Hôm nay,  

Ngày Khai Trường

24/08/201600:01:00(Xem: 6063)
 NGÀY KHAI TRƯỜNG
 
Đào Như
  

Trong cái nắng oi bức trời cuối tháng Tám, các con em ở Mỹ lại bắt đầu ngày tựu trường. Nhìn cha mẹ dẫn con nhỏ mỗi buổi sáng đón xe bus màu vàng cam để đi đến trường, lòng tôi lại nao nao nhớ lại ngày khai giảng hàng năm ở quê nhà…
  

Bấy giờ là trời tháng Chín. Ôi “chín mươi ngày nhảy nhót ở miền quê” qua vội quá! Màu “Huyết phượng nở thành bông”(1) cũng tàn lụi trong sự lãng quên của mấy cậu học trò. Tiếng ve sầu râm ran gọi mùa hè cũng tắt lịm tự bao giờ…Các cậu học trò ở quê tôi lại tấp tểnh sách vở lên đường nhập học… 
  

Có cậu bé năm ấy, được mẹ âu yếm dẫn đi đến trường trong buổi nhập học đầu tiên. Mỗi khi nhớ lại về buổi nhập học đầu tiên đi cùng với mẹ, tôi nhớ đến bài viết chan chứa nhiều hoài niệm về mẹ và những ngày tựu trường của nhà văn Thanh Tịnh. Tôi say mê đọc đi đọc lại nhiều lần, gần như tôi đã thuộc lòng bài viết ấy:”Hàng năm cứ vào cuối thu lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỷ niệm hoang mang của buổi tựu trường…Buổi sáng mai hôm ấy, một buổi sáng đầy sương Thu và đầy gió lạnh, mẹ tôi âu yếm nắm lấy tay tôi, dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp. Con đường này tôi đã đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên tôi thấy lạ. Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn. Hôm nay tôi đi học…”
  

Hà nội có mùa Thu. Phanrang, quê tôi ở đó chỉ có hai mùa Mưa, Nắng…Nhưng buổi sáng mai hôm ấy, mẹ tôi âu yếm dẫn tôi đi qua con đường làng Xóm Động, rồi đến con đường cái quan tráng nhựa. Mẹ tôi nắm lấy tay tôi dẫn tôi đi qua cầu “Ông Cọp”, rồi cầu “Nước Đá” và đến tận cửa trường tiểu học Phanrang. Tôi cúi đầu đi qua cổng trường có tấm biển lớn có hàng chữ Tây: “Indochine Francaise- École Primaire De Phanrang”. Giữa sân trường có cột cờ với lá cờ ba màu của Pháp treo tận chót vót. Trường của tôi hình như vừa mới quét nước vôi và có cửa kiến, tôi thoáng nghe mùi cửa sổ mới sơn.

Gặp được thầy giáo Trần Thế Sô ở cửa lớp, tôi nép mình bên mẹ và nắm chặc chéo áo dài của mẹ. Mẹ tôi trịnh trọng bảo tôi “cúi đầu chào thầy đi con”. Sau khi thưa gửi vài lời ân cần với thầy Trần Thế Sô, mẹ tôi cúi đầu chào thầy và bà ra về. Tôi có cảm tưởng lần đầu tiên xa mẹ, lòng tôi buâng khuâng lạ thường, gần như muốn khóc.


  

Sau đó vài năm, trong lúc cả nước vang vang lời kêu gọi ‘toàn quốc kháng chiến’, thời gian cứ xuôi dòng chảy. Thấm thoát chúng tôi vừa đi qua sáu mùa tựu trường (2) Chúng tôi tốt nghiệp Primaire vào tháng 6-1949. Các bạn tôi, có người đã mười bảy, mười tám tuổi, hay lớn hơn nữa (3). Phần nhiều, sau khi đậu Primaire, các anh ấy thoát ly gia đình theo Việt Minh kháng chiến. Trong đó có các anh từng chung sách, chung đèn với tôi, Nguyễn Châu Kiên, Nguyễn Diệm, Trần Nhật Đoàn…Không đầy một năm sau một số các anh ấy, trong đó có anh Trần Nhật Đoàn đã hy sinh tại mật khu núi Cà Đú. Khi được hung tin ấy, tôi ngồi bên thềm cửa tay bưng mặt khóc rưng rưng. Mẹ tôi lại âu yếm vuốt tóc tôi:” Các anh ấy lớn tuổi hơn con nhiều …Con đừng bắt chước các anh ấy để rồi mẹ phải sống cô quạnh một mình…”. Khi nói câu nói đó mẹ tôi đâu có ngờ bốn mươi bảy năm sau, năm 1997, mẹ tôi qua đời tại quê nhà, trong lúc tôi sống lưu vọng tại xứ người. Chắc chắn trong phút lâm chung, mẹ tôi thế nào cũng nhớ đến tôi, nhất là những phút giây âu yếm mẹ nắm lấy tay tôi dẫn tôi đi đến trường trong ngày tựu trường đầu tiên của đời tôi.
 

Bây giờ, khung trời cũ, màu đất cũ, còn nguyên vẹn đó, nhưng mẹ tôi không còn nữa, câu bé năm xưa nay đã ngoài tám mươi. Mái tóc nhuộm màu thời gian trắng xóa. Tôi vẫn không ngừng cám ơn cậu bé đã đem lại đời tôi những kỷ niệm quá chua xót, quá ngọt ngào. Màu thời gian có thể làm tóc tôi trắng xóa, nhưng không thể nào làm phai mờ những hoài niệm về mẹ tôi và ngày khai trường đầu tiên…  

Tôi muốn nói với các bạn đó là lý do tại sao càng về già tôi càng thích thú ôn lại những hình ảnh của những mùa tựu trường xa xưa tại quê nhà…/.
  

Đào Như

[email protected]

Aug-21-2016
  

Chú Thích

(1)-Trich từ bài thơ NGHỈ HÈ của nhà thơ Xuân Tâm viết vào năm 1941

(2)-Trước năm 1952, Chính phủ Toàn Quyền Đông Dương-Pháp chủ trương chương trình tiểu học Việt Nam gồm có 6 lớp: Cours Enfantin, Préparatoire, Élementaire, Cours Moyen Première Année, Cours Moyen Deuxième Année và Cours Superieur

(3)-Thuở chúng tôi trẻ con có quyền đi học sớm nhất là 9 tuổi, có người 12, 13 tuổi mới bắt đầu học cours Enfantin –(tức lớp 1 hoặc còn gọi là lớp Đồng Ấu)

 

 


..

Ý kiến bạn đọc
25/08/201611:59:55
Khách
Ca tụng tiếng Việt theo lối đi vào lòng người mà ai cũng biết , bất kể giàu nghèo , học cao học thấp trong khuôn khổ thời gian thì có thể kể ra :
-Mùa Xuân :" Mổi năm hoa đào nở , lại thấy ông đồ già ...." ( Vũ Đình Liên )
-Mùa Hạ : " Gọi nắng trên vai em gầy , đường xưa áo bay .... " ( Trịnh Công Sơn )
-Mùa Thu : " Hàng năm cứ vào cuối thu , lá ngoài đường rụng nhiều .... ( Thanh Tịnh)
-Mùa Đông : " Chiều chưa đi , màn đêm rơi xuống ....." (Nguyễn văn Thương )
Còn bình dân hơn nữa thì không có gì bằng câu : " Anh ơi nếu mộng không thành thì sao ?...." ( Lam Phương ) .
Còn bác học hơn thì không có gì bằng câu : " Tiếng Việt còn , nước ta còn ..." ( Phạm Quỳnh ) .
Dù ở Hải ngoại hay Quốc nội , chúng ta đều là người Việt Nam . Hảy bảo vệ đất nước . ( Việt Cộng lạm dụng chữ Tổ Quốc làm cho chúng ta bị " dị ứng " với danh từ này . Chữ " Quốc kỳ " nghe thanh nhả hơn chữ " cờ Tổ Quốc " nhiều lắm ) .
25/08/201611:30:54
Khách
Bài viết của nhà văn Thanh Tịnh đi vào lòng cả chục thế hệ . Chúng tôi cũng còn nhớ đến từng câu chữ lay đọng tình người của học giả Hà Mai Anh trong bài dịch từ cuốn " Tâm hồn cao thượng " của nhà văn Ý Edmondo De Amicis. Người khác dịch không thấy hay bằng .
Giống như truyện Kiều của thi hào Nguyễn Du , tiếng Việt của chúng ta là những viên ngọc quí cho từng câu chữ . Bất kể đó là văn thơ , văn xuôi hoặc văn dịch thuật .
" Tôi yêu tiếng nước tôi , từ khi mới ra đời , người ơi " . của Phạm Duy thì không ai thêm hoặc bớt đi được chữ nào cả .
24/08/201612:32:08
Khách
Bai viet qua hay, con cam on tac gia
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.