Hôm nay,  

Hoạ sĩ Nguyễn Đình Thuần “Cảm xúc và quán tính đưa tôi vào tranh”

8/10/201800:02:00(View: 6765)

Hoạ sĩ Nguyễn Đình Thuần “Cảm xúc và quán tính đưa tôi vào tranh”

 

Trịnh Thanh Thủy

 

Có bao giờ bạn đứng trước một bức tranh và tự hỏi người hoạ sĩ này muốn vẽ và diễn tả cái gì? Chắc chắn bạn sẽ trả lời tôi “Dĩ nhiên ai mà không thắc mắc như thế?”. Có khi bạn còn tìm tựa đề của bức tranh để xem người họa sĩ này vẽ có đúng và diễn tả chính xác nội dung của tựa đề bức tranh hay không? Với các bức tranh vô hình thể, đôi lúc bạn cố gắng nặn óc xem đằng sau những mảng màu có vẻ bí hiểm kia, có ẩn dấu một ý tưởng tuyệt vời cao siêu nào không?

 

Tuy nhiên, trong một bài phê bình của hoạ sĩ Thái Tuấn có câu “Khi xem tranh, mà chỉ chú ý đến đề tài thì không khác gì kẻ muốn thưởng thức một tác phẩm về văn chương, mà chỉ nóng lòng xem tác giả sẽ kết thúc câu chuyện ra sao. Đứng về phía người thưởng ngoạn, không bao giờ nên hy vọng chỉ dùng con đường suy luận để đi vào tác phẩm. Điều nhầm lẫn nhất là người xem tranh cứ gắng tìm hiểu xem bức tranh này họa sĩ vẽ cái gì? bức tranh kia gói ghém những tư tưởng cao siêu nào? Có ai đứng trước người đẹp phải suy luận mới nhận ra vẻ đẹp của họ đâu? Nhan sắc là để cho chúng ta chiêm ngưỡng, không phải để cho chúng ta lý luận. Cảm thông với cái đẹp là một cái gì đột nhiên nhận thấy trong một khoảnh khắc nhanh chóng chứ không phải do sự kéo dài của suy luận.” 

 blank

Pic 1 HS NĐThuần và tranh của ông

 
blank

Pic 2 Bức Dưới ánh trăng, sơn dầu, size 43x40

 

Sau khi đọc những lời hướng dẫn khách xem tranh trên của HS Thái Tuấn, chắc bạn giật mình vì ý nghĩ “Vậy là mình không biết cách xem tranh rồi”. Bạn yên chí đi, ngoài bạn, nhiều người nữa trong đó có tôi cũng mắc sai lầm như vậy. Trong buổi triển lãm tranh mới đây của hoạ sĩ Nguyễn Đình Thuần, tôi thấy một vị khách đến xem tranh một cách say mê và chăm chú. Tôi lại gần lân la hỏi ông “Anh đã từng xem tranh NĐT bao giờ chưa, anh có cảm nghĩ gì không?”. Ông liếc xéo tôi, lẩm bẩm trả lời “Đây là lần đầu ”, rồi tiếp tục xem. Chợt ông chỉ vào một chấm đỏ nổi bật trên bố cục phần lớn là màu xanh của một bức tranh trừu tượng và nói “Cô xem, mấy bức mà tôi đã xem qua, hầu hết bức nào cũng có một cái chấm đỏ trong đó, tôi đang tự hỏi và muốn hỏi tác giả tại sao?”

 

Tôi rất ngạc nhiên về sự nhận xét của vị khách này, vì sau khi xem các bức tranh trừu tượng, ông đưa ra một nhận xét chứng tỏ ông xem tranh rất kỹ, rồi chính ông cũng gieo vào lòng tôi một thắc mắc như vậy. Tôi không biết ông ta có hỏi tác giả lý do không, riêng tôi, sau khi phỏng vấn và nói chuyện với tác giả về các tác phẩm của ông, tôi biết mình không cần hỏi nữa.

 

HS Nguyễn Đình Thuần sinh năm 1948 tốt nghiệp Viện Mỹ Thuật Huế năm 1973 và triển lãm tranh cũng trong năm này tại Hội Việt Mỹ Đà Nẵng. Là thành viên của the East Hawaii Cultural Council-USA. Ông đã từng có tranh triển lãm tại các tiểu bang ở Hoa Kỳ, ngoại quốc và Việt Nam.

 

 

 blank

Pic 3 Bức Nỗi buồn xanh, sơn dầu, size 36x24

blank Pic 4 Bức Rừng xanh, sơn dầu, size 28x23

 

Sau 8 năm vắng bóng trong sinh hoạt triển lãm hội hoạ, HS Nguyễn Đình Thuần đã trở lại với thế giới mỹ thuật với một cuộc triển lãm kéo dài trong 4 ngày từ 7/19/18 tới 7/22/18 tại phòng sinh hoạt nhật báo Việt Báo. Năm 2010, ông đã triển lãm chung với HS Đinh Cường ở Paris. Lần này, ông cho trưng bày một số ít tranh cũ, còn lại đa số là tranh mới với khoảng trên 20 bức vừa lớn vừa nhỏ. Để dễ dàng cho việc di chuyển và treo tranh ông thu nhỏ hơn các kích cỡ của những bức hoạ mới.

 

Khi đảo một vòng, để xem các bức tranh triển lãm lần này, ngoài những bức theo phong cách trừu tượng là đường lối ông vẫn theo đuổi, tôi nghĩ tranh hình thể và thiếu nữ vẫn có một chỗ đứng trang trọng nào đó trong lòng ông. Tôi được ông giải thích thế này.

 

“Tuy tôi vẽ trừu tượng rất lâu nhưng để thích hợp với cách thưởng ngoạn của quần chúng VN, và tránh việc đi quá xa mà không dẫn dắt họ, tôi vẽ hình thể. Màu sắc chính là ngôn ngữ của hội hoạ. Tôi dựa vào nền tảng đó nên trở lui với một số sáng tác hình thể để cho cảm quan người ta nhìn là thấy có hình. Điều đó sẽ dần dần dẫn dắt họ đi vào thế giới của mình là thế giới của tranh trừu tượng và tôi mong cảm nghiệm của họ sẽ từ từ thâm nhập.”

 

Tôi nhìn bức tranh “Dưới ánh trăng” được dựng ở một chỗ đứng riêng biệt với một bố cục chặt chẽ mà điểm sáng của ánh trăng trên khuôn mặt, bờ vai đánh thẳng vào trung tâm mắt nhìn của người xem. Những gam màu xanh lơ, nước biển đã thả trôi không gian người nhìn vào một khung trời lãng đãng đượm nét thơ mộng, mông lung. Trên cao vành trăng lưỡi liềm mảnh như lụa phả nhẹ một màu vàng xuống khoảng vực tối là vầng trán và ánh mắt trông lên. Điểm nhấn của bức tranh vẫn là khuôn mặt, bờ vai và và đồi ngực lãng mạn, mơ màng của người thiếu nữ đương xuân.

 

Tôi hỏi “Bức hình thể này đẹp quá anh, mất bao lâu anh mới xong bức này?”.

 

Ông bảo:

“Để chuẩn bị hoàn thành cuộc triển lãm này tôi mất 5 tháng. Trong thời gian 8 năm, tôi sáng tác tùy theo cảm hứng, lúc có, lúc không, cứ đắp màu chờ khô, khi ý tưởng lạ rớt vào tôi lại tiếp tục vẽ. Như bức tranh thiếu nữ theo phong cách hình thể này cũng vậy. Tôi mất ít nhất là 5 năm vì cảm xúc đến bất chợt rồi đi.

 blank

Pic 5 Tranh NĐThuần

 blank

Pic 6 NĐThuần và bạn hữu

 

Tôi tò mò hỏi thêm “Bức này khoả thân một nửa còn bức đằng kia “Nỗi buồn xanh" em nghe anh gọi là “mini nude”, có phải anh đang thử nghiệm một loạt tranh khoả thân hay anh đang có chiều hướng đổi phong cách sáng tác?”. Ông trả lời, “À, bức này cũng là hình thể. Thật ra mục đích tôi vẽ bức khoả thân này giống một thông điệp gởi đến người xem để họ khỏi tưởng lầm rằng nghệ sĩ trừu tuợng không biết vẽ gì cả. Tôi muốn trở lại thời gian trước lúc đi học của trường lớp là có hình thể cho phù hợp với cảm quan của người thưởng ngoạn. Trong một bố cục sắp xếp có chủ ý của bức khoả thân xanh này, tôi muốn thể hiện một cách khéo léo với vị trí cô gái ngóng ra cửa trong một không gian rộng nhưng lại không thấy được các chi tiết bộ phận thân thể người nữ để tránh vấn đề phô diễn quá đáng.”

 

Cuối cùng tôi dừng chân rất lâu trên những bức tranh trừu tượng của ông để thấy mình chìm dần vào màu xanh của lá, của ngọc, của chân trời và đại dương thăm thẳm. Tôi nói với ông về nhận xét của tôỉ dù có thể đó chỉ là một nhận xét phiến diện. “Hình như màu xanh là màu chủ đạo cho nhiều bức của anh. Bức “Rừng xanh” này, em thấy nhiều màu xanh nhưng lại là màu xanh nước biển chứ không phải màu xanh của lá cây, nên nó dẫn trí tưởng em đến một chân trời khác. Đây có phải là một cố ý hay tình cờ trong việc đặt tựa?”

 

Ông cười nhẹ, nhìn tôi, kiên nhẫn trả lời, “Bức trừu tượng này tôi vẽ khá lâu. Nghĩa là khi đắp màu lên, tôi thường để cảm xúc tôi tự nhiên và thong thả, không suy nghĩ gì cả, rồi vẽ theo quán tính, theo cảm xúc. Khi xong tôi treo lên và cố gắng làm thêm cho nó một tí gì nhưng cố gắng mà không được, nghĩa là không còn gì để tôi sửa nữa vì nó đã đủ rồi, vì cái này nằm trong vô thức, hoạ sĩ vẽ là theo hữu thức.

 

Màu xanh, thật ra rất nhiều hoạ sĩ xử dụng. Tôi thường vẽ theo tâm tình của tôi, cho nên khi bắt gặp một cảm xúc êm đềm tôi chọn màu xanh là biểu tượng của sự thanh bình. Tại sao màu xanh của rừng lại là màu nước biển à? Như tôi đã nói cảm nghiệm là tâm cảm theo thời gian mà người hoạ sĩ sáng tác tích tụ. Khi màu sắc được thể hiện lên tranh thì tất cả cảm thụ thuộc về cảm nhận của người xem và nó không còn là của 1 hoạ sĩ nữa. Khách thưởng ngoạn nghĩ thế nào về nó thì nghĩ.”

 

Câu trả lời cuối cùng của ông về màu xanh đã như một câu trả lời ngầm cho câu hỏi của vị khách xem tranh về thắc mắc tại sao hầu như trong bức tranh nào của ông cũng có một chấm đỏ. Đỏ hay xanh khi đã thành tranh vào mắt người xem thì câu trả lời thuộc về phía người thưởng ngoạn.

 

Trịnh Thanh Thủy

 

Print
Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
1234567Next PageLast Page

Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...

Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.

Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.

Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.

(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.

Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật

Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”

Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.

Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.

Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...
1234567Next PageLast Page
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.