Hôm nay,  

Khám phá Nepal huyền bí

21/03/201808:23:00(Xem: 6598)

Phóng sự bằng hình:

Khám phá Nepal huyền bí

 

Trịnh Thanh Thủy thực hiện

 

Nepal là một xứ sở xa xôi, thời tiết có tới 5 mùa phải nói là khắc nghiệt. Tuy nhiên nơi này là chốn lui tới rất nổi tiếng của dân leo núi Everest và rặng Hy Mã Lạp Sơn. Ngoài ra nếu bạn chán cảnh văn minh tân tiến, ưa nét đẹp thiên nhiên và những cái lạ kỳ ít nơi nào có, hãy đến đây bạn sẽ tìm thấy thiên nhiên hoang sơ, những điều thú vị của nếp sống văn minh lùi lại hàng nhiều niên kỷ trước.

Tôi đã đến Nepal theo một tour du lịch vào tháng 10 là tháng mà khách du lịch có thể chụp hình dãy Hy Mã Lạp sơn rõ nhất (tháng 11 và tháng 12) ít có mây và mưa. Ngoài các bạn trẻ ngoại quốc, tôi gặp các em trẻ Việt Nam với những chiếc balô cao ngất ngưởng ôm mộng chinh phục đỉnh núi cao nhất Everest.

 blank

Pic 1. Đỉnh Fish tail của dãy Hy Mã Lạp Sơn

Muốn leo núi Everest, bạn phải bắt đầu bay từ thành phố Kathmandu qua Lukla, rồi bắt đầu leo núi để tới Mount Everest Base Camp. Phi trường Lukla là một phi trường vang danh là một trong những phi trường đẹp và nguy hiểm nhất thế giới trong vòng 20 năm nay. Nó nguy hiểm vì phi đạo hẹp và ngắn(chỉ có1729 feet) mà còn có mưa thường xuyên, bị mây bao phủ, tầm nhìn hạn chế. Một đầu phi đạo nằm trên một vách đá cao 2000 feet, đầu kia là một bức tường đá với đường phi đạo nghiêng 11 độ. Người phi công bay được ở đây phải là những phi công xuất sắc và tài ba bậc nhất vì chỉ trông chờ vào kinh nghiệm và may rủi của thời tiết, đã vậy còn không có hoa tiêu trợ lực nữa. Các chuyến bay thường bị trễ hoặc hủy vì điều kiện thời tiết rất nguy hiểm.

 blank

Pic 2 Everest Base camp

 

Đền đài lăng miếu ở Nepal là những kiến trúc cổ rất đẹp với các nét chạm trổ mỹ thuật tỉ mỉ trên các cánh cửa, cửa sổ, rường cột, hay các vật dụng ở đền thờ, cung điện. Những trận động đất, gần đây nhất là trận động đất lớn năm 2015, đã tàn phá và tiêu hủy nhà cửa và nhiều đền đài cung điện ở Nepal. Chính quyền, UNESCO, và một vài quốc gia như Nhật, Trung Hoa, Hoa Kỳ …đã giúp trùng tu lại các công trình quí giá đã và đang bị sụp đổ. Vì 80% dân số người Nepal theo đạo Hindu(Bà La Môn) và 10% theo đạo Phật nên phần lớn đền chùa ở đây đều thuộc đạo Bà La Môn. Khu Hanuman-dhoka Durbar Square là trung tâm phố cổ Kathmandu, cũng nơi qui tụ các cung điện và đền đài Bà La Môn cũng như Phật Giáo từ thế kỷ 12 tới 18. Khu này thuộc sự bảo tồn và gìn giữ của tổ chức UNESCO.

 blank

Pic 3.Khu Durbar Square

 

Pashupatinath Temple, là một ngôi chùa cổ Hindu nổi tiếng rất thiêng nằm bên bờ sông Bagmati phía đông bắc của thung lũng Kathmandu. Đường vào chùa có rất nhiều khỉ được nuôi và tôn thờ vì khỉ vốn là Thần vật của đạo này. Toàn thể khuôn viên chùa đã được UNESCO bảo tồn và gìn giữ như một di sản lịch sử và văn hoá. Đó cũng là nơi người ta đem xác người chết đến để thiêu. Du khách, thân nhân và người đi đưa đứng ngồi từ một khu đất cao nhìn xuống phía dưới là bờ sông của ngôi chùa. Sau các nghi lễ Bà La Môn, người chết không có quan tài, được đậy bằng hoa do các con trai và họ hàng khiêng đi đến bờ sông. Củi được chất vào và các người con trai sẽ nổi lửa thiêu. Người giàu có tiền mua đủ củi đốt, xác cháy hết thì vất tro xuống sông, còn nhà nghèo không đủ củi, xác và xương chưa rã họ cũng cho xuống sông luôn. Theo đạo Bà La Môn thì sự sống chết là sự tự nhiên, họ không buồn khổ hay than khóc cho người đã mất. Giống người Ấn Độ ở sông Hằng, họ rất thích tắm và vất xác, tro người,  xuống dòng sông thiêng này, vì tất cả các con song, kể cả sông ở Ấn Độ, đều xuất phát chảy từ nguồn ở Tây Tạng, là nơi có ngọn núi Ngân Sơn là ngọn núi thiêng của Phật Giáo. Ở Ấn Độ người ta cũng vất xác, tắm, và lấy nước dòng sông Hằng về uống. Theo đạo Hindu chết là trở về với dòng nước thiêng, do đó mới có tục đốt và vứt xác xuống sông.

 blank

Pic 4. Người thân khiêng xác

 
blank

Pic 5. Chùa Pashuptinath và dòng sông thiêu xác.

 

Khi Trung Cộng lấn chiếm Tây Tạng, một số người Tây Tạng chạy qua Ấn Độ và Nepal xin tị nạn nên Nepal là nơi có rất nhiều người tị nạn Tây Tạng (khoảng 20 ngàn người) sau Ấn Độ (khoảng 150 ngàn người). Tình trạng di trú của họ là bất hợp pháp, sống rải rác trong 12 trại tập trung ở Nepal. Họ không được làm chủ bất động sản, cơ sở thương mại, không được thuê mướn hợp pháp, phần lớn đan may, làm ra các sản phẩm thủ công, quà tặng lưu niệm cho các du khách viếng thăm trại tị nạn của họ. Tuy nhiên đi tới đâu họ cũng lập đền chùa Phật Giáo theo phái Kim Cương Thừa.

 
blank

Pic 6. Trại tị nạn người Tây Tạng

 

Bảo tháp Boudhanath là 1 trong những ngôi bảo tháp Phật Giáo Tây Tạng lớn nhất Nepal và thế giới. Ngôi Bảo tháp Boudhanath là quốc bảo của Nepal, di sản văn hóa thế giới, xây dựng vào thế kỷ thứ 5 và được khôi phục với sự đóng góp của các tổ chức Phật giáo trên toàn thế giới. UNESCO cũng đã bảo tồn và sửa chữa những hư hại do động đất gây nên.  Bảo tháp có mái vòm hình vuông với 1 khuôn mặt có vẽ 2 con mắt. Phía trên đôi mắt là hình tượng con mắt thứ ba, biểu trưng cho trí tuệ giác ngộ. Dưới đôi mắt là một dấu hỏi trông giống như chiếc mũi, có nghĩa là sự hợp nhất. Thân tháp là khối hình vuông, phía trên thân là đỉnh tháp với hình kim tự tháp có mười ba bậc, dẫn đến chiếc lọng tinh xảo- biểu trưng cho lộ trình tu tập dẫn đến sự giác ngộ, giải thoát. Và trên đỉnh tháp là một mái vòm mạ vàng, bên trên đó là hình chóp nón mạ vàng. Cái lọng ở trên đỉnh tháp là biểu tượng của hoàng gia. Du khách đến thăm rất đông. Trong khu buôn bán quá lưu niệm ở đây, có một tiệm phở VN do người Việt làm chủ.

 blank

Pic 7. Bảo tháp Tây Tạng Boudhanath

 
blank

Pic 8. Một vị Lạt Ma đang cầu nguyện

 

Đến Nepal bạn còn được dịp thưởng thức hay mua sắm loại tranh vẽ tôn giáo Thangka mang về làm quà lưu niệm. Thangka (Tangka, Thanka) là loại tranh vẽ (hay thêu), cuốn lại được,treo ở các tự viện hay nơi thờ Phật tại gia đình. Tranh Thangka được dùng như một công cụ thuyết pháp, thể hiện cuộc đời của Đức Phật, các vị Lạt ma danh tiếng cùng chư Bồ tát, thánh thần. Đối với Phật tử khi chiêm ngưỡng những bức Thangka treo trên tường họ không chỉ cảm nhận vẻ đẹp trang nghiêm mà còn tin rằng sẽ nhận được những điều mầu nhiệm phát tỏa ra từ đó. Các Thangka vẽ các thần linh được coi là thần bảo hộ hoặc phù hộ tín đồ vượt qua khổ nạn, bệnh tật. Một đề tài đặc biệt phổ biến là Pháp luân. Loại Thangka màu thể hiện cả thần và nữ thần Hindu cùng các đề tài Phật giáo: Đức Phật tọa thiền, cuộc đời Đức Phật, Pháp luân, hay Mạn đà la ..v..v.. Mandala(Mạn đà la) là một hình vẽ biểu thị vũ trụ trong cái nhìn của một bậc giác ngộ, là nơi tâm thức của chư đại bồ tát an trụ.

 
blank

Pic 9. Tranh vẽ Mandala

 

Ở Nepal có rất nhiều lễ hội, một năm 365 ngày mà có hơn 50 lễ hội một năm. Dân chúng tối ngày lo mua sắm đón mừng lễ hội nhiều đến nỗi nhà cửa, đường xá hư vì động đất cũng không có thì giờ sửa chữa, cứ hẹn lần hẹn lữa đến mai và ngày mai chả biết bao giờ mới tới (lời của người dẫn đoàn). Chúng tôi được dạo phố Kathmandu, vài ngày trước ngày Lễ Hội Ánh Sáng Diwali(Tihar), nên người dân đi dạo phố mua sắm rất đông. Lễ hội này lớn thứ nhì ở Nepal, được ví như Tết Nguyên đán của Việt Nam hay Lễ Giáng Sinh của phương Tây, kéo dài quá 5 ngày với mục đích tôn vinh thú vật như quạ, chó, bò. Ngày thứ ba, họ tôn vinh Laskmi, nữ thần của sắc đẹp, thịnh vượng và may mắn. Ánh sáng được thắp lên khắp nơi, trong nhà, ngoài ngõ, để mỗi góc trong ngôi nhà đều tràn ngập ánh sáng bằng chiếc đèn dầu nhỏ bằng đất nung. Họ đã trao nhau những món ngon, quà tặng và đốt pháo bông chào mừng. Bột đủ màu sắc được bán ở chợ để tung, ném vào nhau vào ngày lễ. Mỗi màu đều có ý nghĩa khác nhau như màu đỏ cho tình yêu, xanh biển cho thần Krisna, lá cây cho mùa xuân và năm mới bắt đầu .v.v..

 

 blank

Pic 10 Bột màu của Lễ Hội Ánh Sáng

 
blank

Pic 11 Những ngôi đền gần lâu đài Kumari_ghar

 

Trịnh Thanh Thủy thực hiện

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.