Hôm nay,  

VẤN ĐỀ KIỆN TRUNG CỘNG RA TOÀ ÁN QUỐC TẾ

11/11/201911:23:00(Xem: 3821)

   

  1. BỐI CẢNH CỦA VẤN ĐỀ:


 Ngày 6 tháng 10, 19,  một buổi “Toạ Đàm Khoa Học, Vùng Biển Tư Chính và Luật Pháp Quốc Tế” do một Cơ Quan của Bộ Ngoại Giao Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa tổ chức tại Hà nội. Trước đó, vào ngày 3 tháng 7, Trung cộng phái Tàu HD 8  Khảo Cứu Địa Chất xuống tìm dò dầu tại khu vực này, với sự bảo vệ thường trực của 2 tàu hải cảnh có võ trang. Vào lúc có buổi Toạ Đàm này, HD 8 vẫn còn đang hoạt động và có lúc được khoảng 80 tàu các loại, gồm cả dân quân biển, tàu hàng, tàu hải cảnh võ trang của TC lui tới bảo vệ. Sau đó HD 8 còn khảo sát địa chất suốt dọc bờ biển Việt nam, có khi chỉ cách bờ biển Quảng Ngãi 150- 160 cây số..

Cách đây 2 năm, cũng tại khu vực Tư Chính- Vũng Mây này,  Lãnh đạo VC đã bị Trung cộng buộc phải đuổi Công ty khai thác Dầu Hoả Tây Ban Nha là Repsol, dù có khế ước từ nhiều năm trước,  đang hoạt động và vào lúc đó bắt đầu hút được dầu từ thềm lục địa của Việt nam. Lãnh đạo VC không những bị “mất ăn” do việc chia lời từ hút dầu thô trong đáy biển mà còn phải bồi thường thiệt hại mất hơn 400 triệu MK cho Repsol vì bội ước. Chưa nói tới việc VC phải gánh chịu tủi nhục trước quôc tế.

Kể từ khi HD 8 bắt đầu xâm nhập vào thềm lục địa Việt nam, Đảng Cộng Sản Việt nam không có một động thái gì để bảo vệ lãnh hải, ngoại trừ mãi tới 15 ngày sau (ngày 18 tháng 7) mới có lời tuyên bố của phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao lên tiếng việc TC xâm nhập khu Đặc Quyền Kinh Tế và Thềm Lục địa VN, và  phải mãi tới ngày 15 tháng 10, Phó Thủ Tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại Giao VC, Phạm đình Minh tuyên bố tại Hội Nghị ASEAN tổ chức tại Đà lạt tố cáo hành vi đơn phương của TC xâm phạm chủ quyền của Việt nam.

Tàu HD 8 của TC rút về Trung Hoa vào cuối tháng 10 trong khi đó TC lại phái tàu Lan Kình 982 vào thềm lục địa VN của quần đảo Hoàng Sa.


Trước thái độ nhu nhược của lãnh đạo VC và ám chỉ hành vị  mặc thị “công nhận” vùng biển này của ngoại bang, Thiếu tướng Lê mã Lương,” một anh hùng trong quân đội VC “,  là một khách được mời đến dự buổi toạ đàm, khi phát biểu về việc bảo vệ vùng Tư chính, đã nêu ra 2 điểm “a) Có kiện TQ ra Toà Án Quốc tế không? Cần phải có câu trả lòi dứt khoát; b)  Nếu để mất bãi Tư Chính thì sao? Thiếu tướng Lương thêm: Có chiến đấu tới cùng không?  Và mất bãi Tư Chính là mất hết, cần có câu trả lời cho rõ.

Nếu mất Bãi Tư Chính, “tôi sẽ cầm đầu anh em cựu chiến binh đế hỏi {tội}  Ban Đối Ngoại Trung Ương, Ban Đối Ngoại Quốc Phòng”.


Để trả lời chỉ chích và đòi hỏi của Thiếu tướng Lương,  vào ngày 15/10, khi tiếp xúc với cử tri quận Tây Hồ, Tổng Bí Thư CSVN Nguyễn phú Trọng nói rằng Đảng CS, chính phủ và Tổng bí thư là người có trách nhiệm, có yêu nước, ngoài vài lời chỉ trích cá nhân Th. T. Lương.  Trọng tuyên bố:” Phải đặt vấn đề trong tổng thể, phải kiên quyết bảo vệ độc lập chủ quyền biển đảo, toàn vẹn lãnh thổ của tổ quốc, nhưng vẫn phải duy trì mội trường hoà bình, ổn định. Xử lý mối quan hệ lúc này không đơn giản, phải khôn khéo, giữ cho mối quan hệ cho tốt Reuters còn thêm lời của Trọng:” nặng về bên nào cũng bị phê phán”….” Tuy nhiên Trọng không dám nhắc tới tên Trung Cộng, là thủ phạm xâm lăng lãnh hải.”


Và khi khai mạc Hội Nghị TƯ 11, ngày 7 tháng 10, TBT Nguyễn phú Trong , mới yêu cầu Hội Nghị  cập nhật tình hình Biển Đông và Bãi Tư Chính và tìm biện pháp phù hợp”.


Trong một thư ngỏ đề ngày 18/10 Thiếu tướng Nguyễn trọng Vĩnh nói rằng: Tình hình rất cấp  bách ở Biển Đông . Giống như ngừoi bàng quang, và thờ ơ, Hội Nghị TƯ không đưa ra nổi một Nghị Quyết kịp thời dứt khoát đối phó với tình hình….. {Nguyễn phú Trọng}  viện dẫn lý do phải khôn khéo.  Để làm gì? Để đánh lạc hướng? Để câu giờ? Để nguỵ biện để trốn tránh trách nhiệm hay sao? Hiện nay có quốc tế ủng hộ, có sẵn hồ sơ, chúng cớ,  còn chờ gì nữa mà không đưa {vụ TC xâm lăng này} ra trước toà án quốc tế .


II. BANG GIAO TC- VC và VẤN ĐỀ TOÀ ÁN QUỐC TẾ ….


Trong một sứ mạng là tìm một Giải Pháp Cho Biển Đông, Qúach bá Hùng, Phó chủ tịch Quân Uỷ trung Ương, kiêm Uỷ Viên Chính Trị Bộ của TC  sang Hà nội họp với Nguyễn phú Trọng, Tổng bí Thư, Nguyễn tấn Dũng, Ủy viên ChÍnh Trị Bộ, Thủ tướng từ ngày 12 đến 18 tháng 4, 2011 với các nhiệm vụ mà VC phải làm là

” a) Than Khảo Hữu Nghị về vấn đề Biển Đông; b) Cấm chỉ các thế lực bên ngoài can dự vào tranh chấp giữa 2 quốc gia và c) Hướng dẫn công luận và cảnh giác tránh đưa ra những lời tuyên bố, hay bình luận hoặc có hành động làm tổn hại tình hữu nghị và tin cây giữa nhân dân hai nước.” 

Hùng gặp riêng Phùng quanh Thanh về hợp tác giữa 2 quân đội. Trong thời gian 6 ngày này, còn  có 2 cuộc họp khác: a) Vương thế Tuấn, Chánh án Toà Án Nhân Dân Tối Cao TC sang gặp Nguyễn minh Triết, Chủ tịch nước về việc vận dụng  hệ thống Tư Pháp, An ninh, Cảnh Sát của Nhà Nước CS để khống chế các chống đối, kể cả biếu tình; b) Lê hồng Anh, Thường Trưc Ban Bí Thư sang Bắc Kinh gặp Mạch kiến Trụ, Bộ trưởng Công An về sự hợp tác giữa 2 đảng trong nhiệm vụ thi hành Thoả Thuận về Biển Đông.

Nội dung các buổi họp trên được hợp thức hoá bằng một Hiệp ước giữa 2 chính phủ. Hiệp Ước có tên là  “Thoả Thuận về Giải Pháp cho Tranh Chấp Biển Đông” ký giữa Thứ trưởng Ngoai Giao VC Hồ xuân Sơn với đối tác  là Thôi thiên Khải tại Bắc Kinh ngày 25 tháng 6, 2011 (1).


Nhìn vào nội dung các cuộc họp này, người ta có thể thấy rõ rằng phía TC qui định trách nhiệm cho toàn thể lãnh đạo VC phải thi hành mệnh lệnh là  làm sao KHÔNG có một chống đối nào, kể cả của dân Việt về chủ quyền của TC trên Biển Đông của Việt nam. Như thế, VC đã âm thầm chấp nhận TC có chủ quyển trên Biển Đông của VN. Nay phải thi hành  như thế nào để không bị dân chúng chống đối.


Đến 1 tháng 5, 2014 TC cho tàu tìm dò dầu  HD 981 với sự yểm trợ của khoảng 40 tàu có võ trang xuống hoạt động tại phía Nam đảo Tri tôn trên thềm lục địa trong vùng quần đảo Hoàng Sa của Việt nam. Tàu TC ra lệnh cho tàu cảnh sát biển VN không được tới gần 3 hải lý, rồi 4 hải lý. Phùng  quang Thanh, Bộ trưởng quốc phòng VC ra lệnh cho tàu cảnh sát VN đứng xa, cách HD 981 12 hải lý. Dù tàu VC ở quá xa, Tàu chiến TC đâm chìm tàu cảnh sát biển của VN, gây ra một số người chết và bị thương. Trước sự ươn hèn của VC, dân chúng Việt  phẫn nộ đối với cuộc xâm lăng trắng trợn này, biểu tình chống đối, nổi lên đốt phá hãng xưởng của TC ở Bình Dương, công nhân Tàu phải chạy trốn sang Cao Miên. Tại Hà tĩnh, vài công nhân TC bị giết, khiến nhà cầm quyền TC phải mang tàu đến để chở 4,000 công nhân về Hoa Lục.

Vì rối loạn này, Nguyễn phú Trọng xin gặp Tập cận Bình để tìm giải pháp. Không được trả lời.

Trước tình thế đó, lãnh đạo VC tỏ ra lúng túng. Một mặt, không dám chống lại hành vi xâm lăng của TC, và măt khác không dám dẹp cơn cuồng phong của dân chúng. Giải pháp mà chúng chọn là chia nhau đi giải thích để trấn an dân chúng. Nguyển phú Trọng nhân danh đại biểu của cử tri, gặp họ tại quận Tây Hồ, Hà Nội. Trương tấn Sang, lúc này là Chủ Tịch Nước gặp cử tri tại Sài gòn. Cả hai có nói đến chủ quyền và phải bảo vệ. Họ nói một cách vu vơ mà thôi. Nguyễn tấn Dũng là Thủ tướng vào ngày 11 tháng 5 đi Miến Điện tham dự Hội Nghị ASEAN, mạnh miệng hơn tuyên bố rằng  {TC} là nguyên nhân gây ra nguy hiểm cho an toàn lưu thông trên Biển Đông, rằng không đánh đổi chủ quyền lấy tình hữu nghị viển vông. Đến ngày 21 , Dũng đi Manila gặp TT Aquino, nói chuyện về vụ Phi kiện TC ra toà án quốc tế. Nói chuyện theo lối xã giao mà thôi.

3 lãnh đão VC trên chỉ nói xuông để làm cho dân chúng Việt an lòng, chứ thật tình chúng không có ý gì khác, chẳng hạn như xách động dân chúng chống lại hành vi xâm lăng của Bắc Kinh.

Các tuyên bố của Trọng, Sang, Dũng đã vi phạm nhưng cam kết do Quách bá Hùng đưa ra và Hiệp Ước ký ngày 25, 6, 11: “không được có  một tuyên bố nào làm tổn hại đến lòng tin của phía bên kia”


Vì thế, Bắc kinh nghĩ rằng lãnh đạo VC có âm mưu làm phản. Để ngăn chặn trước âm mưu làm phản này , TC cử Dương khiết Trì sang Hà nội.


Ngày 20 háng 6, 2014, họ Dương  đến Hà nội, nêu ra 4 KHÔNG cho VC phải tuân theo :

1). KHÔNG  được đánh giá thấp quyêt tâm bảo vệ Chủ Quyền của TC đối với các đảo ở Biển Đông. Nghĩa là các đảo thuộc Hoàng Sa và Trường Sa là của TC. TC sẽ dùng sức mạnh để bảo vệ. 

2). KHÔNG  được dùng các “tư liệu” mà VN có để tự nhận có chủ quyền lịch sử trên Biển Đông

3). KHÔNG được lôi kéo các nước khác  can thiệp vào Biển Đông

4). KHÔNG được phá bỏ mối quan hệ tốt đẹp giữa TC và VC sau 20 năm hình thành quan hệ giữa 2 nước.

Họ Dương còn nhấn mạnh rắng: LÃNH ĐẠO VC LÀ CÁC ĐỨA CON HOANG, PHẢI TRỞ VỀ VỚI TỔ QUỐC KHÔ ĐAU ĐỂ ĐƯỢC THA THỨ (2)


Cái KHÔNG thứ 3  chỉ gồm thương thảo song phương, không gia nhập các nhóm quốc gia để thương thảo  ( đa phương) với TC về các vấn đề Biển Đông (kể cả không đươc đưa vấn đề ra Toà án quốc tế),  không liên minh quân sự với bất cứ quốc gia nào, không cộng tác với một quốc gia nào để chống quốc gia kia, không cho ngoại quốc đóng quân trên lãnh thổ.

Truyền thông TC phổ biến hình này tại Bắc Kinh và cước chú rằng hình chụp trong buổi họp với lãnh đạo VC ở Hà nội.


Căn cứ vào những gì mà hai đảng và hai nhà nước đã hiểu rõ và đã cam kết, thì lãnh đạo VC trong vụ HD 8 này  “cố tinh trì hoãn” hay “câu giờ” như tướng Nguyển trọng Vĩnh nêu ra, hay lãnh đạo VC đã cố né tránh hành động  như tướng Lê mã Lương gay gắt đòi hỏi phải đưa ra Toà án Quốc tê. Lý do quan trọng là Lãnh đạo VC đã ngầm chấp thuận cho TC có chủ quyền trên Biển Đông , nay chúng không thể chống lại được. Rồi, áp lực dữ dội từ TC không phải chỉ như Dương khiết Trì nói thẳng vào mặt lãnh đạo  VC là đứa con hoang, mà còn xa hơn, dữ dội hơn mà Hoàn Cầu Thời báo nhiều lần nhắc nhở rằng nếu phải dùng trận chiến để thu hồi quần đảo Nam Sa (Trường Sa), thì kẻ phản bội (lãnh đạo VC) sẽ là vật tế thần. 

 Nguyễn phú Trọng như ở trên đã than phiền: NẶNG VỀ BÊN NÀO CŨNG BỊ PHÊ PHÁN. Thực ra đây quả là trên “đe dưới búa”: dưới là dân tộc nổi lên vì lãnh đạo VC  làm tay sai bán nước cho giặc, còn trên là cái búa của Quan Thày TC chỉ chờ đập xuống đầu chúng. Cái búa dính liền với cái liềm treo ngay trên tường phòng hội.

Tưởng cũng nên thêm vào đây sự kiện Chủ Tịch Quốc Hội Nguyễn thị Kim Ngân đến thăm Bắc Kinh ngày 8 tháng 7, trong khi đó HD 8 đã bắt đầu hoạt động từ 5 ngày trước. Tập cân Bình bảo Thị Ngân phải lo đến Đại Cục. Tại sao chú tâm vào Đại Cục vào thời điểm này? Đây dĩ nhiên không phải là việc ngẫu nhiên.  HD 8 với các chiến hạm của TC yểm trợ hoạt động ở Bãi Tư Chính là chuyện nhỏ, không nên để tâm đến, vì đây chỉ là hoạt động bình thường để xác nhận chủ quyền của TC trên Biển Đông. Không được nêu vấn đề nào, kể cả đưa vấn đề ra Toà Án Quốc Tế. Biển Đông đã là của TC rồi, như Cảnh Sản, Phát ngôn Viên TC tuyên bố VN phải rút dàn khoan  Rosnef (đang hoạt động ở Nam Côn Sơn)…… ra khỏi lãnh hải của TC.

Và  Đại Cục là gì, mà họ Tập “truyền” cho Thị Ngân và có vẻ âm thầm, không thấy phơi bày ra.? Có  hai cái Cục mà Thị Ngân được “mang” về. Một cái nhỏ và một cái lớn : 

a)  Cục nhỏ là những gì mà  nhiều người đê cập nằm trong Hiệp Ước mật  Thành Đô: khu trự trị, rồi một tỉnh của TC và 

b) Cục to hơn, lớn hơn? Đó là những gì được vẽ trên hai Bích chương mà một số thanh niên TC (trong số khoảng hai trăm sang Sài gòn diễn hành nhân dịp Olympic 2008), dương cao trước Hạ Nghị Viện VNCH ở Sài gòn. Một cái có hình người đàn bà (?), đội trên đầu 5 quả trứng (năm Châu lục) với chú thích One World One Dream ( Một Thế Giới Một Giấc Mơ) và một bich chương khác với chú thích One World One Dream One China. 

Đó là giấc mơ “Thế Kỷ của Ngừơi Tàu” vào năm 2049.

Tóm lại đó là lý do VC không dám kiện TC ra toà án quốc tế.


III. PHÁN QUYÉT TOÀ LA HAYE.


Ngày 12 tháng 7 năm 2016, Toà Trọng Tài Thường Trực ở La Haye, Hà Lan  sau hơn 3 năm nghe tranh tụng giữa Phi Luật Tân và Cộng Hoà Nhân Dân Trung Hoa đã ban hành một phán quyết chung thẩm. Toà đã quyết định rằng TC không có cơ sở để nhìn nhận chủ quyền  lịch sử trên vùng bản đồ 9 đoạn (bản đồ lưỡi bò) ở Biển Đông. Đây là hành vi bất hợp pháp.

Phán quyết đề cập đến tính cách pháp lý của 10 bãi đá/ cát/san hô  ngầm trong vùng lưỡi bò. Hai trong số này là Bãi Cạn Scarborough và  Second Thomas là của Phi. Còn lại 8 bãi khác là Subi, Kennan, Hughes, Gaven, Gạc Ma,  Vành Khăn, Chữ Thập và Châu Viên của Việt nam. Ngoài ra, Phán quyết có quyết định về tính cách bất hợp pháp  về hoạt động của các tàu hải giám TC và các tàu đánh cá của các ngư dân TC hanh nghề trong vùng đặc quyền kinh tế của Phi, bất kể đến quyền của chủ quyên của Phi v.v.


 Vì khiếu nại của Phi về tính cách bất hợp pháp của toàn vùng lưỡi bò của TC trong đó đa số thuộc về VN. Vùng này chiếm đến 80-90% của Biển Đông có diện tích là 3.5 triệu km2. Như thế, đây thực sự là phán quyết về Biển Đông của VN. Nếu VN kiện về tính cách phi pháp về chủ quyền của TC trên Biển Đông, thì việc thắng kiện rất dễ dàng.


Vì phán quyết ấy có giúp vào bảo vệ chủ quyền của VN trên Biển Đông (dù CHXHCNVN không kiện), Uỷ Ban Bảo Vệ Sự Vẹn Toàn Lãnh Thổ, tại Hoa Kỳ, đã nhân danh người Việt cử hành long trọng buổi lễ Công Bố Phán Quyết này vào ngày 29 tháng 7, năm 2018 tại San Jose, CA,  2 năm sau ngày Toà La Haye ban hành Phán Quyết ấy.  


Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa VN dưới sự Lãnh đạo  của VC, chủ thể của quyền lợi, - chỉ có chủ thể quyền lợi mới có tố quyền,  lại né tránh trách nhiệm, và không có động thái nào bảo vệ lãnh hải của tiền nhân để lại.  Tất cả các hoạt động của lãnh đạo VC từ trước đến nay khiến cho mọi người không ai có kết luận nào khác hơn là VC ĐÃ ÂM THẦM  CHUYỂN NHƯỢNG BIỂN ĐÔNG CHO TC. Việc làm như vậy là bất hợp pháp, vì nếu có đó chỉ là các trao đổi giữa 2 Đảng Cộng Sản Anh Em với nhau, hay là hai nhà nước xã hội chủ nghĩa vói nhau, tuyệt đối không liên hệ gì với dân tộc Việt nam. 

Do đó Người Việt hải ngoại  xác nhận chủ quyền của dân tộc Việt trên Biển Đông trong buổi lễ long trọng này./.

  1. Xém thêm Hồ Sơ Hoáng Sa & Trường Sa và Chủ Quyèn Dân Tộc” các trang 498,-507. In lần VI, 2017

  2. Hồ Sơ…. Các trang 530-533.

 6 tháng 11, 2019

                                     VÀI HÌNH ẢNH






https://4.bp.blogspot.com/-YCAhCXUxwvo/W2DDcU4a-HI/AAAAAAAAdRA/bLuUtn1lvAYYJd11aTTsqGxjj2kR0ZarQCEwYBhgL/s640/Phan-quyet-La-Haye-va-ho-so-Hoang-Sa-Truong-Sa-05.jpg



https://2.bp.blogspot.com/-rmzO6mSa_RI/W2DES3bWJ5I/AAAAAAAAdRU/73nVYTHf9f0OeviwPmS6ZKfCe0tejScPQCLcBGAs/s640/Phan-quyet-La-Haye-va-ho-so-Hoang-Sa-Truong-Sa-08.jpg



https://3.bp.blogspot.com/-BsM6ji_QczI/W2DEV3Gy0AI/AAAAAAAAdR8/JOszgvydIak4z8J-4cl49JJeJeUNE143gCLcBGAs/s640/Phan-quyet-La-Haye-va-ho-so-Hoang-Sa-Truong-Sa-20.jpg



https://4.bp.blogspot.com/-bG0Ms3WnYnk/W2DDan_RynI/AAAAAAAAdQ0/hVpDe3BIOec5jPUkya3tZtDYynVfTn8BwCEwYBhgL/s640/Phan-quyet-La-Haye-va-ho-so-Hoang-Sa-Truong-Sa-00.jpg



https://3.bp.blogspot.com/-7v9yFF6aB0Y/W2DDaRb954I/AAAAAAAAdQ8/Qy1i01SfdVI4BNnPwoj9q-b2fGCFH6megCEwYBhgL/s640/Phan-quyet-La-Haye-va-ho-so-Hoang-Sa-Truong-Sa-005.jpg

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.