Hôm nay,  

Vài kỷ niệm với Bác sĩ Nguyễn Đan Quế

25/03/201608:21:00(Xem: 9146)

Vài kỷ niệm với Bác sĩ Nguyễn Đan Quế
 
Nguyễn Quang

.

Chúng tôi hơn ba chục tù nhân lương tâm có kèm theo vài tù hình sự trá hình dưới danh tù an ninh quốc gia trộn lẫn để theo dõi kiểm soát. Tất nhiên chuyện mang các tù nhân đi cất giấu rất thường trong nhà tù Cộng sản mỗi khi có tin Cao Ủy Nhân Quyền Liên Hợp Quốc đến chẳng hạn, sau khi Quý Ngài ra về mọi thứ đâu trở về đó.

Thế nhưng lần này chúng tôi đi xa, lâu dài đến hơn hai năm và bị nhốt chung với tù hình sự thuộc loại trộm cướp, giết người có hạng ở miền Nam Việt Nam, tại trại giam Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu. Hằng ngày chỉ lao động quanh quẩn trong trại, nếu có ra khỏi cổng sẽ không xa là bao với lời cảnh báo luôn răn đe ‘Nếu manh động sẽ bị cùm ngay cả tập thể trong phòng giam…’

Trong số hơn ba chục từ các phân trại của nhà tù Xuân Lộc về đây, chưa có BS Nguyễn Đan Quế, cho đến một buổi tối cánh cửa sắt được mở ra và một tù nhân mới, nước da trắng, nụ cười trên môi, đôi mắt như sáng hẳn lên ngước đầu chào anh em…Kẻ phụ xách đồ đạc, người dọn chỗ nằm…mặc dù Bác sĩ rất tự nhiên và nói ‘Cảm ơn, tôi có thể làm được’. Thế nhưng trong sự quý mến anh em không để BS làm chuyện gì. Qua những mẫu chuyện nhỏ như hỏi về phiên Tòa mới xử BS như thế nào, dư luận trong và ngoài nước, sự vận động của Vị Bào huynh là BS Nguyễn Quốc Quân…Trong sự vui mừng được gặp nhau nơi chỗ khốn cùng các câu chuyện như không dứt và hẹn đến ngày mai khi nghe có tiếng kẻng đã đến giờ giới nghiêm của trại giam…

Theo tiếng còi báo thức, từ sáng sớm các tù nhân phải ra khỏi mùng và ra sân tập thể dục buổi sáng, nhưng hôm nay các động tác chỉ qua loa vì ai cũng cố nhìn cho rõ từ khuôn mặt, chân cẳng, tướng đi, dáng dấp của một nhân vật, người thành lập Cao Trào Nhân Bản và cổ súy triết lý Nhân Bản. . Các tù nhân lương tâm đều nghe nói về BS với điểm đặc biệt về Đường lối Nhân Bản Tiến bộ và quả là dịp may để cùng nhau ‘trực kiến chân tâm’ cha đẻ của học thuyết này.

Vốn quan niệm của người Á Đông, lãnh tụ phải có tướng như tướng đi, tướng ngồi, cách ăn nói, cử chỉ điệu bộ…dù là trong tù và chính những nơi này thể hiện rõ nhất phẩm chất nhân cách con người như những cái cuối cùng của tướng mệnh thể hiện ra bên ngoài qua hành vi, tâm cử nóng giận tham sân si...

Bác sĩ đi khoan thai và rất tự tin, người mập, mới buổi sáng nhưng trán ửng hồng và BS cho biết ‘Mình bị áp huyết tuy không cao lắm’. Việc đầu tiên các tù nhân chứng kiến sau giờ tập thể dục trước bữa ăn sáng, một cách kín đáo BS đã nhờ anh trưởng phòng mang những món quà chia nhỏ gồm thức ăn do gia đình tiếp tế từ Chí Hòa chia sẻ đến anh em không may mắn, có người thiếu quần áo vì bị giam giữ trong điều kiện quá khắc nghiệt, hình như BS chỉ giữ lại những gì cần thiết như nguyên lời anh em vẫn còn nhớ ‘Tôi không có nhu cầu nhiều…’

Như vậy là ngay từ bước đầu BS đã có được sự hòa nhập tuyệt vời, mà vốn tù chính trị người nào án cũng trên mười năm rất dễ sinh khó tính. Một phần từ tiềm ẩn tự nhiên không có một ca sĩ nào thích danh ca nào khác ngoài chính mình, cũng như hệ luận không có chính khách nào ưa nhau cả! Đó là sự thực!

Điều đặc biệt, ngay từ đêm đầu tiên khi mới đến, anh em tụ tập quanh chỗ nằm BS để hỏi thăm và cũng từ đêm hôm sau BS đã biến thành một diễn đàn mini ngay, nói đúng ra là phổ biến Đường Lối Mới Nhân Bản. Với các tù nhân lương tâm lâu năm gặp hết chính khách này nọ từ các trại như Thung Lũng Tử Thần với nhiều vô số các chính khách Bộ Trưởng, Tướng Lãnh miền Nam trước đây cũng như nhân vật tầm cỡ quốc gia khác của miền Nam, họ đã được nghe rất nhiều lý thuyết và học thuyết…nhưng điểm khác biệt ở chỗ mọi thứ được nhân danh để Cái Tôi của chính cá nhân nổi bật lên, riêng trong trường hợp BS Quế với câu nói rất ấn tượng khiến anh em đều ngỡ ngàng, đó là ‘Đường lối sẽ sáng trước và mọi thứ sẽ theo sau như một hệ luận tất yếu!’

Nhiều anh em đặt vấn đề vai trò về sau của Ông, BS đã vui vẻ nghiêm nghị trả lời ‘Vai trò của chúng ta làm sao cho đường lối ngày càng sáng lên….thế là chúng ta có vai trò rồi!’ Anh em nhớ lại những chặng đường đã qua với các tổ chức đều phân công chức vụ trước, thậm chí có nhiều trường hợp không hài lòng nhau mà sinh mâu thuẫn. Bác sĩ nói: - Chúng ta đang xây dựng một đường lối mới dựa trên nền tảng tiến bộ vượt bực của khoa học hiện đại đang ảnh hưởng và thay đổi cuộc sống của nhân loại, cụ thể như một nền nông nghiệp không cần đất đai hoặc xưa nay nhà cửa đều có móng nhưng nay nhà có thể xây ngoài vũ trụ…do đó mọi nền tảng tư duy phải thay đổi, con người cần phải có sự thay đổi tận gốc rễ về nhân sinh quan, vũ trụ quan để thích nghi ngay với nền tảng tư duy mới… mới có thể đưa nhân loại thoát khỏi khủng hoảng.

Các bạn tù chưa chắc đã theo nhưng đều lấy làm thích thú vì nghe những điều mới lạ và hằng đêm nơi chốn sâu thẳm tận cùng của thế giới này, một địa ngục có thật với những phổ biến triết lý nhân bản, nhân quyền. BS đề cập:  ‘Đường Lối mới không chỉ nhằm giải quyết những vấn nạn của xã hội hiện nay, nhưng chính yếu là mang lại triết lý sống cho người dân Việt, đó là sống cho ra bộ mặt con người và ngày càng tỏa sáng khi kết hợp truyền thống bao dung nhân ái của dân tộc với Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền’.

Nhiều người vẫn luôn nhớ những gì khi sống gần bên Bác sĩ trong những lúc bị lưu đày cùng cực và những dòng này như một kỷ niệm mà vốn thực tế trong cuộc sống thường ngày BS không bao giờ đề cập đến cái tôi ‘Le moi est haisable’. Cho dù anh em đều biết BS từng là một trong những sinh viên nổi bật, thông minh của  trường đại học y khoa Sài Gòn, tốt nghiệp Bác Sĩ Y khoa lúc 24 tuổi và  là một trong những Giảng viên Phụ Giảng trẻ nhất của Viện Đại Học Sài Gòn.

Tưởng cũng xin ghi lại những nẻo đường có thể từ đó như những cái duyên BS đã gặp gỡ các nhà hoạt động nhân bản, nhân quyền ở Âu Châu. Đó là vào năm 1967,  ông  được học  bổng của Fellowship của Cơ Quan Nguyên Tử Năng Quốc Tế (IAEA), chuyên ngành Đồng Vị Phóng Xạ ở Bỉ. Thế rồi trọn một năm ở Pháp học vật lý lý thuyết về ĐVPX, sau đó chuyên sâu hơn (subspecialty) như dùng ĐVPX khảo cứu trong Endocrinology nên phải qua Anh. Ông được mời nhưng đã từ chối làm việc với Tổ Chức Y Tế Quốc Tế và quyết định trở về Việt Nam cuối tháng 10 năm 1974. Sau đó dạy học tại trường Đại Học Y Khoa và làm Trưởng Khu Khoa Đồng Vị Phóng Xạ tại Bệnh Viện Chợ Rẫy.

 Điều quý giá đáng trân trọng nhất của một người tù chính trị đó là sự khí khái và đức bao dung. Con người của BS không có sự hận thù và tìm cách trả thù, thậm chí những ngày tháng tù tội của BS như một bằng chứng về kẻ gieo mầm không hận thù cũng bị trả thù trên một đất nước với những người lãnh đạo luôn trị người bằng mâu thuẫn.

Quost vult perdere dementat! Muốn trị ai hãy làm họ điên loạn! Các tù nhân bị giam giữ ở đây đều đã thụ án trên mười, có người đã trên mười lăm năm, hậu quả với nhiều chứng suy nhược tâm thần, nhưng tất cả đều như được vực dậy qua đường lối nhân bản, mỗi cá nhân là một Hữu thể Duy Nhất, Một Nhân Vị Tự Do!

Nguyễn Quang


***


.
.
.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.