Hôm nay,  

Tạ Từ

09/07/201300:00:00(Xem: 8930)
Anh Chị Vân

“Một lần giã biệt, nói mấy cho vừa?!”

Thiệp ơi!

Từ rất nhiều năm trước, -có lẽ đến vài chục năm-, anh đã nghe câu nói này thốt ra từ cửa miệng của một ai đó. Nhưng, trải qua một thời gian dài, chưa một lần anh cảm nhận được hết ý nghĩa thâm sâu của nó.

1 giờ 15 phút sáng sớm hôm 20 tháng 3 năm 2006, Bảo Châu, con gái đầu lòng anh chị vĩnh viễn đi ra khỏi cuộc đời vì căn bệnh ung thư quái ác, lúc mới 40 tuổi 3 tháng 21 ngày, bỏ lại sau lưng chồng và ba con trai, đứa lớn nhất 13, đứa út mới lên bốn! Chính lúc gục đầu trên thi thể lạnh ngắt của cháu anh mới thực sự nhận ra sự bất lực của ngôn ngữ loài người trong phút giây tử biệt!

Trưa hôm nay, anh Uyên Thao kêu điện thoại cho hay: Thiệp vừa trút hơi thở cuối cùng! Cho dẫu mấy ngày qua, Trường, Liêm, Thao và cả Phạm Trần đã liên tiếp thông báo về những chỉ dấu không vui hiện dần nơi Thiệp, nhưng khi biết tin Thiệp thật sự giã biệt vợ con, bằng hữu về nơi miên viễn,… anh không khỏi xót xa, hụt hẫng.

“Một lần giã biệt, nói mấy cho vừa?!”

Cách đây hơn mười ngày, nhận được Email Phạm Trần, anh đã có phản ứng của một kẻ muốn trốn chạy sự thật. Như anh đã từng trốn chạy sự thật chiều Chúa Nhật 24 tháng 4 năm 2013, khi nghe Thiệp chính thức loan báo cho anh em và công luận biết: bệnh chứng của Thiệp đã bước vào giai đoạn chót!

Vì muốn trực tiếp chia sẻ đôi điều với Thiệp, ngày 25 tháng 6-2013 anh đã viết một lá thư dài gửi Express cho Thiệp. Trong đó có đoạn:

“Buổi chiều Chúa Nhật 24-4 vừa qua, trong buổi giới thiệu mấy tác phẩm mới của TQH (trong đó có TT của anh), anh muốn chết lặng khi Thiệp công bố bệnh trạng của em đã bước vào giai đoạn cuối! Anh xót xa nhìn Thiệp mà không dám bước tới để bắt tay em. Anh sợ khi nhìn vào mắt Thiệp, anh sẽ không cầm được sự xúc động thường tình chỉ gây nên những xáo động không cần thiết có hại cho sức khoẻ của em.

Nhớ lại cái chết của cháu Bảo Châu, như con chim sợ làn cây cong, anh đã nắm tay Mai, mắt rưng rưng khiến Mai phải an ủi anh, một điều vừa khôi hài vừa nghịch lý. Sau ngày trở lại miền nam California, hơn một lần anh muốn kêu cho Thiệp, nhưng rồi lại thôi, vì tự nghĩ: biết nói gì với Thiệp trong cảnh ngộ này? Anh hiểu rằng tất cả mọi lời yên ủi với em đều vô ích!”

Trong thư anh cũng đã nhắc lại cử chỉ thật đẹp và cũng thật cảm động của Thiệp năm ngoái khi vợ chồng em cùng Lê Phú Nhuận về nam California tổ chức mừng sinh nhật 80 của anh cùng với anh Thái Lân (86) và Thanh Thương Hoàng (82). Hành động bất ngờ của Thiệp và Nhuận hôm ấy đã làm cho chị, nhất là các cháu vô cùng cảm kích luôn miệng hỏi chú Thiệp, cô Mai là ai?, liên hệ với Bố Me (Ông Bà) như thế nào?

Điều này cho thấy: so với những bạn bè đồng trang lứa với Thiệp, anh không phải là người có mối liên hệ gần gũi thân cận từ lâu với em, dù ngay từ thuở còn ở Sàigòn anh em mình từng một thời làm việc ở báo Sóng Thần. Phải chăng vì lý do chênh lệch tuổi tác? Nhưng tuồng như do một căn duyên thầm kín nào đó đã đẩy chúng ta ngày càng gần nhau. Ngày Thiệp mới từ Nhật qua Mỹ, Thiệp đã yêu cầu Trần Nguyên Thao đưa em tới nhà thăm anh. Rồi một buổi sáng năm nào, người đưa thư gõ cửa trao cho anh bản thảo cuốn Chân Ướt Chân Ráo, tác phẩm đầu tay Thiệp gửi Express đến cho anh với lá thư ngắn yêu cầu viết bài giới thiệu.

Sau khi tác phẩm Đỗ Lệnh Dũng được tủ sách Tiếng Quê Hương ấn hành, Thiệp lại Email yêu cầu anh lên DC tham dự buổi ra mắt.

Chưa hết. Chẵn 70 ngày trước khi Thiệp nhắm mắt xuôi tay, lại cũng chính em đã lên tiếng đầu tiên khai mạc buổi sinh hoạt văn học ở DC giới thiệu những tác phẩm mới của tủ sách TQH, trong đó có tuyển tập thơ văn của anh.

Giây phút này, do sáng kiến của Phạm Trần, cùng với những bạn bè thân thiết của Thiệp, anh viết mấy giòng này tâm tình với em.

Với cơn đau ngút ngàn hơn 7 năm trước khi cháu Bảo Châu dứt áo ra đi, anh muốn nói lời giã biệt Thiệp mà lòng bâng khuâng tự hỏi:

“Một lần giã biết, nói mấy cho vừa?!”

Phương Mai và các cháu!

Những gì anh muốn nói với Mai và các cháu anh đã viết hết trong lá thư dài gửi hai em chẵn 10 ngày trước đây rồi. Anh thấy không cần viết thêm gì nữa. Điều anh muốn nói với Mai và các cháu gói ghém trong mấy giòng chót trước khi kết thúc là thư hôm 25-6. Anh xin một lần nữa nhắc lại đây:

“… Anh chị vẫn không quên cầu nguyện cho Thiệp và Mai mỗi ngày, không phải cầu nguyện để xin một điều gì xa xôi, ngoài tầm tay với, mà giản dị chỉ xin cho hai em có đủ can đảm và quyết tâm thay đổi những gì có thể thay đổi được, biết chấp nhận những gì không thể thay đổi… và nhất là xin ơn Trên soi sáng để nhận biết những gì có thể thay đổi và những gì không thể thay đổi.

Thiệp đã sống xứng đáng là người chồng, người cha, người bạn, người công dân cho đến phút chót, đồng thời đã can đảm chấp nhận cái định mệnh của lẽ tử sinh trong kiếp người hữu hạn.

Chắc chắn người ra đi biết rất rõ tâm tình nhớ thương, luyến tiếc của người ở lại, nhất là với Mai và các cháu. Nhưng anh cũng tin rằng nếu có điều gì người ra đi mong mỏi nhất thì chính là phúc lợi và sự bình an trong tâm hồn của em và các cháu trong những tháng ngày khó khăn trước mặt.

Bóng tối sẽ qua và ngày mai trời lại sáng.

Thân mến,
Anh chị Vân (TPVũ)
05 tháng 7 năm 2013
(Do Nhà báo Phạm Trần, đại diện thân hữu của Lê Thiệp tiềp nhận và phổ biến để tưởng nhớ đến một Ký giả có lòng với mọi người.)

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Thông qua những sắc lệnh hành pháp vượt quyền hạn, tổng thống Trump cùng tỉ phú Elon Musk đã không ngừng tấn công vào những nền tảng cơ bản nhất của thể chế dân chủ Hoa Kỳ: nguyên tắc tam quyền phân lập, quyền bình đẳng về giới tính, xóa bỏ Tu Chính Án 14 của Hiến Pháp (người sinh ra ở Mỹ sẽ đương nhiên trở thành công dân Mỹ). Để đối phó, nhiều chính quyền tiểu bang, các tổ chức cộng đồng, tổ chức phi lợi nhuận… đã đệ nhiều đơn kiện liên bang để phản đối các chính sách độc đoán của chính quyền mới. Một số chính sách của Trump đã bị tòa án liên bang tạm dừng, ít nhất là tạm thời.
Nhiều người Việt các tiểu bang khác, khi tới thăm Quận Cam, bước vào Phước Lộc Thọ, sẽ kinh ngạc khi thấy hàng loạt áo dài sản xuất từ Việt Nam được may khéo, kiểu dáng tân kỳ, bán chỉ có 10 USD một áo. Rẻ kinh khủng, nhưng đồng bào mình ở quê nhà sống nhờ như thế. Rồi tới những món hàng nghệ thuật như đồ gốm sứ, vòng tay, tràng hạt, nón lá, đồ chơi trẻ em... đều bán rất rẻ. Chúng ta thắc mắc tại sao lại rẻ như thế. Hẳn nhiên, khi vào Phố Tàu Los Angeles, bạn cũng sẽ có những kinh ngạc tương tự với áo sường sám và các món tương tự từ nhiều thị trấn Hoa Lục. Nếu có chiến tranh thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, tất cả những hàng hóa trong Phố Tàu Los Angeles sẽ tăng giá, và tại Phước Lộc Thọ, hy vọng, sẽ giữ giá y nguyên, nếu các nguyên vật liệu Việt Nam sản xuất không phải mua từ Hoa Lục. Tuy nhiên, sẽ tới lúc, khi đọc các bản báo cáo về bất quân bình thương mại, Tổng Thống Donald Trump trong cơn phẫn nộ thường trực bỗng nhiên thấy rằng cần áp thuế quan trên hàng Việt Nam.
Giữa lúc chính quyền mới của Tổng thống Donald Trump ngày càng mạnh tay thực hiện chính sách trục xuất di dân không giấy tờ, thì trong làn sóng ủng hộ, tỏ rõ sự vui mừng ấy, có rất nhiều người Việt máu đỏ da vàng. Bất kể họ là ai, đến Mỹ thời điểm nào, hình như họ quên mất câu chuyện bắt đầu từ 50 năm trước, về những người Việt tị nạn đầu tiên đã đặt chân lên nước Mỹ, cũng mang trên mình căn cước “di dân bất hợp pháp.”
Từ ngày chính thức nhậm chức, 20 tháng Giêng, 2025, chính quyền của Trump hoạt động rất năng nổ, chai sâm banh bật nút, rượu trào ra, sắc lệnh hành chánh trào ra, kế hoạch mới trào ra, thay đổi trào ra, tin đồn trào ra, vân vân, và những ly sâm banh cụng nhau leng keng rồi nốc cạn. Tuy nhiên, còn quá sớm, quá mới để có thể cảm nhận kết quả tốt hay xấu. Một số đông đang chờ đợi chính quyền Trump làm những điều để Mỹ nhảy vọt về kinh tế. Tiền ra nhín rịn, tiền vào ào ào, Cậu Sam trở nên giàu có. Cậu giàu, cháu có nhờ được không?
Theo khoa học về thần kinh, tình yêu được tạo ra bởi một số hóa chất trong não bộ. Thí dụ, khi chúng ta gặp ai đó đặc biệt với mình, các hormone như dopamine và norepinephrine sẽ kích thích phản ứng dẫn đến sự khen thưởng trong não bộ, khiến chúng ta muốn gặp người đó nhiều lần nữa, cũng giống như khi nếm thử món gì đó thấy ngon miệng, chúng ta thường sẽ thèm được ăn thêm.
Hay hay dở, bạn bè của chúng ta trước đây đều thực sự là người, hỉ nộ ái ố gì cũng đối đãi nhau trong giới hạn tốt xấu của con người. Nhưng bây giờ thì bạn có thể… hơn là người. “Bạn”, nhưng lại phong tỏa thông tin hay kiểm duyệt nhau, như thể chính quyền. “Bạn” nhưng, theo từng thái độ chính trị, có thể trục xuất, cấm vận hay tuyên chiến với nhau, hung hăng và sắt máu, như thể Anh, Nga, Pháp, Mỹ hay Tàu.
Doanh nhân Donald Trump đã khởi xướng trào lưu dân tuý và hai lần thắng cử tổng thống. Ngay khi xuất hiện lần đầu tiên trên chính trường để vận động tranh cử năm 2016, Trump không có tham vọng thu tóm quyền lãnh đạo Đảng Cộng hoà trong ý tưởng thù địch, mặc dù thể hiện nhiều quan điểm chống đối gay gắt. Ngược lại, ngày nay, "chủ thuyết Trump" chế ngự toàn diện mọi sinh hoạt của đất nước. Thực ra, khi nhìn lại hoạt động của Đảng trong thời hiện đại, đây là kết quả của một tiến trình dài nhằm tái định hình chiến lược bảo thủ mà Đảng đã đề ra vào những năm 1960.
“Tôi đã cố gắng rất nhiều để trở thành một di dân tốt của đất nước Hoa Kỳ. Tôi phục vụ trong quân đội. Tôi học cao học. Tôi làm việc cho chính phủ liên bang. Tôi luôn cố gắng làm tốt công việc của mình trong 15 năm qua. Nay, tôi, chúng tôi, đang hoang mang về những chính sách không rõ ràng, không biết từ ai. Thậm chí, sếp lớn nhất của cơ quan chúng tôi phải tổ chức cuộc họp để trấn an nhân viên về những email của OPM gửi ra gần đây kêu gọi chúng tôi nên tự động nghỉ việc để nhận tám tháng lương. Họ không khuyến khích chúng tôi trả lời những email như thế. Trên một diễn đàn của Fed, mọi người từ lo lắng, sợ hãi, cho đến bây giờ thì tất cả đều đồng ý sẽ chiến đấu đến cùng.”
Không ra tranh cử. Không được xác nhận chính thức. Cũng chẳng cầm một xu tiền lương từ chính phủ. Elon Musk, người giàu nhất thế giới, đã tuyên chiến với chính phủ liên bang Hoa Kỳ và, chỉ trong vài ngày, đã bắt đầu ra tay cắt giảm quy mô và ảnh hưởng của bộ máy chính quyền, đồng thời còn nắm được một số bí mật nhạy cảm nhất. Musk sử dụng mạng xã hội quyền lực của mình để định hướng dư luận, và không ngần ngại dọa dẫm rằng sẽ dùng khối tài sản khổng lồ của mình để hậu thuẫn cho đối thủ chính trị của bất kỳ ai dám chống đối.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.