Hôm nay,  

Happy Fourth

07/07/200900:00:00(Xem: 5727)

Happy Fourth

Mừng Lễ Độc Lập Mỹ.(Photo: Bùi Văn Phú)


Bùi Văn Phú


10 giờ sáng thứ Năm. Tan lớp. Sinh viên trước khi ra về nhiều em chúc tôi: “Happy Fourth” và tôi cũng đáp lại bằng lời chúc như trên, hay thêm vào: “Enjoy your BBQ”.
Năm nay The Fourth of July, 04.07 là ngày Lễ Độc Lập Hoa Kỳ, rơi vào thứ Bảy nên công sở và trường học được nghỉ ngày trước lễ. Nhiều người sẽ có một cuối tuần nghỉ kéo dài ba ngày.
Thứ Sáu gia đình tôi cùng bạn đi pic-nic, chơi thuyền trên hồ nước Anderson ở phiá nam San Jose. Mấy anh tổ chức là những người đã từng phục vụ nhiều năm trong quân đội Hoa Kỳ nên lo mọi sự rất chu đáo, từ chọn và giành chỗ cho đến đồ ăn, thức uống. Sáu giờ sáng có một anh lái xe lên công viên, chờ sẵn đến 8 giờ mở cửa để chọn chỗ tốt nhất. Trên xe đầy đủ bàn ghế, lò nướng ga để khi cần sử dụng.
Đường đến hồ cong queo theo triền đồi, leo lên cao rồi xuống thung lũng, nhiều khúc chênh vênh làm tim đập mạnh. 11 giờ nhiều người mới đến, tất cả chừng 50 người, trẻ nhất non một tuổi, cao tuổi nhất đã ngoài 70.
Mọi thứ cũng đã được lo chu đáo cho những chiếc thuyền đua. Nhưng khi xuống bến gặp trở ngại. Trước khi rời nhà, các anh đã coi lại máy, cho nổ, lên ga để nước trong ống khói bắn hết ra. Luật ở hồ nước này không cho xuống bến những con tàu có nước đọng trong ống bô vì sợ nước từ những chuyến đi chơi nơi khác sẽ đem theo vi thảo có thể sinh sản làm ô nhiễm nước trong hồ. Chỉ có hai chiếc được xuống bến, hai chiếc kia bị cấm sau khi nhân viên chui xuống gầm và đã tìm ra vài giọt nước còn đọng lại. Vì thế hai con tàu được bấm thẻ ngay trên ống bô, ghi lệnh không được xuống hồ này trong vòng 9 ngày tới là thời gian đủ để giết hết các vi thảo nếu có. Luật lệ nghiêm minh, không năn nỉ xin cho hay hối lộ để được việc.
Đám trẻ con thích nhất được lên tàu, phóng nhanh trên mặt hồ với tốc độ 50 km một giờ. Có lúc mấy anh lái tàu kéo theo chiếc bè ni-lông chở ba đứa trẻ con, ra giữa hồ, phóng nhanh rồi cua gắt qua lại cho bè lật. Đám trẻ con rớt xuống nước nhưng có mang phao an toàn nên chỉ hoảng sợ chốc lát rồi lại leo lên cỡi sóng đi tiếp.
Chừng một thập niên qua, tại những buổi pic-nic của người Việt đã có võng Trường Sơn. Thứ võng xếp này đang trở nên một vật dụng phổ thông đem đi cắm trại làm chỗ nghỉ lưng. Đến một lúc nào đó võng được chế gọn và nhẹ hơn để có thể đeo trên người, như nhiều chiếc dù đi biển đã có ở Hoa Kỳ, khi đó võng Trường Sơn sẽ là một thương hiệu nổi tiếng của Việt Nam mà không thể thiếu khi đi cắm trại. Mấy anh bạn kể rằng bây giờ một chiếc võng giá chừng 60 đô-la và trong quá khứ chuyện bản quyền của võng đã phải ra toà ở Việt Nam để giải quyết. Tôi thấy võng xếp rất tiện, tuy còn hơn cồng kềnh. Nếu người Việt không nhanh chóng cải tiến tôi e rằng một ngày không xa võng Trường Sơn sẽ có người nước ngoài chế biến gọn và rẻ hơn. Khi đó sẽ ăn khách hơn.
Tại buổi pic-nic, ăn uống ngoài các món thịt nướng BBQ như bò, heo, gà còn có hot dog, xúc xích, cơm lạp xường. Bọn thanh niên chúng tôi uống bia, lai rai với mực một nắng mới đem từ quê nhà qua, cầm trên tay còn thấy mềm và ẩm, bỏ lên lò than nướng, ăn chấm tương ớt… là hết xảy. Ăn một miếng lại muốn ăn hai, ăn hoài thành nghiện. Thỉnh thoảng chúng tôi cụng chai, chia vui với nhau: “Happy Fourth”.


Như nhiều người Mỹ, chúng tôi ăn chơi tới bến. Nhậu bên bờ hồ xong, chiều về nhà người quen tiếp tục cuộc vui cho đến đêm. Chúng tôi có dịp kể cho nhau nghe về con đường đến Mỹ của mình. Đều là những người vượt biển, kẻ trước người sau. Có anh đến Palawan, rồi qua Bataan trước khi đến Mỹ. Có anh qua trại Galang sớm, từ năm 1980, là những người tị nạn tiên phong đi dọn dẹp để mở cửa Galang 2 đón người vượt biển đang ào ạt đến. Một anh có người bác ra đi năm 1975, trở về trên con tàu Việt Nam Thương Tín để rồi bị tù nhiều năm trước khi vượt biển một lần nữa, đem theo anh đến thẳng trại Galang mà xác con tàu ra đi từ cư xá Thanh Đa năm nào còn nằm phơi nắng mưa nơi cầu tầu Galang trong nhiều năm. Con tàu đó hình như đã được đưa lên đảo làm di vật lịch sử của người vượt biển trong dự án bảo tồn những đảo tị nạn được người Việt hải ngoại khởi xướng từ nhiều năm qua bằng những chuyến trở về thăm Galang, Bidong, Kuku.
Kinh qua gian nan của hành trình tị nạn, bây giờ chúng tôi đã ổn định cuộc sống, thỉnh thoảng về thăm lại quê hương cũ, nhưng nơi gọi là nhà giờ đây là San Jose, là Berkeley, là đất nước Hoa Kỳ. Trò chuyện với nhau, những lúc nâng chai chúng tôi rất tự nhiên cất tiếng: “Happy Fourth”.
*
Ngày hôm sau lại có buổi pic-nic với một nhóm anh em khác chừng 20 người và tôi có trách nhiệm ra sớm để giữ chỗ ở San Pablo Resevoir. 8 giờ sáng đến nơi mà khoảng 50 chiếc bàn và lò nướng đã có người giữ chỗ gần hết. Đủ mọi sắc dân: da trắng, da đen, da nâu, da vàng. Gặp nhau chúng tôi chào: “Good Morning. Happy Fourth”.
Gần trưa mọi người nổi lửa đốt than nướng thịt được nêm nếm gia vị đặc sản mang tính nguồn gốc dân tộc của họ. Những thứ gia vị ướp thịt có bày bán trong các cửa hàng, tuỳ khẩu vị mà chọn. Những mùi thơm của thịt nướng của những món ăn một thời là riêng của từng sắc dân, nhưng nay đã trở thành chung nhờ công nghệ sản xuất và quảng cáo tiếp thị. Chúng tôi nướng gà, bò ướp hương vị Đại Hàn vì hương vị Việt Nam cho thịt nướng hình như không có gì đặc biệt. Hôm qua có món thịt heo nướng que thơm lừng, nhưng thiếu bún, rau, củ cải muối và nước mắm chua cay ngọt để biến thành món bún chả Hà Nội. Hôm nay ngoài thịt nướng, có anh bạn đem theo mấy chục hột vịt lộn, cùng rau răm và muốn tiêu chanh. Với bếp ga di động, chúng tôi luộc tại chỗ, uống bia ăn mừng Lễ Độc Lập: “Happy Fourth”.
Hoa Kỳ đúng là quê hương của mọi nguồn gốc chủng tộc, mọi sắc dân từ nhiều quốc gia trên thế giới. Mỗi người đến đây đều đem theo nét đặc thù của quê hương họ và được khuyến khích bảo tồn, tôn trọng và hoà đồng. Đã đi qua và sống ở nhiều quốc gia tôi thấy văn hoá ẩm thực ở Hoa Kỳ rất phong phú và ngon tuyệt vời.
Trong ngày lễ hội được coi là lớn nhất và quan trọng nhất là Lễ Độc Lập thì lại không có những lễ lạt trang nghiêm hay nghi thức rườm rà. Ngày này dân chúng rủ nhau ra công viên, vào rừng hay đến những nơi có nước để vui chơi, nghe nhạc, nướng BBQ, ăn hot dog, hamburger, uống bia. Tối về xem pháo hoa. Mừng ngày lễ lớn nhất của đất nước một cách đơn giản, tự nhiên.
Năm nay vì kinh tế khủng hoảng, nhiều thành phố thiếu hụt ngân sách nên không có bắn pháo hoa, trong đó có San Jose.
Hơn chín giờ tối, tôi và mấy gia đình bạn leo lên một ngọn đồi chờ xem bắn pháo hoa từ một khu giải trí Six Flags. Tuy cấm người dân đốt nhưng bầu trời thỉnh thoảng vẫn có những vệt sáng từ đất bay lên rồi nổ ra những đóm sáng. Trong khi chương trình bắn pháo của trung tâm giải trí diễn ra, từ sân một ngôi nhà dưới chân đồi vọng lên những tiếng pháo nổ liên thanh, loại pháo của người Việt và người Hoa đốt vào dịp Tết âm lịch. Tràng pháo nổ kéo dài chừng ba phút. Chúng tôi nói với nhau gia đình đó chắc phải là người Việt hay người Hoa và tràng pháo phải dài cả chục thước.
Mười hai giờ khuya. Đi ngủ tôi còn nghe tiếng pháo hoa nổ loanh quanh. Nhưng không nhiều bằng những năm trước.
© Buivanphu 05.07.2009

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.