Theo bản tin BBC hôm thứ sáu, Việt Nam là một trong 60 nước được nhắc đến trong báo cáo thường niên của tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch (HRW) công bố ngày 13-1 vừa qua. Bản tin như sau.
HRW nói vụ lính Mỹ hành hạ tù nhân ở Iraq là một trong hai sự kiện vi phạm nhân quyền nghiêm trọng nhất năm qua, cùng với diễn biến bạo lực ở Darfur, Sudan.
Liên quan Việt Nam, HRW nói cho rằng tình hình nhân quyền ở Việt Nam "trở nên tồi tệ hơn trong năm 2004."
"Chính phủ chỉ cho phép hạn chế sự chỉ trích công khai với Đảng Cộng sản, hay các tuyên bố kêu gọi đa nguyên, dân chủ, báo chí tự do. Những người bất đồng chính kiến bị sách nhiễu, cô lập, quản thúc tại gia, và trong nhiều trường hợp, bị kết tội và tống giam."
Một ngày sau khi báo cáo công bố, Bộ ngoại giao Việt Nam đã ra tuyên bố phản đối nói đây là "những thông tin sai lệch, không phản ánh đúng tình hình Việt Nam."
Tự do ngôn luận
Bản báo cáo nhắc đến các vụ xử những người bất đồng chính kiến diễn ra trong năm 2004, như vụ xử bác sĩ Nguyễn Đan Quế sau khi ông này viết bài trên internet chỉ trích về vấn đề kiểm duyệt thông tin và truyền thông.
Trong số những người bị kết án liên quan việc “gây tổn hại cho an ninh quốc gia” còn có các ông Phạm Hồng Sơn, Lê Chí Quang, Nguyễn Khắc Toàn, Nguyễn Vũ Bình, Phạm Quế Dương và Trần Khuê.
HRW chỉ trích việc kiểm soát chặt chẽ internet tại Việt Nam.
“Chính quyền ngăn chặn các website bị xem là chướng tai gai mắt hoặc nhạy cảm về chính trị và cấm việc dùng internet để chống đối chính quyền, xáo trộn an ninh quốc gia, trật tự xã hội, hoặc đi ngược ‘lối sống truyền thống’”.
Vấn đề tôn giáo
Báo cáo của HRW nói chính quyền cấm các tổ chức tôn giáo độc lập. Các hoạt động tôn giáo chỉ được phép khi được thực hành bởi các giáo hội và tổ chức được công nhận, và ban lãnh đạo là người được nhà nước thông qua.
Một Pháp lệnh mới về tôn giáo và tín ngưỡng có hiệu lực từ tháng 11-2004. Văn bản này đề cao tự do tôn giáo, nhưng theo HRW, pháp lệnh thắt chặt sự kiểm soát chính phủ đối với tôn giáo và cấm các hoạt động bị xem là đe dọa an ninh và đoàn kết quốc gia.
Hội Thánh Tin Lành Mennonite Việt Nam – một tổ chức bị cấm - là một trong các ví dụ được nhắc tới trong báo cáo.
Tháng Sáu năm ngoái, mục sư Nguyễn Hồng Quang, Phó Hội Trưởng Hội Thánh Tin Lành Mennonite, bị bắt với tội danh “chủ mưu chống người thi hành công vụ" và sau đó nhận bản án ba năm tù giam.
Theo HRW, tại vùng cao nguyên miền Trung và miền Bắc Việt Nam, nhà chức trách tiếp tục cấm các buổi tụ họp của các giáo dân theo Tin Lành. Các vụ bắt bỏ đạo cũng được nói là đã diễn ra trong năm qua.
Sau sự biến hồi tháng Tư 2004, khi có các cuộc biểu tình của người thiểu số tại Tây Nguyên, hàng trăm người thiểu số sau đó đã trốn hoặc tìm cách chạy sang Campuchia. Hiện các nguồn tin nói rằng an ninh vẫn được duy trì chặt chẽ tại khu vực này.
Liên quan đến Giáo hội Phật giáo Việt Nam thống nhất – một tổ chức hoạt động từ trước 1975 nhưng hiện không được nhà nước công nhận – HRW nói các lãnh đạo của tổ chức này vẫn chịu sự theo dõi sát của nhà chức trách.
“Chính phủ có vẻ nới lỏng đối với tổ chức này trong đầu năm 2003 khi hòa thượng Thích Quảng Độ được trả tự do sau hai năm quản chế và thủ tướng đến thăm ông Thích Huyền Quang. Tuy nhiên, tháng 10 năm 2003, hai lãnh đạo này một lần nữa bị quản chế tại gia và 11 lãnh đạo khác của tổ chức chịu sự quản chế tại địa phương.”
“Căng thẳng gia tăng trong tháng 11-2004 khi nhà chức trách ngăn không cho ông Thích Quảng Độ đến thăm ông Thích Huyền Quang, người đang nằm viện.”
Yếu tố quốc tế
Tháng Sáu 2004, Nhật Bản, nước viện trợ lớn nhất cho Việt Nam, thay đổi thái độ truyền thống và tuyên bố việc viện trợ sẽ được gắn một phần với việc chính phủ Việt Nam phải tôn trọng nhân quyền.
Trong khi đó, các thành viên trong Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN) hầu như không có bình luận về tình hình nhân quyền của Việt Nam.
Liên hiệp châu Âu có sự chỉ trích khi Việt Nam quyết định xem các thông tin về án tử hình là bí mật quốc gia.
Tháng Chín 2004, Bộ ngoại giao Mỹ đưa Việt Nam vào danh sách các nước đáng quan ngại về tình hình tôn giáo.
Tháng 11-2004, trong báo cáo nhân quyền thường niên, Bộ ngoại giao Anh nêu quan ngại về tình trạng của các tổ chức Tin lành và Phật giáo không được nhà nước công nhận tại Việt Nam.
HRW cũng ghi nhận vào tháng 7-2004, Việt Nam là một trong 15 nước – và là nước châu Á duy nhất – nhận hỗ trợ tài chính của Mỹ cho hoạt động chống HIV / AIDS trên toàn cầu.
HRW nói vụ lính Mỹ hành hạ tù nhân ở Iraq là một trong hai sự kiện vi phạm nhân quyền nghiêm trọng nhất năm qua, cùng với diễn biến bạo lực ở Darfur, Sudan.
Liên quan Việt Nam, HRW nói cho rằng tình hình nhân quyền ở Việt Nam "trở nên tồi tệ hơn trong năm 2004."
"Chính phủ chỉ cho phép hạn chế sự chỉ trích công khai với Đảng Cộng sản, hay các tuyên bố kêu gọi đa nguyên, dân chủ, báo chí tự do. Những người bất đồng chính kiến bị sách nhiễu, cô lập, quản thúc tại gia, và trong nhiều trường hợp, bị kết tội và tống giam."
Một ngày sau khi báo cáo công bố, Bộ ngoại giao Việt Nam đã ra tuyên bố phản đối nói đây là "những thông tin sai lệch, không phản ánh đúng tình hình Việt Nam."
Tự do ngôn luận
Bản báo cáo nhắc đến các vụ xử những người bất đồng chính kiến diễn ra trong năm 2004, như vụ xử bác sĩ Nguyễn Đan Quế sau khi ông này viết bài trên internet chỉ trích về vấn đề kiểm duyệt thông tin và truyền thông.
Trong số những người bị kết án liên quan việc “gây tổn hại cho an ninh quốc gia” còn có các ông Phạm Hồng Sơn, Lê Chí Quang, Nguyễn Khắc Toàn, Nguyễn Vũ Bình, Phạm Quế Dương và Trần Khuê.
HRW chỉ trích việc kiểm soát chặt chẽ internet tại Việt Nam.
“Chính quyền ngăn chặn các website bị xem là chướng tai gai mắt hoặc nhạy cảm về chính trị và cấm việc dùng internet để chống đối chính quyền, xáo trộn an ninh quốc gia, trật tự xã hội, hoặc đi ngược ‘lối sống truyền thống’”.
Vấn đề tôn giáo
Báo cáo của HRW nói chính quyền cấm các tổ chức tôn giáo độc lập. Các hoạt động tôn giáo chỉ được phép khi được thực hành bởi các giáo hội và tổ chức được công nhận, và ban lãnh đạo là người được nhà nước thông qua.
Một Pháp lệnh mới về tôn giáo và tín ngưỡng có hiệu lực từ tháng 11-2004. Văn bản này đề cao tự do tôn giáo, nhưng theo HRW, pháp lệnh thắt chặt sự kiểm soát chính phủ đối với tôn giáo và cấm các hoạt động bị xem là đe dọa an ninh và đoàn kết quốc gia.
Hội Thánh Tin Lành Mennonite Việt Nam – một tổ chức bị cấm - là một trong các ví dụ được nhắc tới trong báo cáo.
Tháng Sáu năm ngoái, mục sư Nguyễn Hồng Quang, Phó Hội Trưởng Hội Thánh Tin Lành Mennonite, bị bắt với tội danh “chủ mưu chống người thi hành công vụ" và sau đó nhận bản án ba năm tù giam.
Theo HRW, tại vùng cao nguyên miền Trung và miền Bắc Việt Nam, nhà chức trách tiếp tục cấm các buổi tụ họp của các giáo dân theo Tin Lành. Các vụ bắt bỏ đạo cũng được nói là đã diễn ra trong năm qua.
Sau sự biến hồi tháng Tư 2004, khi có các cuộc biểu tình của người thiểu số tại Tây Nguyên, hàng trăm người thiểu số sau đó đã trốn hoặc tìm cách chạy sang Campuchia. Hiện các nguồn tin nói rằng an ninh vẫn được duy trì chặt chẽ tại khu vực này.
Liên quan đến Giáo hội Phật giáo Việt Nam thống nhất – một tổ chức hoạt động từ trước 1975 nhưng hiện không được nhà nước công nhận – HRW nói các lãnh đạo của tổ chức này vẫn chịu sự theo dõi sát của nhà chức trách.
“Chính phủ có vẻ nới lỏng đối với tổ chức này trong đầu năm 2003 khi hòa thượng Thích Quảng Độ được trả tự do sau hai năm quản chế và thủ tướng đến thăm ông Thích Huyền Quang. Tuy nhiên, tháng 10 năm 2003, hai lãnh đạo này một lần nữa bị quản chế tại gia và 11 lãnh đạo khác của tổ chức chịu sự quản chế tại địa phương.”
“Căng thẳng gia tăng trong tháng 11-2004 khi nhà chức trách ngăn không cho ông Thích Quảng Độ đến thăm ông Thích Huyền Quang, người đang nằm viện.”
Yếu tố quốc tế
Tháng Sáu 2004, Nhật Bản, nước viện trợ lớn nhất cho Việt Nam, thay đổi thái độ truyền thống và tuyên bố việc viện trợ sẽ được gắn một phần với việc chính phủ Việt Nam phải tôn trọng nhân quyền.
Trong khi đó, các thành viên trong Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN) hầu như không có bình luận về tình hình nhân quyền của Việt Nam.
Liên hiệp châu Âu có sự chỉ trích khi Việt Nam quyết định xem các thông tin về án tử hình là bí mật quốc gia.
Tháng Chín 2004, Bộ ngoại giao Mỹ đưa Việt Nam vào danh sách các nước đáng quan ngại về tình hình tôn giáo.
Tháng 11-2004, trong báo cáo nhân quyền thường niên, Bộ ngoại giao Anh nêu quan ngại về tình trạng của các tổ chức Tin lành và Phật giáo không được nhà nước công nhận tại Việt Nam.
HRW cũng ghi nhận vào tháng 7-2004, Việt Nam là một trong 15 nước – và là nước châu Á duy nhất – nhận hỗ trợ tài chính của Mỹ cho hoạt động chống HIV / AIDS trên toàn cầu.
Gửi ý kiến của bạn
