Bàn tay sắt bọc nhung... Chính phủ Trung Quốc đang dịu dàng hơn trong cách xử thế tại Biển Đông, bất kể mục tiêu vẫn là chiếm trọn, giành hết.
Tạp chí Nikkei Asian Review hôm 12/7/2017 ghi nhận về độc chiêu bàn tay sắt bọc nhung qua phân tích của bình luận gia Bill Hayton.
Thái độ dịu giọng không tự nhiên gì hết. Đơn giản vì bây giờ tròn một năm sau khi tòa quốc tế tuyên bố rằng TQ đã chiếm biển và đảo tại các lãnh hải truyền thống của Philippines.
Dĩ nhiên, TQ không nhường nhịn gì, cũng chẳng tôn trọng tòa án quốc tế nào... Vấn đề là, TQ nhận thấy cuộc xâm chiếm tàng hình trên Biển Đông vẫn có lợi hơn là làm cho các quốc gia lân bang Philippines và Việt Nam phải la làng ầm ĩ.
Hayton nhắc rằng chuyện tuyên án ở tòa quốc tế The Hague chỉ là, theo lời Thứ Trưởng Ngoaạ Giao Liu Zhenmin, hai lần tuyên bố rằng “không khác gì tờ giấy rác” và rằng án lệnh đó “sẽ không ai thi hành cả.”
Nói thì nói thế, TQ đang nhũn nhịn hơn, nhưng vẫn hung hăng đóng vai ông chủ Biển Đông.
Hôm 1 tháng 5/2017, TQ ra lệnh cấm biển ba tháng rưỡi, cấm đánh cá khắp phía bắc Biển Đông -- một kiểu TQ vẫn làm kể từ 1995.
Trong khi đó, về phía nam, TQ lặng lẽ chiếm bãi cạn Mischief Reef, bồi đắp làm một tiền đồn.
Nhưng dịu giọng vẫn là ngôn ngữ: tháng 10/2016, ba tháng sau khi tòa quốc tế xử Philippines thắng án, TQ cho phép tàu Philippines và VN tiếp tục đánh cá ở bãi Scarborough Shoal, ở phía tây Philippines.
Thực tế, một tàu chiến TQ vẫn đóng ở cửa khu vực này, nhưng tàu các nước lân bang vẫn được lưới ca quanh đó.
Dịu giọng tới bao giờ? Không ai biết rõ ý định TQ mưu tính gì cụ thể ở Biển Đông, chỉ trừ biết rõ rằng TQ sẽ không nhả Biển Đông ra.
Trong khi đó, một bản tin từ RFA cho thấy dấu hiệu mới: Hoạt động khoan thăm dò dầu khí của Philippines tại khu vực Bãi Cỏ Rong ở Biển Đông có thể được tái tục trước cuối năm nay. Một quan chức năng lượng của Philippines cho biết như vừa nêu vào ngày 12 tháng 7 vào khi chính quyền Manila đang chuẩn bị gọi các nhà đầu tư dự thầu những lô mới vào tháng 12 tới đây.
Ông Ismael Ocampo, Giám đốc Cơ quan Phát triển Năng lượng thuộc Bộ Năng lượng Philippines, cho báo giới biết hy vọng vào tháng 12 việc ngưng thăm dò tại khu vực Bãi Cỏ Rong sẽ chấm dứt. Ông này nói rõ là Bộ Ngoại giao đang soạn thảo công văn chỉ thị cho Bộ Năng lượng tái tục hoạt động thăm dò dầu khí tại khu vực như vừa nêu.
Vào cuối năm 2014, Philippines cho ngưng hoạt động thăm dò dầu khí tại khu vực Bãi Cỏ Rong, khi theo đuổi vụ kiện đường đứt khúc 9 đoạn của Trung Quốc tại khu vực Biển Đông.
Vào ngày 12 tháng 7 năm ngoái, Tòa Trọng tài Thường trực- PCA ở La Haye, Hà Lan ra phán quyết tuyên đường đứt khúc 9 đoạn mà Trung Quốc đơn phương vạch ra ở Biển Đông để tuyên bố chủ quyền trong phạm vi đó là không có cơ sở cả về mặt lịch sử và pháp lý.
Phán quyết của PCA làm rõ chủ quyền của Philippines trong Vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý để có thể tiếp cận những mỏ dầu khí ngoài khơi nước này; trong đó có Bãi Cỏ Rong cách bờ Philippines 85 hải lý.
RFA ghi lời Ông Ismael Ocampo cho biết Manila sẽ cố gắng tiến hành công tác đo địa chấn tại vùng biển đó và hy vọng Bắc Kinh sẽ không lên tiếng cũng như sách nhiễu đội tàu thăm dò mà Philippines sẽ đưa đến khu vực thăm dò dầu khí.
Vào năm 2011, tàu tuần duyên của Trung Quốc gần như đâm vào một tàu thăm dò của Philippines tại Bãi Cỏ Rong, nơi mà Manila cho một đơn vị của Tập đoàn Năng lượng PXP đấu thầu.
Chủ tịch Tập đoàn Năng lượng PXA, ông Manuel Pangilinan, vào tháng 3 vừa qua lên tiếng bày tỏ lạc quan về khả năng tái tục hoạt động thăm dò tại Bãi Cỏ Rong với lý do là quan hệ song phương Philippines và Trung Quốc đang nồng ấm lên.
Tổng thống Rodrigo Duterte lên nắm quyền chẳng bao lâu sau khi PCA ra phán quyết có lợi cho Philippines; tuy nhiên ông này nói rằng trước hết cần tăng cường quan hệ giữa đôi bên. Ông này hy vọng quan hệ tốt đẹp với Bắc Kinh sẽ mang lại hằng tỷ đô la tín dụng vay và đầu tư vào cơ sở hạ tầng cho đất nước Philippines.
Trong khi đó, một bản tin từ RFI phân tích rằng thực ra TQ vẫn đang gài mưu ở Biển Đông.
Vào đúng ngày này năm ngoái, 12/07/2016, Tòa Trọng Tài Thường Trực La Haye đã ra phán quyết về đơn Philippines kiện Trung Quốc về Biển Đông, bác bỏ các đòi hỏi chủ quyền quá đáng của Bắc Kinh, gói trong tấm bản đồ 9 đường gián đoạn mà họ đơn phương vẽ ra. Trung Quốc đã cực lực phủ nhận phán quyết này, và tung ra cả một chiến dịch ngoại giao, kèm theo sức ép kinh tế để lôi kéo các nước khác cùng bác bỏ phán quyết La Haye.
Một năm sau, đánh giá về kết quả mà Bắc Kinh thu hoạch được, hầu hết các nhà quan sát đều công nhận là Trung Quốc đã thành công trong việc vô hiệu hóa phán quyết quốc tế, ngăn chặn được phản ứng bất đồng công khai, đặc biệt là từ các nước trong khu vực, đồng thời tiếp tục các công việc bồi đắp, xây dựng, cấm đoán hoạt động của các nước khác trong vùng mà Bắc Kinh đòi chủ quyền mà không gặp phản kháng mạnh bạo của quốc tế.
Phân tích rõ nhất về thắng lợi của Bắc Kinh được nêu bật trong bài viết đề ngày hôm nay, 12/07, của giáo sư luật Julian Ku trên trang mạng Mỹ có uy tín Lawfare, ghi nhận rằng «Trung Quốc đã thành công trong việc biến một thất bại pháp lý thành một chiến thắng về chính sách, bằng cách duy trì đường lối hoạt động hung hăng trên Biển Đông mà không hề bị trừng phạt vì không tuân thủ luật quốc tế».
Đối với chuyên gia này, thắng lợi rõ rệt nhất của Bắc Kinh là không những vô hiệu hóa được Philippines, nước đâm đơn kiện Trung Quốc trước tòa quốc tế, mà còn mua chuộc được tân chính quyền Manila để họ nhắm mắt làm ngơ trong thực tế trước các đòi hỏi quá đáng của Bắc Kinh vốn đã bị tòa quốc tế phủ nhận.
RFI ghi nhận:
“Kết quả thật rõ ràng: Đúng là chỉ có 7 quốc gia kêu gọi Trung Quốc tuân thủ phán quyết và 6 nước công khai ủng hộ Trung Quốc, nhưng đại bộ phận các nước còn lại phần lớn đều im lặng hoặc trung lập, điều mà Bắc Kinh mong muốn. Ngay cả khối Liên Hiệp Châu Âu, bình thường rất năng nổ trong việc yêu cầu tôn trọng luật quốc tế, cũng đã không đưa ra được tuyên bố nào đòi Trung Quốc tuân thủ phán quyết Biển Đông.”
Thế giới im lặng... Nhưng Biển Đông vẫn là sóng ngầm...
Send comment
