Hôm nay,  

Súng AR-15 là gì và vì sao nó có mặt khắp nơi?

19/07/202400:00:00(Xem: 3714)

Sung AR15
AR-15 là một trong những loại súng phổ biến nhất - và có mặt khắp nơi - ở Mỹ, với gần 25 triệu khẩu trong tay người dân. Photo istock.com.
 
Hình ảnh của súng trường bán tự động AR-15 xuất hiện khắp nơi trong đời sống công cộng của nước Mỹ: các nghị sĩ Cộng hòa đeo những chiếc huy hiệu hình AR-15. Cờ Liên minh bay với hình bóng của một khẩu AR-15 và dòng chữ "come and take it" bên ngoài Điện Capitol trong cuộc bạo loạn ngày 6 tháng 1. Chúng cũng được sử dụng để kêu gọi các biện pháp an toàn súng nghiêm ngặt hơn.

Vào thứ Bảy vừa qua, khẩu AR-15 xuất hiện trên chính trường Mỹ theo một cách khác – là vũ khí được sử dụng trong vụ ám sát cựu tổng thống Donald Trump.

Cameron McWhirter, một nhà báo và đồng tác giả của cuốn sách Súng của Nước Mỹ: Câu chuyện có thật về AR-15 đã nói với tạp chí Guardian vào thứ Hai. "Khẩu súng mà đảng của ông ấy từng vận động quảng bá cho nó, vừa được ai đó dùng nhắm giết ông ấy. Liệu điều này có thay đổi mọi thứ không? Tôi nghĩ tất cả chúng ta đều đang tự hỏi."

AR-15 là một vũ khí chiến tranh, được thiết kế nhẹ hơn, dễ bắn và mang theo trên chiến trường. Nó cũng là một biểu tượng trung tâm trong cuộc tranh luận về súng ở Mỹ, một biểu tượng văn hóa và chính trị mạnh mẽ được cả phe hữu và tả sử dụng. Liệu nỗ lực ám sát Trump có thay đổi cách nhìn về nó?
"Sự việc vừa qua đặt mọi thứ vào tình trạng bấp bênh," McWhirter nói. "Cuộc tranh luận về súng không chi phối cuộc đua tổng thống. Nhưng cuộc khủng hoảng mới nhất này đưa vấn đề trở lại vị trí hàng đầu."

AR-15 là gì?

AR-15 là một trong những loại súng phổ biến nhất - và có mặt khắp nơi - ở Mỹ, với gần 25 triệu khẩu trong tay người dân, theo McWhirter.

Đây là khẩu súng được sử dụng trong các vụ xả súng hàng loạt gây chú ý cao, bao gồm vụ xả súng tại trường học Uvalde, Texas, năm 2022, vụ xả súng tại trường trung học Parkland, Florida, năm 2018, vụ xả súng tại lễ hội âm nhạc Las Vegas năm 2017, vụ xả súng tại hộp đêm Orlando năm 2016 và vụ xả súng tại trường tiểu học Newtown, Connecticut, năm 2012.

McWhirter cho biết động lực để ông và đồng tác giả Zusha Elinson, cả hai đều là phóng viên của Wall Street Journal, viết cuốn sách của họ là việc AR-15 được sử dụng nhiều lần trong các hành vi bạo lực này. "Chúng tôi đang đưa tin về các vụ xả súng hàng loạt, và ngay khi nghe tin về một vụ xả súng mới xảy ra, chúng tôi sẽ nhắn tin cho nhau, 'Có phải AR-15 không?'" ông nói. "Câu trả lời thường là 'phải'."

Nguồn gốc của loại vũ khí giết người này có thể được bắt nguồn từ những năm 1950, khi một cựu Thủy quân lục chiến tên Eugene Stoner tìm cách thiết kế một khẩu súng trường nhẹ, dễ bắn cho quân đội Mỹ để chống lại các chiến binh du kích được trang bị AK-47.

Elinson nói: "Kết quả cuối cùng là một khẩu súng có thể bắn rất nhiều viên đạn rất nhanh, cực kỳ dễ bắn và giữ thẳng mục tiêu. Và đó chính là thứ mà một số người trong quân đội mong muốn."

Cuối cùng, công ty súng Colt bắt đầu bán phiên bản dân dụng.

Vì sao AR-15 trở nên phổ biến và xuất hiện ở khắp nơi?


AR-15 được hợp pháp trên tất cả 50 tiểu bang. (Một số tiểu bang, bao gồm California, có luật hạn chế về kích thước băng đạn và các bộ phận lắp ráp thêm cho súng.) "Rất dễ dàng để mua một khẩu AR-15 ở đất nước này," McWhirter nói.

Theo Elinson, sự phổ biến của AR-15 là một "tai nạn chính trị". Tỷ lệ tội phạm cao trong những năm 80 và 90 đã châm ngòi cho một phong trào chống lại loại súng bán tự động kiểu quân đội này, và vào năm 1994, Tổng thống Bill Clinton đã ký lệnh Cấm Vũ khí Tấn Công liên bang, với sự ủng hộ của cả hai đảng.

Elinson nói lệnh cấm này có tác dụng nghịch lý là nâng cao vị thế của AR-15: "Nó trở thành một ranh giới, một biểu tượng của quyền sử dụng súng và nó đã thu hút rất nhiều người đến với súng."

Vào năm 2004, Quốc hội do Đảng Cộng hòa lãnh đạo đã cho phép lệnh cấm vũ khí tấn công mãn hạn. McWhirter nói với The Guardian vào năm ngoái: "Ngay sau đó, nhiều nhà sản xuất súng lớn đã từng chống lại chúng đã tham gia bảo vệ nó, vì lợi nhuận quá hấp dẫn. AR-15 dễ sản xuất và có thể tăng giảm sản lượng rất nhanh. Tất cả những điều này đều rất hấp dẫn. Đồng thời, cả hai điều này cùng xuất hiện với khía cạnh quân sự hấp dẫn nhân danh 'cuộc chiến chống khủng bố' để đẩy doanh số bán AR-15 lên cao."

Ba mươi năm sau lệnh cấm vũ khí tấn công của liên bang, AR-15 vẫn tiếp tục là một biểu tượng văn hóa và chính trị mạnh mẽ ở trung tâm của các cuộc chiến chính trị về an toàn súng và quyền sở hữu súng.

"AR-15 là một khẩu súng mang tính biểu tượng mà mọi người ở Mỹ đều muốn tranh giành," McWhirter nói. "Khẩu súng này đã trở thành biểu tượng của phong trào quyền sở hữu súng. Đồng thời, nó cũng trở thành biểu tượng của những người kêu gọi luật súng nghiêm ngặt hơn chống những điều tồi tệ đã xảy ra ở Mỹ liên quan đến súng."

Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?

McWhirter cho biết vụ ám sát bất thành nhắm vào Trump cuối tuần qua chắc chắn sẽ đưa cuộc tranh luận về súng trở lại trong cuộc đua tổng thống, mặc dù chưa rõ kết quả sẽ như thế nào.

Liệu Đảng Cộng hòa có từ bỏ AR-15 như một biểu tượng chính trị và gỡ bỏ vũ khí tấn công?
 
Các nỗ lực ám sát trước đây đã dẫn đến luật về súng. Sau vụ ám sát bất thành Ronald Reagan vào năm 1981, Quốc hội đã thông qua Đạo luật Phòng chống Bạo lực Súng ngắn Brady - được đặt theo tên của nhân viên James Brady, người cũng bị bắn - yêu cầu kiểm tra lý lịch và áp dụng thời gian chờ 5 ngày khi mua súng.

Nhưng điều đó không có nghĩa là nó sẽ xảy ra lần nữa trong thời gian này, McWhirter nói.

"Cựu Tổng thống Trump suýt chết vào thứ Bảy," ông nói. "Đó nên là một khoảnh khắc, bất kể quan điểm chính trị của bạn thế nào. Chúng ta đang đi về đâu với tư cách là một quốc gia và chúng ta nên làm gì để có một nơi sinh sống tốt đẹp hơn, an toàn hơn?'"

"Một trong những điều chúng ta sẽ phải vật lộn với, bên cạnh sự chia rẽ chính trị, là sự phổ biến của súng."

VB biên dịch
 
Nguồn: Tạp chí The Guardian:  What is an AR-15 and how did it become so popular and ubiquitous? 
 

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Thuế quan — thứ từng vắng bóng trên mặt báo suốt nhiều thập niên — nay trở lại trung tâm chính sách kinh tế Hoa Kỳ, trong lúc Tối Cao Pháp Viện đang xét tính hợp hiến của các mức thuế toàn cầu do Tổng thống Donald Trump ban hành. Bài viết dưới đây, theo phân tích của Kent Jones, giáo sư kinh tế danh dự Đại học Babson, đăng trên The Conversation ngày 11 tháng 12 năm 2025, nhằm giải thích cặn kẽ thuế quan là gì, ai thực sự gánh chịu, và vì sao vấn đề này đang tác động trực tiếp đến túi tiền và tương lai kinh tế nước Mỹ. Thuế quan, nói gọn, là thuế đánh lên hàng hóa nhập cảng. Khi một công ty Hoa Kỳ nhập hàng từ nước ngoài, Cơ quan Hải quan và Biên phòng Hoa Kỳ sẽ gửi hóa đơn thuế; doanh nghiệp phải nộp đủ thì hàng mới được thông quan. Trên giấy tờ, người trả thuế là nhà nhập cảng. Nhưng trên thực tế, phần lớn chi phí ấy được chuyển thẳng sang người tiêu dùng qua giá bán cao hơn — từ thực phẩm, xe cộ cho đến quà tặng cuối năm.

Vào những ngày cuối tháng Tám của năm 2025, tôi cùng hai đồng nghiệp đã quyết định từ bỏ chức vụ tại Cơ Quan Kiểm Soát và Phòng Bệnh (CDC). Chúng tôi ra đi vì không thể tiếp tục im lặng khi chứng kiến tính liêm chính khoa học ngày một xói mòn, còn cơ sở hạ tầng y tế công cộng của quốc gia cứ dần rệu rã dưới sự lãnh đạo của Robert F. Kennedy Jr., Bộ trưởng Bộ Y tế và Nhân sinh (HHS). Khi đó, chúng tôi đã khẩn thiết kêu gọi Quốc Hội, các tổ chức chuyên ngành và các bên liên quan trong lĩnh vực y tế công cộng hãy can thiệp trước khi xảy ra những thiệt hại không thể cứu vãn. Tôi rời đi với niềm tin mọi thứ rồi sẽ được chấn chỉnh.

Khi nhìn bản đồ thế giới và duyệt xét lịch sử hình thành, chúng ta nhận thấy có rất nhiều điểm tương đồng giữa Canada và Úc Đại Lợi.

Người Việt miền Nam từng trải qua một bài học cay đắng: sau 1975, những lời nói về “thống nhất” và “hàn gắn” không bao giờ đi cùng sự nhìn nhận. Không một lời chính thức nào nhắc đến các trại cải tạo, những cuộc tước đoạt, hay những đời sống bị đảo lộn dưới tay những người nhân danh chiến thắng. Không có sự thật, hòa giải chỉ là chiếc khẩu hiệu rỗng. Câu chuyện nước Mỹ hôm nay, khi chính quyền muốn làm mờ các chứng tích về chế độ nô lệ, cho thấy một điều quen thuộc: không quốc gia nào trưởng thành bằng cách giấu đi phần tối. Sự thật không tự biến mất chỉ vì người ta muốn quên.

Hai mươi năm trước, Thống đốc Jeb Bush ký đạo luật “stand your ground” (đứng vững tại chỗ), được giới ủng hộ xem là một biện pháp chống tội phạm dựa trên “lý lẽ thường tình”. Lời hứa khi ấy: bảo vệ người dân tuân thủ pháp luật khi họ dùng vũ lực để tự vệ. Sau vụ George Zimmerman được tha trong cái chết của Trayvon Martin, đồng bảo trợ dự luật, dân biểu Dennis Baxley, vẫn bảo rằng “trao quyền” cho người dân sẽ giúp chặn bạo lực.

“Di sản, còn có thể mang hình thức phi vật thể của lối nghĩ, lối sống, lối hành động, mà con người miền Nam khi xưa đã được trau dồi, hun đúc qua tinh thần của thể chế, của một nền dân chủ hiến định. Chính con người, chính cộng đồng xã hội mới là trung tâm và cũng là cội nguồn lẫn mục đích của mọi bản hiến pháp.” – Hải Sa, “Ngót 60 năm từ một khế ước nhân quyền dang dở,” trang 56 Cùng với tin tạp chí Luật Khoa vừa được đề cử giải thưởng Tự Do Báo Chí năm 2025 của Tổ chức Phóng viên Không Biên giới, ban chủ trương trong một thư tới độc giả vào cuối tháng 10 đồng thời thông báo việc phát hành ấn bản đặc biệt với chủ đề “70 Năm Việt Nam Cộng Hòa – Chân Dung & Di Sản” gồm 86 trang, với 14 bài vẽ lại hành trình từ ra đời tới bị bức tử của nền dân chủ duy nhất của Việt Nam và di sản của thể chế yểu mệnh này để lại. Bài này nhằm điểm qua nội dung của ấn bản đặc biệt này, và sẽ chú trọng vào một bài đã gợi nơi người viết một suy tư sâu sắc.

Một nhóm sử gia, thủ thư và tình nguyện viên đang gấp rút chạy đua với thời gian – và với chính quyền Trump – để giữ lại những mảnh ký ức của nước Mỹ.Từ hình ảnh người nô lệ bị đánh đập, các trại giam người Mỹ gốc Nhật trong Thế Chiến II, đến những bảng chỉ dẫn về biến đổi khí hậu ở công viên quốc gia, tất cả đều có thể sớm biến mất khỏi tầm mắt công chúng. Trong vài tháng gần đây, hơn một ngàn sáu trăm người – giáo sư, sinh viên, nhà khoa học, thủ thư – đã âm thầm chụp lại từng góc trưng bày, từng bảng giải thích, để lập ra một kho lưu trữ riêng tư. Họ gọi đó là “bản ghi của công dân” – một bộ sưu tập độc lập nhằm bảo tồn những gì đang tồn tại, trước khi bị xoá bỏ bởi lệnh mới của chính quyền.

Hai trăm mười một năm trước, mùa hè năm 1814, quân Anh kéo vào Washington. Trước khi phóng hỏa Bạch Ốc, họ ngồi xuống dùng bữa tại bàn tiệc đã dọn sẵn cho Tổng thống James Madison. Khi bữa ăn kết thúc, lính Anh đốt màn, đốt giường, và tòa nhà bốc cháy suốt đêm. Sáng hôm sau, cơn mưa lớn chỉ còn rửa trôi phần tro tàn của nơi từng là biểu tượng cho nền cộng hòa non trẻ. Tuần này, phần Cánh Đông của Bạch Ốc bị phá sập. Không phải bởi ngoại bang, mà bởi chính quyền tại vị. Và lần này, không ai được báo trước. Người Mỹ chỉ biết chuyện qua những bức ảnh máy xúc cày nát nền nhà, cùng lời xác nhận ngắn ngủi từ các viên chức trong chính phủ.

Hai trăm năm rưỡi sau ngày dựng cờ độc lập, nước Mỹ vẫn chưa thoát khỏi chiếc bóng của bạo lực. Mỗi khi một viên đạn nổ, người ta lại nói: “Đây không phải là nước Mỹ.” Nhưng chính câu nói ấy lại là cách người Mỹ tránh nhìn thẳng vào chính mình. Bài viết của giáo sư Maurizio Valsania (Đại học Torino), đăng trên The Conversation ngày 12 tháng 9, 2025, nhắc lại lịch sử mà nhiều người muốn quên: từ nhựa đường và lông gà đến súng ngắn buổi bình minh — một mạch dài nối liền hai thế kỷ, nơi tự do và bạo lực chảy cùng dòng máu.

Một cuộc thăm dò dư luận của AP-NORC thực hiện vào tháng 9 & 10 cho thấy hầu hết dân Mỹ coi việc chính phủ đóng cửa hiện tại là một vấn đề nghiêm trọng và đổ lỗi cho cả hai Đảng Cộng Hòa, Đảng Dân Chủ và cả Tổng Thống Trump với những tỷ lệ gần như ngang nhau. Cuộc thăm dò cũng cho thấy người Mỹ lo lắng về kinh tế, lạm phát và bảo đảm việc làm. Họ đang giảm những chi tiêu không thiết yếu như quần áo và nhiên liệu. Đa số cho rằng nền kinh tế yếu kém. Chi phí thực phẩm, nhà ở và chăm sóc sức khỏe được coi là những nguồn chính gây khó khăn tài chính.
1234567Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.