Khi đọc, hoặc nghe thấy chữ “xuống núi” chúng ta thường tưởng tượng ngay tới hình ảnh những vị đạo sỹ ẩn tu lâu năm chốn thâm sơn cùng cốc; nay vì muốn cứu đời mà xuống núi, mang những đạo lý mầu nhiệm đã ngộ được để chia xẻ với nhân gian. Nhưng 5000 người trong tựa bài viết này không hẳn thế, mà đây là những người gồm nhiều thành phần như Thanh-văn, Duyên-giác, nam nữ khất-sỹ, nam nữ cận-sự, đã đứng dậy, rời Hội Liên Hoa trên núi Thứu khi Đức Thế Tôn chấp nhận ba lần, lời thỉnh cầu của Trưởng lão Xá Lợi Phất để sẽ tuyên giảng một pháp lớn.
Tại sao Đức Thế Tôn sẽ giảng pháp lớn mà 5000 ngàn người lại bỏ đi"
Đây là thời điểm khai hội Pháp Hoa trên núi Linh Thứu, người dự hội rất đông, gồm mười hai ngàn khất sĩ, sáu ngàn nữ khất sỹ và nhiều vị đại Bồ Tát khắp nơi câu hội về. Sau khi Đức Thế Tôn giảng kinh Vô Lượng Nghĩa thì Ngài nhập vào một chánh định, Đó là Vô Lượng Nghĩa Xứ. Từ nơi này, Ngài phóng ra một luồng hào quang soi suốt khắp các cõi Ta-bà, soi tận trời Sắc Cứu Cánh xuống tới địa ngục A- Tỳ. Chúng hội đều thấy rõ những cảnh giới ấy như những cuốn phim đang chiếu trên màn ảnh lớn.
Trước hiện tượng mầu nhiệm đó, Bồ Tát Di Lặc bèn hỏi Văn Thù Sư Lợi:
- Thưa Bồ Tát. Bồ Tát đã từng được gần gũi và hầu cận Chư Phật nhiều đời, có khi nào thấy Chư Phật hiện thần biến tướng như vậy không"
Bồ Tát Văn Thù Sư Lợi bèn nói:
- Có, trong quá khứ tôi đã từng được thấy Phật Nhật Nguyệt Đăng Minh sau khi giảng kinh đại thừaVô Lượng Nghĩa thì cũng nhập định rồi phóng quang từ nhục-kế trên đỉnh đầu. Sau khi xuất định, Phật Nhật Nguyệt Đăng Minh tuyên giảng Kinh Pháp Hoa. Hôm nay chúng hội đang được chứng kiến sự việc y như xưa nên tôi tin rằng lát nữa đây Đức Thế Tôn sẽ ban pháp lớn.
Phật tử chúng ta học Phật thì đều biết rằng suốt 49 năm truyền đạo, Đức Thế Tôn đã phải tùy căn cơ chúng sanh mà giảng, từ thô tới tế, từ thấp tới cao, phải dùng những thí dụ, những phương tiện dễ hiểu, đi sát vào đời sống dân gian mà dẫn dắt chúng sanh lần từng bước, mở từng nút những giây trói vô hình chằng chịt của vô minh vây phủ. Chính vì thế mà trong hàng con Phật có những khuynh hướng khác nhau như Thanh-văn, Duyên-giác, Bồ-Tát.
Con đường Thanh-văn-thừa gồm những người do cơ may được nghe giáo lý rồi nương theo giáo lý đó mà tu học. Mục đích tối hậu của Thanh-văn-thừa là dốc tâm đạt tới quả vị A-La-Hán là dấu mốc của sự chứng đắc đã chấm dứt được sanh tử luân hồi cho chính mình.
Con đường Duyên-giác-thừa gồm những người kém may mắn hơn, không được trực tiếp nghe giáo lý nhưng biết tinh tấn quán chiếu duyên sinh nên cũng giác ngộ được vô thường, vô ngã mà thoát khỏi vô minh.
Con đường Bồ-Tát-thừa là con đường thênh thanh lòng từ bi của những người con Phật, theo giáo lý của Đức Thế Tôn tu học, không chỉ độ mình mà còn độ người. Bồ Tát giác ngộ rồi liền phát nguyện đem sự giác ngộ này mà sách tấn, dìu dắt người khác cũng được nếm mùi vị giải thoát như mình.
Do đó, chúng sanh căn cơ tới đâu thì coi sự chứng đắc của mình là điểm cuối cùng, không thể đi xa hơn mà cũng không muốn biết hơn. Cuộc đời này đau khổ quá, luân hồi ghê sợ quá, nghiệp báo chập chùng quá! Nay, tôi nhờ khổ công tu tập theo giáo pháp của Đức Thế Tôn mà giác ngộ, hết khổ, hết nghiệp, tôi còn mong gì nữa ! Ông Xá Lợi Phất thưa thỉnh ba lần với Đức Thế Tôn làm chi khi Ngài đã nói:
Chỉ chỉ bất tu thuyết
Ngã pháp diệu nan tư
Đức Thế Tôn đã từ chối như thế. Thôi, không nên nói nữa, vì pháp này vô cùng thâm diệu, rất khó mà hiểu được, tin được. Pháp vô thượng này, chỉ có Phật mới hiểu được Phật mà thôi vì pháp này không cần dẫn giải, chỉ dùng trí tuệ nhận ra được tướng chân thật của các pháp. Tướng chân thật đó có thể hiểu gọn trong Thập-Như-Thị. Đó là: như thị tướng, như thị tánh, như thị thể, như thị lực, như thị tác, như thị nhơn, như thị duyên, như thị quả, như thị báo, như thị bản mạt cứu cánh. Nhìn bằng tuệ nhãn thì mọi pháp đều tự nó “như thế” mà thôi. Như-thị-tướng là trạng tướng như vậy, như-thị-tánh là thể tánh như vậy ... v...v... Nhận ra được bản chất như thị trong suốt này hay không, hành giả cần hội đủ trí tuệ. Trí tuệ từ đâu" Không phải từ giai cấp, bằng cấp đâu, mà từ sự quán chiếu, từ lắng đọng thân tâm.
Nhìn giọt sương đọng trên đọt lá ban mai, sao có người chỉ thấy là giọt nước tầm thường, có người lại hân hoan vì đang được nhìn ngắm hạt kim cương của trời đất"
Chưa cần biết Đức Thế Tôn sẽ giảng pháp gì nhưng chỉ mới nghe tới đó, đa số hàng Thanh-văn, Duyên-giác đã nao núng, khó tin. Làm sao các pháp đơn giản “như thế, như vậy, như thị” mà lại thâm sâu tới mức “chỉ Phật hiểu được Phật mà thôi”. Rắc rối quá! Thôi, chúng ta nay cũng đã giác ngộ, giải thoát rồi. Đó chẳng phải là điều mong ước rốt ráo lúc khởi tu hay sao"
Chính vì những ý nghĩ này mà khi Đức Thế Tôn chấp nhận lời thỉnh cầu của trưởng lão Xá Lợi Phất thì 5000 người đã đứng lên, chắp tay xá Đức Thế Tôn và cùng nhau xuống núi !
Nếu có sanh tử luân hồi, có trùng trùng dưyên nghiệp tiếp nối nhau thì không biết tôi có từng là một, trong 5000 người đã xuống núi, rời Pháp-Hoa-hội năm xưa hay không" Có lẽ có.
4999 người kia nay đâu không biết, nhưng tôi, vì ngu si, chỉ cầu pháp nhỏ cho là đã đủ nên gần 2600 năm sau còn quanh quẩn cõi ta-bà khổ đau thế này.
Sau khi 5000 người đã khuất dưới chân núi, Đức Thế Tôn mới bảo trưởng lão Xá Lợi Phất:
- Bây giờ ở đây chỉ là những hạt rắn chắc, không còn cành lá rườm rà, ta có thể truyền tuyên pháp lớn, quý vị hãy lắng nghe.
Quả thật, đó là bài pháp không chỉ làm rung động đại địa mà còn bật rễ những tư tưởng từng là nền tảng trong tâm người học đạo. Chỉ một câu nhẹ nhàng thôi mà chúng hội tưởng như đất trời chuyển rung:
“Nhất thiết chúng sanh giai hữu Phật tánh”
Tất cả chúng sanh đều có Phật tánh như nhau.
Rồi câu tiếp theo còn rụng rời hơn nữa:
“Ta là Phật đã thành, các con là Phật sẽ thành.”
Trời ơi, chúng hội có nằm mơ hay không" Họ cũng sẽ là Phật ư" Không ai khởi tâm nghi ngờ lời Phật nói, nhưng tất cả đều bàng hoàng, tất cả đều quỳ mọp, tất cả đều ngước mắt đẫm lệ nhìn Đấng Toàn Giác. Biết tâm thế gian như thế, Đức Phật mới ôn tồn trấn an rằng:
- Này các con, sự xuất hiện của tất cả các vị Phật từ quá khứ đến nay chỉ có một mục đích duy nhất là hướng dẫn chúng sanh đi vào con đường Phật Thừa. Đó là : Khai, Thị, Ngộ, Nhập Phật tri kiến. Khai là mở ra, thị là chỉ cho thấy, ngộ là vỡ lẽ, là tỉnh dậy, nhập là hòa vào, đi vào. Khai thị ngộ nhập Phật tri kiến là trách nhiệm rốt ráo của các vị Phật, tùy tâm chúng sanh, tùy hoàn cảnh, phương tiện, chỉ cho thấy được tri kiến Phật mà tỉnh ngộ rồi dẫn dắt chúng sanh chứng nghiệm được tri kiến đó để họ cũng thành Phật, vì thành Phật là gì" Chỉ là phủi được bụi vô minh che lấp Phật tánh sẵn có nơi mỗi người. Này các con, tại sao 5000 người kia bỏ xuống núi" Vì họ chưa đủ trí tuệ hiểu được sự đơn-giản-tuyệt-đối của các pháp, vì họ chỉ cầu pháp nhỏ mà không tin có thể thành tựu được pháp lớn. Ta nay biết rõ như thế nên đã dùng phương tiện dẫn dắt họ theo căn cơ khác nhau nên mới có ba thừa là Thanh-văn-thừa, Duyên-giác-thừa và Bồ-Tát- thừa. Nay ta nói cho các con biết “khai tam hiển nhất”, không phải tam thừa mà chỉ có nhất thừa là Phật-thừa mà thôi, chỉ có cỗ xe lớn mới chở hết khổ đau, không từ bỏ ai. Thanh-văn-thừa, Duyên-giác-thừa là những con đường đi đến Phật thừa, nay trí còn kém, lực còn non, họ chưa hiểu được nhưng với thiện tâm thì 5000 người vừa xuống núi kia không phải không có người sẽ thành Phật.
Quả thật, đại hội Pháp Hoa đã là cơn pháp-vũ ào ạt, dũng mãnh làm bừng xanh từ ngọn cỏ, đóa hoa tới rừng núi, đại dương bạt ngàn. Mưa pháp lớn, trống pháp lớn trên đỉnh Linh Thứu còn âm vang đến ngày nay với sự chỉ dạy không ngừng nghỉ của bao Bồ Tát hóa thân, bao thiện tri thức đã đốt đuốc cho hàng Phật tử tin, nghe, để cùng nhau đi vào con đường Phật-thừa.
Thưa quý đạo hữu, có vị nào cảm thấy mình ở trong số 5000 người từng bỏ xuống núi khi xưa, xin cho biết. Chúng ta sẽ hẹn nhau dưới chân núi để cùng, vừa sám hối, vừa phát nguyện khi leo lên đỉnh Linh Thứu, xin Đức Thế Tôn, một lần nữa phóng quang, từ bi ban mưa pháp lớn, đánh trống pháp vang vì thời mạt pháp này, chúng sanh đang chìm sâu dưới khổ đau cùng cực.
Xin quý đạo hữu đừng bận tâm là đường lên núi Thứu bao xa. Xin mở bất cứ trang kinh nào, quán chiếu, giữ ý buông lời, chúng ta sẽ thấy núi Thứu ngay trong tâm, như câu thơ viết về ngài Trí Khải thế này:
“Tích xưa ngài Trí Khải
Tham thiền Tổ Huệ Tư
Luyện Pháp-Hoa Tam Muội
Bỗng nhập định chân như
Trong định, sư thấy Phật
Ngự trên đỉnh Linh-san
Thuyết Pháp Hoa huyền nghĩa
Pháp hội vẫn chưa tan ...”
Diệu Trân
(Như-Thị-Am, tháng 7, 2006)
Gửi ý kiến của bạn
