TT Bush về sớm 1 ngày.
Mục tiêu mới: chống khủng bố xe lửa, xe điện.
SCOTLAND - Hội nghị thượng đỉnh G-8 được mô tả diễn ra “trong khói mù khủng bố” đã đạt thỏa thuận sớm hơn được một ngày. Hội nghị thượng đỉnh Gleneagles đã rút ngắn ngày họp thứ nhì để Thủ Tướng Blair sớm trởï về với công việc điều tra và truy bắt khủng bố. TT Bush cũng quay về Washington trong ngày Thứ 6, trước dự kiến.
Thông cáo chung được công bố sớm, nhà lãnh đạo 8 cường quốc đã thỏa thuận có điều chỉnh viện trợ cho Paletsine và châu Phi cùng với lời hứa sẽ dối phó với sự thay đổi của khí hậu. Thủ Tướng Tony Blair tuyên bố "Chúng tôi lên tiếng trong bóng mờ của khủng bố - nhưng, không có gì mơ hồ rằng chúng tôi đến đây để thành tựu. Đó không phải là tất cả những gì mong muốn, nhưng là tiến bộ thực sự đã đạt được".
Với lời hứa vào phút chót của chính phủ Nhật, Thủ Tướng Blair thu được thắng lợi căn bản là nâng viện trợ cho châu Phi hiện tại 25 tỉ MK lên 50 tỉ MK.
Ngoài sự gia tăng viện trợ quy mô cho châu Phi, các nhà lãnh đạo thế giới cũng báo hiệu hậu thuẫn dành cho cac thương lượng về mậu dịch, xóa nợ cho 1 số nước nghèo nhất, mở rộng dịch vụ điều trị bệnh AIDS, hứa tham gia lực lượng hòa bình ở châu Phi và nghe cac nhà lãnh đạo châu Phi cam kết dân chủ hóa.
Cac nhà lãnh đạo không thuận nâng viện trợ châu Phi lên tương đương 0.7 GDP từ nay đến năm 2015. Viện trợ châu Phi của Hoa Kỳ hiện nay bằng 0.16% phản đối chỉ tiêu tính bằng số. Về thay đổi khí hậu, Hoa Kỳ là thành viên G-8 duy nhất không tham gia nghị định thư Kyoto thành công trong việc phản bác đề nghị của chính phủ Blair, gồm cac mục tiêu cụ thể và thời biểu giảm khí thải.
Thủ Tướng Tony Blair nói rõ "Những việc này không thay đổi thế giới ngày mai, là bước khởi đầu, không tương xứng với hậu quả của khủng bố, nhưng là tự hào và hi vọng và nhân tính có thể giải tỏa bóng u ám của chủ nghĩa khủng bố, soi đường cho 1 tương lai tốt đẹp hơn".
TT Obasanjo của Nigeria cảm ơn cac nhà lãnh đạo G-8 về sự quan tâm và về quyết tâm không để cac hành động khủng bố lay chuyển. Hội nghị đã rút ngắn ngày
Các nhà lãnh đạo G-8 sẽ tập trung sự chú ý vào nguy cơ đánh bom xe lửa và xe điện ngầm khi Nga nhận quyền chủ tịch luân phiên.
TT Bush trước đó nhắc lại rằng cuộc chiến chống khủng bố đang tiếp diễn, nhóm G-8 hầu như mất định hướng. Theo ông, chống khủng bố nên được coi là ưu tiên cao hơn - Nhật là nạn nhân của vụ đánh hơi độc đường xe điện ngầm năm 1995, bom ở bến xe điện ngầm của Moscow năm 2004 gây thiệt mạng 39 người, bị thương 129 người, và châu Aâu chứng kiến hệ thống thiết lộ Madrid bị đánh bom, 191 người chết, trên 2500 người bị thương.
Vị nguyên thủ Hoa Kỳ nói hội nghị thượng đỉnh kỳ này không tập trung vào nhu cầu khủng bố, trong khi hội nghị sau biến cố 11-9 đề nghị tài khoản chống khủng bố 20 tỉ MK trong 10 năm, cùng với 1 kế hoạch hành động rộng lớn.
Một loạt các vấn đề khác cũng đã được bàn tới trong đó có phát triển kinh tế toàn cầu, vấn đề hạt nhân trên bán đảo triều tiên và vấn đề Trung Đông.
Trước khi ra tuyên bố chung chừng hai tiếng, ông Blair đã có tuyên bố với tất cả các nhà lãnh đạo G8 và các nước tham dự đứng đằng sau và lên án những hành động khủng bố ở Luân Đôn ngày hôm qua, nói rằng: ‘Mục đích của khủng bố không những gây ra chết chóc, thương vong mà còn reo rắc sự tuyệt vọng, tức giận và thù ghét vào trái tim con người.’
Ông Blair cũng nói rằng đối nghịch với khủng bố là niềm hy vọng là nền dân chủ và cam kết sẽ không bao giờ để khủng bố thắng thế và phủ bóng lên các nền dân chủ. Ông Blair cũng nói các hành động khủng bố không thể làm lu mờ các hoạt động tại hội nghị G8.
Về đói nghèo ở Châu Phi, vấn đề đã được một loạt các buổi hòa nhạc trên thế giới cuối tuần qua gây sự chú ý và gây sức ép, ông Blair, hiện là chủ tịch G8 nói rằng các nước giàu cam kết tăng viện trợ của Châu Phi lên mức 50 tỷ đô la một năm vào năm 2010, tức tăng thêm 25 tỷ đô la. Ông Blair nói nợ của các nước nghèo nhất trên thế giới cũng sẽ được xóa toàn bộ.
Ngoài ra ngân sách viện trợ nói chung trừ khoản tăng của Châu Phi cũng sẽ tăng thêm 25 tỷ đô la vào năm 2010.
Các nhà vận động đã ngay lập tức nói rằng đợi đến năm 2010 là quá chậm vì hiện nay mỗi ngày có 50.000 người chết vì đói nghèo trong đó hơn một nửa là trẻ em và nếu bây giờ có ngay 50 tỷ đô la thay vì đợi thêm vài năm nữa thì số người chết mỗi năm sẽ giảm đi hàng chục ngàn người.
Ông Blair cũng tuyên bố sẽ trợ giúp ba tỷ đô la cho chính quyền Palestine để xây dựng một nhà nước Palestine cùng tồn tại với Israel.
Về vấn đề môi trường, cụ thể là các biện pháp để làm chậm tốc độ trái đất ấm dần lên và tiến tới đảo ngược quá trình này, ông Blair nói các nước đã lập ra một khuôn khổ đối thoại chính thức và cuộc gặp đầu tiên sẽ diễn ra tại Anh vào tháng Mười Một này.
Ông Blair cũng nói thêm các nước cam kết sẽ bàn tới vấn đề xóa bỏ trợ cấp xuất khẩu của các nước giàu tại vòng đàm phán tự do mậu dịch tại Hồng Kông vào tháng 12 tới đây và hy vọng các trợ cấp sẽ được xóa bỏ vào năm 2010.
Điều không tránh khỏi là ông Bush phải chịu tất cả những chỉ trích của các nhà hoạt động môi trường về vấn đề này.
Tổng thư ký Kofi Annan cũng có mặt tại Gleneagles và ông thúc giục mỗi người dân hãy hành động, cho dù đó là tiết kiệm điện trong nhà hay mua hàng hóa của những công ty có chính sách bảo vệ môi trường.
Thông điệp của ông Annan là mỗi người hãy tự có hành động chứ không phải đợi các chính trị gia.