Độ tuổi trẻ trung của các can phạm trong những vụ xả súng hàng loạt không nói lên rằng họ thác loạn hay lầm lạc. Việc đưa ra quyết định bóp cò súng đòi hỏi một người phải suy nghĩ và đánh giá rủi ro, điều mà các khoa học gia về thần kinh cho rằng nó đòi hỏi sự phát triển chậm, cho đến sau 18 tuổi. (Nguồn: pixabay.com)
Bài phỏng dịch theo bài viết của Ashwini Tambe, Giáo sư và Giám đốc, Các nghiên cứu về Phụ nữ, Giới tính và Tình dục; Giám đốc biên tập, Nghiên cứu về Nữ quyền, Trường George Washington, được đăng trên trang TheConversation.
HOA KỲ – Các vụ xả súng hàng loạt ở Uvalde và Buffalo trong tháng 5 năm 2022 có ít nhất 2 điểm chung: can phạm đều 18 tuổi và cả 2 đều đã tự mua súng trường tấn công cho riêng mình, một cách hợp pháp.
Độ tuổi trẻ trung của các can phạm không nói lên rằng họ thác loạn hay lầm lạc. Khi theo dõi các vụ việc kể từ năm 1966, có thể thấy độ tuổi trung bình của các tay súng trong trường học là 18 tuổi.
Độ tuổi tương đối trẻ của can phạm trong hầu hết các vụ xả súng hàng loạt cũng đã làm dấy lên các cuộc tranh luận về độ tuổi tối thiểu để mua súng một cách hợp pháp. Khi nói đến luật về súng đạn, rõ ràng là có những tranh luận pháp lý về cách xác định tuổi trưởng thành. Nhưng lịch sử về cách các xã hội xác định tuổi trưởng thành vốn cũng đã phức tạp, theo công trình nghiên cứu về độ tuổi của sự đồng thuận trong tình dục và kết hôn của giáo sư Ashwini Tambe.
Việc coi ai đó là người trưởng thành khi bước sang tuổi 18 là một xu hướng tương đối mới đây, và không rõ rằng liệu nó có đứng ra trước sự giám sát của công chúng như một ngưỡng tuổi quan trọng để mua vũ khí hợp pháp.
Những lời kêu gọi nâng độ tuổi giới hạn lên
Trong vụ xả súng trường học ở Parkland, Fla., năm 2018, tay súng 19 tuổi. Can phạm trong vụ xả súng ở trường tiểu học Sandy Hook ở Newtown, Conn., là 20 tuổi. Và những kẻ xả súng trong vụ thảm sát trường trung học Columbine ở Littleton, Colo., năm 1999 là 17 và 18 tuổi.
Sau vụ thảm sát ở Uvalde, các TNS Dân Chủ bang Texas đã kêu gọi một phiên họp lập pháp khẩn cấp để nâng độ tuổi tối thiểu được phép mua súng tại tiểu bang từ 18 lên 21 tuổi, điều mà Thống đốc Greg Abbott đã kháng cự.
Một ngày sau vụ thảm sát Buffalo, vào ngày 15 tháng 5 năm 2022, Thống đốc New York Kathy Hochul kêu gọi nâng độ tuổi được phép mua súng trường từ 18 lên 21 tuổi. Sau đó, cơ quan lập pháp của tiểu bang đã bỏ phiếu vào ngày 2 tháng 6, và bang New York đã cấm người dưới tuổi 21 mua vũ khí tấn công.
Vào ngày 2 tháng 6 năm 2022, Tổng thống Joe Biden cũng kêu gọi cấm súng trường tấn công - hoặc nâng độ tuổi được phép mua súng trường lên.
Ở khía cạnh khác của vấn đề, Hiệp hội Súng trường Quốc gia (National Rifle Association – NRA) đã phản kháng lại luật hạn chế người dưới 21 tuổi mua súng trường ở Florida và California.
Bước vào tuổi trưởng thành
Một số trang tin tức, báo chí, bao gồm cả Associated Press và The New York Times, gọi những kẻ xả súng hàng loạt ở Buffalo và Uvalde là “người đàn ông” và “các tay súng” trong những bản tin của họ. Một số nhà quan sát cho rằng những cách gọi này là chính xác vì độ tuổi của các can phạm là 18.
Nhưng không có câu trả lời pháp lý thống nhất và duy nhất cho việc liệu người 18 tuổi có thực sự là trưởng thành, về mọi mặt, hay không. Ở hầu hết các tiểu bang của Hoa Kỳ, 18 là độ tuổi trưởng thành hợp pháp – đây là độ tuổi mà mọi người không còn được hưởng sự hỗ trợ từ cha mẹ, được tự do thoát khỏi sự giám sát của cha mẹ hoặc người chăm sóc, bị xét xử nếu phạm tội và nhập ngũ để thực hiện nghĩa vụ quân sự. Nhưng không phải tất cả các tiểu bang đều dựa theo tiêu chuẩn độ tuổi này - ở một số tiểu bang, độ tuổi trưởng thành là 19 hoặc 21 tuổi.
Ở Hoa Kỳ, không phải lúc nào tuổi trưởng thành cũng được đặt ở mức 18 tuổi. Trong nhiều thế kỷ trước, độ tuổi trưởng thành hợp pháp ở Hoa Kỳ là 21 tuổi, vết tích từ chế độ thuộc địa phản ánh phong tục phong kiến của Anh (21 tuổi là độ tuổi có thể được phong tước hiệp sĩ).
Đầu những năm 1970, Quốc Hội thúc đẩy làm cho độ tuổi đi bầu tương tự với độ tuổi bắt buộc nhập ngũ, Tu Chính Án Số 26 đã hạ độ tuổi được bỏ phiếu từ 21 xuống 18. Những năm tiếp theo, hầu hết các tiểu bang đã phân loại một người là người trưởng thành khi đủ 18 tuổi, phù hợp với tuổi bầu cử.
Tuy nhiên, độ tuổi này không định nghĩa một cách cứng nhắc tuổi trưởng thành trong mọi bối cảnh pháp lý.
Nói chung, ở tuổi 18, một người có thể tham gia vào các hoạt động đòi hỏi sự độc lập nhất định về nhận thức, chẳng hạn như bỏ phiếu, đồng ý điều trị y tế và quyền được kiện ai đó.
Hầu hết các tiểu bang quy định độ tuổi cho sự đồng thuận trong tình dục là từ 16 đến 18 tuổi. Độ tuổi kết hôn liên bang là 18 tuổi, nhưng hầu hết các bang có quy định độ tuổi kết hôn thấp hơn khi có sự đồng thuận của cha mẹ. Ngay cả ở những nơi khác trên thế giới, như giáo sư Tambe đã lưu ý trong cuốn sách của mình về lịch sử xuyên quốc gia của luật hôn nhân, sự đồng thuận của phụ huynh đặt ra các độ tuổi tiêu chuẩn hợp pháp để được kết hôn.
Một giới hạn cao hơn
Mặt khác, có ngưỡng tuổi cao hơn cho một số hoạt động có thể gây hại trực tiếp đến người khác và bản thân.
Độ tuổi uống rượu hợp pháp của liên bang tối thiểu là 21 tuổi, vì sau khi được giảm xuống còn 18 tuổi vào những năm 1970, các trường hợp thương vong do lái xe trong tình trạng say xỉn đã tăng cao, đã khiến các bang phải nâng giới hạn lên lại 21 tuổi vào những năm 1980.
Các nghiên cứu của chính phủ cho thấy các bang có độ tuổi uống rượu bia tối thiểu là 18 có tỷ lệ tử vong do tai nạn xe cộ cao hơn.
Những người lái xe dưới 25 tuổi cũng gặp khó khăn hoặc tốn kém hơn khi thuê một chiếc xe hơi, bởi vì có rủi ro cao hơn trong vấn đề gây tai nạn cho xe, người lái xe và những người khác.
Đối với các hoạt động liên quan đến rủi ro tài chánh, ngưỡng tuổi tác cũng ở mức cao hơn. Ví dụ: một người dưới 21 tuổi sẽ cần có một người đồng ký tên để có thẻ tín dụng mang tên chính mình, theo Đạo luật Credit Card Accountability Responsibility and Disclosure Act, được thông qua vào năm 2009.
Giai đoạn trưởng thành
Các chuyên gia nghiên cứu về sự phát triển não bộ ở tuổi vị thành niên cho rằng các kiểu trưởng thành khác nhau phát triển theo từng mốc thời gian riêng biệt. Họ đưa ra sự khác biệt rõ ràng giữa khả năng suy luận một cách có hệ thống, thường có ở độ tuổi 16, và việc đưa ra quyết định liên quan đến cảm xúc và đánh giá rủi ro. Điều này có thể mất nhiều năm nữa để phát triển.
Sự phát triển nhận thức như vậy trên thực tế vẫn tiếp tục diễn ra cho đến khoảng 25 tuổi.
Vì những lý do này, một số học giả pháp lý mạnh mẽ lập luận phản đối việc đặt ra một tiêu chuẩn duy nhất tuyệt đối cho độ tuổi trưởng thành - một tiêu chuẩn áp dụng cho tất cả các hoạt động.
Loạt vụ xả súng hàng loạt gần đây của thanh thiếu niên đang thách thức các tiêu chuẩn pháp lý về thời điểm một người được cho là người trưởng thành và có thể mua súng hợp pháp. Sự trưởng thành về mặt cảm xúc – khả năng nhận biết và đối mặt với nỗi sợ hãi, kiểm soát sự xúc động – nên là một khía cạnh lý tưởng khi nói về quyền sở hữu súng đạn, nếu mọi người dân đều có quyền sử dụng súng. Việc đưa ra quyết định bóp cò súng đòi hỏi một người phải suy nghĩ và đánh giá rủi ro, điều mà các khoa học gia về thần kinh cho rằng nó đòi hỏi sự phát triển chậm rãi (cho đến sau 18 tuổi).
Trong hầu hết các bối cảnh pháp lý, các hoạt động có thể khiến người khác gặp rủi ro không được phép ở tuổi 18. Đúng ra, tư cách trưởng thành cần được xét theo từng giai đoạn, tùy vào các hoạt động nào được đề cập tới. Có cơ sở chắc chắn cả về lịch sử và khoa học rằng thanh niên 18 tuổi không nên được phép mua súng đạn.
Gửi ý kiến của bạn
