...bên CH, ba ngôi sao sáng hiện nay là ông Trump, bác sĩ Carson, và bà Fiorina...
Hiện tượng Donald Trump đang như cơn sóng thần, cuồn cuộn dâng lên, đe dọa nhận chìm tất cả các ứng viên Cộng Hoà, và cả đảng Cộng Hoà luôn.
Khởi đi như một anh tỷ phú lập dị, háo danh, chẳng ai coi ra trò trống gì, ông Trump đã trở thành ứng viên có nhiều triển vọng đắc cử nhất, sẽ đại diện cho CH trong cuộc bầu tổng thống năm tới. Tất cả các cuộc thăm dò cho đến nay cho thấy ông đã hạ tất cả các ứng viên CH khác.
Gần đây, ông Trump đi Mobile, tiểu bang Alabama, họp mít-ting với gần 30,000 người điên cuồng hò hét ủng hộ ông. Trong tất cả các ứng viên tổng thống, CH cũng như DC, kể cả bà Hillary, chẳng ai có được hậu thuẫn tới mức này.
Bên CH đã có hai cuộc tranh luận trực tiếp truyền hình, và trong cả hai, ông Trump đều đứng giữa, đóng vai chánh và cũng là nam châm thu hút sự chú ý của tất cả truyền thông và dân chúng.
Diễn giải sự thành công bất ngờ của ông Trump, các chuyên gia chính trị Mỹ thấy rõ ông Trump là vua mỵ dân, nếu không muốn nói là kỳ thị, đã khai thác được đúng yếu huyệt của khối cử tri bảo thủ da trắng kỳ thị.
Chủ trương, kế sách trị quốc của ông Trump hầu như không có gì, hay nếu có thì cũng là loại sáng nắng chiều mưa, nay thế này mai thế khác. Chỉ vì ông không phải là chính trị gia, không có tư tưởng chính trị, ý thức hệ, hay sách lược trị quốc gì hết. Chỉ là bốc đồng, ăn nói lung tung theo mô thức của ông phó Râu Kẽm của ta. Chẳng hạn trong vấn đề Obamacare, trước đây ông ủng hộ Nhà nước cung cấp bảo hiểm cho cả nước theo mô thức Âu Châu, bây giờ ông sỉ vả chuyện này và chống Obamacare. Có lúc ông ủng hộ phá thai, bây giờ chống. Ông có ba đời vợ, chưa kể cả trăm đào nhí đào già, bây giờ cổ võ giá trị gia đình, mà lại được khối Thiên Chúa giáo cực đoan hoan nghênh vì họ bất mãn chính sách ủng hộ hôn nhân đồng tính của TT Obama.
Trong cuộc tranh luận đầu tiên, bà Megyn Kelly hỏi ông Trump “ông theo đảng bảo thủ CH từ hồi nào?” Câu hỏi có tính móc họng vì quan điểm bất nhất của ông Trump. Câu trả lời trung thực nhất: ông Trump chẳng là CH cũng chẳng phải DC. Ông theo đảng Trump, tự coi mình là chúa tể sơn lâm, đang mượn CH để tung tên mình ra thôi.
Nhưng ông đã thực sự “kiên định lập trường” trong hai vấn đề: chống TT Obama và chống khối di dân ở lậu.
Ngay từ đầu, cách đây hơn 6 năm, ông Trump đã chống tuyệt đối tất cả những gì TT Obama nói và làm, từ việc tăng thuế nhà giàu, đến Obamacare, từ sách lược chống khủng bố cho tới quan hệ với Nga và Trung Cộng, từ cách phục hồi kinh tế đến giải quyết thất nghiệp, từ việc điều đình thả các lãnh tụ Taliban đổi lấy một anh lính đào ngũ cho đến điều đình về vũ khí nguyên tử với các giáo chủ Iran. Quan trọng hơn nữa, ông Trump công khai đặt vấn đề nơi sanh và tôn giáo của TT Obama. Theo ông thì không phải thắc mắc gì cả, TT Obama sanh tại Kenya và theo đạo Hồi. Sau 5 năm im lặng không trả lời, TT Obama cũng đã phải cho công bố khai sanh của ông, làm tại một nhà thương tại Hawaii. Nhưng ngay sau đó, ông Trump đã nhún vai, cho rằng đây chỉ là ngụy tạo. Tổng thống ra lệnh, nhà thương nào dám cãi.
Trong vấn đề di dân lậu từ Nam Mỹ vào, ông rất rõ rệt: trục xuất hết hơn 12 triệu di dân lậu trong vòng hai năm, không ân xá gì hết, hủy bỏ luật sanh đẻ ở Mỹ là đương nhiên có quốc tịch Mỹ, xây tường suốt dọc biên giới Mỹ-Mễ. Ông Trump thẳng thừng tuyên bố đa số di dân lậu là thành phần bất hảo, trộm cướp, băng đảng, buôn ma túy, bệnh hoạn chuyên đi hãm hiếp phụ nữ, … Đây hiển nhiên là cách nhìn cực đoan, quá khích và không thực tế khi tất cả mọi người đều biết không có cách nào trục xuất một lúc cả chục triệu người, và cả chục triệu người đó không phải toàn là dân bất hảo hết.
Ngoài ra chẳng có gì khác cụ thể. Nhưng ông lại được hậu thuẫn mạnh mẽ nhất trong tất cả các ứng viên CH.
Có ba yếu tố quan trọng nhất khiến ông đã thành công, tính cho đến nay.
Thứ nhất, ông đã khai thác được nỗi ấm ức lớn của khối dân da trắng, phần lớn là kỳ thị chống da đen và da nâu –chưa nói đến da vàng. Họ chống đối TT Obama và khối dân gốc La Tinh một cách mạnh mẽ, và mỗi lần nghe ông Trump sỉ vả thì như là gãi đúng chỗ ngứa, cảm thấy mê mẩn vì có người đã dám nói dùm mình những ý nghĩ mình ôm ấp từ lâu.
TT Obama bị chống vì cái tội là tổng thống quá tệ. Đối nội thì kinh tế èo uột, thất nghiệp vẫn nặng nề tuy bị che dấu bởi các thống kê chính thức. Rồi xã hội đảo điên, đồng giới yêu nhau, lấy nhau, rồi đàn ông đàn bà mổ xẻ đổi giới tính. Đen giết trắng, trắng bắn đen. Đối ngoại thì làm cho nước Mỹ suy yếu trước mắt thế giới, biến đại cường Cờ Hoa thành cọp giấy. Nga, Trung Cộng, Iran, ISIS, tất cả đều coi nước Mỹ như pha. Do đó, khẩu hiệu “Làm Nước Mỹ Vĩ Đại Lại” –Make America Great Again- đã trở thành ăn khách tuyệt đối.
Một số lớn những người ủng hộ ông Trump nghĩ ông này lên làm tổng thống sẽ thu hồi hết các luật do TT Obama ban hành trong đó có Obamacare. Thậm chí ông Trump còn có thể truy tố TT Obama ra tòa về tội lạm quyền.
Điểm thứ hai khiến ông Trump thành công là cách ông chuyển cái thông điệp của ông, một cách mạnh bạo, thẳng thừng, huỵch tẹt, chẳng nể nang ai. Không đồng ý ráng chịu. Không có chuyện vì phải đạo chính trị nên không dám nói, hay nói rồi thì lại phải luống cuống xin lỗi. Đây là hậu quả trực tiếp của tư tưởng cấp tiến, phát huy quá mức chuyện phải đạo chính trị, khiến cho tất cả các chính khách đều phải uốn lưỡi 9 lần trước khi mở miệng, không còn ai tin tưởng được nữa. Dân chúng qua chán ngán và ùn ùn hoan hô ông Trump khi ông này vứt phải đạo chính trị vào thùng rác.
Điểm thứ ba là truyền thông đang mê mẩn với hiện tượng Trump nên tin tức và hình ảnh, cũng như những tuyên bố nẩy lửa của ông này tràn ngập báo chí và truyền hình, làm lu mờ tất cả hình ảnh và thông điệp của các ứng viên khác.
Truyền thông Mỹ rất mê những gì khác lạ, giựt gân, thu hút chú ý của thiên hạ. Ngày trước, Obama là một hiện tượng mới lạ, truyền thông đổ xô vào công kênh. Bây giờ Trump cũng là một hiện tượng mới lạ, thu hút sự chú ý của thiên hạ và truyền thông.
Một bác sĩ tâm lý học, ông Kent Bailey, đã phân tích hiện tượng Trump như một loại phản ứng ngược của tình trạng “đàn bà hoá” –feminization- của cả nước Mỹ. Từ tổng thống đến truyền thông, đến cả dân chúng, càng ngày càng yếu xiù, ủy mỵ như đàn bà. Chẳng những vậy mà lại còn có nhiều triển vọng nước Mỹ sẽ bầu một bà ra làm tổng thống thật. Dùng một hình ảnh truyện Tàu, ý này giống như ý … nước Mỹ này không còn ai là Trương Phi hết, mà cả nước ẻo lả giống như hoạn quan hết. Cho nên bây giờ có Trương Phi Trump nhẩy ra, không ít người trong cái xứ cao bồi này cảm thấy phấn khởi, cho đây mới chính là người nước Mỹ đang cần. Một Rambo thứ thiệt làm tổng thống cho cả thế giới phải ngán!
Hậu thuẫn của ông Trump là hậu thuẫn của những người đang… điên tiết. Chẳng những chống TT Obama, chống chính sách cấp tiến, chống đám di dân lậu, mà còn chống luôn mấy ông bà chính trị gia giả dối, chuyên hứa cuội, nói lòng vòng vô nghiã, chỉ biết lo phải đạo chính trị, cho dù là chính khách Cộng Hoà hay Dân Chủ.
Và điều đáng lưu ý nữa là ông Trump hiện đang khai chiến với hầu hết tất cả các đồng chí CH của mình, chẳng chừa ai. Từ ông Jeb Bush đến ông đen Carson, ông Ấn Độ Jindal, ông trắng cực hữu Paul, ông trắng ôn hoà Christie, bà Fiorina,... Hiện tượng Trump là hiện tượng chống tất cả mọi người, chống đủ thứ, chỉ có một mình ông Trump là OK, không cần biết quan điểm, lập trường của ông là gì.
Như vậy thì mọi chuyện sẽ đi đến đâu? Chẳng ai có câu trả lời chính xác, vì tất cả những dự đoán từ trước đến nay của các chuyên gia chính trị kinh nghiệm nhất cũng đều bị chứng minh là sai bét. Thầy bói chuyên nghiệp hay thầy bói tài tử cũng đều bị ông Trump biến thành thầy bói mù, và mù thật hết. Ông chính khách vớ vẩn này bây giờ đã nghiễm nhiên trở thành người có nhiều triển vọng đắc cử làm đại diện đảng CH ra chống bà Hillary nhiều nhất. Và nếu nhìn vào những khó khăn chồng chất ngày một cao của bà Hillary, thì rất có nhiều triển vọng đầu năm 2017, chúng ta sẽ có dịp ăn mừng lễ tuyên thệ của tân tổng thống Donald Trump.
Có thật vậy không? Chưa chắc! Trái lại, dường như lịch sử lại tái diễn thêm một lần nữa. Lịch sử tái diễn vì trong lịch sử cận đại của Mỹ, ít ra đã có một lần hiện tượng Trump xuất hiện, qua ứng viên tổng thống Barry Goldwater, cũng của CH.
Năm 1964, ông Barry Goldwater, thượng nghị sĩ tiểu bang Arizona –người tiền nhiệm của thượng nghị sĩ John McCain- ra tranh cử tổng thống và đắc cử làm đại diện cho đảng CH, chạy đua cùng đương kim TT Lyndon Johnson. Ông Goldwater là chính trị gia lão thành, nghiêm chỉnh hơn ông Trump nhiều, nhưng cũng là thành phần thiên hữu, bảo thủ cực đoan nhất.
TT Lyndon Johnson tiếp nối chính sách cấp tiến cực tả của TT Kennedy, bị khối bảo thủ chống đối mạnh. Điển hình là các chương trình trợ cấp Medicare và Medicaid, và nhất là những luật cho dân da đen bình đẳng chính trị khiến các tiểu bang miền nam chống đối mạnh. Không khác gì tình trạng hiện nay khi chính sách thiên tả của TT Obama gây bất mãn mạnh trong giới bảo thủ.
Bất mãn đó được ông Goldwater khai thác tối đa, đưa đến thành công của ông, đắc cử làm đại diện cho CH ra tranh cử tổng thống.
Kết quả cuộc bầu cử năm 1964 là một đại thắng của TT Johnson khi ông được bầu với nhiều phiếu nhất lịch sử Mỹ và thắng tại 44 tiểu bang. Ông Goldwater chỉ thắng được tại tiểu bang nhà Arizona, và năm tiểu bang bảo thủ kỳ thị nặng nhất, vùng nam nước Mỹ là Louisiana, Mississippi, Alabama, Georgia, và South Carolina, khi hầu hết các ông bà da trắng bỏ đảng Dân Chủ, bầu cho ông Goldwater.
Bài học chính của ông Goldwater để lại cho hậu thế là những ứng viên quá khích có thể khai thác những thái độ cực đoan để thành ứng viên trong cuộc bầu nội bộ một đảng, đắc cử vì một thiểu số cử tri nổi giận hay nổi điên, nhưng khi ra trực diện với dân cả nước thì sẽ thua, và thua thê thảm nhất.
Và ông Trump nếu đại diện cho CH, sẽ thua đậm hơn cả ông Goldwater vì ít ra ông Goldwater còn được đa số CH ủng hộ trong khi ông Trump thì đang đánh nhau với cả đảng CH luôn.
Nguy hại hơn nữa, ông Trump có thể sẽ theo gương ông Goldwater, giúp đẩy 95% dân da nâu và da vàng qua bên đảng Dân Chủ luôn, như ông Goldwater đã đẩy 95% dân da đen bỏ phiếu cho DC, trong khi trước đó, 40% dân da đen vẫn còn bỏ phiếu cho TT Eisenhower của CH. Hố sâu màu da sẽ ngày càng sâu thêm để cuối cùng đảng CH sẽ là 95% mấy cụ da trắng, bảo đảm đảng này sẽ không bao giờ thắng được bất cứ cuộc bầu tổng thống nào nữa, vì tất cả dân da màu, cũng như phụ nữ và thanh niên da trắng đều chạy qua Dân Chủ hết rồi.
Có một điểm khác biệt nữa, rất quan trọng giữa ông Goldwater và ông Trump. Ít ra, ông Goldwater có quan điểm lập trường rõ rệt. Ông Trump chẳng có chương trình chính trị nào, chỉ nổi lên nhờ tài gây xúc động, chửi bới, chê bai, nói xỏ xiên tất cả mọi người, đập bàn vỗ ghế. Hiển nhiên đó không phải là những tiêu chuẩn để xứng đáng làm tổng thống.
Lịch sử đang tái diễn. Ông Trump khai thác được sự bực mình của cử tri đối với chính sách cấp tiến của TT Obama, đảng DC, cũng như sự nhát gan của các chính trị gia chuyên nghiệp nói chung. Họ bất cần thắng thua, chỉ cần đưa gà nòi của mình ra chọi cho bỏ ghét.
Đây là một thái độ hoàn toàn thiếu nghiêm chỉnh và vô trách nhiệm. Điều quan trọng là phải bầu cho một người mình cảm thấy có nhiều hy vọng thắng nhất để người đó có thể có cơ hội thực hiện ý nguyện của mình. Không phải là bầu “cho bỏ ghét” để rồi cuối cùng ứng viên đối lập, hoàn toàn khác với quan điểm của mình thắng cuộc, áp đặt những chính sách mà mình không muốn thấy. Nói như một nhà thơ thời Trăm Hoa Đua Nở tại VN, “yêu ai thì cứ nói yêu”, thích Trump thì cứ nói thích, nhưng khi bỏ phiếu bầu tổng thống, cần có tinh thần trách nhiệm hơn.
Tin “đỡ buồn” là dù sao thì bây giờ vẫn còn quá sớm. Cuộc bầu nội bộ đầu tiên còn cách cả nửa năm nữa và cho đến ngày bầu ứng viên tổng thống thực sự của mỗi đảng qua đại hội toàn đảng còn tới gần một năm nữa. Điều chắc chắn là trong vòng nửa năm tới, cả chục ứng viên CH sẽ rớt đài, để rồi chỉ còn 2-3 người chính chạy đua với nhau. Cựu thống đốc Texas, Rick Perry và thống đốc Wisconsin, Scott Walker đã là những con nhạn bị rớt đầu tiên. Và trong tình trạng đó, cử tri CH sẽ bình tĩnh hơn, nhìn rõ vấn đề hơn. Hậu thuẫn của những ứng viên chính, nghiêm chỉnh sẽ tăng, trong khi hậu thuẫn của ông Trump sẽ dậm chân tại chỗ, nếu không muốn nói là giảm mạnh.
Người ta cũng không thể quên trong khi ông Trump được xấp xỉ 25% hậu thuẫn tại Iowa, thì cũng chính tại đây, đã có 29% cử tri khẳng định sẽ tuyệt đối không thể bỏ phiếu cho ông Trump trong bất cứ trường hợp nào.
Một điểm nữa: truyền thông cho đến nay vẫn còn như bị thôi miên bởi hiện tượng Trump, làm rùm beng vừa để phá Cộng Hoà, giúp một ứng viên yếu nhất đắc cử đại diện cho CH, vừa như là trò giải trí, chưa có dịp bới vết tìm sâu, là chuyện mà họ chắc chắn sẽ làm khi ông Trump thật sự chạy đua cùng ứng viên DC. Khi đó, ai biết được sau cái bình phong bề ngoài, ông Trump có bao nhiêu rác rến trong quá khứ?
Dù vậy, cái nguy hiểm của ông Trump là dù không đắc cử ứng viên CH, thì ông vẫn có thể ra tranh cử với tư cách độc lập, và bảo đảm chia phiếu bảo thủ đưa đến thắng lợi cuối cùng cho đảng DC. Tình trạng nổi như cồn hiện nay đang làm ông này say sóng, sẽ khó ngừng lại được. Dĩ nhiên ông Trump đã ký giấy cam kết không ra tranh cử độc lập, nhưng sự thật là có bao nhiêu chính trị gia biết giữ lời hứa? Nhìn vào TT Obama thì có câu trả lời.
Một số thăm dò dư luận liên quan đến trường hợp giả tưởng bầu cử tay ba với bà Hillary, ông Trump, và một ông CH. Kết quả trong tất cả các giả thuyết, bà Hillary đều thắng hết.
Cách ông Trump ăn mặc, nói chuyện, hết sức tự nhiên, khoa tay múa chân, chỉ trích tất cả mọi người, gọi cả thiên hạ là ngu (stupid), v.v..., tất cả phản ánh một người cực kỳ tự tin, tự kiêu, tự mãn, tự coi mình như thông minh tài giỏi hơn hết, coi cả nhân loại như pha. Một người như vậy làm tổng thống, thật ra rất... đáng sợ. Chưa kể chuyện ông Trump chẳng có quan điểm, sách lược, hay kinh nghiệm chính trị gì. Ông Trump hiện nay là một đại họa cho CH, nếu làm tổng thống sẽ là đại họa cho cả nước Mỹ. Khẩu hiệu “Làm Nước Mỹ Vĩ Đại Lại” rất hay và rất đúng, nhưng nước Mỹ không thể nào trở thành vĩ đại với ông Trump làm tổng thống.
Một thăm dò kiểu mới, yêu cầu cử tri mô tả ông Trump bằng một danh từ duy nhất. 10% chọn “idiot, stupid, dumb”, khỏi cần dịch; 6% lựa “khùng, điên”; 5% lấy “hề, diễu dở”. Đó là những tỷ lệ cao nhất. Còn lại: phách lối, háo danh, ích kỷ, dở hơi,...
Ông Trump là một hiện tượng độc đáo, chỉ có trong mô thức dân chủ quái chiêu của nước Mỹ càng ngày càng điên này thôi.
Giờ này đây, kẻ viết này có cảm tưởng thời huy hoàng của ông Trump đã qua rồi, và trong tương lai, hậu thuẫn này sẽ giảm lần, có thể sẽ dậm chân tại chỗ ở mức 15%-20% thôi. Cuộc tranh luận ngày 16/9 vừa qua là bước ngoặc đã phơi bày ra vài yếu điểm của ông Trump khi ông bị tất cả các ứng viên CH khác nhất loạt xúm lại đánh hội đồng và ông đã gặp khó khăn chống đỡ.
Nhìn chung tình hình bên CH, ta thấy ba ngôi sao sáng hiện nay là ông Trump, bác sĩ Carson, và bà Fiorina. Kinh nghiệm chính trị của cả ba người cộng lại vẫn là con số không khổng lồ. Những chính khách chuyên nghiệp như Jeb, Christie, Rubio,... đều lẹt đẹt cỡ 5%-7%! Một lần nữa nói lên sự bực mình của cử tri CH đối với các chính trị gia chuyên nghiệp, vừa không có khả năng, vừa chuyên môn hứa lăng nhăng, lại luôn luôn bị trói buộc trong phải đạo chính trị.
Trong cảnh bát nháo hiện nay, đó là hình ảnh nổi bật nhất. (25-10-15)
Vũ Linh
Quý độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ý qua email: [email protected]. Bài của tác giả được đăng trên Việt Báo mỗi thứ Ba.
Hiện tượng Donald Trump đang như cơn sóng thần, cuồn cuộn dâng lên, đe dọa nhận chìm tất cả các ứng viên Cộng Hoà, và cả đảng Cộng Hoà luôn.
Khởi đi như một anh tỷ phú lập dị, háo danh, chẳng ai coi ra trò trống gì, ông Trump đã trở thành ứng viên có nhiều triển vọng đắc cử nhất, sẽ đại diện cho CH trong cuộc bầu tổng thống năm tới. Tất cả các cuộc thăm dò cho đến nay cho thấy ông đã hạ tất cả các ứng viên CH khác.
Gần đây, ông Trump đi Mobile, tiểu bang Alabama, họp mít-ting với gần 30,000 người điên cuồng hò hét ủng hộ ông. Trong tất cả các ứng viên tổng thống, CH cũng như DC, kể cả bà Hillary, chẳng ai có được hậu thuẫn tới mức này.
Bên CH đã có hai cuộc tranh luận trực tiếp truyền hình, và trong cả hai, ông Trump đều đứng giữa, đóng vai chánh và cũng là nam châm thu hút sự chú ý của tất cả truyền thông và dân chúng.
Diễn giải sự thành công bất ngờ của ông Trump, các chuyên gia chính trị Mỹ thấy rõ ông Trump là vua mỵ dân, nếu không muốn nói là kỳ thị, đã khai thác được đúng yếu huyệt của khối cử tri bảo thủ da trắng kỳ thị.
Chủ trương, kế sách trị quốc của ông Trump hầu như không có gì, hay nếu có thì cũng là loại sáng nắng chiều mưa, nay thế này mai thế khác. Chỉ vì ông không phải là chính trị gia, không có tư tưởng chính trị, ý thức hệ, hay sách lược trị quốc gì hết. Chỉ là bốc đồng, ăn nói lung tung theo mô thức của ông phó Râu Kẽm của ta. Chẳng hạn trong vấn đề Obamacare, trước đây ông ủng hộ Nhà nước cung cấp bảo hiểm cho cả nước theo mô thức Âu Châu, bây giờ ông sỉ vả chuyện này và chống Obamacare. Có lúc ông ủng hộ phá thai, bây giờ chống. Ông có ba đời vợ, chưa kể cả trăm đào nhí đào già, bây giờ cổ võ giá trị gia đình, mà lại được khối Thiên Chúa giáo cực đoan hoan nghênh vì họ bất mãn chính sách ủng hộ hôn nhân đồng tính của TT Obama.
Trong cuộc tranh luận đầu tiên, bà Megyn Kelly hỏi ông Trump “ông theo đảng bảo thủ CH từ hồi nào?” Câu hỏi có tính móc họng vì quan điểm bất nhất của ông Trump. Câu trả lời trung thực nhất: ông Trump chẳng là CH cũng chẳng phải DC. Ông theo đảng Trump, tự coi mình là chúa tể sơn lâm, đang mượn CH để tung tên mình ra thôi.
Nhưng ông đã thực sự “kiên định lập trường” trong hai vấn đề: chống TT Obama và chống khối di dân ở lậu.
Ngay từ đầu, cách đây hơn 6 năm, ông Trump đã chống tuyệt đối tất cả những gì TT Obama nói và làm, từ việc tăng thuế nhà giàu, đến Obamacare, từ sách lược chống khủng bố cho tới quan hệ với Nga và Trung Cộng, từ cách phục hồi kinh tế đến giải quyết thất nghiệp, từ việc điều đình thả các lãnh tụ Taliban đổi lấy một anh lính đào ngũ cho đến điều đình về vũ khí nguyên tử với các giáo chủ Iran. Quan trọng hơn nữa, ông Trump công khai đặt vấn đề nơi sanh và tôn giáo của TT Obama. Theo ông thì không phải thắc mắc gì cả, TT Obama sanh tại Kenya và theo đạo Hồi. Sau 5 năm im lặng không trả lời, TT Obama cũng đã phải cho công bố khai sanh của ông, làm tại một nhà thương tại Hawaii. Nhưng ngay sau đó, ông Trump đã nhún vai, cho rằng đây chỉ là ngụy tạo. Tổng thống ra lệnh, nhà thương nào dám cãi.
Trong vấn đề di dân lậu từ Nam Mỹ vào, ông rất rõ rệt: trục xuất hết hơn 12 triệu di dân lậu trong vòng hai năm, không ân xá gì hết, hủy bỏ luật sanh đẻ ở Mỹ là đương nhiên có quốc tịch Mỹ, xây tường suốt dọc biên giới Mỹ-Mễ. Ông Trump thẳng thừng tuyên bố đa số di dân lậu là thành phần bất hảo, trộm cướp, băng đảng, buôn ma túy, bệnh hoạn chuyên đi hãm hiếp phụ nữ, … Đây hiển nhiên là cách nhìn cực đoan, quá khích và không thực tế khi tất cả mọi người đều biết không có cách nào trục xuất một lúc cả chục triệu người, và cả chục triệu người đó không phải toàn là dân bất hảo hết.
Ngoài ra chẳng có gì khác cụ thể. Nhưng ông lại được hậu thuẫn mạnh mẽ nhất trong tất cả các ứng viên CH.
Có ba yếu tố quan trọng nhất khiến ông đã thành công, tính cho đến nay.
Thứ nhất, ông đã khai thác được nỗi ấm ức lớn của khối dân da trắng, phần lớn là kỳ thị chống da đen và da nâu –chưa nói đến da vàng. Họ chống đối TT Obama và khối dân gốc La Tinh một cách mạnh mẽ, và mỗi lần nghe ông Trump sỉ vả thì như là gãi đúng chỗ ngứa, cảm thấy mê mẩn vì có người đã dám nói dùm mình những ý nghĩ mình ôm ấp từ lâu.
TT Obama bị chống vì cái tội là tổng thống quá tệ. Đối nội thì kinh tế èo uột, thất nghiệp vẫn nặng nề tuy bị che dấu bởi các thống kê chính thức. Rồi xã hội đảo điên, đồng giới yêu nhau, lấy nhau, rồi đàn ông đàn bà mổ xẻ đổi giới tính. Đen giết trắng, trắng bắn đen. Đối ngoại thì làm cho nước Mỹ suy yếu trước mắt thế giới, biến đại cường Cờ Hoa thành cọp giấy. Nga, Trung Cộng, Iran, ISIS, tất cả đều coi nước Mỹ như pha. Do đó, khẩu hiệu “Làm Nước Mỹ Vĩ Đại Lại” –Make America Great Again- đã trở thành ăn khách tuyệt đối.
Một số lớn những người ủng hộ ông Trump nghĩ ông này lên làm tổng thống sẽ thu hồi hết các luật do TT Obama ban hành trong đó có Obamacare. Thậm chí ông Trump còn có thể truy tố TT Obama ra tòa về tội lạm quyền.
Điểm thứ hai khiến ông Trump thành công là cách ông chuyển cái thông điệp của ông, một cách mạnh bạo, thẳng thừng, huỵch tẹt, chẳng nể nang ai. Không đồng ý ráng chịu. Không có chuyện vì phải đạo chính trị nên không dám nói, hay nói rồi thì lại phải luống cuống xin lỗi. Đây là hậu quả trực tiếp của tư tưởng cấp tiến, phát huy quá mức chuyện phải đạo chính trị, khiến cho tất cả các chính khách đều phải uốn lưỡi 9 lần trước khi mở miệng, không còn ai tin tưởng được nữa. Dân chúng qua chán ngán và ùn ùn hoan hô ông Trump khi ông này vứt phải đạo chính trị vào thùng rác.
Điểm thứ ba là truyền thông đang mê mẩn với hiện tượng Trump nên tin tức và hình ảnh, cũng như những tuyên bố nẩy lửa của ông này tràn ngập báo chí và truyền hình, làm lu mờ tất cả hình ảnh và thông điệp của các ứng viên khác.
Truyền thông Mỹ rất mê những gì khác lạ, giựt gân, thu hút chú ý của thiên hạ. Ngày trước, Obama là một hiện tượng mới lạ, truyền thông đổ xô vào công kênh. Bây giờ Trump cũng là một hiện tượng mới lạ, thu hút sự chú ý của thiên hạ và truyền thông.
Một bác sĩ tâm lý học, ông Kent Bailey, đã phân tích hiện tượng Trump như một loại phản ứng ngược của tình trạng “đàn bà hoá” –feminization- của cả nước Mỹ. Từ tổng thống đến truyền thông, đến cả dân chúng, càng ngày càng yếu xiù, ủy mỵ như đàn bà. Chẳng những vậy mà lại còn có nhiều triển vọng nước Mỹ sẽ bầu một bà ra làm tổng thống thật. Dùng một hình ảnh truyện Tàu, ý này giống như ý … nước Mỹ này không còn ai là Trương Phi hết, mà cả nước ẻo lả giống như hoạn quan hết. Cho nên bây giờ có Trương Phi Trump nhẩy ra, không ít người trong cái xứ cao bồi này cảm thấy phấn khởi, cho đây mới chính là người nước Mỹ đang cần. Một Rambo thứ thiệt làm tổng thống cho cả thế giới phải ngán!
Hậu thuẫn của ông Trump là hậu thuẫn của những người đang… điên tiết. Chẳng những chống TT Obama, chống chính sách cấp tiến, chống đám di dân lậu, mà còn chống luôn mấy ông bà chính trị gia giả dối, chuyên hứa cuội, nói lòng vòng vô nghiã, chỉ biết lo phải đạo chính trị, cho dù là chính khách Cộng Hoà hay Dân Chủ.
Và điều đáng lưu ý nữa là ông Trump hiện đang khai chiến với hầu hết tất cả các đồng chí CH của mình, chẳng chừa ai. Từ ông Jeb Bush đến ông đen Carson, ông Ấn Độ Jindal, ông trắng cực hữu Paul, ông trắng ôn hoà Christie, bà Fiorina,... Hiện tượng Trump là hiện tượng chống tất cả mọi người, chống đủ thứ, chỉ có một mình ông Trump là OK, không cần biết quan điểm, lập trường của ông là gì.
Như vậy thì mọi chuyện sẽ đi đến đâu? Chẳng ai có câu trả lời chính xác, vì tất cả những dự đoán từ trước đến nay của các chuyên gia chính trị kinh nghiệm nhất cũng đều bị chứng minh là sai bét. Thầy bói chuyên nghiệp hay thầy bói tài tử cũng đều bị ông Trump biến thành thầy bói mù, và mù thật hết. Ông chính khách vớ vẩn này bây giờ đã nghiễm nhiên trở thành người có nhiều triển vọng đắc cử làm đại diện đảng CH ra chống bà Hillary nhiều nhất. Và nếu nhìn vào những khó khăn chồng chất ngày một cao của bà Hillary, thì rất có nhiều triển vọng đầu năm 2017, chúng ta sẽ có dịp ăn mừng lễ tuyên thệ của tân tổng thống Donald Trump.
Có thật vậy không? Chưa chắc! Trái lại, dường như lịch sử lại tái diễn thêm một lần nữa. Lịch sử tái diễn vì trong lịch sử cận đại của Mỹ, ít ra đã có một lần hiện tượng Trump xuất hiện, qua ứng viên tổng thống Barry Goldwater, cũng của CH.
Năm 1964, ông Barry Goldwater, thượng nghị sĩ tiểu bang Arizona –người tiền nhiệm của thượng nghị sĩ John McCain- ra tranh cử tổng thống và đắc cử làm đại diện cho đảng CH, chạy đua cùng đương kim TT Lyndon Johnson. Ông Goldwater là chính trị gia lão thành, nghiêm chỉnh hơn ông Trump nhiều, nhưng cũng là thành phần thiên hữu, bảo thủ cực đoan nhất.
TT Lyndon Johnson tiếp nối chính sách cấp tiến cực tả của TT Kennedy, bị khối bảo thủ chống đối mạnh. Điển hình là các chương trình trợ cấp Medicare và Medicaid, và nhất là những luật cho dân da đen bình đẳng chính trị khiến các tiểu bang miền nam chống đối mạnh. Không khác gì tình trạng hiện nay khi chính sách thiên tả của TT Obama gây bất mãn mạnh trong giới bảo thủ.
Bất mãn đó được ông Goldwater khai thác tối đa, đưa đến thành công của ông, đắc cử làm đại diện cho CH ra tranh cử tổng thống.
Kết quả cuộc bầu cử năm 1964 là một đại thắng của TT Johnson khi ông được bầu với nhiều phiếu nhất lịch sử Mỹ và thắng tại 44 tiểu bang. Ông Goldwater chỉ thắng được tại tiểu bang nhà Arizona, và năm tiểu bang bảo thủ kỳ thị nặng nhất, vùng nam nước Mỹ là Louisiana, Mississippi, Alabama, Georgia, và South Carolina, khi hầu hết các ông bà da trắng bỏ đảng Dân Chủ, bầu cho ông Goldwater.
Bài học chính của ông Goldwater để lại cho hậu thế là những ứng viên quá khích có thể khai thác những thái độ cực đoan để thành ứng viên trong cuộc bầu nội bộ một đảng, đắc cử vì một thiểu số cử tri nổi giận hay nổi điên, nhưng khi ra trực diện với dân cả nước thì sẽ thua, và thua thê thảm nhất.
Và ông Trump nếu đại diện cho CH, sẽ thua đậm hơn cả ông Goldwater vì ít ra ông Goldwater còn được đa số CH ủng hộ trong khi ông Trump thì đang đánh nhau với cả đảng CH luôn.
Nguy hại hơn nữa, ông Trump có thể sẽ theo gương ông Goldwater, giúp đẩy 95% dân da nâu và da vàng qua bên đảng Dân Chủ luôn, như ông Goldwater đã đẩy 95% dân da đen bỏ phiếu cho DC, trong khi trước đó, 40% dân da đen vẫn còn bỏ phiếu cho TT Eisenhower của CH. Hố sâu màu da sẽ ngày càng sâu thêm để cuối cùng đảng CH sẽ là 95% mấy cụ da trắng, bảo đảm đảng này sẽ không bao giờ thắng được bất cứ cuộc bầu tổng thống nào nữa, vì tất cả dân da màu, cũng như phụ nữ và thanh niên da trắng đều chạy qua Dân Chủ hết rồi.
Có một điểm khác biệt nữa, rất quan trọng giữa ông Goldwater và ông Trump. Ít ra, ông Goldwater có quan điểm lập trường rõ rệt. Ông Trump chẳng có chương trình chính trị nào, chỉ nổi lên nhờ tài gây xúc động, chửi bới, chê bai, nói xỏ xiên tất cả mọi người, đập bàn vỗ ghế. Hiển nhiên đó không phải là những tiêu chuẩn để xứng đáng làm tổng thống.
Lịch sử đang tái diễn. Ông Trump khai thác được sự bực mình của cử tri đối với chính sách cấp tiến của TT Obama, đảng DC, cũng như sự nhát gan của các chính trị gia chuyên nghiệp nói chung. Họ bất cần thắng thua, chỉ cần đưa gà nòi của mình ra chọi cho bỏ ghét.
Đây là một thái độ hoàn toàn thiếu nghiêm chỉnh và vô trách nhiệm. Điều quan trọng là phải bầu cho một người mình cảm thấy có nhiều hy vọng thắng nhất để người đó có thể có cơ hội thực hiện ý nguyện của mình. Không phải là bầu “cho bỏ ghét” để rồi cuối cùng ứng viên đối lập, hoàn toàn khác với quan điểm của mình thắng cuộc, áp đặt những chính sách mà mình không muốn thấy. Nói như một nhà thơ thời Trăm Hoa Đua Nở tại VN, “yêu ai thì cứ nói yêu”, thích Trump thì cứ nói thích, nhưng khi bỏ phiếu bầu tổng thống, cần có tinh thần trách nhiệm hơn.
Tin “đỡ buồn” là dù sao thì bây giờ vẫn còn quá sớm. Cuộc bầu nội bộ đầu tiên còn cách cả nửa năm nữa và cho đến ngày bầu ứng viên tổng thống thực sự của mỗi đảng qua đại hội toàn đảng còn tới gần một năm nữa. Điều chắc chắn là trong vòng nửa năm tới, cả chục ứng viên CH sẽ rớt đài, để rồi chỉ còn 2-3 người chính chạy đua với nhau. Cựu thống đốc Texas, Rick Perry và thống đốc Wisconsin, Scott Walker đã là những con nhạn bị rớt đầu tiên. Và trong tình trạng đó, cử tri CH sẽ bình tĩnh hơn, nhìn rõ vấn đề hơn. Hậu thuẫn của những ứng viên chính, nghiêm chỉnh sẽ tăng, trong khi hậu thuẫn của ông Trump sẽ dậm chân tại chỗ, nếu không muốn nói là giảm mạnh.
Người ta cũng không thể quên trong khi ông Trump được xấp xỉ 25% hậu thuẫn tại Iowa, thì cũng chính tại đây, đã có 29% cử tri khẳng định sẽ tuyệt đối không thể bỏ phiếu cho ông Trump trong bất cứ trường hợp nào.
Một điểm nữa: truyền thông cho đến nay vẫn còn như bị thôi miên bởi hiện tượng Trump, làm rùm beng vừa để phá Cộng Hoà, giúp một ứng viên yếu nhất đắc cử đại diện cho CH, vừa như là trò giải trí, chưa có dịp bới vết tìm sâu, là chuyện mà họ chắc chắn sẽ làm khi ông Trump thật sự chạy đua cùng ứng viên DC. Khi đó, ai biết được sau cái bình phong bề ngoài, ông Trump có bao nhiêu rác rến trong quá khứ?
Dù vậy, cái nguy hiểm của ông Trump là dù không đắc cử ứng viên CH, thì ông vẫn có thể ra tranh cử với tư cách độc lập, và bảo đảm chia phiếu bảo thủ đưa đến thắng lợi cuối cùng cho đảng DC. Tình trạng nổi như cồn hiện nay đang làm ông này say sóng, sẽ khó ngừng lại được. Dĩ nhiên ông Trump đã ký giấy cam kết không ra tranh cử độc lập, nhưng sự thật là có bao nhiêu chính trị gia biết giữ lời hứa? Nhìn vào TT Obama thì có câu trả lời.
Một số thăm dò dư luận liên quan đến trường hợp giả tưởng bầu cử tay ba với bà Hillary, ông Trump, và một ông CH. Kết quả trong tất cả các giả thuyết, bà Hillary đều thắng hết.
Cách ông Trump ăn mặc, nói chuyện, hết sức tự nhiên, khoa tay múa chân, chỉ trích tất cả mọi người, gọi cả thiên hạ là ngu (stupid), v.v..., tất cả phản ánh một người cực kỳ tự tin, tự kiêu, tự mãn, tự coi mình như thông minh tài giỏi hơn hết, coi cả nhân loại như pha. Một người như vậy làm tổng thống, thật ra rất... đáng sợ. Chưa kể chuyện ông Trump chẳng có quan điểm, sách lược, hay kinh nghiệm chính trị gì. Ông Trump hiện nay là một đại họa cho CH, nếu làm tổng thống sẽ là đại họa cho cả nước Mỹ. Khẩu hiệu “Làm Nước Mỹ Vĩ Đại Lại” rất hay và rất đúng, nhưng nước Mỹ không thể nào trở thành vĩ đại với ông Trump làm tổng thống.
Một thăm dò kiểu mới, yêu cầu cử tri mô tả ông Trump bằng một danh từ duy nhất. 10% chọn “idiot, stupid, dumb”, khỏi cần dịch; 6% lựa “khùng, điên”; 5% lấy “hề, diễu dở”. Đó là những tỷ lệ cao nhất. Còn lại: phách lối, háo danh, ích kỷ, dở hơi,...
Ông Trump là một hiện tượng độc đáo, chỉ có trong mô thức dân chủ quái chiêu của nước Mỹ càng ngày càng điên này thôi.
Giờ này đây, kẻ viết này có cảm tưởng thời huy hoàng của ông Trump đã qua rồi, và trong tương lai, hậu thuẫn này sẽ giảm lần, có thể sẽ dậm chân tại chỗ ở mức 15%-20% thôi. Cuộc tranh luận ngày 16/9 vừa qua là bước ngoặc đã phơi bày ra vài yếu điểm của ông Trump khi ông bị tất cả các ứng viên CH khác nhất loạt xúm lại đánh hội đồng và ông đã gặp khó khăn chống đỡ.
Nhìn chung tình hình bên CH, ta thấy ba ngôi sao sáng hiện nay là ông Trump, bác sĩ Carson, và bà Fiorina. Kinh nghiệm chính trị của cả ba người cộng lại vẫn là con số không khổng lồ. Những chính khách chuyên nghiệp như Jeb, Christie, Rubio,... đều lẹt đẹt cỡ 5%-7%! Một lần nữa nói lên sự bực mình của cử tri CH đối với các chính trị gia chuyên nghiệp, vừa không có khả năng, vừa chuyên môn hứa lăng nhăng, lại luôn luôn bị trói buộc trong phải đạo chính trị.
Trong cảnh bát nháo hiện nay, đó là hình ảnh nổi bật nhất. (25-10-15)
Vũ Linh
Quý độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ý qua email: [email protected]. Bài của tác giả được đăng trên Việt Báo mỗi thứ Ba.
Tầm nhìn này có thể đúng trên nhiều lãnh vực...nhưng cần phải có gọng kính tương đối .... cực đoan...