Hôm nay,  

S.T.T.D Tưởng Năng Tiến – Ăn Quỵt

5/17/202400:00:00(View: 1260)

STNT 1
 
Theo Wikipedia Hà Nội, tác phẩm Tuổi Hai Mươi Yêu Dấu của Nguyễn Huy Thiệp “vốn hoàn thành vào tháng 1/2003, đã được dịch ra tiếng Pháp và xuất bản từ năm 2005, cũng như được phát hành ở nhiều nước như Pháp, Bỉ, Thụy Sĩ, Canada. Vì ngôn ngữ nhạy cảm, cuốn tiểu thuyết phải chờ đợi 15 năm trước khi phát hành trong nước vào năm 2018.”
  
Mà “nhậy cảm” thiệt, và “nhậy cảm” lắm. Tác giả viết như vậy đây: “Thời của tôi đang sống là thời chó má. Tin tôi đi, một trăm phần trăm là như thế đấy!”
   
Trời! Sao giữa Thời Đại Hồ Chí Minh Quang Vinh (cái thời mà mọi người đều rón rén khi ăn, cũng như khi nói, để tránh vạ miệng) mà ông nhà văn lại nói năng linh tinh thế nhỉ?
  
What’s wrong?
  
Có điều gì sai trái hoặc bất ổn lắm chăng?
  
Câu trả lời có thể tìm được qua trong một tác phẩm khác (“Lịch Sử Thời Đại Tường Thuật Bởi Một Người Lưu Vong”) của một tác giả khác, nhà thơ Phan Nhiên Hạo:
 
Đây là thời chủ nhân ăn mày ăn nhặt
trong khi đầy tớ nhân dân ăn ngập mặt, ngập mũi
ăn hớt, ăn bẩn, ăn tục, ăn lận, ăn chặn, ăn cướp, ăn gian,
ăn tham, ăn lường, ăn bịp, ăn suông, ăn ké, ăn chia, ăn sống
ăn lạnh, ăn nóng, ăn theo, ăn chực, ăn vạ, ăn lẻ,
ăn tất tần tật chỉ trừ ăn năn
ăn không sợ trả miếng.
 
Thì ra là thế! Thế thì “chó má” thật (và chó má lắm lận) và không chỉ có thế thôi đâu. Ngoài cái thói “ăn cướp, ăn gian, ăn tham, ăn lường, ăn bịp” ra, bọn “đầy tớ nhân dân” còn có cái tật là ưa… “ăn mày dĩ vãng” nữa kìa. Thấy họ hào hứng, bận bịu chuẩn bị lễ nghi cho tiệc tùng mà ái ngại:

    – Sẽ tổ chức diễu binh, diễu hành kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước
    – Xây dựng Đề án tổ chức diễu binh, diễu hành trong Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước
    – TP. Hồ Chí Minh triển khai các hoạt động hướng tới kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước
    – Đẩy mạnh thực hiện các chương trình thi đua kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước
   
Dĩ vãng, tất nhiên, không nuôi được hiện tại và hiện tại thì không còn gì để vơ vét thêm được nữa nên đám “đầy tớ nhân dân” bèn “ăn chận tương lai,” mặc cho bao nhiêu lời can ngăn hay cảnh báo:

    Báo Nông Nghiệp: “Đừng tiếp tục xẻ thịt núi và ăn vào tương lai”.
    Diễn Đàn Doanh Nghiệp: “Khai thác dầu khí đang ăn vào tương lai”.
    Báo Quảng Nam: “Đầu cơ đất đai một cách vô tội vạ, chính là ăn vào tương lai của con cháu mình”.
    Đây là một hình thức ăn chịu. Ăn trước, trả sau. Mai mốt trả. Còn ăn vào tương lai của con cháu mình thì không phải là ăn chịu nữa mà là ăn quỵt.
 
STNT 2
 
Báo Thanh Niên vừa mới la làng: “Từ thành phố tới nông thôn, từ quốc lộ tới cao tốc, từ vùng cao cho tới biển đảo… mưa lũ, ngập lụt đang đe dọa hầu khắp các địa phương trên cả nước. Ám ảnh hễ mưa là ngập.”
   
Ngập là phải. Hệ thống cống rãnh do Pháp thiết lập từ hơn trăm năm qua có mấy khi được nhìn nhõ tới. Ngân sách dành cho việc bảo trì, tu bổ – nếu có – đều bị nuốt sạch rồi. Cứ mưa lớn mà phố phường ở Việt Nam không biến thành sông thì mới là chuyện lạ!
   
Điều may mắn là nạn ngập lụt nơi đô thị ở xứ sở này (thường) chỉ là chuyện nhỏ. Nó chả mấy khi gây ra thiệt hại nhân mạng hay kéo dài lâu. Chỉ sau vài giờ, hoặc chậm lắm thì vài ngày, là nước rút. Rồi đâu lại vào đó thôi. Ăn xổi ở thì mà. Không có chi để phải rầm rỹ cả.
   
Hệ thống đường sắt, đường hầm cũng thế, cũng được người Pháp thiết lập từ đầu thế kỷ trước (và được khai thác tận tình cho mãi đến nay) nhưng chả bao giờ được bảo trì hay tu bổ gì sất cả nên đã rệu rã là chuyện tất nhiên. Blogger Trân Văn (VOA) mới ái ngại cho hay:
   
“Chiều 12/4/2024 hầm Bãi Gió bị sụp khoảng 20 mét ở đoạn cách đầu hầm phía Bắc khoảng 85 mét. Sáng 13/4/2024, hầm tiếp tục bị sụp và tối cùng ngày lại sụp nữa… Đó là lý do việc di chuyển bằng xe lửa từ Bắc vào Nam và ngược lại bị gián đoạn. Tổng Công ty ĐSVN phải dùng các phương tiện vận tải đường bộ đưa hàng chục ngàn hành khách qua phía bên kia hầm Bãi Gió để họ có thể tiếp tục hành trình bằng xe lửa …”
   
Về sự kiện này, nhà báo Nguyễn Thông đã có lời bàn (nghe) không được lạc quan cho lắm:
   
Một nước dài thoòng như nước ta, cả 3.000 cây số, thì đường sắt liên vận là quan trọng nhất, kinh tế nhất. Chính vì thế người Pháp đã bắt tay làm đường sắt ngay sau khi đã tạm ổn định cuộc chinh phục. Những đoạn đường, tuyến đường cuối cùng họ làm cũng đã có tuổi cả thế kỷ. Đường sắt là thứ công trình kỳ vĩ số 1 mà người Pháp đã xây dựng và để lại cho xứ An Nam. Nói chính xác, không có "thực dân Pháp" thì không có đường sắt Việt Nam.
   
Vậy nhưng, sau khi đánh đuổi được đế quốc to Pháp, người cộng sản hầu như chỉ biết tiếp thu sử dụng sản phẩm có sẵn ấy, khai thác triệt để, chứ không làm thay đổi, phát triển được bao nhiêu. Nói ngay cái khổ/cỡ đường, cho tới giờ, sau cả trăm năm, vẫn hẹp như cũ. Các toa tàu vẫn phần lớn kiểu cũ, vệ sinh xả thải ngay xuống nền đường ray. Tốc độ thậm chí còn chậm hơn tàu thời Pháp. Mua được cái vé xe lửa để xuyên Việt, để về quê dịp lễ tết còn khổ hơn bị trời hành, v.v..
   
Công trình giao thông vĩ đại như thế, cái hầm qua đèo Cả vừa bị sụp chẳng hạn, rồi hầm Hải Vân, hầm đèo Ngang... cả thế kỷ bị khai thác tối đa mà không nghĩ tới bồi bổ gia cố nó, thì nó phải sụp thôi. Tất nhiên họ sẽ đổ cho trời, tại địa chất này nọ.
   
Đường sắt lộ thiên bị sụp, bị ngập lụt, dù hư hỏng cách mấy cũng dễ khắc phục trong thời gian ngắn, nhưng ở hầm hẹp khó bề xoay trở thì đừng nghĩ cứ có quyết tâm và tinh thần cách mạng tiến công là được. Hầm Bãi Gió (đèo Cả) là ví dụ.
   
Mấy ngày rồi, cũng chưa biết khi nào mới xong, xong rồi có dám chạy lại không. Mà khi nó đã rệu rã sau trăm năm bị lợi dụng mà không bồi bổ thì chẳng riêng đoạn sụp ấy đâu, nhiều đoạn khác đang chờ tới lượt. Rồi những hầm khác nữa cũng đang xếp hàng chờ an nghỉ sau trăm năm phục vụ. Bóc lột chúng mãi, tất nhiên tới lúc chúng phải đình công bằng cách... sụp.
 
STNT 3
 
Nhóm “dân kỹ thuật công trình giao thông vận tải và Bách Khoa” tiên liệu với không ít bi quan:
   
Nếu sụp cái hầm này thì các hầm khác có khả năng cũng ở tình trạng tồi tệ tương tự. Cho nên giải pháp tối ưu nhất là xóa toàn bộ các hầm cũ từ thời Pháp, khoan mới xây mới toàn bộ các hầm, hoặc bỏ hầm làm đường đi bên ngoài nếu có thể.
   
Công cuộc này xem như làm mới. xây mới lại toàn bộ hệ thống đường sắt Việt Nam theo khổ đường quốc tế 1,435 m gì đó. Còn tuyến đường sắt cũ chỉ khai thác loanh quanh các khu vực không có hầm. Công cuộc này nghe đâu tốn kém mấy trăm tỷ đô la mà đâu có thu tiền ngay được như các hầm đường bộ cho xe hơi.
   
Chả việc gì mà phải lo âu như thế. Không có tiền thì đi vay. Nợ công cứ để cho con cháu nó lo. Vả lại, có xây mới có cất; có làm mới có ăn chứ. Ăn quỵt mà!
 
– Tưởng Năng Tiến

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Next Page

12/19/202500:00:00
Những diễn biến gần đây trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Donald Trump đã đặt ra nhiều vấn đề về tương lai của mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương. Việc công bố Chiến lược An ninh Quốc gia mới (National Security Strategy of the USA, NSS) — một tài liệu chính thức tái xác lập định hướng chiến lược của Washington — cho thấy sự thay đổi đáng kể về cách Hoa Kỳ nhìn nhận vai trò của châu Âu, vốn được xem là đồng minh thân cận trong suốt lịch sử hiện đại.

12/19/202500:00:00
Donald Trump không phải hạng người mê sách vở, nhưng lần này ông lại tìm được một hình ảnh rất “văn vẻ”: ông khoe sẽ mừng 250 năm ngày lập quốc bằng một… trận đấu võ ngay trên bãi cỏ Tòa Bạch Ốc. Năm tới, nước Mỹ dĩ nhiên sẽ có diễn hành, pháo bông, huy chương kỷ niệm. Nhưng cái lồng sắt bát giác dựng ở bãi cỏ phía nam và những tay võ sĩ của giải UFC lăn xả trong ấy mới đúng là tranh vẽ tình trạng xã hội Hoa Kỳ, khi soi qua lăng kính chính trị, trong năm thứ hai nhiệm kỳ hai của ông Trump. Chỉ khác một điều: UFC, trái với chính trường Mỹ, vẫn còn giữ ít nhiều lễ độ, cấm chửi rủa và cấm đánh vào hạ bộ.

12/19/202500:00:00
Thật đáng thương cho lớp trẻ, vì thế giới này lại do những ông già điều khiển. Bên đây Thái Bình Dương, Donald Trump, 79 tuổi, vẫn mặc sức hô hào về trí tuệ nhân tạo, máy rô-bốt, và “thời đại mới”. Nhưng với ông, điều “vĩ đại” nhất vẫn là nước Mỹ của thập niên 1950 – thời ông còn nhỏ, đời thuần một màu da, xã hội chưa đổi khác, và mọi sự dường như đứng yên trong một giấc mơ thành công trưởng giả. Bây giờ, mỗi lần mở miệng về “nước Mỹ vĩ đại”, ông liền nhắc đến việc đóng biên giới, “đình chỉ vĩnh viễn nhập cư từ thế giới thứ ba”, và đổ lỗi cho di dân với mọi tai họa của xã hội – từ trường học quá tải đến tệ nạn đô thị. Dưới mắt ông, tất cả sự sa sút hôm nay đều bắt đầu từ khi nước Mỹ không còn giữ được dáng dấp của những năm hậu chiến.

12/13/202518:59:00
Là một người Việt Nam định cư tại Hoa Kỳ đã hơn năm mươi năm, tôi dần xem đất nước này như quê hương thứ hai. Tôi yêu nước Mỹ gần như yêu quê mẹ, và âm thầm tự hào khi trở thành một công dân của một cường quốc hàng đầu thế giới. Chính vì tình cảm ấy, tôi ngày càng cảm thấy bất an trước những chia rẽ đang trở nên rõ rệt trong xã hội Mỹ những năm gần đây. Bất đồng về chính sách di dân, phúc lợi xã hội, hay quyền tự do ngôn luận—cùng nhiều vấn đề khác—không còn mang dáng dấp của những khác biệt chính trị thông thường. Chúng trở nên khó hòa giải hơn, ăn sâu vào gốc rễ, và mang tính cá nhân hơn. Mỗi khi cảm giác lo lắng ấy lặng lẽ dâng lên, tôi lại tự hỏi: Liệu những người Mỹ khác có cảm nhận như vậy không?

12/11/202511:51:00
LTS: Một bản tin quốc tế hôm nay đề cập việc Donald Trump Jr. âm thầm khâm phục Andrew Tate, nhân vật mang nhiều tai tiếng về hiếp dâm và buôn người. Điều này phản chiếu thực trạng của thời đại: chính trị và danh vọng hiện phụ thuộc vào thanh thế hơn là giá trị đạo đức. Xã hội nào tôn thờ kẻ khinh miệt phụ nữ và xem quyền lực như món hàng trao đổi, xã hội ấy đã bắt đầu lạc hướng. Dưới đây là tóm lược bài viết của Megan Twohey và Isabella Kwai đăng trên tờ New York Times ngày 10 tháng 11, để bạn đọc tự xét đoán.

12/4/202518:14:00
Nội chiến Hoa Kỳ sau bốn năm đã gây ra khoảng 1.5 triệu thương vong, với ước tính số người chết khoảng từ 620,000 đến 750,000. Đây trở thành cuộc xung đột đẫm máu nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Trong khi Thế chiến thứ II (1939-1945) có số quân nhân Hoa Kỳ tử vong cao thứ hai với khoảng 405,000 người, thì số người chết trong Nội Chiến lại cao hơn đáng kể so với Thế Chiến Thứ Nhất (1914-1918), Chiến Tranh Triều Tiên (1950-1953) và Chiến Tranh Việt Nam (1955-1975), với số lính Mỹ chết lần lượt là khoảng 116,500, 54,200 và 58,220.

12/1/202510:15:00
Cho tới nay chính quyền Trump vẫn chưa phổ biến văn bản chính thức nào về việc phân phối lợi tức thu được từ thuế quan. Tất cả những gì báo chí biết là qua những lời tuyên bố bất thường và những rò rỉ của Trump trên mạng Truth Social. Vào ngày 17/11 vừa qua, Tổng Thống Donald Trump một lần nữa lập lại rằng ông đã thu nhập được hàng trăm tỉ từ thuế quan và sẽ chia lợi tức cổ phần (dividend) vào khoảng giữa năm tới.

11/23/202519:22:00
Phúc lợi xã hội không đồng nghĩa với xã hội chủ nghĩa. Các chính sách an sinh là cơ chế tái phân phối mang tính nhân đạo trong một nền kinh tế tư bản-dân chủ, nhằm đảm bảo mức tối thiểu cho đời sống con người mà không xóa bỏ kinh tế thị trường hay chủ nghĩa tư bản.

11/21/202503:53:00
Những người phụ nữ tay cầm tấm ảnh của họ thưở thiếu thời giơ cao trước House Triangle của Capitol vài ngày trước nay bước vào cánh gà, nhường chỗ cho phân đoạn khác, diễn viên khác trong vở diễn chính trị căng thẳng và máu lửa. Lẽ ra, vai diễn của họ không nên có trong chương này, hồi này. Lẽ ra nó đã kết thúc từ vài thập niên trước. Nhưng giờ đây họ chấp nhận quay trở lại sân khấu kịch trường của Điện Capitol, mở lại mức bàn bi kịch của mấy mươi năm trước. Có người trong số họ, chấp nhận sẽ trở thành “điểm tựa” cho dân biểu MAGA Marjorie Taylor Greene nếu bà đứng trước Quốc Hội, đọc to, rõ tất cả cái tên có trong hồ sơ Epstein. Bi kịch trở thành bi hài kịch.

11/21/202500:00:00
Có những ký ức không cần ai nhắc lại; chỉ cần tiếng động giữa đêm là đủ làm người ta giật mình. Người Việt miền Nam sau 1975 không xa lạ gì với tiếng đập cửa khi công an xông vào bắt bớ. Không cần lý do. Không cần giấy tờ. Những người bị lôi đi “làm việc” biệt tăm không ngày về. Cả nước hiểu rằng luật pháp không để bảo vệ ai; mà là công cụ người cộng sản dùng để gán mác những ai “có tội với Đảng và nhân dân”.
Next Page
“Đây là quan điểm của người viết, không nhất thiết là quan điểm của Việt Báo.”
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.