Hôm nay,  

Những câu hỏi không vui

10/11/202300:00:00(Xem: 1517)

GettyImages-1767200570
KHAN YUNIS, GAZA - NGÀY 6 THÁNG 11: Một cậu bé đang được cứu khỏi đống đổ nát sau một cuộc tấn công vào tòa nhà thuộc về gia đình Shaqwra khi các cuộc không kích tiếp tục vào ngày thứ 31 ở Khan Yunis, Gaza vào ngày 6 tháng 11 năm 2023. (Ảnh của Belal Khaled/Anadolu từ Getty Images)
 
Gần đây, thỉnh thoảng tôi thức giấc nửa đêm.  Nằm trong giường ấm êm chờ giấc ngủ trở lại cũng được thôi nhưng tôi cứ phải tung chăn mền, mở laptop xem chuyện đó đây trên internet.  Từ tin tức chiến tranh Israel-Palestine đến hình ảnh quần áo hóa trang Halloween.  Nhưng có tin nhỏ này làm tôi chú ý:  Một cuộc thăm dò*, trong đó 1,000 người Mỹ trưởng thành tham dự, cho thấy 92% thích hẹn hò với những người đã hay đang được điều trị tâm lý.
 
Halloween là dịp những người giàu trí tưởng tượng mua vui.  Một bà, người mẫu nổi tiếng trước đây, đăng hình mình nằm khoả thân với lời cảnh cáo ‘sự yên lặng trước cơn bão' trong khi chờ hoá trang thành con công xanh cầu kỳ, lộng lẫy.  Năm mươi tuổi mà thân hình bà nhìn vẫn còn đẹp lắm.  Vì sao khoả thân?  Muốn được chú ý?  Không đâu, con đường nghệ thuật, tằm đến thác vẫn còn vương tơ, làm sao dừng lại được!
 
Một bà cựu người mẫu khác, hoá trang làm noir gangster, tay anh chị.  Trong chiếc quần bikini và áo ngắn nửa vời đơn giản, bà tạo ấn tượng tức thì.  Lịch sử xã hội đen chưa bao giờ được hân hạnh đón nhận một thành viên thu hút như bà, tôi đoan chắc.  Khuôn mặt bà khá đặc biệt nhưng thân hình còn đặc biệt hơn nhiều. Bà này không nổi tiếng mấy nên phải qua vài chặng quan san Google tôi mới thu thập được kiến thức mình muốn.  A, bà mới bốn mươi bốn thôi.  Bên dưới là do trời ban, nhưng bên trên là của người ban.  Bà nói đã làm giải phẫu thẩm mỹ để vẽ đẹp được trọn vẹn, dưới trên hoà hợp.
 
Tôi có cảm tình với bà người mẫu này ngay.  Thành thật, tự tin, biết mình.  Bà có cái tính cách mà xã hội đang khuyến khích cổ võ mọi người nên có:  Tự nhận thức, tự phản ảnh bản thân.  Tính cách này rất cần thiết cho việc phát triển cá nhân.  Muốn đi tới thì phải biết mình đang ở nơi đâu, đúng chứ?
 
Nhưng nhìn vào đáy tâm tư mình để phát triển và từ đó có đời sống thăng bằng, lạc quan không phải lúc nào cũng dễ dàng.  Nhất là khi những kinh nghiệm không vui, không tốt, những gút mắc chưa giải quyết núp trong ngõ kẹt của ý thức hay lặn tuốt trong tiềm thức.  Muốn lôi chúng ra và bảo chúng né sang một bên cho ta đi tới là cả một quá trình.  Đòi hỏi sự kiên trì, thành thật với chính mình và cả sự cố vấn, giúp đỡ của bác sĩ tâm lý vì DIY, tự biên tự diễn đôi khi không đưa đến kết quả.
 
Sự cần thiết của cố vấn tâm lý được thấy rõ trong cuộc thăm dò nói trên.  Nếu kết luận của nó phản ánh thực tại, ta có thể nói cái nhìn của xã hội đối với vấn đề sức khỏe tâm thần đã thay đổi rất nhiều.  Trước đây, những người có vấn đề tâm lý thường phải đối phó với chúng trong đơn độc vì lo ngại bị kỳ thị, hiểu lầm.  Không ai muốn bị cho là yếu đuối, bất bình thường hay ‘tửng tửng'.  Giờ, chúng được nhìn một cách chính xác hơn.  Vấn đề sức khỏe tâm thần chỉ là vấn đề sức khoẻ như các vấn đề sức khoẻ khác.  Và khi có vấn đề về sức khỏe thì tìm sự giúp đỡ từ chuyên gia về sức khoẻ là một trong những điều nên làm.
 
Nếu kết quả của cuộc thăm dò phản ánh thực tại, thì chẳng những điều trị tâm lý được coi là bình thường mà còn được đánh giá cao trong quan hệ nam nữ.  Vì sao?  Người làm cuộc khảo sát cho rằng điều trị giúp người được điều trị có công cụ để giải quyết các vấn đề của mình, thấu hiểu cảm xúc của mình hơn (và sau đó là của những người khác).  Từ đó, có thể suy diễn là người nhận sự điều trị tâm lý dễ trở nên một đối tượng tình yêu đáng chuộng:  Thấu hiểu cảm xúc của mình, biết cảm thông, lắng nghe và kiên nhẫn với người khác.
 
Nhưng, có một chữ ‘nhưng’ rất lớn ở đây, vì sao người tham dự cuộc thăm dò lại thích hẹn hò những người đã nhận được cố vấn tâm lý?  Vì họ mong muốn có một mối quan hệ tình cảm sâu sắc với một đối tượng thấu hiểu cảm xúc của chính mình, biết cảm thông, lắng nghe và kiên nhẫn?  Hay vì chính họ đã từng có vấn đề tâm lý và tìm kiếm một đối tượng ‘đồng hội đồng thuyền'? 
 
Câu hỏi này là câu hỏi rất không vui.  Cứ tưởng tượng 92% người trưởng thành trong nước Mỹ đã có một lúc nào đó trải nghiệm vấn đề tâm thần lớn nhỏ nào đó.  Cứ tưởng tượng ảnh hưởng của chúng trên cuộc sống những người này!
 
Dalai Lama nói “ Mọi người đều muốn có một cuộc sống hạnh phúc. Tuy nhiên, hạnh phúc thực sự không phải là có tiền bạc hay quyền lực mà là đạt được sự bình yên nội tâm. Nếu tâm an lạc thì ngày đêm sẽ vui vẻ.” 
 
Trích dẫn câu nói nổi tiếng này, tôi chỉ cố ‘gây ấn tượng’ thôi vì ai trong chúng ta cũng biết sự thật đó.  Nội tâm bình yên là điều kiện cần có cho hạnh phúc.  Nhưng sự bình yên nội tâm của một người, tuy dứt khoát không tuỳ thuộc và quyền lực hay tiền bạc, lại tuỳ thuộc vào tình trạng xã hội và môi trường chung quanh.  Khi thế giới bất an, có thể nào con người tìm được bình yên nội tâm?  Khi cả một thế hệ thấy cuộc sống hiện tại khó khăn và tương lai bấp bênh, có thể nào họ giữ được tâm thần yên ổn? 
 
Có thể nào một người tìm được sự bình an nội tâm khi các câu hỏi lớn không được trả lời thích đáng?  Các vụ xả súng hàng loạt, nguyên do là gì?  Do bệnh tâm thần không được quan tâm?  Do việc cho phép mua khí giới bừa bãi?  Ai là người trả giá cho chính sách, chủ trương sai lầm?  Các nhà lập pháp hay học sinh ngồi trong lớp học?
 
Trẻ em, người dân vô tội bị giết ở Israel.  Trẻ em, người dân vô tội bị giết ở Palestine.  Người bị lưu lạc trở thành người gây lưu lạc.  Một chính quyền dựa trên các khủng bố công khai tàn bạo.  Một chính quyền khác trắng trợn vi phạm luật pháp quốc tế.  Quyền tự vệ của một dân tộc có giới hạn hay không?  Quyền sống của một dân tộc khác có cần được tôn trọng?  Những người gốc Do Thái ở Mỹ và Âu châu đang sống trong lo âu vì sự kỳ thị đã tăng lên.  Có bao giờ sự kỳ thị mất đi và người quá khích nhận ra họ không liên quan gì tới việc làm của chính quyền Israel hiện tại?  Sự vận động hành lang của người Mỹ gốc Do Thái có quá mức không?  Làm sao hạn chế nó?
 
Câu trả lời đồng nhất cho những câu hỏi trên chắc không bao giờ có được.  Lằn ranh giữa những gì có thể chấp nhận được và những gì không chấp nhận được ngày càng lu mờ và kim chỉ nam chung không còn định hướng.  Khi mỗi cá nhân phải liên tục tìm lối đi và sự thăng bằng cho chính mình, không có gì lạ nếu nội tâm mất bình yên và vấn đề tâm lý nảy sinh.
 
Có thể cuộc thăm dò không đủ rộng, không hoàn toàn chính xác.  Có thể tôi đã suy diễn quá xa.  Có thể xã hội phát triển đến đâu thì cũng có những nan đề không giải quyết được.  Nhưng nếu bạn là người thức giấc nửa đêm, chắc bạn chia sẻ với tôi kinh nghiệm này:  Con người có khả năng tạo niềm vui vô thưởng vô phạt cho chính mình và quên bẵng ở nơi khác cái chết và thương đau đang tiếp diễn, quên bẵng chung quanh có nhiều người đang gượng đứng lên. 
 
Tuy nhiên, niềm vui và tiếng cười không làm cân bằng nỗi đau và tiếng khóc bao giờ.
 
KC Nguyễn
 
*https://www.cnbc.com/2023/10/25/survey-92-percent-of-us-adults-prefer-to-date-people-whove-been-to-therapy.html

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
19/12/202500:00:00
Những diễn biến gần đây trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Donald Trump đã đặt ra nhiều vấn đề về tương lai của mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương. Việc công bố Chiến lược An ninh Quốc gia mới (National Security Strategy of the USA, NSS) — một tài liệu chính thức tái xác lập định hướng chiến lược của Washington — cho thấy sự thay đổi đáng kể về cách Hoa Kỳ nhìn nhận vai trò của châu Âu, vốn được xem là đồng minh thân cận trong suốt lịch sử hiện đại.
19/12/202500:00:00
Donald Trump không phải hạng người mê sách vở, nhưng lần này ông lại tìm được một hình ảnh rất “văn vẻ”: ông khoe sẽ mừng 250 năm ngày lập quốc bằng một… trận đấu võ ngay trên bãi cỏ Tòa Bạch Ốc. Năm tới, nước Mỹ dĩ nhiên sẽ có diễn hành, pháo bông, huy chương kỷ niệm. Nhưng cái lồng sắt bát giác dựng ở bãi cỏ phía nam và những tay võ sĩ của giải UFC lăn xả trong ấy mới đúng là tranh vẽ tình trạng xã hội Hoa Kỳ, khi soi qua lăng kính chính trị, trong năm thứ hai nhiệm kỳ hai của ông Trump. Chỉ khác một điều: UFC, trái với chính trường Mỹ, vẫn còn giữ ít nhiều lễ độ, cấm chửi rủa và cấm đánh vào hạ bộ.
19/12/202500:00:00
Thật đáng thương cho lớp trẻ, vì thế giới này lại do những ông già điều khiển. Bên đây Thái Bình Dương, Donald Trump, 79 tuổi, vẫn mặc sức hô hào về trí tuệ nhân tạo, máy rô-bốt, và “thời đại mới”. Nhưng với ông, điều “vĩ đại” nhất vẫn là nước Mỹ của thập niên 1950 – thời ông còn nhỏ, đời thuần một màu da, xã hội chưa đổi khác, và mọi sự dường như đứng yên trong một giấc mơ thành công trưởng giả. Bây giờ, mỗi lần mở miệng về “nước Mỹ vĩ đại”, ông liền nhắc đến việc đóng biên giới, “đình chỉ vĩnh viễn nhập cư từ thế giới thứ ba”, và đổ lỗi cho di dân với mọi tai họa của xã hội – từ trường học quá tải đến tệ nạn đô thị. Dưới mắt ông, tất cả sự sa sút hôm nay đều bắt đầu từ khi nước Mỹ không còn giữ được dáng dấp của những năm hậu chiến.
13/12/202518:59:00
Là một người Việt Nam định cư tại Hoa Kỳ đã hơn năm mươi năm, tôi dần xem đất nước này như quê hương thứ hai. Tôi yêu nước Mỹ gần như yêu quê mẹ, và âm thầm tự hào khi trở thành một công dân của một cường quốc hàng đầu thế giới. Chính vì tình cảm ấy, tôi ngày càng cảm thấy bất an trước những chia rẽ đang trở nên rõ rệt trong xã hội Mỹ những năm gần đây. Bất đồng về chính sách di dân, phúc lợi xã hội, hay quyền tự do ngôn luận—cùng nhiều vấn đề khác—không còn mang dáng dấp của những khác biệt chính trị thông thường. Chúng trở nên khó hòa giải hơn, ăn sâu vào gốc rễ, và mang tính cá nhân hơn. Mỗi khi cảm giác lo lắng ấy lặng lẽ dâng lên, tôi lại tự hỏi: Liệu những người Mỹ khác có cảm nhận như vậy không?
11/12/202511:51:00
LTS: Một bản tin quốc tế hôm nay đề cập việc Donald Trump Jr. âm thầm khâm phục Andrew Tate, nhân vật mang nhiều tai tiếng về hiếp dâm và buôn người. Điều này phản chiếu thực trạng của thời đại: chính trị và danh vọng hiện phụ thuộc vào thanh thế hơn là giá trị đạo đức. Xã hội nào tôn thờ kẻ khinh miệt phụ nữ và xem quyền lực như món hàng trao đổi, xã hội ấy đã bắt đầu lạc hướng. Dưới đây là tóm lược bài viết của Megan Twohey và Isabella Kwai đăng trên tờ New York Times ngày 10 tháng 11, để bạn đọc tự xét đoán.
04/12/202518:14:00
Nội chiến Hoa Kỳ sau bốn năm đã gây ra khoảng 1.5 triệu thương vong, với ước tính số người chết khoảng từ 620,000 đến 750,000. Đây trở thành cuộc xung đột đẫm máu nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Trong khi Thế chiến thứ II (1939-1945) có số quân nhân Hoa Kỳ tử vong cao thứ hai với khoảng 405,000 người, thì số người chết trong Nội Chiến lại cao hơn đáng kể so với Thế Chiến Thứ Nhất (1914-1918), Chiến Tranh Triều Tiên (1950-1953) và Chiến Tranh Việt Nam (1955-1975), với số lính Mỹ chết lần lượt là khoảng 116,500, 54,200 và 58,220.
01/12/202510:15:00
Cho tới nay chính quyền Trump vẫn chưa phổ biến văn bản chính thức nào về việc phân phối lợi tức thu được từ thuế quan. Tất cả những gì báo chí biết là qua những lời tuyên bố bất thường và những rò rỉ của Trump trên mạng Truth Social. Vào ngày 17/11 vừa qua, Tổng Thống Donald Trump một lần nữa lập lại rằng ông đã thu nhập được hàng trăm tỉ từ thuế quan và sẽ chia lợi tức cổ phần (dividend) vào khoảng giữa năm tới.
23/11/202519:22:00
Phúc lợi xã hội không đồng nghĩa với xã hội chủ nghĩa. Các chính sách an sinh là cơ chế tái phân phối mang tính nhân đạo trong một nền kinh tế tư bản-dân chủ, nhằm đảm bảo mức tối thiểu cho đời sống con người mà không xóa bỏ kinh tế thị trường hay chủ nghĩa tư bản.
21/11/202503:53:00
Những người phụ nữ tay cầm tấm ảnh của họ thưở thiếu thời giơ cao trước House Triangle của Capitol vài ngày trước nay bước vào cánh gà, nhường chỗ cho phân đoạn khác, diễn viên khác trong vở diễn chính trị căng thẳng và máu lửa. Lẽ ra, vai diễn của họ không nên có trong chương này, hồi này. Lẽ ra nó đã kết thúc từ vài thập niên trước. Nhưng giờ đây họ chấp nhận quay trở lại sân khấu kịch trường của Điện Capitol, mở lại mức bàn bi kịch của mấy mươi năm trước. Có người trong số họ, chấp nhận sẽ trở thành “điểm tựa” cho dân biểu MAGA Marjorie Taylor Greene nếu bà đứng trước Quốc Hội, đọc to, rõ tất cả cái tên có trong hồ sơ Epstein. Bi kịch trở thành bi hài kịch.
21/11/202500:00:00
Có những ký ức không cần ai nhắc lại; chỉ cần tiếng động giữa đêm là đủ làm người ta giật mình. Người Việt miền Nam sau 1975 không xa lạ gì với tiếng đập cửa khi công an xông vào bắt bớ. Không cần lý do. Không cần giấy tờ. Những người bị lôi đi “làm việc” biệt tăm không ngày về. Cả nước hiểu rằng luật pháp không để bảo vệ ai; mà là công cụ người cộng sản dùng để gán mác những ai “có tội với Đảng và nhân dân”.
“Đây là quan điểm của người viết, không nhất thiết là quan điểm của Việt Báo.”


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.