Hôm Thứ Tư 23/7, phiên tòa diễn ra ở tiểu bang Baltimore để quyết định có trục xuất cô Trần Thị Mộng Tuyền khỏi Hoa Kỳ vì lỗi lầm cách đây hai thập niên hay không. Chánh án của phiên tòa, bà Julie R. Rubin, thuộc tòa liên bang ở Baltimore, phải đưa ra quyết định là cô có bị bắt dựa theo trát tòa hay không. Qua màn hình từ phòng giam ở Washington, cô Tuyền trả lời các câu hỏi của tòa. Dù luật sư của cô, bà Laura Kelsey Rhodes, đã cố gắng chứng minh với chánh án quy trình sai phạm của ICE, chứng minh cuộc sống không phạm tội của cô kể từ ngày hết án treo, nhưng phiên tòa vẫn kết thúc trong nước mắt.

Hàng ngàn người từ khắp nơi tập trung về Freedom Plaza. Phụ nữ, thanh niên, trẻ em, và cả nam giới – những người cấp tiến, tôn trọng tự do, sự tiến bộ, và quyền của người phụ nữ. Với tòa nhà Điện Capitol Hill xa xa làm phong nền vững chắc, khoảng 17,000 người trong buổi chiều Chủ nhật liên tục hô vang “We Won’t Go Back!” – khẩu hiệu vận động tranh cử của Phó Tổng Thống Kamala Harris. Thời tiết Washington, D.C. chiều Chủ nhật rất đẹp. Ánh nắng soi rọi thẳng vào khu vực Freedom Plaza, làm nổi bật một rừng người đầy màu sắc. Không cần biết quen hay lạ, chỉ cần có mặt nơi đó, lúc đó, người ta có thể dễ dàng bắt nhịp với nhau, bởi vì họ hiểu “chúng ta đến đây là đang kiếm tìm cùng một giá trị.” Có những người phụ nữ tóc bạc trắng, trên tay cầm tấm bảng nhỏ đơn giản ghi dòng chữ KAMALA HARRIS. Dù tuổi đời không cho phép họ được năng động hơn, hoặc mang những tấm bảng to hơn, như những người trẻ tuổi khác trong sự kiện, nhưng sự có mặt của họ, ánh mắt của họ đã là một sức mạnh vô hình

Khoảng 4:00 giờ chiều, tuyết rơi mịt mù. Cơn mưa trước đó vẫn không làm cho những bông tuyết to rơi với tốc độ nhanh kịp tan vào đất. Giao thông ở trung tâm DC gần như hỗn loạn. Đèn giao thông bất khả dụng ở những ngã tư đường. Thỉnh thoảng, tiếng còi xe công vụ lại hú inh ỏi. Xe cảnh sát, xe quân đội dọc hai bên đường Danh sách các tuyến đường bị chặn có lẽ nhiều nhất trong lịch sử ngày đăng quang tổng thống mới.

Và kịch bản bắt đầu từ khi Trump đón Tổng Thống Volodymyr Zelenskyy ở cổng Bạch Cung. Trump đã tấn công trang phục của vị lãnh đạo đất nước đang đắm chìm trong chiến tranh suốt ba năm qua. “Hãy nhìn trang phục của ông ấy hôm nay,” Trump nói khi bắt tay Tổng Thống Zelenskyy. Vào bên trong Phòng Bầu Dục, Brian Glenn, một người không phải là thành viên nội các hoặc nhân viên chính phủ, nhưng được tham dự trong cuộc gặp của hai nguyên thủ quốc gia, chỉ là bạn trai của dân biểu MAGA Marjorie Taylor Greene, đã chế giễu về trang phục của tổng thống Ukraine. “Vì sao ông không mặc vest? Ông có bộ vest nào không?” Glenn lớn tiếng hỏi giữa vòng vây ống kính báo chí. Zelenskyy bình tĩnh trả lời: “Tôi sẽ mặc lễ phục khi cuộc chiến này kết thúc.” Đây là câu trả lời rất quen thuộc của vị lãnh đạo Ukraine trong ba năm qua.

Mỗi cuộc bầu cử đều được coi là bước ngoặt của quốc gia. Lần này thì càng đúng như thế. Với những người ủng hộ, viễn cảnh Trump 2.0 mang lại lời hứa mang tính “cách mạng.” Nhưng đối với phần lớn quốc gia và thế giới còn lại, điều này đại diện cho một dấu chấm hết của nền Dân Chủ Hoa Kỳ. Nhà sử học về các đời tổng thống, Douglas Brinkley, cho biết nhiệm kỳ thứ hai của Trump có thể mang lại "sự kết thúc của nền dân chủ của chúng ta" và "sự ra đời của một loại nhiệm kỳ tổng thống độc đoán mới.”

Từ năm 1949, tháng Năm được chọn là Tháng Nhận Thức Về Sức Khỏe Tâm Thần (Mental Health Awareness Month – MHAM) ở Mỹ. Đây là tháng mang ý nghĩa kêu gọi cùng nâng cao nhận thức, giảm bỏ kỳ thị và thúc đẩy bảo vệ sức khỏe tâm thần. Theo phúc trình năm 2024 của tổ chức Mental Health America ở Alexandria, Hoa Kỳ thật sự đang trong cuộc khủng hoảng sức khỏe tâm thần. Cứ năm người trưởng thành ở Mỹ thì có trên một người đang sống chung với bệnh tâm thần, và hơn một nửa không được điều trị. Gần 60 triệu người lớn (23.8%) mắc bệnh tâm thần trong năm 2024. Gần 13 triệu người lớn (5.04%) có ý định tự tử.

Hình ảnh những đứa trẻ ngồi ngoan ngoãn sau những chiếc bàn học trong Oval Office, nhìn tổng thống Donald Trump ký sắc lệnh xoá bỏ Bộ Giáo Dục (DOE) là một cú đánh đau điếng vào nền văn minh trăm năm của nước Mỹ. Vở kịch được dàn dựng bởi chính quyền của một quốc gia (từng) hùng mạnh nhất thế giới có vẻ như đã chấm dứt sứ vai trò cốt yếu của giáo dục, từ thời khởi thủy của nền văn minh nhân loại, đã là sứ mệnh hàng đầu trong công cuộc phát triển quốc gia. Sắc lệnh này được những người quan tâm ví như “Tần Thủy Hoàng đốt sách chôn nho” – một công cuộc thống nhất tư tưởng và quyền lực sau khi chinh phục các nước chư hầu. Nhưng Donald Trump thật sự có khả năng ‘đốt sách” không? Hay đây là một trong những cách ông ta dùng để loại bỏ những chính sách mà Trump và đồng minh gọi là “woke”?

Thời Hoàng Kim (Golden Age) – khẩu hiệu mới của chính quyền Trump – hiện ra rõ nhất trong buổi lễ nhậm chức không như mong đợi của Trump và những cử tri ủng hộ. Ngồi ở hàng ghế đầu, vị trí xưa nay vốn thuộc về gia đình tổng thống, các cựu tổng thống, và những vị khách danh dự khác, là những tỷ phú giàu nhất thế giới. CEO Meta Mark Zuckerberg và vợ; CEO Amazon Jeff Bezos và hôn thê Lauren Sánchez, CEO Google Sundar Pichai và Elon Musk, người giàu nhất thế giới đã dựng “bệ phóng Space X” đưa Trump trở lại Tòa Bạch Ốc, đã soán chỗ của các tổng thống tiền nhiệm. Điều này đối lập hẳn với những phát ngôn tranh cử khi Trump luôn xem mình là một tổng thống đứng cùng tầng lớp trung lưu và lao động.

Những người đấu tranh cho quyền hợp pháp của di dân có trong Tu chính án thứ Tư và thứ Năm của Hiến Pháp, vui mừng gọi phán quyết của chánh án liên bang hôm thứ Sáu 11/7 là “chiến thắng.” Chánh án Maame E. Frimpong ra phán quyết các cảnh sát di trú ở Nam California phải tạm dừng việc bắt giữ, tra hỏi di dân chỉ dựa vào chủng tộc hoặc ngôn ngữ Tây Ban Nha. Nhưng Jaime Alanís Garcia, 57 tuổi, người làm việc ở nông trại Glass House Farms, quận Ventura 10 năm, đã không có cơ hội vui với chiến thắng tạm thời này. Với ông, và gia đình ông, tất cả đã quá muộn. ICE đã thực hiện cuộc đột kích quy mô lớn ở nông trại Glass House Farms gần Camarillo, quận Ventura hôm thứ Năm 10/7. Đoạn video ghi lại cảnh những chiếc xe bọc thép có chữ Police rượt đuổi theo nhóm nông dân tháo chạy hoảng loạn. Càng chạy, xe càng lao tới, bất kể có người đang cố bám vào đầu xe để chặn bánh xe lăn. Súng hơi, đạn cay mù mịt trên cánh đồng từng rất yên ả với những cây cà chua, dưa leo, và cây cannabis có giấy phép.

Zohran Mamdani tuyên bố tranh cử thị trưởng New York vào tháng 10/2024. Khi đó, phần lớn New York vẫn không biết đến vị lập pháp tiểu bang 33 tuổi này là ai. Ngày 1/7/2025, Zohran Mamdani chính thức đánh bại cựu Thống đốc Andrew Cuomo, chiến thắng vòng bầu cử sơ bộ cuộc tranh cử thị trưởng New York vào tháng 11/2025.