Những năm đóng cửa, cuộc sống về mặt vật chất vô cùng túng thiếu, đơì sống tâm linh coi như phế bỏ… con người cuốn vào những những cơn sóng vô minh. Từ khi mở cửa tái hội nhập, đời sống những năm sau dần dần khá lên. Có một điều đáng nói là sau khi con người khấm khá quay ra sống thực dụng quá đáng. Ăn nhậu vô tội vạ và kết quả những căn bệnh như: Thống phong ( gout), cao mỡ, cao máu, béo phì, tim mạch, ung thư… đang phát triển mạnh. Những năm gần đây khi đời sống tâm linh phục hồi mạnh mẽ, người người tu học. Việc ăn chay cũng phát triển theo. Ngoài những người ăn chay vì lý do tôn giáo cũng có không ít người ăn chay vì sức khoẻ, vì môi trường, kể cả ăn chay theo phong trào…
Ăn chay thông thường có ba diện: ăn chay trường, ăn chay kỳ (ví như những ngày trai trong tháng, theo quan điểm đạo Phật) và ăn chay không định kỳ. Xét về chất thì có: ăn chay tuyệt đối (vegan) nghĩa là chỉ thuần thực vật, không sử dụng cả đồ vật bằng da, không ăn cả trứng sữa…Ăn chay một phần (vegetarian) có thể sử dụng thêm trứng, sữa…Có một vài tôn giáo có quan điểm ăn chay khá lạ: Họ cho phép tín đồ ăn: Tôm, cua, ốc…vì họ bảo chúng không có máu!!!
Vì sao ăn chay? Theo quan điểm Phật giáo: Ta ăn chay vì từ bi, vì tình thương, vì tôn trọng sự sống của muôn loài. Mình và vạn vật vốn đồng một thể ( Sanh- Phật bất nhị hay là tất cả chúng sanh đều có Phật tánh như nhau…) ăn chay cũng để tránh khỏi cái họa nợ mạng. Kiếp này ăn nó nửa cân kiếp sau nó ăn laị tám lạng…Hoặc quán xét kỹ và sâu hơn thì những con vật ấy có thể là thân nhân, bà con, bạn bè…của ta trong kiếp trước! Ăn chay cũng là một cách phóng sanh tuyệt vời, chẳng những không ăn thịt mà còn yêu thương bảo hộ chúng. Các con vật cũng có giác quan, cũng biết cảm nhận sợ sệt, cũng biết đau như con người, nỡ nào cắt cổ, đập chết, thiêu đốt chúng để mà ăn! miếng ăn cũng ngon thật, ngon ở đầu lưỡi thôi, nhưng khi qua khỏi cổ đố ai dám ăn laị lần nữa!
Vì sao ăn chay? Theo những người ăn chay vì sức khoẻ thì: ăn chay rất có lợi cho sức khoẻ, ít bệnh tim mạch, tiểu đường, béo phì,cao mỡ, cao máu, thống phong… Đạm động vật tích tụ nhiều sinh ra acid uric, ấy là nguyên nhân gây ra thống phong, đau các khớp xương. Thịt động vật ngày nay được người nuôi tiêm, chích hocmone tăng trưởng, hoá chất tạo nạo…tích tụ trong cơ thể sẽ gây các loại ung thư. Thịt và mỡ động vật chứa nhiều cholesteron, là nguyên nhân nghẽn mạch máu, nhồi máu cơ tim, béo phì…Những người ăn chay vì sức khoẻ họ ý thức được cái hoạ, cái bệnh từ việc ăn thịt nên dù không muốn cũng phải ăn chay để tự bảo vệ sức khoẻ của mình. Ngày nay những thành phần trí thức cao, doanh nhân giàu có, nhân viên cao cấp…noí chung là thuộc thành phần tinh hoa. Họ biết sống và ăn chay để khoẻ mạnh. Cho dù không vì từ bi nhưng việc ăn chay của họ cũng tạo được ảnh hưởng tốt trong xã hội!
Vì sao ta ăn chay? Theo quan điểm của những người đấu tranh cho quyền của súc vật, của những nhà bảo vệ môi trường … thì ăn chay để tránh cho trái đất nóng lên. Những trại chăn nuôi thải ra lượng phân khổng lồ, đây là nguyên nhân gây ra hiệu ứng nhà kính. Những traị chăn nuôi vì lợi nhuận tối đa. Họ đối xử tàn bạo với con vật: từng con vật ép sát nhau, từng con vật gần như chỉ được đứng hoặc nằm ( hạn chế tối đa đi laị). Từ khi sanh ra đến xẻ thịt, cuộc đời chúng chỉ trong trại hoặc các lồng nhốt! những con vật không đạt tiêu chuẩn bị loại bỏ bằng cách xay để làm thức ăn cho những con khác…Từ trại nuôi đến lò mổ là một vòng khép kín! Một địa ngục trần gian cung cấp miếng thịt cho người ăn. Những nhà đấu tranh cho vật quyền họ bí mật quay được những clips về tính tàn bạo trong việc nuôi và mổ xẻ con vật! có những clips quả thật ta không dám xem hết, quá sức độc ác!
Ăn chay ngày nay đang phát triển và lan rộng, không chỉ ở Việt Nam mà còn nhiều nơi khác trên thế giới, đặc biệt ở Âu- Mỹ. Ăn chay lan rộng trong nhiều giới và ngày càng trẻ hoá: Học sinh, sinh viên… Đây quả là một tín hiệu đáng mừng! tuy nhiên ăn chay cũng cần có quyết tâm một chút vì dễ nản, dễ bỏ cuộc! người ăn chay ban đầu thường thấy lạt miệng, món ăn nhạt nhẽo… và ăn chay thường mau đói bụng, vì thực vật tiêu hoá mau. Nếu người làm văn phòng, làm việc nhẹ thì dễ nhưng với người làm việc nặng thì cần ăn bổ sung nhiều hơn, ăn quà vặt… Ngày nay việc ăn chay tương đối dễ vì nhà hàng chay có ở khắp nơi, thức ăn ta hay Tây cũng khá phong phú. Nếu mới bắt đầu ăn chay bạn có thể chọn một vài ngày trong tuần để ăn và nhớ giữ đúng lịch chọn của mình, sau một thời gian thì tăng thêm, hoặc là ăn chay toàn phần hoặc là ăn chay một phần, cái naỳ tuỳ thuộc vào hoàn cảnh và lựa chọn của bạn. Sau đây có một vài gợi ý lựa chọn cho việc ăn chay:
Ngày thứ hai vào bữa ăn sáng: có thể một ổ bánh mì chay và một ly coffee loại nhẹ như của Starbuck hay Highland, buổi trưa chọn một khẩu phần cơm theo truyền thống gồm: cơm, món xào, canh… tráng miệng hoa quả, buổi chiều vẫn bữa cơm truyền thống.
Ngày thứ ba vào bữa sáng: một chén cháo yến mạch (oatmeal), một ly sữa hạnh nhân hoặc bông lúa… buổi trưa: một hoặc hai cái bánh mì sandwich kẹp miếng harm đậu đen, xà lách, cà chua… buổi chiều: bữa cơm truyền thống.
Ngày thứ tư: buổi sáng một chén cháo diêm mạch (grist) một ly cà phê dạng nhẹ, buổi trưa có thể chọn: bún, hay phở chay; buổi chiều có thể ăn buffet chay.
Ngày thứ năm, buổi sáng chọn hai lát bánh mì vuông (toast) phết mứt hoa quả hay mật ong, một ly trà bông cúc (ngọt hay nhạt tuỳ thích), buổi trưa chọn bữa cơm truyền thống, buổi chiều chọn tô cháo đậu xanh hoặc cháo chay thập cẩm.
Ngày thứ sáu, buổi sáng chọn: bún, bánh truyền thống;buổi trưa chọn hai cái sandwich và nuớc trái cây, buổi chiều chọn cơm và những món ăn truyền thống.
Ngày thứ bảy, buổi sáng chọn một chén xôi, cà phê hay nước trái cây tuỳ thích; buổi trưa chọn một miếng pizza chay, buổi chiều ăn cơm truyền thống.
Ngày chủ nhật có thể ăn tuỳ thích, tuỳ hứng (ngày nghỉ mà).
Ăn chay kết hợp món ăn truyền thống và món ăn Tây sẽ tạo cảm giác mới, ngon, đỡ chán miệng. Đặc biệt người mới ăn thường lạt miệng thì ăn vặt những món như: khoai Tây chiên, chips (snack)… Rất ngon miệng và có cảm giác đậm đà! Ăn chay thường dễ thiếu vitamine B12 vậy nên bổ sung bằng cách mua B12 uống thêm, trái bơ cũng là nguồn cung cấp B12 rất tuyệt vờí. Người mình đôi khi xem thường trái chuối vì nó rẻ và quá phổ biến, nhưng trái chuối là nguồn dinh dưỡng quan trọng có nhiều đạm, kẽm, xơ. Đậu nành là nguồn đạm, nguồn dinh dưỡng quan trọng và nhất là đối với người ăn chay. Người Trung hoa đã ăn đậu nành 5000 năm nay. Hiện nay ở Mỹ đậu nành cùng với bắp là loaị thực vật quan trọng để cung cấp cho gia súc cũng như tạo nguồn đạm cho con người. Người ăn chay không thể thiếu đậu nành và các chế phẩm của đậu nành như: Tàu hũ ky, đậy ky, sữa đậu nành, bánh, kẹo…thực vật noí chung, rau quả, hoa trái, củ… chúng cung cấp đủ dinh dưỡng cho con người. Chỉ có điều là chọn thức ăn sao cho phù hợp và khoa học, ăn chay không hề thiếu chất như nhiều người lầm tưởng!
Tóm laị ăn chay vì tôn giáo hay vì sức khoẻ, môi trường… cũng đều tốt đẹp cả. Ăn chay mang laị nhiều lợi lạc mà thực tế đã chứng minh. Xu thế xã hội hôm nay những người ăn chay mang laị sự an lạc, hài hoà, nhu thuận hơn. Làn sóng sẽ lan toả, sẽ tương tác… sẽ đem laị một tương lai nhân aí hơn, phát triển bền vững hơn. Cái này sinh thì cái kia sinh, cái này diệt thì cái kia diệt. Vật và người cùng cộng sinh trên trái đất này, tác động qua laị lẫn nhau, không thể vật này diệt mà vật kia tồn taị được! Phong trào ăn chay sẽ phát triển mạnh hơn nữa trong thời gian tới, sẽ tăng trưởng từ bi, sẽ tái tạo một môi trường sống xanh, thân thiện, gần gũi hơn.
Tiểu Lục Thần Phong
Ất Lăng thành, 2018
Send comment
