Tối Thứ Hai, 5 tháng 9 năm 1994, dân biểu John Newmand bị bắn gục ngay bên ngoài tư gia, thuộc vùng Cabramatta. Sau thời gian nhiều năm điều tra, đến tháng 3 năm 1998, cảnh sát bắt giữ 3 người, và năm sau, 1999, tòa án thượng thẩm tiểu bang mở phiên xử đầu tiên TVT và Ngô Cảnh Phương nhưng bất thành. Lý do là bên công tố viện đã tiết lộ cho bồi thẩm đoàn biết một chi tiết quan trọng liên quan đến nhân chứng. Điều này, theo tòa, sẽ ảnh hưởng đến sự phán xét khách quan và công minh của bồi thẩm đoàn. Vì vậy, chánh án đã tuyên bố hủy bỏ phiên xử. Đến năm 2000, tòa mở phiên xử lần hai. Lần này, một bị cáo trong phiên xử trước, chấp nhận hợp tác với công tố viện, để đánh đổi quyền miễn tố. Kết quả, người có tên TVT từ vai trò bị cáo trong phiên tòa 1 trở thành nhân chứng trong phiên tòa 2. Nhờ lời khai của TVT, ngoài ông Ngô Cảnh Phương, trong phiên tòa 2, cảnh sát còn truy tố thêm một người khác là DD. Sau thời gian nhiều tuần lễ xét xử, cuối cùng bồi thẩm đoàn không thể đi đến một sự đồng thuận 100% nên tòa phải mở phiên xử thứ 3 vào năm 2001. Lần này, cả 3 bị cáo: DD, DTQ và ông Ngô Cảnh Phương đều tuyên bố "vô tội". Sau nhiều tuần xét xử, cuối cùng, hai bị cáo DD và DTQ được trắng án. Riêng ông Ngô Cảnh Phương, nguyên nghị viên Hội Đồng Thành Phố Fairfield, bị bồi thẩm đoàn kết tội, và ngày 14 tháng 11, chánh án Dunford đã tuyên bố ông Ngô Cảnh Phương án tù chung thân.
Phần do hạn chế trong việc theo dõi các tin tức khi vụ án đang diễn tiến, phần do eo hẹp về thời gian, phương tiện cùng những hiểu biết ít ỏi về thủ tục tố tụng tại tòa án, nên phần đông người Việt đã không hiểu thấu đáo vụ án. Điều này đã dẫn đến những thắc mắc, những băn khoăn của độc giả đối với tiến trình thực thi công lý của tòa. Để có thể giải quyết phần nào những thắc mắc, những băn khoăn của qúy độc giả, kể từ số báo 238, Sàigòn Times bắt đầu loạt bài "Mở Lại Hồ Sơ Xét Xử Vụ Án John Newman". Trong số báo tuần này, chúng ta cùng theo dõi những diễn biến tại tòa quanh nhân vật Lucy Wang, hôn thể của cố dân biểu John Newman.
*
Trong vụ án John Newman, bà Lucy Wang vừa là một nhân chứng then chốt vừa là người thân duy nhất khi John Newman trút hơi thở cuối cùng trong vòng tay nóng hổi và run rẩy của bà. Với vai trò đó, lời khai của bà tại tòa luôn luôn được coi là những yếu tố quan trọng không những trên phương diện cung cấp bằng chứng, mà còn quan trọng trên phương diện tâm lý.
Hình ảnh một người phụ nữ đông phương, tại một phiên tòa trên đất Úc, phiên tòa đó lại xét xử về một vụ án mạng mà nạn nhân lại chính là vị hôn phu của người phụ nữ, chắc chắc sự buồn giận và những lời khai kèm cùng nước mắt của Lucy Wang có một sức mạnh rất to lớn. Luật sư của công tố viện hiểu rõ điều đó nên trong tiến trình viện chứng qua lời khai của Lucy Wang, ông đã làm tất cả những gì có thể làm để khảm sâu vào trí óc, tâm tư và tình cảm của bồi thẩm đoàn hình ảnh một người phụ nữ, hay nói đúng hơn, một vị hôn thê, đang cố gắng đi tìm sự thưởng phạt của công lý cho cái chết bất ngờ của vị hôn phu. Và người nắm trong tay sự thưởng phạt công minh đó, không ai khác, chính là bồi thẩm đoàn.
Xưa nay, tại xã hội tây phương, trong những phiên tòa hình sự, vai trò của những vị trạng sư bao giờ cũng sáng giá và trở nên chói lọi với tài hùng biện của họ. Tác giả Buffa, trong một tác phẩm nhan đề The Defense, đã mô tả hình ảnh một vị trạng sư chuyên về hình sự, nổi tiếng thành công đến độ vị trạng sư đó phải khiêm tốn tự nhận, "I never lost a case I should have won, and I won nearly all the cases I should have lost".
Mặc dù trên nguyên tắc, bồi thẩm đoán đóng vai trò của những vị giám quan, lượng giá yếu tố thực tế của những bằng chứng được hai bên tụng phương đưa ra. Tuy nhiên, bồi thẩm đoàn là con người, và những con người đó rất dễ nhìn nhận và đánh giá vấn đề thuần túy qua cảm xúc. Nói như vậy có nghĩa, một vị trạng sư giỏi, nghiên cứu hồ sơ tội phạm thật kỹ càng và có khả năng hùng biện, hiểu thấu tâm lý của những bồi thẩm viên, ông ta sẽ dễ dàng thuyết phục bồi thẩm đoàn tin vào những điều ông nói.
Để qúy độc giả có thể hiểu rõ phần nào vai trò của Lucy Wang tại phiên tòa xét xử John Newman, cùng mối quan hệ tay ba giữa trạng sư công tố, nhân chứng của công tố và bồi thẩm đoàn, sau đây chúng tôi xin trích một số đoạn viện chứng tại tòa, trong đó trạng sư Tedeschi, đại diện cho công tố viện đặt câu hỏi, và bà Lucy Wang trả lời sau khi bà đã tuyên thệ.
*
Hỏi: Bà Wang, có phải bà là hôn thê của cố dân biểu John Newman"
Đáp: Dạ, phải.
Hỏi: Bà đã từng sống với John Newman tại nhà của ông ta ở số 15 Woods Avenue, Cabramatta trong khoảng thời gian 10 tháng trước khi ông bị giết"
Đáp: Dạ, đúng.
Hỏi: Bà đã gặp ông John Newman trước khi ông ta bị giết khoảng 18 tháng"
Đáp: Dạ, phải.
Hỏi: Bà biết ông John Newman là dân biểu tiểu bang tại Cabramatta"
Đáp: Dạ, biết.
Hỏi: Bà cũng biết, ông John Newman là dân biểu ở vùng đó suốt một thời gian dài cho đến khi ông bị giết"
Đáp: Dạ, biết.
Hỏi: Bà cũng biết, tại vùng Cabramatta có nhiều chi nhánh của đảng Lao Động"
Đáp: Dạ, đúng.
Hỏi: Chi nhánh mà ông John Newman thường xuyên giao tiếp được biết đến là chi nhánh Canley Heights"
Đáp: Dạ, đúng.
Hỏi: Thỉnh thoảng, bà có ghé chi nhánh Canley Heights hội họp"
Đáp: Dạ có.
Hỏi: Bà có biết ông Phương Ngô, bị cáo"
Đáp: Dạ biết.
Hỏi: Bà có bao giờ nghe ông John Newman nói về bất cứ điều gì chứng tỏ ông ta coi ông Phương Ngô là một đối thủ chính trị"
Đáp: Dạ, có.
Hỏi: Ông ta nói sao"
Đáp: Vào giai đoạn pre-selection trong nội bộ đảng Lao Động 1994, John Newman thường bị ám ảnh là Phương Ngô sẽ là đối thủ chống lại ảnh. Vì vậy, mỗi ngày vận động, là một ngày John Newman đặt mục tiêu của ảnh vào việc tấn công ông Phương Ngô.
Hỏi: Bà Lucy Wang, có bao giờ bà tham dự một cuộc họp trong đó có cả John Newman và Phương Ngô"
Đáp: Có, đôi khi tôi gặp cả hai.
Hỏi: Bà có thấy bao giờ họ nói chuyện với nhau"
Đáp: Không bao giờ.
Hỏi: Bà có thấy bao giờ hai người bắt tay nhau"
Đáp: Không.
Hỏi: Vào ngày 3 tháng 9 năm 1994, tức là đúng 2 ngày trước khi John Newman bị giết, bà có tham dự một bữa tiệc của đảng Lao Động.
Đáp: Dạ đúng.
Hỏi: Buổi tiệc đó tổ chức tại Serbian Club"
Đáp: Đúng.
Hỏi: Club đó ở vùng nào"
Đáp: Ở vùng Canley Vale.
Hỏi: Đó là bữa tiệc gây qũy cho đảng Lao Động"
Đáp: Vâng.
Hỏi: Và đặc biệt là gây qũy cho vùng cử tri Cabramatta"
Đáp: Vâng, đó là bữa tiệc gây qũy để hậu thuẫn cho John Newman tranh cử.
Hỏi: Tối hôm đó, có cả cựu thủ tướng Whitlam"
Đáp: Dạ, đúng.
Hỏi: Tối hôm đó, mấy giờ thì bà về đến nhà"
Đáp: Khoảng 11 giờ 40.
Hỏi: Bà có thấy ông Phương Ngô trong bữa tiệc tối hôm đó"
Đáp: Không, tôi không thấy ông ta.
Hỏi: Bây giờ tôi muốn bà nhớ lại những gì đã xảy ra vào ngày 5 tháng 9, ngày John Newman bị ám sát. Ngày đó là ngày Thứ Hai, phải vậy không"
Đáp: Dạ, đúng.
Hỏi: Ngày hôm đó, John Newman có đến dự một buổi họp của đảng Lao Động tại chi nhánh Canley Heights"
Đáp: Đúng.
Hỏi: Đó là buổi họp thường xuyên mỗi tháng"
Đáp: Dạ đúng.
Hỏi: Và những buổi họp như vậy thường diễn ra vào Thứ Hai đầu tiên của mỗi tháng"
Đáp: Dạ, đúng.
Hỏi: Và buổi họp được tổ chức tại Cabravale Diggers Club"
Đáp: Đúng.
Hỏi: Và thường khai mạc vào lúc 8 giờ tối"
Đáp: Dạ, đúng.
Hỏi: Buổi họp như vậy thường kéo dài bao lâu"
Đáp: Khoảng một tiếng.
Hỏi: Tối ngày 5 tháng 9, bà có đi dự buổi họp đó hay không"
Đáp: Không, tôi không dự.
Hỏi: Thông thường, sau khi dự buổi họp thường xuyên mỗi tháng như vậy thì John Newman về nhà khoảng mấy giờ"
Đáp: Vào khoảng 9 giờ, 9 giờ 15 hoặc 9 giờ rưỡi.
Hỏi: Như vậy là vào khoảng từ 9 giờ đến 9 giờ rưỡi"
Đáp: Vâng.
Hỏi: Vào buổi tối hôm đó, bà ở nhà chờ đợi John Newman đi họp về"
Đáp: Vâng.
Hỏi: Bà có thể cho tòa biết, lúc đó vào khoảng mấy giờ"
Đáp: Khoảng 9 giờ rưỡi.
Hỏi: Phía trước nhà bà, có một sensor light, nó sẽ tự động bật sáng khi có người lái xe vô driveway"
Đáp: Dạ đúng.
Hỏi: Nhà bà lắp chiếc đèn sensor light đó khoảng bao lâu"
Đáp: Cũng khá lâu. Tôi nghĩ có lẽ từ khi tôi dọn vô ở với John Newman.
Hỏi: Và trước đó, đôi lúc nhà của John Newman có cả hệ thống video"
Đáp: Dạ đúng.
Hỏi: Khi xe của John Newman chạy vô, bà có thấy sensor light bật sáng"
Đáp: Dạ có.
Hỏi: Bà có đi ra ngoài"
Đáp: Dạ có.
Hỏi: Để giúp John Newman làm chuyện gì đó"
Đáp: Dạ đúng. Đó là công việc mà chúng tôi thường làm mỗi ngày, một khi tối đến là chúng tôi lấy tấm vải bạt phủ lên xe.
Hỏi: Tại sao lại phải làm như vậy"
Đáp: Vì xe của ảnh thỉnh thoảng bị ném bom sơn.
Hỏi: Vậy buổi tối hôm đó, khi bà bước ra ngoài, bà có thấy John Newman đang phủ tấm vải bạt lên xe"
Đáp: Dạ có thấy.
Hỏi: Bà có giúp John Newman làm việc đó"
Đáp: Dạ có.
Hỏi: Khi giúp John Newman trùm tấm vải bạt lên xe, bà đứng ở vị trí nào so với chiế xe"
Đáp: Tôi đứng ở phía trước xe, còn John Newman thì có chìa khóa mở boot sau để lấy tấm vải bạt, nên John Newman đứng phía sau.
Hỏi: Thường là như vậy"
Đáp: Dạ, thường là như vậy.
Hỏi: Và buổi tối hôm đó cũng đã diễn ra như vậy.
Đáp: Dạ, đúng như vậy.
Hỏi: Trong khi bà giúp John Newman phủ tấm vải bạt lên xe, bỗng nhiên bà nghe thấy tiếng gì"
Đáp: Có, bỗng nhiên tôi nghe thấy tiếng súng nổ.
Hỏi: Bà có nhớ là bao nhiêu tiếng súng không"
Đáp: Lúc đó tôi không thể nào đếm được. Tôi chỉ nghe thấy có tiếng súng.
Hỏi: Khi nghe thấy tiếng súng, bà có ngẩng lên nhìn"
Đáp: Dạ có.
Hỏi: Và bà nhìn thấy gì"
Đáp: Tôi thấy một người đàn ông đứng ngay cửa, hai tay duổi thẳng về phía trước, đối diện John Newman. Và tôi thấy lửa bay ra từ hai bàn tay của y. Lúc đó tôi chợt nhìn thấy hắn phủ một cái gì trên đầu và khoác một chiếc áo jacket nhà binh. Rồi rất nhanh, người đàn ông đó quay ra và bỏ chạy...
(còn tiếp...)
Gửi ý kiến của bạn
