Hôm nay,  

Vấn Đề Tự Chủ Đại Học Ở Việt Nam

09/03/202010:08:00(Xem: 8058)

                                                


2016-9-29 (95).jpg

Trong giai đoạn 2014-2017, có một số Đại Học Công lập ở Việt Nam, như Đại Học Bách Khoa Hà Nội, đã thực hiện thí điểm Tự Chủ Đai Học. Đến cuối năm 2018, nội dung Tự chủ Đại Học đã chính thức có hiệu lực thi hành giữa năm 2019. Trong thực tế, từ năm 2011 các Đại học công lập ở Việt Nam thực hiện cơ chế Tự chủ từng phần đến toàn phần như hiên nay. Tuy nhiên những khó khăn lớn nhất vẫn tồn tại khi đai học Bách Khoa Hà Nội cũng như các đại học công lâp khác, chuyển sang tự chủ toàn phần, vì những lý do cụ thể như sau: 

1-Về Tài chánh- Nhà nước không cấp dưỡng thường xuyên và cả việc chi cho đầu tư.

2-Về Văn bản Pháp luật rất rắc rối và chồng chéo tạo mâu thuẫn hành chánh, pháp lý. Măc dầu Nghị quyết 77 (24-10-2014) của Chính phủ về việc thí điểm Tự chủ Đai học phân nhiều quyền cho các trường song các trường chưa thực hiện được hết. Thí dụ như theo nguyên tắc Đai học được quyền tự quyết định các khoản đầu tư, mức học phí, nguồn thu…nhưng đồng thời Đai học chịu đựng sự ràng buộc của Luât Ngân Sách Nhà nước và Luât Đầu Tư.

3-Về công tác Nhân sự trên nguyên tắc thi Trường có toàn quyền, nhưng vấp phải Luật Viên chức của chính phủ qui định rất chặt chẽ về công tác tuyển dụng đánh giá cán bộ, Trường không dễ gì sắp xếp cán bộ tối ưu như mong muốn. http://khoahocphattrien.vn/thoi-su-trong-nuoc/chinh-sach-tu-chu-dai-hoc-nhung-rang-buoc-nut-that-can-duoc-coi-bo/20200113021826279p1c785.htm

 Sở dĩ cơ chế chồng chéo như vây cũng dễ hiểu thôi, bởi vì ở VIệt Nam thể chế Nhà nước quản lý toàn diện chưa được chuyển thành Nhà nước kiến tạo phát triển. 

   Do đó Trường đại học Bách Khoa Hà Nội cũng như các đai học công lâp khác phải tự bảo đảm nguồn thu đồng nghĩa phải tăng học phí, không có cách nào khác hơn. Nhưng việc tăng học phí phải được đi kèm với chất lượng giáo dục đào tạo. Trường đã dùng hết vốn liếng dự trữ để tăng cường cơ sở  vật chất và các điều kiện bảo đảm chất lượng giáo dục đào tạo. Đó là những năm chi ra nhiều mà chưa tăng thu nhập cho cán bộ, giảng viên. Đó là những năm đầu thắt lưng buộc bụng. Bối cảnh này cũng dẫn đến nhà trường phải thay đổi cơ chế quản lý sao cho hiệu quả và thay đổi quan niệm nhận thức của các cán bộ, giảng viên của Nhà trường. Trước đây các cán bộ quản lý, các đơn vị chỉ thực hiện theo chỉ đạo từ trên xuống, theo nhiệm vụ được giao phó. Nhưng bây giờ họ phải chủ động trong việc thực hiện các mục tiêu mà trường đề ra trong chiến lược

     Có thể nói trong hơn nhiều năm qua cán bộ và giảng viên của trường Đai học Bách Khoa, cũng như các Đại hoc công lâp khác, không tăng thu nhập trong khi môi trường bên ngoài doanh nghiệp, công nghệ, và các trường dân lập khác cạnh tranh khủng khiếp trong viêc tăng thu nhập cho chuyên viên, cho cán bộ giảng dạy. Nhưng tất cả cán bộ, giảng viên của trường Đại học công lập hiểu rằng Tự chủ đại học sẽ mở ra nhiều cơ hội phát triển, và vì thế họ ủng hộ mạnh mẽ cho quá trình tự chủ Đại Học, họ chấp nhận những khó khăn trước mắt. 

        Nếu không có Tự chủ Đại học chúng ta sẽ giống như Doanh nghiêp Nhà Nước trước đây, hoạt động trì trệ, kém hiệu quả, khó có thể sáng tạo, phát huy nội lực và huy động nguồn lưc từ bên ngoài để nâng cao chất lượng. Nói đến chất lượng là phải nói đến khả năng đội ngũ cán bộ, giảng viên và cơ sở vật chất, phòng học phòng thí nghiệm và ngân quỹ đặc biệt dành cho phòng nghiên cứu và phát triển-(R&D Department).

    Diễn đàn Đối Thoại về Tự chủ Đai học đã thật sự diễn ra trong hai ngày 31-7 và 1-8 năm 2014 tai Trung Tâm Văn Hóa Hoa Kỳ ở Saigon dưới sự dìu dắt của GS Ngô Bảo Châu. Tai diễn đàn này các diễn giả phàn nàn các Đại học ở Việt Nam không được quyền Tự quản trị, tự chủ tài chánh. Nói rõ ra Việt Nam chưa có được nền Đại học Tự trị. Nhưng vì sợ cụm từ Đại Học Tự Trị có thể bị “chính trị hóa” thành phải nói trại qua một bên Tự Chủ Đại Học. Theo GS Ngô Bảo Châu, nền giáo dục ở Đại học của VN đã quá lạc hậu không còn phù hợp bắt kịp với các Đại hoc lớn của thế giới ngày nay. Theo kinh nghiệm của ông, một giáo sư của đai học lớn ở nước ngoài, các sinh viên tốt nghiệp Đại học VN trông tương đối đuối sức so với sinh viên tốt nghiệp ở đại học nước ngoài. Đuối về kiến thức lẫn tác phong làm việc…

    Bàn về công tác nhân sự, quá trình tuyển dụng nhân sự tại các trường đai học Viêt Nam, GS Ngô Bảo Châu khẳng đinh: ”Các đai học Viêt Nam tạo người từ chính sinh viên của mình giống như cuôc hôn nhân cận huyết thống. Vì thế ngành khoa học của nước ta ngày càng xuống. Hoc trò không có điều kiện cơ hội để giỏi hơn thầy. Hoc trò của học trò càng tệ hơn nữa”.

     Nói về Tư chủ Tài chánh tại Đại hoc của VN, Bộ Trưởng KH&CN, Nguyễn Quân xác nhận: “Ở một nước mà tôi và anh Phạm Vũ Luận-Bộ trưởng GD-ĐT-không ký được lương cho GS Ngô Bảo Châu thì làm sao Đại học có được quyền tự chủ ”. Bộ trưởng Nguyễn Quân còn tố cáo: “ Nhiệm vụ của Đại hoc là vừa giáo dục vừa nghiên cứu. Thế nhưng tỷ trọng nghiên cứu ở nước ta lại nghiêng về Viên Nghiên Cứu (của Đảng) chớ không phải ở các trường Đại học. Cơ chế tư duy bao cấp vẫn tồn tại trong các trường đại học”. Hồng vẫn trọng hơn Chuyên!

Trong hiện tình, một số Đai học dân lập, với nguồn tài chánh dồi dào với cơ chế trả lương cao 4-5 lần hơn so với trường công lập, đang ngày càng thu hút nhân tài từ trường công lập. Có người cho rằng đó là hiên tượng chảy máu chất xám của trường công lập. Cũng có người cho rằng nguồn lực quốc gia không mất đi đâu, thị trường sẽ phân bố theo hướng tối ưu.

       Tự chủ Đại học là giấc mơ thế kỷ của các Đại học VN. Ngày nào cơ chế và tư duy bao cấp còn tồn tại trong các trường Đai học, ngày ấy nền tự chủ đại học vẫn còn những lực cản khó vượt thoát..Muốn khắc phục khó khăn này đòi hỏi sự kiên trì đấu tranh. Qua hai buổi họp 31-7 và 1-8 năm 2014 tại Trung tâm Văn Hóa Hoa Kỳ tại Saigon cho ta thấy có những vị Bộ trưởng, Thứ trưởng, các Giáo Sư, Tiến Sỹ, các chuyên viên của ngành giáo dục đào tạo, các giới trí thức trong và ngoài nước, công khai biểu lộ sự đồng tình chống lại cơ chế, tư duy bao cấp, chống lại sự lãnh đạo toàn diện của ĐCSVN. Hy vọng đây là hạt nhân sẽ làm bùng nỗ tư duy đổi mới, những cải cách toàn diện nền giáo dục VN nhất là trả lại nền Tự chủ cho các trường Đại học Việt Nam càng sớm càng tốt./.

Đào Như

Chicago

3-7-2020

BÀI ĐỀ NGHỊ ĐỌC THÊM:

       Việt Nam và Khát vọng một nền Đại học Tự trị / của cùng tác giả Đào Như

http://www.diendantheky.net/2014/08/ao-nhu-viet-nam-va-khat-vong-ve-mot-nen.html



In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...

Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.

Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.

Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.

(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.

Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật

Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”

Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.

Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.

Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...
1234567Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.