những nét mặt đầy sự tò mò, câu hỏi ngây thơ, tiếng cười nói khi thì thầm khi thánh thót của trẻ em giống như những tia nắng bình minh rọi vào phòng bỏ phiếu, trong tít tắc mang đến bầu không khí nhẹ nhàng và trong lành. Sự hiện diện của trẻ em đánh thức một niềm tin nào đó trong tôi cho thế hệ sau. Trẻ em là nền tảng và hy vọng của tương lai. Theo bước chân của thế hệ trước, nôi gương cha mẹ và lặp lại truyền thống của gia đình, một ngày nào đó những trẻ em này sẽ cũng bỏ phiếu trong cuộc bầu cử. Họ sẽ chứng minh cho những người như tôi, những người đã chọn con đường dễ ra bằng cách lánh mặt trong các cuộc bầu cử, rằng những vấn đề chính trị, những dự luật khó hiểu tuy là phức tạp nhưng vẫn có giải pháp. Góp gió thành bão, những lá phiếu của họ đồng loạt sẽ giúp chỉ định hướng đi tương lai của một cộng đồng, tiểu bang, và quốc gia.

Giới thanh niên, một số cử tri trẻ có vẻ mắc cở và e lệ với bước chân dường như không tiếng động cũng bỏ lá phiếu. Giống những con chim non vương cánh tập bay, quan sát họ thật thú vị. Nhưng người cười hôm trước, hôm sau người cười! Khi đến lược tôi bỏ lá phiếu đầu tiên tôi cũng đã giống như vậy hoặc có lẽ còn rụt rè hơn. Vài anh trai, chị gái có vẻ thành thạo đã đảm bảo sự hiện diện của họ được công nhận bởi những người chung quanh bằng những dáng đi thật tự tin, thậm chí những điệu bộ cố ý hài hước. Tuổi trẻ thật sự có nhiều khí thế đáng phục! Nhìn giới thanh niên bỏ phiếu bầu cử cho thấy truyền thống và giáo dục gia đình được bảo tồn và nối dõi.

Những vị cử tri cao niên, vài cụ đi chống gậy, vài cụ trong xe lăn với sự trợ giúp của người trong gia đình, và những vị cao niên khác cẩn thận bước lên những bậc thang tới cửa phòng bỏ phiếu. Với tốc độ khác nhau họ đều đến đễ ghi danh bỏ phiếu. Tôi hiếu kỳ muốn biết tại sao rất nhiều cử tri cao niên đã đến tham gia bầu cử. Ban đầu tôi nghĩ rằng: Phải chăng các cụ đã về hưu rảnh rỗi tới đây dạo mát bầu cử cho vui? Nhưng khi nhìn biểu hiện quyết tâm và nỗ lực của các cụ cử tri trong quá trình bỏ phiếu của họ tôi nhận thấy họ đến vì lý do nghiêm trọng hơn. Giới cao niên thật sự có rất nhiều điều phải lo lắng và chú trọng tới. Mỗi dự luật liên quan đến trợ cấp an sinh xã hội, hưu trí, Medicare, tài chính cho những dịch vụ và môi trường công cộng, v. v, ảnh hưỡng lớn tới đời sống của các cao niên. Những quyết định và hành động của các ứng cử viên được thắng cử vào những chức vụ chính phủ trong nhiệm kỳ của họ cũng có thể đem đến những thây đổi về những đề tài nói trên và gây ảnh hưởng tới các cao niên. Rễ càng mọc sâu, cây càng vững chắc. Cộng đồng cũng thế, giới cao niên là chùm rễ của chúng ta. Những kinh nghiệm, những kiến thức, những hiểu biết sáng suốt, những suy nghĩ già dặn về nhiều khía cạnh của cuộc sống gôm góp từ nhiều năm sẽ dạy cho chúng ta những bài học qúi giá và giúp chúng ta ý thức hơn về giá trị gia đình và cộng đồng. Bỏ chút thời gian, đến với những cơ hội tiếp xúc và trò chuyện với các trưởng lão, tôi sẽ có nhiều cái hay điều tốt đễ học hỏi bao gồm chính trí, bắt đầu với như thế nào những quyết định bỏ phiếu ủng hộ hay bác bỏ của tôi có ảnh hưỡng tới cuộc sống của các cụ.


Chứng kiến những sự việc này đem đến những kiến thức mới và là một bài học qúi giá cho tôi. Khi tôi bỏ lá phiếu bầu cử đầu tiên hôm ấy, tôi cân nhắc cẩn thận những quyết định của mình. Mặc dù vẫn có chút gì lo lắng, tôi biết tôi lo lắng vì tôi cảm nhận được tầm quan trọng và trách nhiệm của lá phiếu. Nên dù rụt rè, tôi không sợ hải hay tránh né. Một lá phiếu như một hạt cát nhỏ trên mặt đất bao la, nhưng có phải Vạn Lý Trường Thành đã được xây từ vô số hạt cát như vậy? Thành vẫn đứng vững sao bao trăm năm. Tiếng nói tập thể của công dân qua nhiều thật nhiều lá phiếu vẫn và sẽ luôn định hướng cho tương lai của cộng đồng, tiểu bang, và quốc gia. Tôi biết bỏ lá phiếu đầu tiên chỉ là bước chân thứ nhất. Tôi còn rất nhiều bước mà tôi vẫn phải tiếp tục đi đễ học hỏi thêm về chính trị và trở thành một cử tri thông thạo và hiểu biết hơn.

Trước khi rời phòng bỏ phiếu, hầu hết cử tri ghé ngang bàn để lấy nhãn "I Voted" ("Tôi Đã Bỏ Phiếu"), dán lên áo, và cám ơn chúng tôi đã tình nguyện phục vụ cồng động. Tôi mỉm cười, trong tâm cảm ơn họ đã cho tôi bài học qúi gía và giúp tôi trở thành một cử tri./.( Thuý Anh)

* * *

My Very First Vote

Thuý Anh

Small thoughts from a girl who knows very little of politics but having proudly casted her first vote in the recent election and still has a lot to learn about politics.

Twice a year, we are encouraged to exercise one of our basic rights of citizenship, the right to cast our ballots. And most of the time I came up with reasons to justify my not participating in the electoral process. My earlier years were marked by a general lack of interest in politics. In my early 20s, a girl's priority list consisted of studying, working, shopping, hanging out, dating, etc., the usual. Needless to say, politics did not make it to the top of that list. More specifically, politics was not even on the list to receive a ranking. In my late 20s, I became increasingly aware of elections and candidate races. However, sorting out facts vs fictions about candidates and issues from their speeches, campaign ads, and media coverage deemed to be a real challenge for me. The inundated attack ads focusing on the negative aspects of the opposition confused me from deciding on a candidate while my lack of understanding about the propositions discouraged me from casting a vote to approve or oppose the issues. As people say, if I don't vote, I got no rights to complain about the outcomes. I wasn't very happy with that saying, but I wasn't particularly upset about it either. It was fair enough. Plus, I didn't really see the big impact the outcomes have on the basis of my daily life or my community. But my view was changed last week when I finally casted my first ballot.

For the last several weeks, with the name Janet Nguyen displayed around street intersections and conversations about election circling around the name overheard occasionally I decided I wanted to do something rather than sitting on the sideline. I was ready to take the necessary steps to open my mind. I knew I wanted to be part of the solutions, not the problems. But because I've been so ignorant of politics, the best I could contribute was just to volunteer in the election. I figured this way if I couldn't contribute anything politically intelligent, I could at least contribute my time and labor. Being a poll worker and witnessing the turnout at the polling place felt like a rite of passage to voting for me. It was a hopeful and heartwarming experience. I was very proud to see many Vietnamese volunteered to work for the election and attended the training session. Everyone was enthusiastic and worked together with each other in the classroom. Our bilingual skill in Vietnamese and English would come in handy at the polling places on Election Day.

For my part I was assigned to a polling precinct consisting of mostly non-Asian residents. Witnessing the residents exercising their voting right, each had something valuable to teach me through their actions:

A middle age gentleman walking in requesting a California Election Voters Guide, stating he needed to review further on one more proposition prior to casting the ballot. Curious about his request I decided to flip through the pages of the Voters Guide myself. To my surprise, all the information I wanted to know about the propositions were written in the booklet, from the background, the analysis, the financial effect, the campaign arguments, and what my vote would mean were printed in these pages. I had to pinch myself to certain I wasn't hallucinating, the information was displayed in front of me in black and white, and yet all these years I ignored and tossed them to the trash having mistaken them for those attack campaign ads I received during election. The Voters Guides were also available at the polling place in other languages including Chinese, Korean, Spanish, and Vietnamese. I further learned I could choose to receive these materials in the mail in the language of my choice. That means everyone can have access to them and be informed about the propositions even with limited knowledge of English language. And with this knowledge and awareness as a starting point, everyone can have a better opportunity to make informed decision and cast a determined ballot on propositions that ultimately shape our community and affect the quality of our daily life, from funding to education, from healthcare to criminal sentences and gaming.

Parents walked in holding their children's hands and instructed them about the significance of voting. The polling place seemed lighten up in such moments. Precious young faces brightened up with excitement as they undertook the activity. The lightness of their laughter made the polling place seemed like their new playground. Innocent voices whispered questions to their parents, satisfied their curiosity about the voting machines, the booth privacy curtains, and the people. What could be better than this? There are certain things that are just better learned by living, and not by lectures in a classroom. Watching them following their parents' footsteps, I suddenly felt relief and happy at the same time. Their presence was like a morning light breaking in the room, bringing fresh air, and waking up some long forgotten hope in me for the future. These children are going to be change makers. Like their parents, they will make their voices heard when it's their time to cast a ballot someday. Repeating their parents' actions, they will demonstrate to those like me, who chose the easy way out, that problems have solutions and by voting they are the solution decision makers. Their votes in unison can change the direction of a neighborhood, community, state, and nation. In their presence, I am humbled and hopeful for the future.

Youths, some shyly made their way across the polling room while others more experienced chose to walk in confidence making sure their presence was acknowledged and recognized by the rest of us. Seeing them is like a proof that traditions work and family values carry on.

Visually impaired seniors, few walking in with canes, few in wheelchair accompanied by a family member, and others more physically capable slowly conquered the pavement steps to make it to the polling room's door. All matched at their own speed with the determination to get their vote counted. “Why do so many seniors vote?” was the question I asked myself. Could it be because the retirees are not subjected to long working hours and thus have the time to participate in activities like voting? Could voting be considered an outdoor activity for seniors like how movie theater was for me? But a second look at the serious expression on their faces suggested otherwise. Seniors have more at stake when it comes to retirement finances, social security, Medicare, and community projects. While I take my ballot casting for granted, each informed ballot cast can make a difference to the future well-being of our elders. Trees must develop deep roots to grow strong and healthy. Our elders are our roots. Their lifetime of experience and the wisdom collected through ages teach us valuable life lessons and lend us a greater sense of family and community values. Next time I have a chance to engage an elder in a conversation, I might learn more about politics than Id have expected, starting with how these crucial voting decisions affect the basis of their daily life.

Witnessing these events was a heartwarming and eye-opening experience for me. It is learning by living. When it was time to cast my first ballot, I did it with a sense of responsibility. Although I was nervous, I also felt empowered because I knew I just made a difference to the future of my daily life and community. Even though my single vote is like a grain of sand in the scheme of things, it is the collective power of many votes including mine that helps maintain a community, state, and nation which thrive on the collective opinion of its people. But having casted my first vote is only the first step. There are still many more steps ahead and much more I have to learn to become a more rounded and informed voter. On their way out of the polling room, most people stopped by to pick up their “I Voted” sticker and thanked us for volunteering our time. I smiled and silently thanked them for teaching me this valuable lesson and leading me into my passage of rite to voting. Looking back on that day, I felt chills and wouldnt have changed any bit of it.

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.