Trò Chơi Ngân Sách

Trò Chơi Ngân Sách

Vũ Linh

...thâm thủng ngân sách TT Obama cao bằng thâm thủng của tất cả 43 đời tổng thống tiền nhiệm...

Tuần vừa qua, TT Obama lên truyền hình đọc diễn văn đưa ra những đề nghị cụ thể để cắt giảm thâm thủng ngân sách đang leo lên những mức vô tiền khoáng hậu.

Bài diễn văn được đọc xấp xỉ một tuần sau khi bế tắc ngân sách cho năm nay được tạm thời giải tỏa, và hai tuần sau khi dân biểu Paul Ryan đưa ra kế hoạch cắt giảm thâm thủng của đảng Cộng Hòa. Đề nghị cắt giảm thâm thủng này cũng được đưa ra vài tuần trước khi tổng thống xin quốc hội phê chuẩn việc tăng mức công nợ tối đa, coi như chút đường lót miệng thiên hạ trước khi cho uống thuốc đắng.

Cuộc tranh cãi về ngân sách này đưa ra ánh sáng nhiều điểm đáng chú ý vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của dân Mỹ, trong đó có cả các phó thường dân như dân tỵ nạn chúng ta. Ảnh hưởng lên job của chúng ta, cũng như ảnh hưởng đến mức thuế chúng ta đóng, đến những quyền lợi an sinh chúng ta lãnh.

Tại sao nêu vấn đề" Câu trả lời tất cả mọi người đều biết từ cả chục tháng qua: những chi tiêu cho các chương trình khổng lồ của TT Obama đang đe dọa đưa nước Mỹ vào vết xe đổ của Âu Châu, đến bờ vực của phá sản cho cả nước, với những hậu quả không ai có thể mường tượng được. Như kẻ viết này đã có dịp viết nhiều lần, kể cả trong bài tuần trước, mức thâm thủng ngân sách của một mình TT Obama cao bằng mức thâm thủng của tất cả 43 đời tổng thống tiền nhiệm cộng lại. Đó là cái giá mà TT Obama sẵn sàng trả để thay đổi cả xã hội Mỹ theo "định hướng" của ông. Cái định hướng đó, có người gọi là xã hội, có người nói là cấp tiến, có người cho là công bằng, có người nghĩ là văn minh tiến bộ. Bất kể cái tên là gì, chỉ cần biết nó bảo đảm sẽ phá sản nước Mỹ trong một thập niên nữa thôi.

Bên Âu Châu, các nước Hy Lạp, Aí Nhĩ Lan, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha phá sản có Liên Âu nhẩy vào cứu. Kinh tế Mỹ lớn gấp mấy lần kinh tế của toàn khối Liên Âu và thế giới hợp lại, nếu có phá sản, cả thế giới hùn tiền lại cũng không cứu nổi.

Dĩ nhiên TT Obama khi tung ra những kế hoạch vĩ đại của ông, không hề nghĩ rằng những thâm thủng bạc chục ngàn tỷ sẽ đưa đến tình trạng nước Mỹ phá sản. Không phải ông cố ý muốn nước Mỹ phá sản. Ông chỉ lạc quan tin tưởng ông là Đấng Tiên Tri sẽ thay đổi được xã hội, cái thâm thủng chỉ là nhất thời rồi sẽ qua nhờ kinh tế sẽ vùng lên lại tạo công ăn việc làm cho tất cả mọi người, nhờ công bằng xã hội khiến mọi người vui vẻ hạnh phúc bên nhau, v.v…Một bức tranh tuyệt đẹp.

Vấn đề là cái mô thức Nhà Nước in tiền để thay đổi xã hội của TT Obama đã được chứng minh thất bại không biết bao nhiêu lần trong lịch sử cận đại. Chỉ cần nhìn vào gương các nước tư bản "tiến bộ" của Âu Châu cũng thấy. Thuyết kinh tế "Keneysian" và "tân Keneysian" chủ trương phát triển kinh tế bằng thâm thủng ngân sách đã đưa Âu Châu chẳng những đến suy thoái kinh tế mà đến cả suy thoái xã hội và văn hóa luôn. Văn minh huy hoàng lộng lẫy của Âu Châu đã bị những McDonald, Nike, Madonna, Rap, hoàn toàn lấn áp. Không phải TT Obama không nhìn thấy, nhưng chỉ vì ông tự tin hơn người. Cả thế giới thất bại, nhưng riêng ông thì không thể.

Trên căn bản, chỉ có hai cách để cắt giảm thâm thủng ngân sách: giảm chi hay là tăng thu. Không có tam thập lục chước.

Cách đây ít tuần phe Cộng Hòa đưa ra kế hoạch, phần lớn dựa trên giảm chi. Theo phe này, những thâm thủng quá lớn là kết quả của những vung tay quá trán của Nhà Nước. Bây giờ cần phải kéo thắng tay.

Vấn đề giảm chi là vấn đề cực kỳ khó khăn. Năm này qua tháng nọ, các chính trị gia, Cộng Hòa cũng có, nhưng nhiều nhất là Dân Chủ, đã mua lá phiếu của cử tri bằng cách tặng cho họ đủ loại quà cáp trợ cấp. Theo thống kê mới nhất, gần một nửa dân Mỹ (46%) lãnh trợ cấp của Nhà Nước, dưới hình thức này hay hình thức khác, như tiền già, tiền Medicare, tiền Medicaid, tiền thất nghiệp, tiền hưu công chức, tiền hưu cựu quân nhân, trợ giúp tiền nhà, phiếu thực phẩm (foodstamps), học bổng, miễn thuế, v.v…Những trợ giúp này, một khi đã ban ra thì không thể thu hồi lại được nữa.

Và với những tiến bộ về khoa học, số người sống lâu càng ngày càng nhiều nên những trợ cấp này chỉ có tăng mỗi năm, không thể nào giảm. Năm vừa qua, TT Obama theo đúng truyền thống đảng Dân Chủ, lại thân tặng ba chục triệu người bảo hiểm và dịch vụ y tế nữa. Không có trợ cấp nào là xấu cả, tất cả đều tốt, đều có lý do nhân đạo chính đáng. Nhưng cũng không khác gì chuyện muốn cho vợ con vui vẻ hạnh phúc, mua biệt thự huy hoàng, đi "con Mẹc", ngày nào cũng đi ăn nem công chả phụng, bằng tiền vay mượn hàng xóm láng giềng, mà không cần nghĩ đến ngày phải trả nợ.

Phe Cộng Hòa, qua dân biểu Paul Ryan, Chủ Tịch Ủy Ban Ngân Sách Hạ Viện, đề nghị giảm chi đồng loạt trên mọi chi tiêu của Nhà Nước, kể cả chi tiêu quốc phòng.

Nhưng quan trọng hơn cả là giảm chi trên trợ cấp bảo hiểm y tế trong luật cải tổ y tế mới được thông qua (coi như là giết một phần lớn luật cải tổ này), giảm chi về Medicare, không phải bằng cách giảm quyền lợi mà bằng cách đổi hình thức (đưa tiền mặt để người dưới 55 tuổi dùng tiền này đi mua bảo hiểm, đưa đến tình trạng những người giàu có có thể lấy thêm tiền túi mua bảo hiểm đắt tiền thay vì bắt Medicare trả tiền nhiều hơn cho họ; không có gì thay đổi cho những người trên 55 tuổi), giảm chi về Medicaid (Nhà Nước Liên Bang sẽ đưa một số tiền nhất định cho chính quyền tiểu bang chứ không còn trợ cấp vô giới hạn nữa), giảm thuế suất cho các công ty (để khuyến khích họ đầu tư, tạo công ăn việc làm đưa đến phục hồi kinh tế và mức thu thuế sẽ tăng), nhưng đồng thời cũng duyệt lại luật thuế để không cho các đại gia trốn thuế - như công ty General Electric năm qua lời 14 tỷ mà không đóng một xu thuế nào (Chủ Tịch GE hiện nay cũng là Chủ Tịch Hội Đồng Cố Vấn Kinh Tế cho TT Obama, một trùng hợp thật lý thú"). Kế hoạch này sẽ đưa đến cắt giảm khoảng 6.000 tỷ thâm thủng trong 10 năm tới.

Cuối tuần qua, Hạ Viện do Cộng Hòa kiểm soát đã thông qua kế hoạch này. Tuy nhiên chỉ có tính cách tượng trưng, nhắm vào cuộc bầu cử năm 2012 thôi, chứ luật này không thể qua lọt Thượng Viện trong tay Dân Chủ, cũng như không thể được TT Obama chấp nhận.

Chương trình của TT Obama thì khác hẳn, dựa trên tăng thu chứ không phải giảm chi tiêu. Phần chi tiêu không lồ của Nhà Nước không đụng đến. Chỉ tìm cách thu thêm tiền thuế từ giới "nhà giàu". Kế hoạch của TT Obama sẽ đưa đến cắt giảm thâm thủng tới 4.000 tỷ trong 12 năm tới (lưu ý là TT Obama nói đến 12 năm chứ không phải 10 năm).

TT Obama chỉ lập lại lời hứa khi tranh cử cách đây hơn hai năm mà ông đã không giữ được vì nhu cầu thực tế: tăng thuế "nhà giàu" sẽ kéo dài thêm trì trệ kinh tế vì giới "nhà giàu" sợ đóng thuế cao hơn nên không chịu đầu tư phát triển kinh tế, hay sẽ mang tiền ra nước ngoài đầu tư, khiến thất nghiệp vẫn không giải quyết được. Nói nôm na ra, tăng thuế "nhà giàu" tức là những người có tiền đầu tư phục hồi kinh tế, tạo công ăn việc làm cũng không khác nào giết con gà đẻ trứng vàng.

Điều TT Obama không nói rõ là tại sao lại có thể đặt kế hoạch mới dựa trên tăng thuế nhà giàu, điều mà ông đã không thực hiện được năm ngoái khi đảng Dân Chủ còn kiểm soát cả Hạ Viện lẫn Thượng Viện. Bây giờ mất quyền kiểm soát Hạ Viện, bớt phiếu ở Thượng Viện thì làm sao thực hiện được"

Chính điểm mâu thuẫn này đã khiến cho các quan sát viên chính trị nhận định kế hoạch của TT Obama chỉ là lời hứa hẹn đầu tiên của cuộc tranh cử tổng thống năm tới, không phải là giải pháp thực tế. Một ngày sau bài diễn văn đòi tăng thuế nhà giàu, TT Obama bay đi Chicago tham dự bữa tiệc gây qũy đầu tiên trong kế hoạch gây quỹ một tỷ đô để tái tranh cử. Cuộc tranh cử tổng thống đúng là đã bắt đầu.

Báo kinh doanh Wall Street Journal đã làm một bài toán sơ đẳng. Theo thống kê của sở thuế IRS, tổng cộng số lợi tức của tất cả những người làm lương trên 100.000 đô một năm tại Mỹ là 1.600 tỷ trong năm 2009. Nếu bây giờ TT Obama thu thuế 100% trên lợi tức của tất cả những người này, không chừa lại một xu nào cho họ sống, thì vẫn chưa đủ để bù đắp thâm thủng 1.650 tỷ của TT Obama trong một năm 2011, đừng nói tới thâm thủng cả chục ngàn tỷ trong mười năm tới.

TT Obama đề nghị tăng thuế của những người làm trên 250.000 (chứ không phải 100.000) thì dĩ nhiên khoảng thiếu hụt còn lớn hơn nữa. Các chuyên gia của TT Obama không biết cộng trừ nhân chia" Hay là "hy vọng" thiên hạ đều không biết cộng trừ nhân chia"

Ít ra thì phe Cộng Hòa cũng có gan dám đụng đến Medicare và Medicaid, hai con khủng long đang trên đà chết già nếu không được cải tổ, trong khi TT Obama trực diện với cuộc tranh cử sắp tới đã không dám đả động gì.

Chính trị gia đều là những chuyên gia về "đại ngôn", nhưng có lẽ ít ai so sánh được với TT Obama. Nói về chuyện Cộng Hòa chống tăng thuế "nhà giàu", ông đã không ngần ngại so sánh đây giống như là sự lựa chọn đứng về phe các triệu phú chống lại các trẻ em bị bệnh chậm phát triển (autism). Cựu Chủ Tịch Hạ Viện, bà Nancy Pelosi cũng không chịu thua, phụ đề thêm là chương trình của phe Cộng Hoà là chấm dứt Medicare, Medicaid để có thể bớt thuế cho tỷ phú dầu hỏa. Bất kể chuyện chương trình của phe Cộng Hoà chẳng có gì liên quan đến trẻ em bị bệnh tật hay chấm dứt Medicare, Medicaid, hay bớt thuế cho tỷ phú dầu hỏa gì hết. Cứ nói bừa như vậy, thế nào cũng có người tin. Cộng Hòa chỉ đề nghị thiên hạ nhìn nhận chúng ta đang sống trong khủng hoảng và xiết hầu bao lại vì tương lai lâu dài, đi xe Kia thay vì con Mẹc, không phải đòi hỏi mọi người phải đi xe đạp hay đi bộ.

Cách đây hai tuần, TT Obama, trưởng khối đa số Dân Chủ trong Thượng Viện Harry Reid, và Chủ Tịch Hạ Viện Cộng Hòa John Boehner đi đến thỏa hiệp ngân sách cho đến tháng Chín, cắt giảm 38 tỷ đô, tránh cho Nhà Nước khỏi đóng cửa tiệm.

TT Obama mau mắn khoe ông đã chủ trì việc cắt giảm chi tiêu lớn nhất lịch sử Mỹ. Điều ông không nói ra là những cắt giảm đó đến từ đòi hỏi của phe bảo thủ Cộng Hòa để cắt giảm chi tiêu của TT Obama. Nếu ông đừng chi tiêu vung vít từ đầu thì đâu có nhu cầu cắt giảm gì nữa! Đặc biệt hơn nữa, ông cũng không nói là cắt giảm này chỉ chưa bằng 2,5% cái thâm thủng 1.650 tỷ của ngân sách năm nay do chính ông gây ra. Kiểu như ông nhà nghèo chơi ngông đi mua chiếc đồng hồ 1.000 đô rồi về khoe với vợ ông đã trả giá bớt được 2,5 đô, chỉ còn có 997,50 đô thôi !

Điều đáng nói hơn nữa là Văn Phòng Ngân Sách Quốc Hội CBO, một cơ quan chuyên gia trung lập, đã phúc trình là cắt giảm thực sự chỉ là trên 350 triệu chứ không phải 38 tỷ. Phần lớn những "cắt giảm" là tiền còn dư thừa của nhiều dự án đã hết hạn không xài đến nữa, hay là tiền dự phòng có thể chẳng bao giờ đụng đến của nhiều kế hoạch trong tương lai, hay chỉ là kết quả của những bùa phép kế toán.

Ứng viên Barack Obama tranh cử bằng khẩu hiệu "mang lại trong sáng trong chính trị", nhưng dường như ông lại trị nước bằng hỏa mù. (17-4-11)

Quý độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ý qua email: [email protected]. Bài của tác giả được đăng mỗi Thứ Ba trên Việt Báo.

• Những Điều Trông Thấy: Trong Sạch Hóa Xã Hội....
• Thụy Điển: Nhà Sản Xuất Xe Hơi Saab Khai Phá Sản
• Đảng Cộng Hòa Thấp Kỷ Lục: Chỉ Còn 26% Cử Tri Ủng Hộ
• Federal Way, Wa: Truy Tố 1 Ông 65 Tuổi Bắn Chết Mẹ