Hôm nay,  

Tân Thực Dân Thế Kỷ Xxi

08/01/202512:15:00(Xem: 4139)

trump nqk

 

Những gì Trump làm trong thời gian qua thể hiện bản chất thực dân không thể chối cãi được của ông ta. Từ việc Trump ủng hộ Putin xâm lăng Ukraine, ca ngợi Putin là thiên tài, dọa chiếm kênh đào Panama, cho đến việc công nhận Golan Heights là một phần lãnh thổ của Israel sau khi nước này chiếm đoạt được của Syria.

 

Chủ đích của chủ nghĩa thực dân là dùng sức mạnh quân sự và kinh tế để chiếm đóng hoặc kiểm soát các vùng lãnh thổ hoặc dân tộc nước ngoài với mục đích khai thác tài nguyên thiên nhiên, bóc lột lao động, trồng trọt, thị trường và có thể đưa dân từ mẫu quốc đến định cư ở thuộc địa. Chủ nghĩa đế quốc thường đồng nghĩa với chủ nghĩa thực dân. Giống như chủ nghĩa thực dân, chủ nghĩa đế quốc cũng liên quan đến sự kiểm soát chính trị và kinh tế đối với một lãnh thổ phụ thuộc.

 

Khi Trump lên nắm chính quyền trong nhiệm kỳ I, ngay lập tức Trump quyết định di chuyển tòa đại sứ Hoa Kỳ từ Tel Aviv tới Jerusalem, gián tiếp công nhận phần đất này là của Do Thái. Trên thực tế, thành phố lâu đời nhất trên thế giới này được coi là linh thiêng đối với ba tôn giáo lớn của Abraham - Do Thái Giáo, Cơ Đốc Giáo và Hồi Giáo. Cả Israel và Palestine đều tuyên bố Jerusalem là thủ đô của họ nhưng đều không được quốc tế công nhận rộng rãi. Quyết định của Trump đặt Hoa Kỳ vào thế cô lập.

 

Do Thái có tổng cộng 96 tòa đại sứ. Chỉ có sáu tòa đại sứ đặt trụ sở tại Jerusalem, số còn lại ở Tel Aviv. Sau khi Hoa Kỳ thực hiện việc dời tòa Đại Sứ về Jerusalem vào tháng 5, 2018, năm nước khác làm theo trong những năm sau đó là Guatemala, Honduras, Kosovo, Papua New Guinee, và Paraquay.

 

Trump hỗ trợ cuộc đảo chánh bất thành ở Venezuela vào 2019 nhằm lật đổ chính quyền Nicholas Maduro. Mục tiêu của Trump là kho dự trữ dầu không lồ hơn 300 tỉ thùng của nước này. Lãnh tụ đảo chánh là Juan Gaido được mời vào Nhà Trắng. Trump đã gọi Gaido là "Mr. President". Mike Pompeo, Ngoại trưởng Hoa Kỳ, tuyên bố "Chính phủ Hoa Kỳ hoàn toàn ủng hộ người dân Venezuela trong việc tìm kiếm tự do và dân chủ".

 

Cuộc đảo chánh không được các sĩ quan cao cấp Venezuela ủng hộ nên đã thất bại chỉ trong vòng hai tháng. Ngoại giao vụng về của chính quyền Trump làm Hoa Kỳ bẽ mặt trên chính trường quốc tế.

 

Trong buổi họp báo vào ngày 7/1/2025 tại Mar-a-Lago, Tổng Thống đắc cử Donald Trump tuyên bố rằng Hoa Kỳ rất cần đảo Greenland vì lý do an ninh, để bảo vệ thế giới tự do. Trump từ chối loại trừ việc sử dụng lực lượng quân sự hoặc kinh tế để chiếm lãnh thổ từ Đan Mạch, một đồng minh của Hoa Kỳ. Ông cũng đe dọa áp đặt thuế quan đối với Đan Mạch nếu nước này từ chối.

 

Vào năm 2023, chính phủ Đan Mạch đã công bố một báo cáo chi tiết về Greenland có tiềm năng như một mỏ khoáng sản có giá trị phong phú. Hòn đảo Bắc Cực có "điều kiện thuận lợi cho sự hình thành của sự lắng đọng quặng, bao gồm nhiều nguyên liệu thô quan trọng khoáng sản."

 

Các tảng băng và sông băng rộng lớn của Greenland đang nhanh chóng thoái lui khi trái đất ấm lên qua việc biến đổi khí hậu. Sự tan chảy của băng có thể cho phép khoan dầu và khai thác các khoáng sản như đồng, lithium, niken và coban. Những khoáng chất đó nguồn lực rất cần thiết cho các ngành công nghiệp phát triển nhanh chóng sản xuất tuabin gió, đường dây truyền tải, ắc quy và xe điện.

 

Băng tan ở Bắc Cực cũng đang mở ra các tuyến vận chuyển ngắn hơn và hiệu quả hơn. Đường hàng hải qua Biển Bắc Cực từ Tây Âu đến Đông Á ngắn hơn khoảng 40% so với đi thuyền qua kênh đào Suez. Lưu lượng tàu ở Bắc Cực đã tăng 37 phần trăm trong 10 năm qua theo một báo cáo gần đây của Artic Council.

 

Trên đây là những lý do chính khiến Trump chú ý đến việc chiếm đoạt Greenland, theo một trong những cố vấn của ông là Robert C. O’brien, mặc dù ông đã nhiều lần gọi biến đổi khí hậu là một "trò lừa bịp". Trump tìm thấy kho vàng ở dưới tảng băng phía bắc Đại Tây Dương.

 

Sau cuộc họp báo của Tổng Thống đắc cử Donald Trump, chính phủ Đan Mạch đã mạnh mẽ khiển trách đề xuất này, nói rằng hòn đảo lớn nhất thế giới không phải để bán.

 

Greenland, hòn đảo lớn nhất thế giới, là một phần của Đan Mạch trong 600 năm mặc dù 57,000 người dân của nó hiện đang tự lo công việc nội bộ của riêng họ. Các chính phủ lãnh đạo hòn đảo nhằm mục đích cuối cùng là giành độc lập.

 

Ông Lars Rasmussen, Bộ Trưởng Ngoại Giao Đan Mạch cho biết rằng Greenland có thể trở nên độc lập nếu cư dân ở đây muốn, nhưng Greenland sẽ không trở thành một tiểu bang của Hoa Kỳ.

 

Tham vọng của Trump gây bất bình trong khối đồng minh NATO. Ngoại trưởng Pháp, Jean-Noel Barrot, cho biết châu Âu sẽ không để các quốc gia khác tấn công biên giới có chủ quyền của họ, mặc dù ông không tin vào Mỹ sẽ xâm lược. Một phát ngôn viên của chính phủ Đức cho biết Berlin giữ nguyên tắc rằng biên giới không được thay đổi bằng vũ lực. Một phát ngôn viên của Ủy ban châu Âu cho biết chủ quyền của các quốc gia thành viên EU phải được tôn trọng.

 

Thực dân Pháp giành được quyền kiểm soát miền bắc Việt Nam sau chiến thắng Trung Quốc trong Chiến tranh Trung-Pháp (1884–85). Đông Dương thuộc Pháp được thành lập vào ngày 17-10-1887 bao gồm An Nam (Trung Kỳ), Tonkin (Bắc Kỳ). Cochinchina (Nam Kỳ) và Campuchia; Lào được thêm vào sau cuộc khủng hoảng Pháp-Xiêm năm 1893.

 

Pháp xâm lược Việt Nam do quyết định của Napoléon III vào tháng 7 ,1857. Bên ngoài Pháp tuyên truyền là để truyền đạo Thiên Chúa Giáo, nhưng thực sự là để tìm kiếm thị trường và khai thác tài nguyên thiên nhiên ở nước ngoài phục vụ nhu cầu của chủ nghĩa tư bản Pháp đang bành trướng mạnh mẽ kể từ 1850. Gạo, bắp, cà phê, trà, gỗ, cao su, than đá và các khoáng sản khác là những tài nguyên chính mà thực dân Pháp khai thác.

Tân thực dân cũng hành xử như thực dân Pháp, Anh, Hòa Lan, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Ý, Bỉ và Đức vào thế kỷ XVIII và XIX.

 

Ngày nay không thiếu gì con cháu của nạn nhân thực dân Pháp sẵn sàng tôn thờ Trump, một tân thực dân của thế kỷ XXI.

 

THAM KHẢO

 

(1) Abby Rogers, “The 10 Greatest Empires In The History Of The World,” Business Insider, November 9, 2011.

(2) Stine Jacobsen, Jacob Gronholt-Pedersen, “Greenland may become independent, but not a U.S. state, Denmark says,” Reuters, January 8, 2025.

(3) Minho Kim, “Why Does Trump Want Greenland?” New York Times, January 7, 2025.

(4) Wikipedia, “French Indochina”, January 8, 2025.

 

Ý kiến bạn đọc
02/02/202502:16:12
Khách
Thực dân đưa đến các chiến tranh xâm luợc trên thế giới từ thế kỷ 16 đến 21. Ða số chiến tranh lớn trong 5 thế kỷ qua là do thực dân gây ra. Nếu thực dân Pháp không chiếm VN thì VN đã không rơi vào tay Cộng Sản. Nay Trump lại chủ truơng thực dân xâm luợc ở thế kỷ 21 thì nuớc Mỹ và thế giới có nguy cơ đi đến thế chiến III.
Sau năm 2000, Mỹ là quốc gia giết nguời nhiều nhất trên thế giới, hơn Nga và TQ, qua chiến tranh tại Trung Ðông. Ðây là nghiệp báo mà nuớc Mỹ phải trả.
14/01/202500:33:23
Khách
Đừng nghe những gì tên này nói mà hãy nhìn kỹ những gì tên này làm.
09/01/202504:04:46
Khách
1) Đối với những người cuồng Trump,những bài báo cũng như những phân tích về Trump,sẽ không thay đổi được.
Tôi nghĩ nếu cái xấu không thay đổi được , có lẽ phớt lờ nó.Càng nhắc đến Trump,càng nói đến Trump ( dù mạ lỵ) cũng làm ông ta mong muốn mà thôi!
Cứt thối, không nên chọc...
Kính
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
19/12/202500:00:00
Những diễn biến gần đây trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Donald Trump đã đặt ra nhiều vấn đề về tương lai của mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương. Việc công bố Chiến lược An ninh Quốc gia mới (National Security Strategy of the USA, NSS) — một tài liệu chính thức tái xác lập định hướng chiến lược của Washington — cho thấy sự thay đổi đáng kể về cách Hoa Kỳ nhìn nhận vai trò của châu Âu, vốn được xem là đồng minh thân cận trong suốt lịch sử hiện đại.
19/12/202500:00:00
Donald Trump không phải hạng người mê sách vở, nhưng lần này ông lại tìm được một hình ảnh rất “văn vẻ”: ông khoe sẽ mừng 250 năm ngày lập quốc bằng một… trận đấu võ ngay trên bãi cỏ Tòa Bạch Ốc. Năm tới, nước Mỹ dĩ nhiên sẽ có diễn hành, pháo bông, huy chương kỷ niệm. Nhưng cái lồng sắt bát giác dựng ở bãi cỏ phía nam và những tay võ sĩ của giải UFC lăn xả trong ấy mới đúng là tranh vẽ tình trạng xã hội Hoa Kỳ, khi soi qua lăng kính chính trị, trong năm thứ hai nhiệm kỳ hai của ông Trump. Chỉ khác một điều: UFC, trái với chính trường Mỹ, vẫn còn giữ ít nhiều lễ độ, cấm chửi rủa và cấm đánh vào hạ bộ.
19/12/202500:00:00
Thật đáng thương cho lớp trẻ, vì thế giới này lại do những ông già điều khiển. Bên đây Thái Bình Dương, Donald Trump, 79 tuổi, vẫn mặc sức hô hào về trí tuệ nhân tạo, máy rô-bốt, và “thời đại mới”. Nhưng với ông, điều “vĩ đại” nhất vẫn là nước Mỹ của thập niên 1950 – thời ông còn nhỏ, đời thuần một màu da, xã hội chưa đổi khác, và mọi sự dường như đứng yên trong một giấc mơ thành công trưởng giả. Bây giờ, mỗi lần mở miệng về “nước Mỹ vĩ đại”, ông liền nhắc đến việc đóng biên giới, “đình chỉ vĩnh viễn nhập cư từ thế giới thứ ba”, và đổ lỗi cho di dân với mọi tai họa của xã hội – từ trường học quá tải đến tệ nạn đô thị. Dưới mắt ông, tất cả sự sa sút hôm nay đều bắt đầu từ khi nước Mỹ không còn giữ được dáng dấp của những năm hậu chiến.
13/12/202518:59:00
Là một người Việt Nam định cư tại Hoa Kỳ đã hơn năm mươi năm, tôi dần xem đất nước này như quê hương thứ hai. Tôi yêu nước Mỹ gần như yêu quê mẹ, và âm thầm tự hào khi trở thành một công dân của một cường quốc hàng đầu thế giới. Chính vì tình cảm ấy, tôi ngày càng cảm thấy bất an trước những chia rẽ đang trở nên rõ rệt trong xã hội Mỹ những năm gần đây. Bất đồng về chính sách di dân, phúc lợi xã hội, hay quyền tự do ngôn luận—cùng nhiều vấn đề khác—không còn mang dáng dấp của những khác biệt chính trị thông thường. Chúng trở nên khó hòa giải hơn, ăn sâu vào gốc rễ, và mang tính cá nhân hơn. Mỗi khi cảm giác lo lắng ấy lặng lẽ dâng lên, tôi lại tự hỏi: Liệu những người Mỹ khác có cảm nhận như vậy không?
11/12/202511:51:00
LTS: Một bản tin quốc tế hôm nay đề cập việc Donald Trump Jr. âm thầm khâm phục Andrew Tate, nhân vật mang nhiều tai tiếng về hiếp dâm và buôn người. Điều này phản chiếu thực trạng của thời đại: chính trị và danh vọng hiện phụ thuộc vào thanh thế hơn là giá trị đạo đức. Xã hội nào tôn thờ kẻ khinh miệt phụ nữ và xem quyền lực như món hàng trao đổi, xã hội ấy đã bắt đầu lạc hướng. Dưới đây là tóm lược bài viết của Megan Twohey và Isabella Kwai đăng trên tờ New York Times ngày 10 tháng 11, để bạn đọc tự xét đoán.
04/12/202518:14:00
Nội chiến Hoa Kỳ sau bốn năm đã gây ra khoảng 1.5 triệu thương vong, với ước tính số người chết khoảng từ 620,000 đến 750,000. Đây trở thành cuộc xung đột đẫm máu nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Trong khi Thế chiến thứ II (1939-1945) có số quân nhân Hoa Kỳ tử vong cao thứ hai với khoảng 405,000 người, thì số người chết trong Nội Chiến lại cao hơn đáng kể so với Thế Chiến Thứ Nhất (1914-1918), Chiến Tranh Triều Tiên (1950-1953) và Chiến Tranh Việt Nam (1955-1975), với số lính Mỹ chết lần lượt là khoảng 116,500, 54,200 và 58,220.
01/12/202510:15:00
Cho tới nay chính quyền Trump vẫn chưa phổ biến văn bản chính thức nào về việc phân phối lợi tức thu được từ thuế quan. Tất cả những gì báo chí biết là qua những lời tuyên bố bất thường và những rò rỉ của Trump trên mạng Truth Social. Vào ngày 17/11 vừa qua, Tổng Thống Donald Trump một lần nữa lập lại rằng ông đã thu nhập được hàng trăm tỉ từ thuế quan và sẽ chia lợi tức cổ phần (dividend) vào khoảng giữa năm tới.
23/11/202519:22:00
Phúc lợi xã hội không đồng nghĩa với xã hội chủ nghĩa. Các chính sách an sinh là cơ chế tái phân phối mang tính nhân đạo trong một nền kinh tế tư bản-dân chủ, nhằm đảm bảo mức tối thiểu cho đời sống con người mà không xóa bỏ kinh tế thị trường hay chủ nghĩa tư bản.
21/11/202503:53:00
Những người phụ nữ tay cầm tấm ảnh của họ thưở thiếu thời giơ cao trước House Triangle của Capitol vài ngày trước nay bước vào cánh gà, nhường chỗ cho phân đoạn khác, diễn viên khác trong vở diễn chính trị căng thẳng và máu lửa. Lẽ ra, vai diễn của họ không nên có trong chương này, hồi này. Lẽ ra nó đã kết thúc từ vài thập niên trước. Nhưng giờ đây họ chấp nhận quay trở lại sân khấu kịch trường của Điện Capitol, mở lại mức bàn bi kịch của mấy mươi năm trước. Có người trong số họ, chấp nhận sẽ trở thành “điểm tựa” cho dân biểu MAGA Marjorie Taylor Greene nếu bà đứng trước Quốc Hội, đọc to, rõ tất cả cái tên có trong hồ sơ Epstein. Bi kịch trở thành bi hài kịch.
21/11/202500:00:00
Có những ký ức không cần ai nhắc lại; chỉ cần tiếng động giữa đêm là đủ làm người ta giật mình. Người Việt miền Nam sau 1975 không xa lạ gì với tiếng đập cửa khi công an xông vào bắt bớ. Không cần lý do. Không cần giấy tờ. Những người bị lôi đi “làm việc” biệt tăm không ngày về. Cả nước hiểu rằng luật pháp không để bảo vệ ai; mà là công cụ người cộng sản dùng để gán mác những ai “có tội với Đảng và nhân dân”.
“Đây là quan điểm của người viết, không nhất thiết là quan điểm của Việt Báo.”


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.