Trưa ngày thứ ba 24 tháng 3 năm 2015, trong khuôn khổ những buổi họp mặt (Vietnam Forum) thảo luận đánh dấu 20 năm tái lập bang giao, nhìn về các thành quả, nhận xét những khó khăn, cân nhắc các điểm tương đồng và dị biệt, thảo luận các chính sách trong tương lai, hai vị đại sứ đại diện Hoa Kỳ và Việt Nam đã được trung tâm Nghiên Cứu Chiến Lược và Tương Quan Quốc Tế (CSIS: Center for Strategic and International Studies) mời tới để thuyết trình và trả lời cử tọa.
Được thành lập vào năm 1962, hợp tác với Georgetown University, CSIS đặt mục tiêu là nghiên cứu những chính sách để tạo cho Hoa Kỳ vững mạnh, đem thịnh vượng cho toàn dân. Trụ sở chính của CSIS nằm trên đường Rhode Island và một chi nhánh mới tại K Street, ngay trung tâm thành phố cách White House khoảng 1 mile và rất gần với các bộ phủ quan trọng như Ngoại Giao, Nội An, Tư Pháp, Quốc Phòng; các định chế quốc tế (tài chánh, ngoại giao) cùng Quốc Hội và Tối Cao Pháp Viện.
Trên 100 người trong giới ngoại giao, kinh tế, chính trị, tài chánh, giáo dục, lập pháp, hành pháp đã tham dự ngồi chật phòng họp chính. Đại sứ Phạm Quang Vinh và đại sứ Ted Osius trên diễn đàn cùng với phó giám đốc phân khoa nghiên cứu Đông Nam Á, ông Murray Hiebert trong vai trò điều hợp.
Sau phần giới thiệu ngắn gọn của vị điều hợp, ông Murray Hiebert:
- đại sứ Phạm Quang Vinh là đại sứ thứ năm kể từ khi Mỹ và Việt Nam tái lập liên lạc ngoai giao vào năm 1995, được bổ nhiệm từ tháng 7 năm 2014, trước đó ông là phó bộ trưởng, phụ trách vùng Nam Á, Đông Nam Á và Nam Thái Bình Dương. Ông là thành viên cao cấp đại diện quốc gia hội viên trong ASEAN, trong số các nhiệm sở đã phục vụ có Nữu Ước và Thái Lan.
- đại sứ Ted Osius được bổ nhiệm vào tháng 12 năm 2014, ông là giáo sư thực thụ của đại học quốc gia National War College, tham gia nghiên cứu trong định chế CSIS. Là một viên chức ngoại giao cao cấp ông là phó đại sứ tại nhiệm sở Jakarta, Nam Dương và đã phục vụ tại các nhiệm sở Ấn Độ, Phi Luật tân, Thái Lan, Việt Nam. Ông thông thạo nhiều ngôn ngữ trong đó có Việt Ngữ.
Ông Vinh tường trình về các tiến triển trong 20 năm qua trong các lĩnh vực: giáo dục (từ 800 sinh viên du học lên đến 16,500), giao thương (gần 40,000 triệu Mỹ Kim), tìm kiếm các cựu chiến binh mất tích (MIA: Missing In Action), y tế, điện năng, thuật lý, kiểm soát và điều hợp khí hậu, an ninh, quốc phòng, ông hy vọng là năm nay sẽ đánh dấu một bước tiến mới.
Ông Osius hứng khởi là có một người đối tác nhiều kinh nghiệm, hiểu biết, để cộng tác trong nhiệm vụ, ông đồng ý là có thể phát triển thêm về mọi lãnh vực để hai quốc gia vượt ra khỏi giao thương song phương (bi-lateral relations) mà tiến đến cộng tác chặt chẽ như những người đồng hành cùng chung mục đích (partnership). Ông nhấn mạnh đến hai dự án mà ông rất mong muốn sẽ thực hiện được thêm vào với các lãnh vực hiện đang phát triển:
- Đường bay trực tiếp Hoa Kỳ - Việt Nam tạo cơ hội dễ dàng hơn về du lịch và giao thương
- Đại học Fulbright University, một đại học chú trọng vào nhân văn, tư thục được đại học Harvard University trợ giúp, tạo cơ hội dễ dàng hơn cho những học hỏi, nghiên cứu về luật học quốc tế và khía cạnh nhân văn
Ông Murray Hiebert đặt câu hỏi đầu tiên là "lãnh vực nào hiện nay là khó khăn nhất để có sự thoả hiệp và đồng ý."
Ông Osius trả lời ngay "đó là nhân quyền (human rights)" và hai bên có những cuộc đối thoại liên tục và mặc dù những dị biệt đã có những tiến triển. Ông cũng khai triển thêm là nhân quyền là mấu chốt để Hoa Kỳ bãi bỏ cấm vận về xuất cảng vũ khí giúp Việt Nam bảo vệ an ninh quốc gia nhất là tự vệ trong tình hình tranh chấp tại Nam Hải.
Ông Vinh cho rằng luật pháp tại Việt Nam dành cho công dân những quyền tự do quy định trong hiến pháp, ông Osius cho biết là Hoa Kỳ lần đầu tiên thiết lập tùy viên luật pháp để giúp Việt Nam soạn thảo luật đầu tư và doanh thương với những cái tổ cho thích hợp với luật pháp quốc tế, góp ý để hoàn chỉnh bộ luật hình sự phản ánh chặt chẽ những điều ghi trong hiến pháp,
Trong vấn đề an ninh, bình luận về tin tức máy bay của Nga Sô hạ cánh xuống phi trường Cam Ranh, ông Osius quan niệm đây là vấn để chủ quyền của quốc gia sở tại và Hoa Kỳ coi như Nga Sô muốn làm cho chính phủ Việt Nam bị bối rối về ngoại giao. Ông Vinh cảm tạ Hoa Kỳ tôn trọng quyền tự quyết của mọi quốc gia và cho biết chính sách đối ngoại là không để cho quốc gia đệ tam xâm phạm vào các cam kết song phương.
Cuộc hội thảo chấm dứt sau gần 70 phút với nhiều câu hỏi về mọi lãnh vực và nhấn mạnh đến vấn để nhân quyền tại Việt Nam. Đây không phải là một cuộc điều trần như tại Quốc Hội với những câu hỏi chính trị, song là một cuộc trao đổi để hiểu thêm về quan niệm và chính sách của các quốc gia liên hệ.
Đại sứ Vinh tỏ ra lạc quan về các liên lạc ngoại giao trong mọi lãnh vực, công nhận có những sự khác biệt nhất là quan niệm về nhân quyền, lao động, ông mong mỏi là sẽ thương thuyết hữu hiệu để được nhận vào (TPP: Trans Pacific Partnership) Khối Kinh Tế Chung Xuyên Thái Bình Dương và sẽ theo đúng các tiêu chuẩn được đặt ra cho mọi quốc gia thành viên.
Đại sứ Osius nhấn mạnh đến những tương đồng song vạch rõ những dị biệt trong quan niệm và ý kiến về luật pháp trong vấn để nhân quyền, ông nhấn mạnh là chỉ khi vấn đề này có những bước tiến thỏa đáng thì sự cấm vận mới được gỡ bỏ hoàn toàn nhất là về võ khí quốc phòng, tiến trình thảo luận về những tàu tuần duyên có thể Hoa Kỳ bán cho Việt Nam như một khích lệ cho các cuộc thảo luận (dialogue) thường xuyên vấn đề nhân quyền đạt được những kết quả cụ thể.
Được thành lập vào năm 1962, hợp tác với Georgetown University, CSIS đặt mục tiêu là nghiên cứu những chính sách để tạo cho Hoa Kỳ vững mạnh, đem thịnh vượng cho toàn dân. Trụ sở chính của CSIS nằm trên đường Rhode Island và một chi nhánh mới tại K Street, ngay trung tâm thành phố cách White House khoảng 1 mile và rất gần với các bộ phủ quan trọng như Ngoại Giao, Nội An, Tư Pháp, Quốc Phòng; các định chế quốc tế (tài chánh, ngoại giao) cùng Quốc Hội và Tối Cao Pháp Viện.
Trên 100 người trong giới ngoại giao, kinh tế, chính trị, tài chánh, giáo dục, lập pháp, hành pháp đã tham dự ngồi chật phòng họp chính. Đại sứ Phạm Quang Vinh và đại sứ Ted Osius trên diễn đàn cùng với phó giám đốc phân khoa nghiên cứu Đông Nam Á, ông Murray Hiebert trong vai trò điều hợp.
Hội thảo trong dịp 20 năm bang giao Mỹ-VN.
Sau phần giới thiệu ngắn gọn của vị điều hợp, ông Murray Hiebert:
- đại sứ Phạm Quang Vinh là đại sứ thứ năm kể từ khi Mỹ và Việt Nam tái lập liên lạc ngoai giao vào năm 1995, được bổ nhiệm từ tháng 7 năm 2014, trước đó ông là phó bộ trưởng, phụ trách vùng Nam Á, Đông Nam Á và Nam Thái Bình Dương. Ông là thành viên cao cấp đại diện quốc gia hội viên trong ASEAN, trong số các nhiệm sở đã phục vụ có Nữu Ước và Thái Lan.
- đại sứ Ted Osius được bổ nhiệm vào tháng 12 năm 2014, ông là giáo sư thực thụ của đại học quốc gia National War College, tham gia nghiên cứu trong định chế CSIS. Là một viên chức ngoại giao cao cấp ông là phó đại sứ tại nhiệm sở Jakarta, Nam Dương và đã phục vụ tại các nhiệm sở Ấn Độ, Phi Luật tân, Thái Lan, Việt Nam. Ông thông thạo nhiều ngôn ngữ trong đó có Việt Ngữ.
Ông Vinh tường trình về các tiến triển trong 20 năm qua trong các lĩnh vực: giáo dục (từ 800 sinh viên du học lên đến 16,500), giao thương (gần 40,000 triệu Mỹ Kim), tìm kiếm các cựu chiến binh mất tích (MIA: Missing In Action), y tế, điện năng, thuật lý, kiểm soát và điều hợp khí hậu, an ninh, quốc phòng, ông hy vọng là năm nay sẽ đánh dấu một bước tiến mới.
Ông Osius hứng khởi là có một người đối tác nhiều kinh nghiệm, hiểu biết, để cộng tác trong nhiệm vụ, ông đồng ý là có thể phát triển thêm về mọi lãnh vực để hai quốc gia vượt ra khỏi giao thương song phương (bi-lateral relations) mà tiến đến cộng tác chặt chẽ như những người đồng hành cùng chung mục đích (partnership). Ông nhấn mạnh đến hai dự án mà ông rất mong muốn sẽ thực hiện được thêm vào với các lãnh vực hiện đang phát triển:
- Đường bay trực tiếp Hoa Kỳ - Việt Nam tạo cơ hội dễ dàng hơn về du lịch và giao thương
- Đại học Fulbright University, một đại học chú trọng vào nhân văn, tư thục được đại học Harvard University trợ giúp, tạo cơ hội dễ dàng hơn cho những học hỏi, nghiên cứu về luật học quốc tế và khía cạnh nhân văn
Ông Murray Hiebert đặt câu hỏi đầu tiên là "lãnh vực nào hiện nay là khó khăn nhất để có sự thoả hiệp và đồng ý."
Ông Osius trả lời ngay "đó là nhân quyền (human rights)" và hai bên có những cuộc đối thoại liên tục và mặc dù những dị biệt đã có những tiến triển. Ông cũng khai triển thêm là nhân quyền là mấu chốt để Hoa Kỳ bãi bỏ cấm vận về xuất cảng vũ khí giúp Việt Nam bảo vệ an ninh quốc gia nhất là tự vệ trong tình hình tranh chấp tại Nam Hải.
Ông Vinh cho rằng luật pháp tại Việt Nam dành cho công dân những quyền tự do quy định trong hiến pháp, ông Osius cho biết là Hoa Kỳ lần đầu tiên thiết lập tùy viên luật pháp để giúp Việt Nam soạn thảo luật đầu tư và doanh thương với những cái tổ cho thích hợp với luật pháp quốc tế, góp ý để hoàn chỉnh bộ luật hình sự phản ánh chặt chẽ những điều ghi trong hiến pháp,
Trong vấn đề an ninh, bình luận về tin tức máy bay của Nga Sô hạ cánh xuống phi trường Cam Ranh, ông Osius quan niệm đây là vấn để chủ quyền của quốc gia sở tại và Hoa Kỳ coi như Nga Sô muốn làm cho chính phủ Việt Nam bị bối rối về ngoại giao. Ông Vinh cảm tạ Hoa Kỳ tôn trọng quyền tự quyết của mọi quốc gia và cho biết chính sách đối ngoại là không để cho quốc gia đệ tam xâm phạm vào các cam kết song phương.
Cuộc hội thảo chấm dứt sau gần 70 phút với nhiều câu hỏi về mọi lãnh vực và nhấn mạnh đến vấn để nhân quyền tại Việt Nam. Đây không phải là một cuộc điều trần như tại Quốc Hội với những câu hỏi chính trị, song là một cuộc trao đổi để hiểu thêm về quan niệm và chính sách của các quốc gia liên hệ.
Đại sứ Vinh tỏ ra lạc quan về các liên lạc ngoại giao trong mọi lãnh vực, công nhận có những sự khác biệt nhất là quan niệm về nhân quyền, lao động, ông mong mỏi là sẽ thương thuyết hữu hiệu để được nhận vào (TPP: Trans Pacific Partnership) Khối Kinh Tế Chung Xuyên Thái Bình Dương và sẽ theo đúng các tiêu chuẩn được đặt ra cho mọi quốc gia thành viên.
Đại sứ Osius nhấn mạnh đến những tương đồng song vạch rõ những dị biệt trong quan niệm và ý kiến về luật pháp trong vấn để nhân quyền, ông nhấn mạnh là chỉ khi vấn đề này có những bước tiến thỏa đáng thì sự cấm vận mới được gỡ bỏ hoàn toàn nhất là về võ khí quốc phòng, tiến trình thảo luận về những tàu tuần duyên có thể Hoa Kỳ bán cho Việt Nam như một khích lệ cho các cuộc thảo luận (dialogue) thường xuyên vấn đề nhân quyền đạt được những kết quả cụ thể.
- Từ khóa :
- Nhân Quyền
- ,
- Việt Nam
- ,
- Hoa Kỳ
Gửi ý kiến của bạn
