Mỗi năm cứ bước vào tháng tư là tôi lại cảm thấy kỷ niệm ngày xưa lũ lượt đổ về khiến tâm trạng lúc nào cũng rối bời chẳng có thể nào tập trung thần trí vào bất cứ chuyện gì. Ngay cả đến chuyện uống một ly bia hay hút một điếu thuốc lào cũng cảm thấy chẳng còn hứng thú... Nhớ lại những ngày này của 28 năm về trước, cộng quân ào ạt đánh chiếm khắp nơi khiến cảnh đầu rơi, máu chảy, nhà tan, cửa nát, binh lửa lan tràn khắp trên cả bốn vùng chiến thuật. Trong khi đó thì người bạn Hoa Kỳ khoanh tay ngoảnh mặt làm ngơ vì nhân tâm đã quá bạc nhược, lý tưởng đã quá cùn nhụt và tổn thất đã quá to lớn.
Lúc đó nhìn cảnh đất nước tan hoang, lòng người ly tán trong khi người Mỹ đang lũ lượt triệt thoái tôi lại chạnh lòng nhớ tới những lời tuyên bố hào hùng thuở nào của tổng thống Kennedy khi ông nhậm chức vào tháng giêng năm 1961, “Chính phủ và dân tộc Hoa Kỳ sẵn sàng trả bất cứ giá nào, chịu đựng bất cứ khó khăn nào, chấp nhận bất cứ thử thách nào để giúp bất cứ người bạn nào trong công cuộc chống lại bất cứ kẻ thù nào, bảo vệ cho tiếng khải hoàn ca của tự do".
Nhưng tuyên bố là một chuyện còn làm được hay không lại là chuyện khác. Sự thực, sau khi trải qua gần hai thập niên với 5 đời tổng thống Mỹ, dân tộc Mỹ đã hy sinh 56 ngàn 697 người, bị thương trên 313 ngàn người cộng với chiến phí khoảng 150 tỷ Mỹ kim cho cuộc chiến tranh Việt Nam. Vậy mà cuối cùng người Mỹ đành chấp nhận giã từ một lý tưởng cao cả. Dĩ nhiên, đó là điều đáng buồn nhưng ta chẳng thể trách vì trong thâm tâm của tôi cho đến giờ phút này vẫn cảm thấy biết ơn vô cùng đối với xương máu của tất cả những ai đã hy sinh cho tự do dân chủ trên lãnh thổ Việt Nam, trong đó có người Mỹ, người Úc, người Nam Hàn...
Nhưng sau thời gian 28 năm trời kể từ khi mất nước, có những bí mật dần dần được tiết lộ. Một câu hỏi lớn nhất đối với người Việt là tại sao chỉ trong thời gian 8 ngày cuối cùng của tháng 4, 1975, Việt Nam Cộng Hòa chúng ta lại có thể có tới 3 vị tổng thống"
Chắc quý vị còn nhớ vào ngày 21 tháng 4 của 19 năm về trước, tổng thống Thiệu đã phải chấp nhận đọc một bài diễn văn từ chức để rồi đến ngày 27 tháng tư ông phải lên đường đến Đài Loan lánh nạn. Sau khi tổng thống Thiệu từ chức, cụ Trần Văn Hương tiếp nhận chức tổng thống. Không đầy một tuần lễ sau chức vụ tổng thống lại được trao cho tướng Dương Văn Minh.
Trong thời gian ngót 28 năm qua, ta cứ đinh ninh việc chức tổng thống qua tay ba người trong thời gian không đầy bảy tám ngày trời chính là xuất phát từ những áp lực chính trị của Mỹ, Pháp, cộng sản cùng những ảo tưởng sai lầm của một số chính khách chủ hòa hoặc thân cộng hoặc là những kẻ “ăn cơm quốc gia thờ ma cộng sản” trong hàng ngũ quốc gia như Lý Quý Chung, Vũ Văn Mẫu, Thích Trí Quang... Nhưng sự thực, ít ai nghĩ đến chính những thỏa thuận bí mật giữa cộng sản Nga và Mỹ trong mấy tuần lễ cuối cùng của cuộc chiến tranh Việt Nam đã dẫn đến thực trạng thay quyền tổng thống như chong chóng.
Theo tài liệu được chính phủ Mỹ bạch hóa, trong đó có biên bản 2 cuộc họp của Hội Đồng An Ninh Quốc Gia Hoa Kỳ, thì trước tình thế nước sôi lửa bỏng ở thời điểm tháng tư năm 1975, Mỹ đã thấy rõ chuyện triệt thoái toàn bộ người Mỹ ra khỏi SàiGòn là điều quá hiển nhiên. Nhưng sau khi đi đêm với CS Nga, lo ngại lớn nhất của chính phủ Hoa Kỳ một khi thực hiện việc triệt thoái không phải là cộng sản Hà Nội mà chính là sự phẫn nộ của binh lính Việt Nam Cộng Hòa đối với hành động “được coi là phản bội của người Mỹ".
Vì vậy đại sứ Martin, tướng Brent Scowcroft và ngay cả tổng thống Ford đều đồng ý đi đến một thỏa thuận then chốt nhưng cực kỳ bí mật với cộng sản Hà Nội. Theo tinh thần của thỏa thuận này, Mỹ sẽ chấp nhận bỏ mặc Việt Nam Cộng Hòa cho cộng sản. Đánh đổi lại, cộng sản phải chấp thuận cho toàn bộ người Mỹ triệt thoái khỏi Việt Nam một cách an toàn. Bằng không, Mỹ sẽ sẵn sàng chơi xả láng cho Hà Nội trở lại thời kỳ đồ đá một lần nữa. Dĩ nhiên, cộng sản chấp thuận đề nghị của Mỹ.
Chính vì thỏa thuận này nên ngày 19 tháng 4, bộ tứ trụ gồm Lê Đức Thọ, Phạm Hùng, Văn Tiến Dũng và Trần Văn Trà đang hiện diện tại chiến trường miền Nam đột nhiên nhận được mật điện từ Hà Nội với lệnh chỉ tiến vô SàiGòn khi nào Mỹ đã hoàn toàn triệt thoái.
Sau đó, để có thể duy trì trật tự tại SàiGòn tạo điều kiện thuận lợi cho người Mỹ rút quân, cả Mỹ lẫn cộng sản Hà Nội đã cùng nhau kẻ tung người hứng bầy ra đủ trò. Đầu tiên là cộng sản sẵn sàng thương lượng với một chính phủ không có Nguyễn Văn Thiệu. Đến khi Thiệu bị áp lực từ chức, Trần Văn Hương lên nắm chính quyền Hà Nội lại bày trò đòi chỉ thương lượng với một chính phủ có Dương Văn Minh làm tổng thống. Nhưng đến khi Dương Văn Minh được trao quyền vào ngày thứ hai, 28 tháng 4, cộng sản vẫn tảng lờ không chịu thương lượng và cũng không chịu tấn công SàiGòn. Lý do, thương lượng chỉ là trò hề nhằm gây ảo tưởng “còn có thể vớt vát" trong hàng ngũ VNCH để duy trì một trật tự tối thiểu tại Miền Nam, tạo điều kiện thuận tiện cho người Mỹ rút quân an toàn.
Bằng chứng hiển nhiên là sau khi nắm chức tổng thống, Dương Văn Minh có sai Lý Qúy Chung ra vô trại David để xin chỉ thị của cộng sản thì lúc đó cộng sản lại đưa ra điều kiện đòi giải tán toàn bộ lực lượng cảnh sát và quân đội. Quá ngạc nhiên, Chung và Minh liền vội vã điện đàm với Thích Trí Quang, người được coi là có quan hệ rất mật thiết với Mặt Trận Giải Phóng. Nhưng đến lúc đó cả Mặt Trận Giải Phóng cũng chỉ là con tốt trong tay cộng sản Hà Nội nên ai cũng lớ ngớ không biết ý đồ thật của cộng sản Hà Nội lúc đó như thế nào, nói chi đến Thích Trí Quang.
Nói tóm lại, ở thời điểm đó việc Mỹ tạo áp lực để Thiệu phải ra đi, và Hương phải trao quyền cho Minh không phải là người Mỹ có ảo tưởng cộng sản sẽ chấp nhận thương thuyết. Mà sự thực lúc đó người Mỹ đã toa rập ngấm ngầm với Nga và cộng sản VN để tạo những ảo tưởng “vớt vát, còn nước còn tát" trong hàng ngũ tướng lãnh và chính trị gia VNCH. Người Mỹ nhận thức được một khi ảo tưởng này còn được duy trì, trật tự tại SàiGòn sẽ chưa đến nỗi bi thảm và việc rút quân của người Mỹ còn được an toàn.
Cho đến 8 giờ sáng ngày 30 tháng 4 năm 1975, khi 11 người lính thủy quân lục chiến cuối cùng của Mỹ từ trên nóc tòa đại sứ Mỹ bước lên chiếc trực thăng Chinook-46 rời khỏi SàiGòn, cộng sản mới được lệnh ào ạt tiến vô SàiGòn. Khi đó, vị tổng thống chưa đầy 48 tiếng đồng hồ Dương Văn Minh đã đọc lời kêu gọi buông vũ khí và đang ngồi chờ cộng sản tại Dinh Độc Lập để đầu hàng.
Ngày hôm đó và những ngày kế đó, tướng Phạm Văn Phú, tướng Lê Văn Hưng, Nguyễn Khoa Nam và nhiều sĩ quan hào hùng khác của quân lực Việt Nam Cộng Hòa quyết định tự sát chứ nhất định không chịu đầu hàng. Trong khi đó, ngoài khơi Thái Bình Dương, trên soái hạm Blue Ridge của hạm đội 7, đại sứ Martin thú nhận một sự thực: Đáng lẽ chúng ta không rời khỏi Việt Nam như chúng ta đã làm. Vì nếu chúng ta biết chúng ta sẽ phải rời khỏi Việt Nam như vậy, chúng ta đã rời ngay sau khi Hiệp Định Ba Lê ký kết.
Không đầy mấy tiếng đồng hồ sau, đại sứ Martin nhận được bức mật điện từ Henry Kissinger trong đó có nguyên văn dòng chữ: Tôi thiết nghĩ ngài nên tránh không nên có bất cứ lời tuyên bố nào cho đến khi ngài đã tường trình đầy đủ vấn đề với tổng thống. Ký tên Kissinger.
Lúc đó nhìn cảnh đất nước tan hoang, lòng người ly tán trong khi người Mỹ đang lũ lượt triệt thoái tôi lại chạnh lòng nhớ tới những lời tuyên bố hào hùng thuở nào của tổng thống Kennedy khi ông nhậm chức vào tháng giêng năm 1961, “Chính phủ và dân tộc Hoa Kỳ sẵn sàng trả bất cứ giá nào, chịu đựng bất cứ khó khăn nào, chấp nhận bất cứ thử thách nào để giúp bất cứ người bạn nào trong công cuộc chống lại bất cứ kẻ thù nào, bảo vệ cho tiếng khải hoàn ca của tự do".
Nhưng tuyên bố là một chuyện còn làm được hay không lại là chuyện khác. Sự thực, sau khi trải qua gần hai thập niên với 5 đời tổng thống Mỹ, dân tộc Mỹ đã hy sinh 56 ngàn 697 người, bị thương trên 313 ngàn người cộng với chiến phí khoảng 150 tỷ Mỹ kim cho cuộc chiến tranh Việt Nam. Vậy mà cuối cùng người Mỹ đành chấp nhận giã từ một lý tưởng cao cả. Dĩ nhiên, đó là điều đáng buồn nhưng ta chẳng thể trách vì trong thâm tâm của tôi cho đến giờ phút này vẫn cảm thấy biết ơn vô cùng đối với xương máu của tất cả những ai đã hy sinh cho tự do dân chủ trên lãnh thổ Việt Nam, trong đó có người Mỹ, người Úc, người Nam Hàn...
Nhưng sau thời gian 28 năm trời kể từ khi mất nước, có những bí mật dần dần được tiết lộ. Một câu hỏi lớn nhất đối với người Việt là tại sao chỉ trong thời gian 8 ngày cuối cùng của tháng 4, 1975, Việt Nam Cộng Hòa chúng ta lại có thể có tới 3 vị tổng thống"
Chắc quý vị còn nhớ vào ngày 21 tháng 4 của 19 năm về trước, tổng thống Thiệu đã phải chấp nhận đọc một bài diễn văn từ chức để rồi đến ngày 27 tháng tư ông phải lên đường đến Đài Loan lánh nạn. Sau khi tổng thống Thiệu từ chức, cụ Trần Văn Hương tiếp nhận chức tổng thống. Không đầy một tuần lễ sau chức vụ tổng thống lại được trao cho tướng Dương Văn Minh.
Trong thời gian ngót 28 năm qua, ta cứ đinh ninh việc chức tổng thống qua tay ba người trong thời gian không đầy bảy tám ngày trời chính là xuất phát từ những áp lực chính trị của Mỹ, Pháp, cộng sản cùng những ảo tưởng sai lầm của một số chính khách chủ hòa hoặc thân cộng hoặc là những kẻ “ăn cơm quốc gia thờ ma cộng sản” trong hàng ngũ quốc gia như Lý Quý Chung, Vũ Văn Mẫu, Thích Trí Quang... Nhưng sự thực, ít ai nghĩ đến chính những thỏa thuận bí mật giữa cộng sản Nga và Mỹ trong mấy tuần lễ cuối cùng của cuộc chiến tranh Việt Nam đã dẫn đến thực trạng thay quyền tổng thống như chong chóng.
Theo tài liệu được chính phủ Mỹ bạch hóa, trong đó có biên bản 2 cuộc họp của Hội Đồng An Ninh Quốc Gia Hoa Kỳ, thì trước tình thế nước sôi lửa bỏng ở thời điểm tháng tư năm 1975, Mỹ đã thấy rõ chuyện triệt thoái toàn bộ người Mỹ ra khỏi SàiGòn là điều quá hiển nhiên. Nhưng sau khi đi đêm với CS Nga, lo ngại lớn nhất của chính phủ Hoa Kỳ một khi thực hiện việc triệt thoái không phải là cộng sản Hà Nội mà chính là sự phẫn nộ của binh lính Việt Nam Cộng Hòa đối với hành động “được coi là phản bội của người Mỹ".
Vì vậy đại sứ Martin, tướng Brent Scowcroft và ngay cả tổng thống Ford đều đồng ý đi đến một thỏa thuận then chốt nhưng cực kỳ bí mật với cộng sản Hà Nội. Theo tinh thần của thỏa thuận này, Mỹ sẽ chấp nhận bỏ mặc Việt Nam Cộng Hòa cho cộng sản. Đánh đổi lại, cộng sản phải chấp thuận cho toàn bộ người Mỹ triệt thoái khỏi Việt Nam một cách an toàn. Bằng không, Mỹ sẽ sẵn sàng chơi xả láng cho Hà Nội trở lại thời kỳ đồ đá một lần nữa. Dĩ nhiên, cộng sản chấp thuận đề nghị của Mỹ.
Chính vì thỏa thuận này nên ngày 19 tháng 4, bộ tứ trụ gồm Lê Đức Thọ, Phạm Hùng, Văn Tiến Dũng và Trần Văn Trà đang hiện diện tại chiến trường miền Nam đột nhiên nhận được mật điện từ Hà Nội với lệnh chỉ tiến vô SàiGòn khi nào Mỹ đã hoàn toàn triệt thoái.
Sau đó, để có thể duy trì trật tự tại SàiGòn tạo điều kiện thuận lợi cho người Mỹ rút quân, cả Mỹ lẫn cộng sản Hà Nội đã cùng nhau kẻ tung người hứng bầy ra đủ trò. Đầu tiên là cộng sản sẵn sàng thương lượng với một chính phủ không có Nguyễn Văn Thiệu. Đến khi Thiệu bị áp lực từ chức, Trần Văn Hương lên nắm chính quyền Hà Nội lại bày trò đòi chỉ thương lượng với một chính phủ có Dương Văn Minh làm tổng thống. Nhưng đến khi Dương Văn Minh được trao quyền vào ngày thứ hai, 28 tháng 4, cộng sản vẫn tảng lờ không chịu thương lượng và cũng không chịu tấn công SàiGòn. Lý do, thương lượng chỉ là trò hề nhằm gây ảo tưởng “còn có thể vớt vát" trong hàng ngũ VNCH để duy trì một trật tự tối thiểu tại Miền Nam, tạo điều kiện thuận tiện cho người Mỹ rút quân an toàn.
Bằng chứng hiển nhiên là sau khi nắm chức tổng thống, Dương Văn Minh có sai Lý Qúy Chung ra vô trại David để xin chỉ thị của cộng sản thì lúc đó cộng sản lại đưa ra điều kiện đòi giải tán toàn bộ lực lượng cảnh sát và quân đội. Quá ngạc nhiên, Chung và Minh liền vội vã điện đàm với Thích Trí Quang, người được coi là có quan hệ rất mật thiết với Mặt Trận Giải Phóng. Nhưng đến lúc đó cả Mặt Trận Giải Phóng cũng chỉ là con tốt trong tay cộng sản Hà Nội nên ai cũng lớ ngớ không biết ý đồ thật của cộng sản Hà Nội lúc đó như thế nào, nói chi đến Thích Trí Quang.
Nói tóm lại, ở thời điểm đó việc Mỹ tạo áp lực để Thiệu phải ra đi, và Hương phải trao quyền cho Minh không phải là người Mỹ có ảo tưởng cộng sản sẽ chấp nhận thương thuyết. Mà sự thực lúc đó người Mỹ đã toa rập ngấm ngầm với Nga và cộng sản VN để tạo những ảo tưởng “vớt vát, còn nước còn tát" trong hàng ngũ tướng lãnh và chính trị gia VNCH. Người Mỹ nhận thức được một khi ảo tưởng này còn được duy trì, trật tự tại SàiGòn sẽ chưa đến nỗi bi thảm và việc rút quân của người Mỹ còn được an toàn.
Cho đến 8 giờ sáng ngày 30 tháng 4 năm 1975, khi 11 người lính thủy quân lục chiến cuối cùng của Mỹ từ trên nóc tòa đại sứ Mỹ bước lên chiếc trực thăng Chinook-46 rời khỏi SàiGòn, cộng sản mới được lệnh ào ạt tiến vô SàiGòn. Khi đó, vị tổng thống chưa đầy 48 tiếng đồng hồ Dương Văn Minh đã đọc lời kêu gọi buông vũ khí và đang ngồi chờ cộng sản tại Dinh Độc Lập để đầu hàng.
Ngày hôm đó và những ngày kế đó, tướng Phạm Văn Phú, tướng Lê Văn Hưng, Nguyễn Khoa Nam và nhiều sĩ quan hào hùng khác của quân lực Việt Nam Cộng Hòa quyết định tự sát chứ nhất định không chịu đầu hàng. Trong khi đó, ngoài khơi Thái Bình Dương, trên soái hạm Blue Ridge của hạm đội 7, đại sứ Martin thú nhận một sự thực: Đáng lẽ chúng ta không rời khỏi Việt Nam như chúng ta đã làm. Vì nếu chúng ta biết chúng ta sẽ phải rời khỏi Việt Nam như vậy, chúng ta đã rời ngay sau khi Hiệp Định Ba Lê ký kết.
Không đầy mấy tiếng đồng hồ sau, đại sứ Martin nhận được bức mật điện từ Henry Kissinger trong đó có nguyên văn dòng chữ: Tôi thiết nghĩ ngài nên tránh không nên có bất cứ lời tuyên bố nào cho đến khi ngài đã tường trình đầy đủ vấn đề với tổng thống. Ký tên Kissinger.
Gửi ý kiến của bạn
