Hôm nay,  

Vài suy nghĩ nhân ngày lễ Độc Lập Hoa Kỳ

03/07/202421:53:00(Xem: 1354)
iStock-1481645602
Ngày lễ Độc Lập làm tôi nhớ đến câu chuyện liên quan đến lá cờ Mỹ. Vài năm trước, có một cụ ông chẳng quen biết gõ cửa nhà tôi, mang theo một lá cờ Mỹ. Ông bảo đi ngang qua, thấy lá cờ tôi treo trước nhà bị rách nên tặng tôi lá cờ mới.  Hình: istock.com



Cuối tuần trước lễ, tôi đang cưa vài nhánh cây bất ngờ bị gió thổi gãy trước nhà thì có một cặp vợ chồng Mỹ trắng lớn tuổi chậm chạp đi ngang qua và dừng lại bắt chuyện. Thỉnh thoảng gặp họ đi bộ ngang nhà, chúng tôi cũng chào nhau nhưng không nói chuyện. Bữa đó họ dừng lại, câu đầu tiên bà cụ hỏi tôi là "Anh có cần giúp gì không?".

Thông thường tôi vẫn thuê vài người Mễ hay Mỹ La-tinh gì đó làm các công việc lặt vặt như vậy, nhưng hôm đó nghĩ chỉ có vài nhánh cây mình có thể cưa được nên tôi tự làm. Không có cưa máy lại lười đi mượn, tôi cưa tay nên mồ hôi đẫm cả áo dưới cái nóng mùa Hè, dù đã quá xế chiều. Nhìn ông bà, tôi đoán họ phải giữa ngoài 70, mà cũng có khi đã gần 80 tuổi, lại hỏi tôi "có cần giúp gì không?". Tôi cám ơn và tất nhiên trả lời không cần. Vì thật ra cũng chẳng biết họ có thể giúp được gì nếu họ có trẻ hơn. Nhưng chỉ cần họ hỏi vậy, tôi thấy mình bớt mệt rất nhiều. Lời nói quan tâm nhau đã là một sự giúp đỡ tinh thần to lớn.

Tôi ở khu gia cư này đã khá lâu nên dù không biết hết tất cả nhưng cũng biết đôi điều về các chòm xóm trong khu. Thêm nữa, chúng tôi lại cùng trong niên giám của khu nhà và hầu hết mọi nhà trong khu đều tham gia mạng Nextdoor, thường thông tin cho nhau những gì xảy ra nên thỉnh thoảng cũng có thêm vài thông tin về họ. Phần lớn họ là những người Mỹ trắng về hưu, có đông đúc thầy cô giáo đang hay đã từng dạy tại ngôi trường tiểu học ngay trong khu tôi ở hay tại các trường học lân cận. Họ là những người rất tử tế và tốt bụng, luôn quan tâm đến việc chung lẫn các láng giềng trong khu, chẳng phân biệt ai. Ngày lễ ma năm nào cũng có vô số trẻ nhỏ được cha mẹ dắt đến khu tôi ở để xin kẹo vì không khí ở đây náo nhiệt, chan hòa, hầu như nhiều nhà đều trang trí khá đẹp và các chủ nhà bắt ghế ra trước nhà trò chuyện, cho kẹo trẻ em.

Tôi rất thích khu gia cư của mình và có thể kể hàng chục kỷ niệm đẹp đã có kể từ ngày mua lại căn nhà đang ở từ một cặp vợ chồng Mỹ lớn tuổi muốn đổi sang nhà trệt.

Ngày lễ Độc Lập làm tôi nhớ đến câu chuyện liên quan đến lá cờ Mỹ. Vài năm trước, có một cụ ông chẳng quen biết gõ cửa nhà tôi, mang theo một lá cờ Mỹ. Ông bảo đi ngang qua, thấy lá cờ tôi treo trước nhà bị rách nên tặng tôi lá cờ mới. Tôi vừa cảm kích lại vừa hết sức xấu hổ. Cờ bị gió thổi, móc vào nhánh cây nên bị rách ở một góc. Tôi đi làm về trễ lại đậu xe ở garage sau nhà nên không để ý. Tôi ngần ngừ, bảo hôm sau sẽ mua thay liền nhưng ông cụ bảo cứ cầm lấy, ông còn dư nên mang cho tôi. Kể từ đó, trong nhà tôi luôn có dư một lá cờ và tôi luôn để ý đến lá cờ sau mỗi trận mưa to hay gió lộng.


Tôi học được một bài học về sự trân trọng với lá quốc kỳ. Lại học được thái độ quan tâm đối xử lẫn nhau từ cụ già Mỹ xa lạ. Và cảm kích cả những thái độ, lời nói quan tâm nho nhỏ như của hai cụ láng giềng bên trên.

Tôi không chắc là tất cả người Mỹ nào cũng đều toàn hảo hay tốt bụng như vậy. Nhưng đó là hình ảnh một nước Mỹ và về phần lớn người Mỹ đã có trong tôi sau vài chục năm sống ở đất nước này. Một nước Mỹ bao dung, bác ái và tốt bụng.

Hiếm có quốc gia nào có khoản tiền đóng góp từ thiện hàng năm lớn hơn Mỹ. Người Mỹ mang hoa tưởng niệm hay cầu nguyện, góp tiền tặng những nạn nhân xấu số trong tai nạn nào đó, bất kể nạn nhân đó thuộc sắc dân nào. Họ quyên góp tặng tiền các nạn nhân trong các vụ thiên tai, không chỉ riêng cho người Mỹ mà cho cả những quốc gia xa xôi nào đó mà chưa chắc họ biết chúng nằm đâu trên bản đồ thế giới. Rồi biết bao người Mỹ ra sức làm việc, phát kiến vô số điều hữu dụng cho cả nhân loại, để đến khi thành đạt và giàu có, họ lại hiến tặng tiền bạc, thậm chí cả gia sản của mình cho mục đích từ thiện khắp thế giới. Họ không ra sức làm giàu cho cá nhân mình.

Tôi học được biết bao nhiêu điều hay lẽ phải từ người Mỹ để luôn tâm nguyện là mình cũng cần cố gắng sống phải đạo như vậy.

Thế rồi, những gì xảy ra cho nước Mỹ trong vài năm qua quả khác xa một nước Mỹ đã có trong tôi. Ở đâu ra và điều gì đã làm xuất hiện không ít những con người cuồng nộ, hung dữ, thậm chí kỳ thị, xảo trá? Nước Mỹ bị chia rẽ tột bực, con người chẳng thể tương nhượng và hàn gắn. Đáng buồn hơn là ranh giới giữa đen-trắng, tốt-xấu đã không còn rõ ràng. Lắm khi sự giả dối được xem là chân lý, cái xấu được tung hô như chính nghĩa và cá nhân được xem trọng hơn cả quyền lợi quốc gia.

Điều này là một góc khuất tiềm ẩn của nước Mỹ và người Mỹ, đã đến lúc lộ diện hay đó chỉ là trận cuồng phong, biến động nhất thời?

Nó làm không ít người dân Mỹ, kể cả những người như tôi thất vọng. Thất vọng nhưng tôi không tin hiện trạng nước Mỹ là vô vọng.

Nước Mỹ từng có những xung đột dữ dội, từng có những cuộc suy thoái trầm trọng, từng dự phần những cuộc chiến tranh tàn khốc hay cũng gánh chịu thiên tai, đại dịch nặng nề nhưng rồi nước Mỹ vẫn trỗi dậy và phát triển mọi mặt. Cái tinh thần tranh đấu và vực dậy của người Mỹ trước những bất trắc, đe dọa luôn mạnh mẽ. Nước Mỹ luôn quan tâm, giúp đỡ và tranh đấu cho sự tự do, dân chủ cùng sự bình đẳng cho nhiều quốc gia khác trên thế giới, không thể chính nó để bị hủy hoại dễ dàng.

Tôi nghĩ về cụ già đã tặng tôi lá cờ. Những người như ông và biết bao người khác đâu thể nào nhìn lá cờ dân chủ của nước Mỹ có thể bị rách bung được. Cách này hay cách khác, biết bao người đang ra sức bảo vệ đất nước này như đã và đang diễn ra.

Có chao đảo thế nào, nước Mỹ rồi sẽ tái lập lại một xã hội vốn dĩ tốt đẹp cùng những giá trị lâu đời của nó. Đó là điều riêng tôi vẫn tin tưởng và hy vọng trong ngày lễ Độc Lập năm nay.

07/2024
Nhã Duy

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
19/12/202500:00:00
Những diễn biến gần đây trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Donald Trump đã đặt ra nhiều vấn đề về tương lai của mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương. Việc công bố Chiến lược An ninh Quốc gia mới (National Security Strategy of the USA, NSS) — một tài liệu chính thức tái xác lập định hướng chiến lược của Washington — cho thấy sự thay đổi đáng kể về cách Hoa Kỳ nhìn nhận vai trò của châu Âu, vốn được xem là đồng minh thân cận trong suốt lịch sử hiện đại.
19/12/202500:00:00
Donald Trump không phải hạng người mê sách vở, nhưng lần này ông lại tìm được một hình ảnh rất “văn vẻ”: ông khoe sẽ mừng 250 năm ngày lập quốc bằng một… trận đấu võ ngay trên bãi cỏ Tòa Bạch Ốc. Năm tới, nước Mỹ dĩ nhiên sẽ có diễn hành, pháo bông, huy chương kỷ niệm. Nhưng cái lồng sắt bát giác dựng ở bãi cỏ phía nam và những tay võ sĩ của giải UFC lăn xả trong ấy mới đúng là tranh vẽ tình trạng xã hội Hoa Kỳ, khi soi qua lăng kính chính trị, trong năm thứ hai nhiệm kỳ hai của ông Trump. Chỉ khác một điều: UFC, trái với chính trường Mỹ, vẫn còn giữ ít nhiều lễ độ, cấm chửi rủa và cấm đánh vào hạ bộ.
19/12/202500:00:00
Thật đáng thương cho lớp trẻ, vì thế giới này lại do những ông già điều khiển. Bên đây Thái Bình Dương, Donald Trump, 79 tuổi, vẫn mặc sức hô hào về trí tuệ nhân tạo, máy rô-bốt, và “thời đại mới”. Nhưng với ông, điều “vĩ đại” nhất vẫn là nước Mỹ của thập niên 1950 – thời ông còn nhỏ, đời thuần một màu da, xã hội chưa đổi khác, và mọi sự dường như đứng yên trong một giấc mơ thành công trưởng giả. Bây giờ, mỗi lần mở miệng về “nước Mỹ vĩ đại”, ông liền nhắc đến việc đóng biên giới, “đình chỉ vĩnh viễn nhập cư từ thế giới thứ ba”, và đổ lỗi cho di dân với mọi tai họa của xã hội – từ trường học quá tải đến tệ nạn đô thị. Dưới mắt ông, tất cả sự sa sút hôm nay đều bắt đầu từ khi nước Mỹ không còn giữ được dáng dấp của những năm hậu chiến.
13/12/202518:59:00
Là một người Việt Nam định cư tại Hoa Kỳ đã hơn năm mươi năm, tôi dần xem đất nước này như quê hương thứ hai. Tôi yêu nước Mỹ gần như yêu quê mẹ, và âm thầm tự hào khi trở thành một công dân của một cường quốc hàng đầu thế giới. Chính vì tình cảm ấy, tôi ngày càng cảm thấy bất an trước những chia rẽ đang trở nên rõ rệt trong xã hội Mỹ những năm gần đây. Bất đồng về chính sách di dân, phúc lợi xã hội, hay quyền tự do ngôn luận—cùng nhiều vấn đề khác—không còn mang dáng dấp của những khác biệt chính trị thông thường. Chúng trở nên khó hòa giải hơn, ăn sâu vào gốc rễ, và mang tính cá nhân hơn. Mỗi khi cảm giác lo lắng ấy lặng lẽ dâng lên, tôi lại tự hỏi: Liệu những người Mỹ khác có cảm nhận như vậy không?
11/12/202511:51:00
LTS: Một bản tin quốc tế hôm nay đề cập việc Donald Trump Jr. âm thầm khâm phục Andrew Tate, nhân vật mang nhiều tai tiếng về hiếp dâm và buôn người. Điều này phản chiếu thực trạng của thời đại: chính trị và danh vọng hiện phụ thuộc vào thanh thế hơn là giá trị đạo đức. Xã hội nào tôn thờ kẻ khinh miệt phụ nữ và xem quyền lực như món hàng trao đổi, xã hội ấy đã bắt đầu lạc hướng. Dưới đây là tóm lược bài viết của Megan Twohey và Isabella Kwai đăng trên tờ New York Times ngày 10 tháng 11, để bạn đọc tự xét đoán.
04/12/202518:14:00
Nội chiến Hoa Kỳ sau bốn năm đã gây ra khoảng 1.5 triệu thương vong, với ước tính số người chết khoảng từ 620,000 đến 750,000. Đây trở thành cuộc xung đột đẫm máu nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Trong khi Thế chiến thứ II (1939-1945) có số quân nhân Hoa Kỳ tử vong cao thứ hai với khoảng 405,000 người, thì số người chết trong Nội Chiến lại cao hơn đáng kể so với Thế Chiến Thứ Nhất (1914-1918), Chiến Tranh Triều Tiên (1950-1953) và Chiến Tranh Việt Nam (1955-1975), với số lính Mỹ chết lần lượt là khoảng 116,500, 54,200 và 58,220.
01/12/202510:15:00
Cho tới nay chính quyền Trump vẫn chưa phổ biến văn bản chính thức nào về việc phân phối lợi tức thu được từ thuế quan. Tất cả những gì báo chí biết là qua những lời tuyên bố bất thường và những rò rỉ của Trump trên mạng Truth Social. Vào ngày 17/11 vừa qua, Tổng Thống Donald Trump một lần nữa lập lại rằng ông đã thu nhập được hàng trăm tỉ từ thuế quan và sẽ chia lợi tức cổ phần (dividend) vào khoảng giữa năm tới.
23/11/202519:22:00
Phúc lợi xã hội không đồng nghĩa với xã hội chủ nghĩa. Các chính sách an sinh là cơ chế tái phân phối mang tính nhân đạo trong một nền kinh tế tư bản-dân chủ, nhằm đảm bảo mức tối thiểu cho đời sống con người mà không xóa bỏ kinh tế thị trường hay chủ nghĩa tư bản.
21/11/202503:53:00
Những người phụ nữ tay cầm tấm ảnh của họ thưở thiếu thời giơ cao trước House Triangle của Capitol vài ngày trước nay bước vào cánh gà, nhường chỗ cho phân đoạn khác, diễn viên khác trong vở diễn chính trị căng thẳng và máu lửa. Lẽ ra, vai diễn của họ không nên có trong chương này, hồi này. Lẽ ra nó đã kết thúc từ vài thập niên trước. Nhưng giờ đây họ chấp nhận quay trở lại sân khấu kịch trường của Điện Capitol, mở lại mức bàn bi kịch của mấy mươi năm trước. Có người trong số họ, chấp nhận sẽ trở thành “điểm tựa” cho dân biểu MAGA Marjorie Taylor Greene nếu bà đứng trước Quốc Hội, đọc to, rõ tất cả cái tên có trong hồ sơ Epstein. Bi kịch trở thành bi hài kịch.
21/11/202500:00:00
Có những ký ức không cần ai nhắc lại; chỉ cần tiếng động giữa đêm là đủ làm người ta giật mình. Người Việt miền Nam sau 1975 không xa lạ gì với tiếng đập cửa khi công an xông vào bắt bớ. Không cần lý do. Không cần giấy tờ. Những người bị lôi đi “làm việc” biệt tăm không ngày về. Cả nước hiểu rằng luật pháp không để bảo vệ ai; mà là công cụ người cộng sản dùng để gán mác những ai “có tội với Đảng và nhân dân”.
“Đây là quan điểm của người viết, không nhất thiết là quan điểm của Việt Báo.”


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.