Hôm nay,  

48 năm sau ngày chấm dứt chiến tranh

12/05/202321:14:00(Xem: 6752)
BuiVanPhu_2023_0511_48NamSauChienTranh_H01_AustraliaStamps

Tem thư của bưu điện Úc phát hành ngày 18/4/2023 (Ảnh: Bùi Văn Phú).

 

 

Đối với người Việt, cuộc chiến Nam Bắc trên quê hương được coi như chấm dứt vào ngày 30/4/1975 khi chính quyền Việt Nam Cộng hoà đầu hàng bộ đội cộng sản miền Bắc. Nhưng với nước Mỹ, rộng ra là cả các nước đã đưa quân qua tham chiến tại Việt Nam như Úc, Tân Tây Lan hay Nam Hàn thì cuộc chiến đó chấm dứt vào năm 1973, khi nước ngoài rút hết quân và Hiệp định Ba Lê chấm dứt chiến tranh, tái lập hoà bình được Hoa Kỳ, Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, Việt Nam Cộng hoà và Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hoà Miền Nam Việt Nam ký tại Paris ngày 27/1/1973.

 

Với dấu mốc ngày ký Hiệp định Ba Lê 1973, đánh dấu 50 năm chấm dứt Chiến tranh Việt Nam ở Úc và Mỹ đã có những sự kiện để ghi nhớ thời điểm này.

 

Nếu nhà nước Việt Nam không đề cập đến chuyện bên Úc đã cho phát hành đồng xu với hình cờ Việt Nam Cộng hoà mà ít ai biết đến, nhưng khi Hà Nội lên tiếng phản đối thì dư luận chú ý nhiều. Phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam bà Phạm Thu Hằng hôm 4/5 đã chỉ trích việc làm này của Kho Bạc và sở Bưu chính Úc là không phù hợp với mối quan hệ chiến lược hai nước đang có và yêu cầu Úc dừng lưu hành đồng bạc cắc, dù thực tế nó cũng chỉ là đồng tiền để sưu tầm mà thôi.

 

Lịch sử cận đại của Úc có liên hệ đến cuộc chiến Việt Nam vì đã đưa 60 nghìn quân đến miền Nam chiến đấu và hơn 500 lính Úc đã hy sinh ở đó. Chính phủ Úc ghi ơn cựu chiến binh mà Hà Nội lại lên tiếng phản đối đã cho thấy nửa thế kỷ đã qua mà lãnh đạo cộng sản Việt Nam nay vẫn còn bực bội khi nhìn thấy hình ảnh lá cờ của phe đối nghịch.

 

Ngoài tiền cắc có cờ vàng, bưu điện Úc vào ngày 18/4/2023 cũng đã phát hành bộ tem kỷ niệm với cùng mục đích, gồm hai con tem in hình các huân chương cũng có cờ Việt Nam Cộng hoà trên đó.

 

Hoa Kỳ là quốc gia can dự sâu đậm nhất vào cuộc chiến mà lúc cao điểm đã có hơn nửa triệu lính Mỹ tại miền Nam. Hơn hai triệu lính Mỹ đã phục vụ trong chiến tranh Việt Nam, gần 60 nghìn hy sinh.

 

Sau chiến tranh, dịp lễ Cựu Chiến binh 11/11/1979 bưu điện Hoa Kỳ phát hành tem thư có in huy chương tuyên dương những chiến binh Mỹ đã tham chiến tại Việt Nam, với hình cờ vàng ba sọc đỏ trên đỏ. Năm 1982 đài tưởng niệm Vietnam Veterans Memorial ở Thủ đô Washington được khánh thành. Mỗi năm vào dịp lễ Chiến sĩ Trận vong hay vào ngày Cựu Chiến binh luôn có những vòng hoa tưởng niệm mang mầu cờ vàng ba sọc đỏ đặt trước đài. Tổ chức Vietnam Veterans of America dùng lá cờ vàng làm huy hiệu mà đi trên đường phố nếu thấy dán sau xe là biết người đó là một cựu chiến binh từng phục vụ tại Việt Nam.

 

Hình ảnh cờ vàng bây giờ không còn là đại diện cho một quốc gia trong cộng đồng thế giới, vì chính thể Việt Nam Cộng hoà đã chấm dứt từ 48 năm qua, nhưng quan chức Việt Nam khi qua Mỹ, qua Úc hay những nơi có đông người Việt lại rất sợ khi thấy cờ vàng tung bay.

 

Ngày nay tại Hoa Kỳ cờ vàng là biểu tượng, là di sản tự do của cộng đồng người Việt và đã được hơn 50 đơn vị hành chánh từ cấp tiểu bang, quận hạt đến thành phố công nhận.

 

Trong khi cờ đỏ sao vàng còn bị cấm treo trên các công sở hay toà nhà thuộc về thành phố, như ở San Jose, Westminster là những nơi có đông người Việt sinh sống ở hai miền nam bắc California. Từ năm 1995 Hoa Kỳ và Việt Nam đã chính thức bang giao, nhưng ít khi thấy cờ đỏ sao vàng tung bay ở Mỹ. Cơ sở ngoại giao của Việt Nam ở San Francisco cũng không thấy treo cờ đỏ. Cuối thập niên 1990, một lần Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại San Francisco tổ chức liên hoan đón Tết tại Veteran Memorial Building trên đường Van Ness và có treo cờ đỏ sao vàng trước tiền đình, nhưng chỉ một lúc sau đã phải kéo xuống vì người Việt doạ biểu tình và có những cựu chiến binh Mỹ đã gọi điện vào thành phố phản đối, yêu cầu hạ cờ xuống vì không muốn thấy lá cờ của chế độ cộng sản mà họ đã từng chiến đấu chống lại được tung bay trên toà nhà dành cho cựu chiến binh.

 

Tại San Francisco, đến ngày quốc khánh của một quốc gia có cơ sở ngoại giao tại đây thì thành phố sẽ cho kéo cờ của nước đó trước tiền đình toà thị chính một ngày. Trong 10 năm qua, mỗi dịp Quốc khánh 2/9 của Việt Nam khi Tổng Lãnh sự quán Việt Nam làm lễ kéo quốc kỳ cờ đỏ sao vàng trên tầng lầu của toà thị chính, bên dưới có người Việt biểu tình với cờ vàng.

 

Cách đây hơn hai thập niên, một lần tham dự hội nghị về Việt Nam tại Texas Tech University ở Lubbock, gặp Đại tướng Nguyễn Khánh tôi được nghe kể chuyện về một lần ông đối mặt với Trung tướng Quân đội Nhân dân Nguyễn Đình Ước, cũng trong một hội nghị tại đại học này năm trước đó, khi tướng Khánh có bài phát biểu và ông đã hãnh diện vẫy lá cờ vàng trên tay khiến vị tướng cộng sản tỏ ra khó chịu, phản đối.

 

Nếu cứ thấy cờ vàng ở một nơi ngoài Việt Nam mà lên tiếng phản đối thì Hà Nội phải phân công một quan chức chuyên lo việc phản đối cờ vàng, vì như ở California vào các dịp lễ tết, sinh hoạt truyền thống hay tưởng niệm 30/4 thì tràn ngập cờ vàng.

 

Bưu điện của một số quốc gia trên thế giới trong những năm qua còn phát hành tem thư liên quan đến chiến tranh Việt Nam. Tôi đã thấy những bộ tem từ các nước Cộng hoà Guinée, Cộng hoà Tchad, Cộng hoà Trung Phi hay Grenada, Gambia, Tuvalu, Guyana, Marshall Islands với hình Chủ tịch Hồ Chí Minh, Tổng thống Lyndon Johnson, Tổng thống Richard Nixon, Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu, Tướng William Westmoreland, Tướng Võ Nguyên Giáp và cũng có cờ đỏ, cờ vàng trên đó. Tuvalu phát hành tem kỷ niệm “Battle of Cồn Thiên”, Marshall Islands có tem “Battle of Ia Drang” và “Gulf of Tokin Incident”. Tem “Tet Offensive: Battle of Hue” của Guyana phát hành năm 2013, trên tờ tem có hình cờ Việt Nam Cộng Hoà tung bay ở cửa Đông Ba và 4 tem hình các binh lính đang chiến đấu tại Huế năm 1968. Năm nay bưu điện Gambia đã phát hành tem thư “Operation Linebacker” là chiến dịch ném bom miền Bắc Việt Nam của Hoa Kỳ vào cuối năm 1972 mà Hà Nội gọi đó là trận “Điện Biên Phủ trên không”. Năm 2020, kỷ niệm “45 Năm chấm dứt Chiến tranh Việt Nam”, bưu điện Cộng hoà Tchad phát hành bộ tem bốn con hình súng ống, xe tăng, máy bay đã được sử dụng trong chiến tranh Việt Nam.

 

Không hiểu các nước nhắc đến ở trên đã can dự vào cuộc chiến đến mức nào mà ngày nay vẫn nhớ đến những lãnh đạo, địa danh và mốc thời gian của Chiến tranh Việt Nam qua nhiều bộ tem thư. Đúng là Chiến tranh Việt Nam đã là một sự kiện quan trọng của thế kỷ trước, khó phai mờ trong tâm thức thế giới.

 

Gần nửa thế kỷ đã qua, hình ảnh cờ vàng mà Hà Nội muốn chôn vùi nó, cùng với những gì thuộc về Việt Nam Cộng hoà, nhưng họ đã thất bại vì di sản của chế độ này đang sống lại trong lòng nhiều người Việt và đang được nghiên cứu, tìm hiểu.

 

Nhạc thời Việt Nam Cộng hoà nay tràn ngập trên Youtube, nhiều bài hát có hàng triệu lượt nghe. Kênh “Giọng ca để đời” có giọng hát Thuý Hà với nhiều bài ca bất tử của Anh Việt Thu, Trần Thiện Thanh. Hay Đạt Võ, gốc Hải Phòng, song ca với Hà Kiều ca khúc “Nếu ai có hỏi”, sáng tác của Anh Bằng và Lê Dinh đã có 121 triệu lượt nghe trong 5 năm qua. Lệ Quyên được xem là ca sĩ miền bắc hát boléro ăn khách nhất từ trong nước ra hải ngoại. Nhiều sinh viên gốc Việt thuộc thế hệ thứ hai học về lịch sử, chính trị, kinh tế, văn chương, nghệ thuật và có những nghiên cứu, tìm hiểu để đặt Việt Nam Cộng hoà vào đúng vị trí trong lịch sử dân tộc.

 

Hôm 29/4 vừa qua kênh C-SPAN đã phát trực tuyến các buổi hội thảo chủ đề “Vietnam: A 50 Year Retrospective” do Đại học George Washington ở thủ đô nước Mỹ tổ chức. Nhiều diễn giả nổi tiếng như cựu Thượng Nghị sĩ Bob Kerrey, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel, các nhà văn, phóng viên chiến trường, cựu chiến binh như Phillip Caputo, Frances Fitzgerald, Fredrik Logevall, John Balaban, Mark Godfrey, cựu Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Raymond Burghardt đã chia sẻ những bài học rút ra từ cuộc chiến mà họ tham gia hay là nhân chứng.

 

Đại sứ Burghardt nhắc đến việc khi ông đề nghị với Việt Nam cho phép bảo tồn và trùng tu Nghĩa trang Quân đội Biên Hoà lúc đầu gặp nhiều khó khăn, nhưng sau ông đưa những đề nghị nhìn qua lăng kính văn hoá Việt thì được sự đồng ý của Hà Nội.

 

Diễn giả gốc Việt duy nhất là giáo sư sử học Liên-Hằng Nguyễn từ Đại học Columbia, tuổi chưa đến 50, khi nói về Việt Nam ngày nay có nhận định là ông Nguyễn Phú Trọng đã già, hết nhiệm kỳ vẫn muốn ở lại trong lúc thành phần lãnh đạo trẻ mong thay đổi. Bà đề cập đến hiện tình “bỏ phiếu bằng chân” của người Việt nay vẫn còn tiếp tục. Nhắc đến chuyện hoà giải, theo bà giữa Hoa Kỳ và Việt Nam thì dễ nhưng giữa nhà nước với dân và với người Việt hải ngoại còn nhiều khó khăn.

 

– Bùi Văn Phú

 

Phụ lục hình ảnh:

BuiVanPhu_2023_0511_48NamSauChienTranh_H02_USStamps

Tem thư của bưu điện Hoa Kỳ phát hành ngày 11/11/1979 (Ảnh: Bùi Văn Phú).

BuiVanPhu_2023_0511_48NamSauChienTranh_H03_CoDoCoVangSF

Cờ đỏ và Cờ vàng trước tiền đình toà thị chính San Francisco trong dịp Quốc Khánh 2/9/2014 (Ảnh: Bùi Văn Phú).

BuiVanPhu_2023_0511_48NamSauChienTranh_H04_LienHangNguyen_c3

Giáo sư sử học Liên-Hằng Nguyễn tại hội thảo hôm 29/4/2023 tại Đại học George Washington (Chụp màn hình C-SPAN).

 

BuiVanPhu_2023_0511_48NamSauChienTranh_H05_GWUni

Hội thảo về Chiến tranh Việt Nam tại Đại học George Washington ngày 29/4/2023 (Chụp màn hình C-SPAN).

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Hiểu rõ về bảo hiểm, quyền lợi và cách sử dụng dịch vụ y tế là điều cần thiết để mỗi người có thể chủ động hơn trong hành trình chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Vừa được hay tin nhà văn Doãn Quốc Sỹ đã ra đi trong sự tĩnh lặng của một tâm hồn lớn. Tâm hồn tồn trữ sự bình an của thiền thực dụng qua sự sinh hoạt hằng ngày như là “vô công dụng hạnh.”

Trong buổi điều trần tại Thượng Viện vào ngày 9 tháng 9 năm 2025 về vấn nạn tham nhũng trong khoa học (corruption of science), một nhóm nhân chứng đã trình bày một nghiên cứu chưa được công bố và đưa ra một lời tuyên bố hùng hồn. Họ cho rằng đây chính là bằng chứng quan trọng cho thấy vắc-xin làm tăng cơ nguy mắc các bệnh mãn tính ở trẻ em. Nghiên cứu này thậm chí còn sắp xuất hiện trong một bộ phim được quảng bá rầm rộ mang tên “An Inconvenient Study” (dự kiến phát hành vào đầu tháng 10 năm 2025).

Tại Detroit, thành phố từng là biểu tượng của ngành công nghiệp xe hơi Mỹ, một cuộc khủng hoảng thầm lặng đang diễn ra trong các trường học: hàng ngàn học sinh, từ những đứa trẻ mẫu giáo đến học sinh khối K12, thường xuyên nghỉ học. “Nghỉ học thường xuyên” (chronic absenteeism) tức là nghỉ học ít nhất 10% số ngày học trong năm (tương đương 18 ngày đối với năm học 180 ngày). Hiện tượng này đã gia tăng mạnh mẽ trong thời kỳ đại dịch COVID-19 và vẫn đang là một vấn đề nhức nhối.

Có một câu hỏi thường trực trong tâm trí người tiêu dùng là: “Nên chọn rau củ quả tươi hay đông lạnh?” Trái với quan niệm phổ biến cho rằng đồ đông lạnh chưa ít chất dinh dưỡng hơn đồ tươi, các nghiên cứu khoa học và nhiều chuyên gia lại cho thấy một bức tranh khác, phức tạp và thú vị hơn nhiều. Một nghiên cứu đã so sánh giá trị dinh dưỡng của nhiều loại thực phẩm như bắp, cà rốt, bông cải xanh (broccoli), rau cải bó xôi (spinach), các loại đậu, đậu xanh, dâu tây (strawberries) và dâu xanh (blueberries) ở hai dạng đồ tươi và đồ đông lạnh. Kết quả cho thấy lượng vitamin trong rau củ quả đông lạnh “tương đương hoặc thậm chí cao hơn” so với rau củ quả tươi. Các nghiên cứu khác cũng xác nhận rằng sự khác biệt lớn về hàm lượng dinh dưỡng giữa hai loại thực phẩm này chỉ xảy ra khi rau củ quả tươi bị mất dưỡng chất sau vài ngày để trong tủ lạnh.

Đi bộ là một trong những hình thức vận động đơn giản và phổ biến nhất để giữ sức khỏe. Thế nhưng, chỉ cần thử bước lùi vài bước, lợi ích thậm chí còn nhiều hơn. Đi bộ kiểu ngược về phía sau, đi lùi, hay còn gọi là “retro walking,” đang ngày càng thu hút sự quan tâm của giới nghiên cứu và thể thao. Không chỉ giúp cải thiện thăng bằng, phương pháp này còn kích thích những nhóm bắp thịt ít được sử dụng và thậm chí còn có tác dụng tích cực đến não bộ.

Sự sống trên Trái Đất tuy phức tạp nhưng lại được hình thành từ một số ít thành phần cơ bản. Chẳng hạn, DNA và RNA của chúng ta chỉ được cấu tạo thành từ năm nucleobase, trong khi khoảng 90.000 loại protein khác nhau trong cơ thể đều được tạo nên từ 20 loại axit amin. Mẫu vật mà tàu vũ trụ OSIRIS-REx đem về trái đất từ tiểu hành tinh Bennu cho thấy sự hiện diện của cả 5 loại nucleobase – adenine, guanine, cytosine, thymine và uracil, cùng với các chất khoáng chưa từng thấy trước đây trong đá ngoài vũ trụ. Kết quả nghiên cứu, được công bố trên tạp chí Nature Astronomy, còn cho thấy Bennu chứa nhiều loại muối khác nhau, vốn được cho là có vai trò quan trọng trong giai đoạn sơ khai của sự sống.

Dopamine, thường được mệnh danh là “hormone hạnh phúc,” từ lâu đã được xem như nguồn cơn của những cảm xúc vui vẻ, phấn khởi sau những lần mua sắm thỏa thích hay thưởng thức một tô phở ngon lành. Sự quan tâm đối với dopamine được thể hiện rõ ràng qua hàng ngàn clip trên TikTok, mọi người chia sẻ cách điều chỉnh dopamine, từ việc tìm cách tăng cường hoặc hạn chế dopamine hàng ngày, cho đến các khái niệm như “cao trào dopamine” (dopamine rushes), “thiếu hụt dopamine” (dopamine withdrawals), “cai dopamine” (dopamine fasts), hay “tái thiết lập dopamine” (dopamine resets).

Trong cuộc sống tất bật hàng ngày để mưu sinh, có người luôn thấy mình không có đủ thời gian để nghỉ ngơi và giải trí. Thậm chí có người làm ‘đầu tắt mặt tối’ cả đời mà vẫn không thấy đủ. Họ muốn có thêm thì giờ để làm những việc mình thích. Nhưng khổ nỗi, mỗi ngày chỉ có 24 giờ, mỗi năm chỉ có 12 tháng, và những người sống hơn 100 tuổi thì chẳng có mấy ai? Tuy nhiên, làm việc nhiều quá sẽ dễ đưa tới căng thẳng về thể chất và tinh thần để rồi kéo theo nhiều hệ quả tiêu cực, mà trong đó có việc sút giảm năng suất lao động và bệnh hoạn. Những nghiên cứu của y học ngày nay đã cho chúng ta thấy điều đó và khuyên con người nên có thì giờ cho sự nghỉ ngơi và giải trí.

Với lượng thông tin khổng lồ trong tầm tay, ngày nay chúng ta thường có xu hướng đọc lướt để tiếp nhận nội dung nhanh chóng. Nhưng các chuyên gia nghĩ gì về thói quen đọc này—và liệu bạn có nên thay đổi cách đọc của mình?
1234567Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.