Theo báo Thanh Niên dẫn tài liệu của cơ quan chức năng CSVN, hiện có khoảng 34/482 tổ chức phi chính phủ của nước ngoài hoạt động tại VN có thực hiện dịch vụ môi giới, đưa trẻ em Việt Nam ra nước ngoài làm con nuôi và có khoảng 36 tổ chức khác tuy không được cấp giấy phép hoạt động tại VN nhưng đã hoạt động chui cũng khá tích cực.
Báo quốc nội dẫn lời của Nguyễn Quốc Cường, phó vụ trưởng vụ Công chứng giám định hộ tịch, quốc tịch và lý lịch tư pháp của bộ Tư pháp CSVN, cho biết: “Do luật pháp hiện hành của VN về vấn đề con nuôi từ trước đến nay chưa bao giờ cho phép các tổ chức nước ngoài cũng như trong nước làm môi giới, đưa trẻ em đi nước ngoài nên các tổ chức này đã lách luật bằng cách thực hiện các dự án tài trợ cho các trẻ em có hoàn cảnh khó khăn tại các trung tâm, cơ sở nuôi dưỡng trẻ em mồ côi, tàn tật để được cấp phép hoạt động tại VN. Viên chức này cũng thừa nhận: số tổ chức tham gia vào việc mua, bán con nuôi phải lên tới hàng chục.
Cũng theo báo quốc nội, sau khi được cấp giấy phép cho dự án từ thiện đó, các trung tâm bảo trợ, từ thiện đã được xây cất lên, những người chủ dự án sẽ kết hợp với ban giám đốc các trại trẻ để “chỉ đạo” cho các nhân viên đến các bệnh viện phụ sản đặt vấn đề đưa các cháu bé bị bỏ rơi về các trung tâm này hoặc tìm các phụ nữ có thai ngoài ý muốn, đặt vấn đề sẽ giúp họ có chỗ ăn ở, có tiền và sinh con. Nhiều chủ dự án còn thuê người đi gom các trẻ em ngoài xã hội vào trại. Khi đã có một lượng trẻ em nào đó tại các trung tâm (có thể coi thời gian các em bé được nuôi dưỡng tại các trung tâm này như thời gian các em được vỗ béo), các tổ chức trên sẽ tiến hành môi giới, đưa trẻ em ra nước ngoài.
Về giá dịch vụ, báo quốc nội cho biết: Thông thường, các gia đình nước ngoài muốn nhận con nuôi VN phải nộp một khoản tiền cho các tổ chức môi giới với giá trung bình từ 12,000 đô đến 14,000 đô. Ngoài ra, họ còn phải chịu phí tổn cho việc đi lại từ nước họ đến Việt Nam, tiền ăn ở, đi lại trong thời gian làm thủ tục giao nhận con tốn khoảng 20,000 đô nữa.
Báo quốc nội cũng đã ghi lại một trường hợp gần đây với nội dung như sau: “Bà M.H.Đ, Việt kiều, quốc tịch Mỹ đã cùng một người tên là T.D môi giới 49 trẻ em mồ côi tại Vũng Tàu và 10 cháu tại Dak Lak cho các gia đình người Mỹ làm con nuôi thông qua dự án của tổ chức phi chính phủ CHI tại VN. Mỗi gia đình người Mỹ khi muốn thông qua tổ chức CHI để nhận một trẻ em VN làm con nuôi thì phải nộp 14,000 đô/cháu. Mỗi khi tìm giúp được cho CHI thì bà Đ và D nhận được một khoản tiền không nhỏ. Báo quốc nội cho biết thêm: báo cáo của cơ quan quản lý các tổ chức NGO nhận định: “CHI được thành lập với danh nghĩa trợ giúp nhân đạo cho trẻ mồ côi nhưng tổ chức này chỉ tập trung môi giới con nuôi cho người nước ngoài. Dự án tài trợ của tổ chức này tại Vũng Tàu chỉ mang tính tạm bợ, trợ giúp một số tiền rất nhỏ để thu gom trẻ mồ côi, trẻ bị bỏ rơi tại các bệnh viện. Nhưng thực tế, hoạt động của CHI là kinh doanh sinh lợi, biến trẻ bất hạnh thành món hàng để buôn bán, thu lợi.
Bạn,
Báo quốc nội nhắc đến một tổ chức Adoption Center của Thụy Điển như là trường hợp điển hình: Tổ chức này tài trợ 30,000 đô để xây dựng một trại để tiếp nhận và nuôi dưỡng trẻ mồ côi và trẻ bị bỏ rơi từ 1 đến 6 tuổi tại Phú Yên. Dự án bắt đầu hoạt động từ 1.10.1975 và đến 6.4.2000 đã tiếp nhận nuôi dưỡng 20 cháu bé, 18 cháu đã được giới thiệu cho người nước ngoài làm con nuôi, và tổ chức đã thu được một khoản tiền lớn từ dịch vụ môi giới con nuôi.