Hôm nay,  

Đôi mắt là cửa sổ của tâm hồn

12/06/202315:47:00(Xem: 4055)
Đời sống

kmd 1

 

Ông bà mình thường nói: đôi mắt là cửa sổ của tâm hồn. Người nào liêm chính khi nói chuyện nhìn vào mắt của họ là biết ngay. Con mắt láo liên không dám nhìn thẳng vào người đối diện thì mình biết có cái gì gian xảo trong đôi mắt đó.
    Mắt to, đen lay láy, mắt đẹp, mơ mộng thu hút người đối diện, mắt buồn, buồn não ruột, suốt đời người có đôi mắt ấy sẽ lận đận tình duyên. Người trẻ mắt sáng như sao trời, nhưng người già mắt lờ đờ. Bây giờ, trẻ nhỏ suốt ngày ngoài giờ học chúi mũi vào máy tính, điện thoại cầm tay, sẽ bị cận thị rất nhanh, phải đeo kính, đo độ ngày càng cao, phải đi bác sĩ mắt, rồi tới thời kỳ nào đó phải mổ mắt. Mổ mắt rồi mắt có sáng lại như ngày xưa không?
    Sau khi giải phẫu mắt, mắt sẽ sáng lại, khỏi cần đeo kính cận thị nhưng một thời gian sau, mắt sẽ trở lại như xưa, phải đeo kính, buổi tối sẽ không thấy đường.
    Năm bệnh về mắt thường gặp ở người cao tuổi: khô mắt, đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng, tăng nhãn áp và võng mạc tiểu đường.
    Ngày xưa, cách đây hơn 10 năm, trước khi đi mổ mắt, tôi đọc báo và nghe bạn bè kể:
    – Cẩn thận mổ mắt rồi sẽ mù, buổi chiều khi mặt trời đi ngủ, 2 con mắt cũng sẽ đi ngủ theo. Ban ngày mắt thấy đường, tối không thấy đường.
    Tôi không tin, ai nói gì thì nói, đường tôi, tôi cứ đi. Tôi đến bác sĩ mổ mắt, mổ laser. Ba năm sau, mắt trở lại có độ như xưa, phải đeo kính cận thị. Rồi 10 năm sau, mắt cứ chảy nước mắt như khóc từ giờ này đến giờ khác, nhất là lúc sau khi trang điểm để lên đài truyền hình. Nước mắt cứ chảy như ai đánh vào mắt của mình.
    Tôi đến bác sĩ gia đình, bác sĩ khuyên đến bác sĩ mắt. Phòng mạch bác sĩ mắt trả lời:
    – Phải chờ đến tháng 8 mới có thể khám được.
    Bây giờ là tháng 6, đợi đến tháng 8 chắc tôi sẽ bị mù. Nếu không mù thì suốt ngày nước mắt chảy ra, lo chùi mắt khỏi làm gì được.
 
***
 
Bệnh chảy nước mắt ở người cao tuổi do khả năng tiết nước ở mắt suy giảm theo thời gian, hay có thể do nhiễm trùng. Bác sĩ mắt bây giờ hiếm quá, số người già ở Orange County nhiều quá, người già thì mắt lem nhem, ai cũng vậy, quy luật của tự nhiên. Bởi vậy người ta nói tuổi trẻ là tuổi vàng, tuổi trẻ muốn làm việc gì cũng thành công nếu chịu khó, để hết tâm sức vào việc làm. Người trẻ hãy có ước mơ, ước mơ làm triệu phú để có tiền giúp đỡ người nghèo thì sẽ thực hiện được ước mơ này. Người già nếu còn sức khỏe, nếu làm được gì cho người khác thì cứ làm, nhưng mắt là quan trọng nhất.
    Ngày xưa ông bà mình thường nói: Cái răng, cái tóc là gốc con người. Nhưng theo tôi thì mắt và não là quan trọng nhất. Người mù thì làm sao làm việc được? Người không có cái não thì cũng như không, người này hơn người kia chỉ nhờ cái não mà thôi. Răng đau, sâu răng, nếu trầm trọng đi nhổ bỏ, trồng vào cái khác. Tóc rụng, mua thuốc mọc tóc bôi vào. Tóc rụng hết, đi mua tóc giả đội vào còn đẹp hơn tóc thật, mượt hơn, đẹp hơn, muốn có màu gì thì nhuộm màu đó, nhưng muốn thay mắt khác đẹp hơn, nhìn rõ hơn thì không thể làm được. Mắt bị bệnh thì đành chịu. Mắt vô cùng quan trọng đối với mọi người, vì thế nếu bị đau mắt thì phải đến bác sĩ mắt ngay.
    Bệnh chảy nước mắt ở người cao tuổi cũng có thể bệnh khô mắt gây ra. Tôi nghĩ nếu không được gặp bác sĩ mắt khám ngay ngày hôm nay hoặc ngày mai, thì phải đi nhà thương khẩn cấp. Đến nhà thương thì nhất định phải có bác sĩ mắt khám ngay không hẹn tới ngày mai. Đi nhà thương nên đi ban ngày hay ngày thường, đừng đi ngày thứ bảy hay chủ nhật, hoặc ban đêm, vì những ngày đó chỉ có bác sĩ thực tập mà thôi. Nên đến nhà thương nào mà nhân viên làm việc một cách tích cực, đừng nghĩ "thiên thần áo trắng là y tá, là bác sĩ ở khắp nơi trong thiên hạ". Đau quá mà đến nhà thương, ban tiếp tân bắt bệnh nhân đợi vài giờ và nói năng như "dùi đục chấm mắm", thì bệnh nhân càng bệnh thêm. Ngồi chờ bị đau lưng, nhức mắt càng nhức mắt thêm.
 
***
 
Tôi đang lo 2 con mắt của mình. Cuối cùng, tôi gọi bác sĩ Michael Vũ, ở đường Bolsa, gần chợ ABC, Westminster. Hai giờ sau, tôi được bác sĩ Michael khám bệnh. Bác sĩ khám hơn 45 phút và giải thích một cách tường tận tại sao mắt tôi bị như thế và dặn dò tỉ mỉ phải chữa như thế nào. Bác sĩ Michael Vũ tốt nghiệp đại học Harvard, MASS. Mới ngày nào 32 năm về trước, tôi đi đám cưới của bác sĩ Michael Vũ với con gái của nha sĩ Trần Sĩ Lâm.
    Tôi hỏi bác sĩ Michael Vũ:
    – Các cháu chắc học giỏi?
    Bác sĩ Michael trả lời:
    – Các cháu lớn rồi, năm nay 31 tuổi.
    – Các cháu có nối nghiệp bố không bác sĩ?
    – Các cháu tốt nghiệp bác sĩ nhãn khoa dạy ở đại học Harvard.
    Khi bước vào phòng bác sĩ, tôi nhìn thấy hồ sơ bệnh nhân đầy ngập trên các kệ. Phòng mạch thành lập đã nhiều năm, bệnh nhân đông là bình thường. Cha mẹ nào cũng thích các con của mình thừa kế sự nghiệp của mình, vì bệnh nhân có sẵn, cứ thế mà tiếp tục làm việc. Ở đây con của bác sĩ Michael dạy đại học nổi tiếng của nước Mỹ, chưa chắc trở về làm việc ở phòng mạch của bố?
    Bác sĩ Michael nói:
    – Mình muốn con của mình đi lên, hơn bố.
    Tôi đồng ý với điều này.
    Ngày xưa, các phòng khám ở trên lầu của Mini Mall, đường Bolsa: nha sĩ Trần Sĩ Lâm, bác sĩ Huỳnh Hữu Cửu (về mắt), bác sĩ Võ Văn Tùng là những người mở phòng mạch đầu tiên ở Little Saigon. Khu Little Saigon vừa thành lập, chỉ có một ngôi chợ nhỏ xíu và rất ít bác sĩ. Bác sĩ Huỳnh Hữu Cửu học ở Louisiana, về Việt Nam là thiếu tá tổng y viện Cộng Hòa. Mọi người rất thân thiện với nhau, bác sĩ có thể bỏ ăn trưa để khám bệnh cho bệnh nhân. Nhà của đồng hương có trái cà, trái bí, trái cam, trái quýt, rau húng cây, rau tía tô, hái đem tặng bác sĩ, để tỏ lòng biết ơn bác sĩ đã tận tình chữa bệnh cho mình và gia đình mình và sau này khi có bệnh khẩn cấp, không cần lấy hẹn, chạy đến bác sĩ khám ngay. Bác sĩ và bệnh nhân như người nhà, lúc mới định cư sao mà vui đến thế!
 
***
 
Mắt là cửa sổ của tâm hồn, càng ngày bác sĩ mắt càng cần thiết cho mọi người. Trẻ con bây giờ ngồi đâu cũng chúi mũi vào điện thoại, computer sẽ làm cho mù mắt. Bác sĩ mắt trong cộng đồng lại ít hơn bác sĩ gia đình, mà bệnh nhân về mắt lại nhiều hơn. Trong thập niên sắp tới, bác sĩ mắt sẽ khan hiếm, không biết làm sao đây?
    Mắt là cửa sổ của tâm hồn, nhìn vào mắt của người nào lúc nói chuyện thì biết ngay người đó nói thật hay nói dối, hễ nói dối thì người đối diện biết ngay. Tôi nhớ lại lúc tôi làm Đại Bồi Thẩm Đoàn, lúc chất vấn tình nghi tội phạm, luật sư công tố viện lúc nào cũng nhìn thẳng vào mắt của người tình nghi tội phạm. Con mắt của luật sư công tố viện sáng rực, nhiều lúc tình nghi tội phạm cúi xuống hoặc nhìn chỗ khác, giọng nói của luật sư công tố viện mạnh, khi lên giọng, khi xuống giọng làm cho tình nghi tội phạm nếu những lời khai không thật sẽ bối rối, rồi từ đó sẽ khai sự thật.
    Chúng tôi đã đối diện với nhiều tình nghi tội phạm trong 12 tháng, một ngày 8 giờ, nhiều khi thứ bảy, chủ nhật cũng đi làm việc. Tôi chọn đi thăm bốt Cảnh Sát vào cuối tuần, vì bốt Cảnh Sát nào cũng có nhân viên trực. Cảnh Sát trưởng nào cũng ở gần nơi làm việc. Chúng tôi, 2 Đại Bồi Thẩm Đoàn, không hẹn trước, vừa đến văn phòng Cảnh Sát, chúng tôi nói với sĩ quan Cảnh Sát trực, chúng tôi thăm bốt Cảnh Sát. Chừng hơn 10 phút sau, Cảnh Sát trưởng trong bộ sắc phục đón tiếp chúng tôi một cách thân thiện (người ta thường nói Cảnh Sát là bạn của dân mà).
    Khi nhìn vào mắt của người đối diện thì biết ngay họ có hoan hô mình đến gặp họ hay không? Nhìn vào mắt của người đối diện thì biết ngày người đó nói thật hay nói dối.
    Mong rằng trên thế giới này, người nào cũng sống chân thật, có thì nói có, không thì nói không. Đời sống ngắn lắm, có bao nhiêu người sống đến 100 tuổi? Có bao nhiêu người sống đến già, tóc bạc phơ, mà mắt vẫn sáng rực, vẫn lái xe, vẫn thấy đường đi rõ ràng, không đụng vào cột điện, cột đèn?
    Mắt là cửa sổ của tâm hồn, mong tâm hồn của người nào cũng lương thiện. Mắt rõ ràng nhìn thấy chữ nghĩa, không cần đeo kiếng cận thị, viễn thị hay đi mổ mắt, để rồi buổi chiều mặt trời đi ngủ, mắt không đi ngủ theo. Chúc quý đồng hương, nhất là những vị cao niên, mắt vẫn nhìn thấy rõ con cháu của mình tốt nghiệp ra trường thành tài, thành người hữu dụng cho xã hội và biết mình là người Việt Nam, thương yêu đồng hương của mình, giúp đỡ người nghèo khổ ở quê nhà. Mong lắm thay!

 

– Kiều Mỹ Duyên

(Orange County, 6/2023)

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Có một câu hỏi thường trực trong tâm trí người tiêu dùng là: “Nên chọn rau củ quả tươi hay đông lạnh?” Trái với quan niệm phổ biến cho rằng đồ đông lạnh chưa ít chất dinh dưỡng hơn đồ tươi, các nghiên cứu khoa học và nhiều chuyên gia lại cho thấy một bức tranh khác, phức tạp và thú vị hơn nhiều. Một nghiên cứu đã so sánh giá trị dinh dưỡng của nhiều loại thực phẩm như bắp, cà rốt, bông cải xanh (broccoli), rau cải bó xôi (spinach), các loại đậu, đậu xanh, dâu tây (strawberries) và dâu xanh (blueberries) ở hai dạng đồ tươi và đồ đông lạnh. Kết quả cho thấy lượng vitamin trong rau củ quả đông lạnh “tương đương hoặc thậm chí cao hơn” so với rau củ quả tươi. Các nghiên cứu khác cũng xác nhận rằng sự khác biệt lớn về hàm lượng dinh dưỡng giữa hai loại thực phẩm này chỉ xảy ra khi rau củ quả tươi bị mất dưỡng chất sau vài ngày để trong tủ lạnh.
Đi bộ là một trong những hình thức vận động đơn giản và phổ biến nhất để giữ sức khỏe. Thế nhưng, chỉ cần thử bước lùi vài bước, lợi ích thậm chí còn nhiều hơn. Đi bộ kiểu ngược về phía sau, đi lùi, hay còn gọi là “retro walking,” đang ngày càng thu hút sự quan tâm của giới nghiên cứu và thể thao. Không chỉ giúp cải thiện thăng bằng, phương pháp này còn kích thích những nhóm bắp thịt ít được sử dụng và thậm chí còn có tác dụng tích cực đến não bộ.
Sự sống trên Trái Đất tuy phức tạp nhưng lại được hình thành từ một số ít thành phần cơ bản. Chẳng hạn, DNA và RNA của chúng ta chỉ được cấu tạo thành từ năm nucleobase, trong khi khoảng 90.000 loại protein khác nhau trong cơ thể đều được tạo nên từ 20 loại axit amin. Mẫu vật mà tàu vũ trụ OSIRIS-REx đem về trái đất từ tiểu hành tinh Bennu cho thấy sự hiện diện của cả 5 loại nucleobase – adenine, guanine, cytosine, thymine và uracil, cùng với các chất khoáng chưa từng thấy trước đây trong đá ngoài vũ trụ. Kết quả nghiên cứu, được công bố trên tạp chí Nature Astronomy, còn cho thấy Bennu chứa nhiều loại muối khác nhau, vốn được cho là có vai trò quan trọng trong giai đoạn sơ khai của sự sống.
Dopamine, thường được mệnh danh là “hormone hạnh phúc,” từ lâu đã được xem như nguồn cơn của những cảm xúc vui vẻ, phấn khởi sau những lần mua sắm thỏa thích hay thưởng thức một tô phở ngon lành. Sự quan tâm đối với dopamine được thể hiện rõ ràng qua hàng ngàn clip trên TikTok, mọi người chia sẻ cách điều chỉnh dopamine, từ việc tìm cách tăng cường hoặc hạn chế dopamine hàng ngày, cho đến các khái niệm như “cao trào dopamine” (dopamine rushes), “thiếu hụt dopamine” (dopamine withdrawals), “cai dopamine” (dopamine fasts), hay “tái thiết lập dopamine” (dopamine resets).
Trong cuộc sống tất bật hàng ngày để mưu sinh, có người luôn thấy mình không có đủ thời gian để nghỉ ngơi và giải trí. Thậm chí có người làm ‘đầu tắt mặt tối’ cả đời mà vẫn không thấy đủ. Họ muốn có thêm thì giờ để làm những việc mình thích. Nhưng khổ nỗi, mỗi ngày chỉ có 24 giờ, mỗi năm chỉ có 12 tháng, và những người sống hơn 100 tuổi thì chẳng có mấy ai? Tuy nhiên, làm việc nhiều quá sẽ dễ đưa tới căng thẳng về thể chất và tinh thần để rồi kéo theo nhiều hệ quả tiêu cực, mà trong đó có việc sút giảm năng suất lao động và bệnh hoạn. Những nghiên cứu của y học ngày nay đã cho chúng ta thấy điều đó và khuyên con người nên có thì giờ cho sự nghỉ ngơi và giải trí.
Với lượng thông tin khổng lồ trong tầm tay, ngày nay chúng ta thường có xu hướng đọc lướt để tiếp nhận nội dung nhanh chóng. Nhưng các chuyên gia nghĩ gì về thói quen đọc này—và liệu bạn có nên thay đổi cách đọc của mình?
Tại sao không thử làm theo những cách mà khoa học ủng hộ này để đem lại hạnh phúc nhiều hơn trong đời bạn? Một vài người sinh ra hạnh phúc hơn những người khác. Nhưng cho dù bạn thuộc loại người ca hát yêu đời trong lúc tắm và nhảy múa trong mưa, hay là loại người có khuynh hướng khắc khổ hơn, thì hạnh phúc không chỉ là điều gì đó xảy ra đối với chúng ta. Tất cả chúng ta có thể thay đổi tập quán để theo đuổi nó nhiều hơn trong cuộc sống của mình.
Bộ trưởng Tư pháp Hoa Kỳ là một trong những vị trí quan trọng nhất trong nhánh hành pháp liên bang, với vai trò đứng đầu Bộ Tư pháp (DOJ) và chịu trách nhiệm thực thi pháp luật. Nhưng công việc cụ thể của bộ trưởng tư pháp là gì?
Cháy rừng khiến khói lửa bao trùm bầu trời Los Angeles trong khi lực lượng cứu hỏa đang nỗ lực dập lửa. Những trận hỏa hoạn kinh hoàng đã càn quét qua khu vực, thiêu rụi hơn 10,000 công trình, phần lớn là nhà dân, biến nhiều khu vực như Pacific Palisades, Altadena, Pasadena và các cộng đồng khác ở California chỉ còn lại hoang tàn. Khi lệnh sơ tán được gỡ bỏ và người dân bắt đầu trở về nhà, một mối nguy hiểm khác đang rình rập và đe dọa mọi người: ô nhiễm nguồn nước uống. Điều đáng lo ngại là nhiều người không nhận ra rằng hệ thống cung cấp nước uống có thể bị ảnh hưởng nặng nề bởi cháy rừng cùng nguy cơ các hóa chất độc hại có thể xâm nhập vào nguồn nước.
Số người đọc sách để cho vui có vẻ đã và đang sút giảm dần. Năm mươi phần trăm (50%) người lớn tuổi tại Anh Quốc nói rằng họ không đọc sách thường xuyên (tăng 42% từ năm 2015) và hầu hết mọi người ở lớp tuổi từ 16 đến 24 nói rằng họ chưa bao giờ đọc sách, theo nghiên cứu của The Reading Agency cho biết. Nhưng điều đó ngụ ý gì? Sự ưa thích của con người đối với việc xem video thay vì đọc văn bản có ảnh hưởng tới não bộ hay sự tiến hóa của chúng ta không? Những người đọc sách giỏi thực sự có cấu trúc não bộ gì? Nghiên cứu mới của Mikael Roll, một giáo sư âm vị học của Đại Học Lund University, Thụy Điển, được in trong tạp chí Neuroimage, đã tìm ra câu trả lời cho những điều đó.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.