Hoa Thịnh Đốn.- Dù đã cầm quyền quá nửa Thế kỷ mà đảng CSVN vẫn còn loay hoay lý giải thế nào là “Tập trung dân chủ” và làm sao để cán bộ, đảng viên không biến thành những kẻ độc tài.
Tô Huy Rứa, Trưởng Ban Tư tưởng – Văn hóa Trung ương viết: “Từ khi trở thành đảng cầm quyền, Đảng Cộng sản Việt Nam kiên định và có bước phát triển mới trong việc phát huy dân chủ nội bộ, thực hành nguyên tắc tập trung dân chủ cả trong Đảng và trong tổ chức, hoạt động của Nhà nước. Thực tế lịch sử của cách mạng Việt Nam đã chứng minh tính đúng đắn và sức mạnh vô địch của nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng.” (Tham luận tại Hội thảo “Xây dựng đảng cầm quyền: Kinh nghiệm của Việt Nam, kinh nghiệm của Trung Quốc”, Báo Nhân Dân 12/3/2004)
Nhưng tại sao đã có “dân chủ” mà còn “tập trung” lại để làm gì" Rưá giải thích: “Dân chủ cần đến tập trung cũng như tập trung dựa trên cơ sở dân chủ, vì sự thực hiện và phát huy dân chủ. Trong bản chất của nó, dân chủ không đối lập với tập trung. Nó chỉ đối lập với quan liêu, chuyên chế, độc tài. Tập trung càng không đối lập với dân chủ. Nó chỉ đối lập với phân tán, cục bộ, bè phái, tự do vô chính phủ mà thôi. Tập trung đúng đắn, hợp lý sẽ làm tăng sức mạnh của dân chủ.”
Nhưng đảng CSVN đã biết “tập trung đúng đắn chưa"”. Câu trả lời là “chưa” vì “tập trung” đã biến thành “độc quyền và độc tài” nên vô số cán bộ, đảng viên đã tha hồ tác oai tác quái để tranh dành địa vị, chạy chức chạy quyền, tự do tham nhũng, lãng phí của mồ hôi nước mắt do nhân dân đóng góp.
Những khuyết tật này, từ nhiều năm nay, đã trở thành gánh nặng trong đời sống hàng ngày của người dân và là lực cản ngăn chặn sức vươn lên của đất nước.
Bằng chứng là lời Tô Huy Rứa: “Đại hội lần thứ IX của Đảng đã nghiêm khắc nhận định: "Việc tổ chức thực hiện nghị quyết, chủ trương, chính sách của Đảng chưa tốt; kỷ luật, kỷ cương chưa nghiêm. Tình trạng tùy tiện, thiếu ý thức tổ chức, kỷ luật và tinh thần trách nhiệm, không chấp hành chỉ thị, nghị quyết của Đảng, pháp luật, chính sách của Nhà nước, báo cáo không trung thực, vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ làm cho một số nghị quyết của Đảng khó vào cuộc sống... Nhiều nhiệm vụ công tác lớn đã được đề ra nhưng thực hiện không đến nơi đến chốn hoặc chỉ nói mà không làm". Mặt khác, khi cấp ủy cấp trên có thiếu sót, sai lầm, cấp dưới thường ngại đấu tranh hoặc có đấu tranh cũng khó được cấp trên tiếp thu sửa chữa.”
Năm năm sau đến Đại hội X thì tình hình có khá hơn không" Báo cáo Xây dựng Đảng của Khoá IX viết: “Bên cạnh những ưu điểm…, cần thẳng thắn và nghiêm túc nhận rõ những khuyết điểm, yếu kém của Đảng. Nổi lên là năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng còn nhiều mặt chưa đáp ứng yêu cầu của tình hình mới; chậm làm sáng tỏ nhiều vấn đề lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta, về sự lãnh đạo của Đảng và công tác xây dựng Đảng; chậm cụ thể hóa, thể chế hóa một số quan điểm lớn, đúng đắn về sự lãnh đạo của Đảng và công tác xây dựng Đảng đã đề ra trong Cương lĩnh và các Nghị quyết Đại hội Đảng; tổ chức thực hiện vẫn là khâu yếu.”
“Dân chủ trong Đảng và trong xã hội còn bị vi phạm. Kỷ cương, kỷ luật ở nhiều cấp, nhiều lĩnh vực không nghiêm. Sự đoàn kết, nhất trí ở không ít cấp ủy còn yếu. Quan hệ giữa Đảng và nhân dân có lúc, có nơi bị xói mòn do những hạn chế, yếu kém trong công tác tư tưởng chính trị, công tác vận động quần chúng, công tác tổ chức cán bộ, công tác quản lý nhà nước và những khó khăn phát sinh trong quá trình chuyển đổi cơ chế quản lý kinh tế - xã hội.”
“Không ít tổ chức đảng yếu kém, nhất là ở cơ sở, không làm tròn vai trò hạt nhân chính trị và nền tảng của Đảng, không đủ sức giải quyết những vấn đề phức tạp nảy sinh từ cơ sở, thậm chí có những tổ chức cơ sở đảng tê liệt, mất sức chiến đấu. Một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, kể cả một số cán bộ chủ chốt các cấp, yếu kém cả về phẩm chất và năng lực; thiếu tính chiến đấu và tinh thần bảo vệ quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, giảm sút lòng tin, phai nhạt lý tưởng; một số ít có biểu hiện bất mãn, mất lòng tin, nói và làm trái với quan điểm, đường lối của Đảng, vi phạm nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng, vi phạm pháp luật của Nhà nước.”
Vô kỷ luật và hành động “coi Trời bằng vung như thế” thì có phải Đảng đã không còn kiểm soát được đảng viên hay đảng viên không còn coi quyền lãnh đạo của đảng ra gì nữa"
Nguyên tắc “Tập trung dân chủ” trong đảng đã bị đảng viên coi thường nên mới xẩy ra tình trạng “cá đối bằng đầu” , “phép vua thua lê làng” , “lệnh ông không bằng cồng bà” nhan nhản khắp nơi trong hệ thống cai trị.
Báo cáo còn đi xa hơn: “Bệnh cơ hội, chủ nghĩa cá nhân trong một bộ phận cán bộ, đảng viên có chiều hướng gia tăng; vẫn còn tình trạng "chạy chức", "chạy quyền", "chạy tội", "chạy bằng cấp". Thoái hóa, biến chất về chính trị, tư tưởng, về đạo đức, lối sống; tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, sách nhiễu dân trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên diễn ra nghiêm trọng, kéo dài chưa được ngăn chặn, đẩy lùi, nhất là trong các cơ quan công quyền, các lĩnh vực xây dựng cơ bản, quản lý đất đai, quản lý doanh nghiệp nhà nước và quản lý tài chính, làm giảm lòng tin của nhân dân đối với Đảng. Đó là một nguy cơ lớn liên quan đến sự sống còn của Đảng, của chế độ.”
“Cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng, tự phê bình và phê bình trong các cấp ủy, tổ chức đảng, đảng viên chưa đạt yêu cầu đề ra, chưa tạo được chuyển biến cơ bản, chưa góp phần tích cực ngăn chặn và đẩy lùi tệ tham nhũng, lãng phí, quan liêu. Một số cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp chưa nêu gương, chưa làm tròn trách nhiệm trong đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu. Việc xử lý kỷ luật đối với những người đứng đầu để xảy ra tham nhũng, lãng phí ở ngành, địa phương, đơn vị chưa kịp thời, kiên quyết.”
Sau 20 năm Đổ mới, tưởng đâu đảng CSVN đã rút ra được những bài học qúy báu để làm đòn bẩy cho dân tộc tiến lên, nào ngờ càng kéo dài thời gian cầm quyền Đảng càng sa lầy trong quan niệm lãnh đạo độc quyền vỉ chỉ dám thực hành dân chủ hạn chế trong nội bộ đảng.
Tại sao đảng lại sợ nhân dân có dân chủ, tự do hay là sợ khi người dân dành lại quyền làm chủ đất nước thì đảng mất quyền lãnh đạo, cán bộ, đảng viên xấu xa sẽ không còn đất sống"
Có lẽ vì vậy mà Báo cáo Xây dựng Đảng mới cam đoan để “ngựa quen đường cũ” tiếp tục “Kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh… kiên định chủ nghĩa xã hội, không đa nguyên, đa đảng.”
Nhưng đảng CSVN có biết rằng, chính vì “kiên định” như thế mà chủ trương “Tập trung dân chủ” một chiều mới đưa đất nước đến bờ vực thẳm như ngày nay. -/-
Phạm Trần
(08/06)