Hôm nay,  

Bệnh Vô Cảm!

02/04/201400:00:00(Xem: 5763)

Vô cảm là gì? Vô cảm cũng giống như sự “vô tri, vô giác”. Người vô tri vô giác là người không còn biết động lòng trước những hình ảnh hay sự việc mà đáng lẽ tấm lòng bình thường của con người phải biết rung động, xót xa.

Chứng vô cảm không thuộc về thể chất (physical illness) mà thuộc về tinh thần. Chữa các loại triệu chứng bất thường trong cơ thể con người thì ngoài những chứng bệnh nan y, bác sĩ hay giới thẩm quyền về y khoa chỉ cần chẩn bệnh đúng, kê toa hợp lý, và bệnh nhân chỉ cần uống thuốc theo lời dặn của bác sĩ, song song với phản ứng của kháng sinh mà Thiên Chúa ban cho cơ thể kỳ diệu của con người, thì căn bệnh sẽ lành…. Nhưng “bệnh” vô cảm thì khác; loại nầy không phải dễ chữa và cũng không thể chữa bằng thuốc, mà cần đến ý thức của con người, của những ai có trách nhiệm trong gia đình, học đường và xã hội nhất là các tôn giáo, đặc biệt là Thiên Chúa Giáo, là một tôn giáo thường đề cập đến “tình yêu thương”.

Sự “vô cảm” của con người:

1. Sự vô cảm hay căn bệnh vô cảm không phải tự nhiên mà có, nhưng nó đến với mỗi người một cách tiệm tiến, tức là từ từ mỗi ngày một ít. Vô cảm là biểu hiện của sự đạo đức suy đồi. Đó là hiện tượng con người chỉ biết đến cá nhân mình, chỉ biết những gì có lợi cho mình, còn điều gì không có lợi cho mình thì mặc kệ, đứa nào chết “kệ tía” hay “kệ cha” chúng nó.

2. Thấy người khác bị nạn mình can thiệp, giúp đỡ, lâu ngày chúng ta quen dần với đức tính tốt đó. Còn thấy người khác bị nạn, mình dửng dưng, tỏ thái độ bàng quan, lâu ngày không thể thoát khỏi bệnh vô cảm.

3. Các câu ca dao: “Thương người như thể thương thân”, hay là “lá lành đùm lá rách” đã trở nên lỗi thời tại những nơi mà luân lý, đạo đức bị suy đổi. Bệnh nầy cũng lan tràn vào những nơi đưọc gọi là thiêng liêng đạo đức và hay nói về tình yêu thương. Có lẽ ai cũng thủ, để mình không bị mang tiếng “làm chính trị” hay mất đi vị trí của người “thiêng liêng”.

4. Bệnh vô cảm thể hiện ở chỗ con người không hề động lòng trước những nỗi đau của người khác cũng như không hề phẫn nộ trước những tệ nạn xảy ra hàng ngày.

Nhận dạng chứng bênh vô cảm trong xã hội và nhất là tại Việt Nam ngày nay:

1. Không sẵn lòng giúp đỡ những người gặp khó khăn hoạn nạn, mặc dầu mình có điều kiện để giúp đỡ họ. Thấy những người hành khất thì xua đuổi, dè bỉu. Đi đường gặp người bị tai nạn vẫn bỏ đi không sẵn sàng cứu giúp. Thậm chí có kẻ còn nhân cơ hội tìm cách lấy cắp tiền của người bị nạn.

2. Thấy người tàn tật không giúp đỡ. Trên xe buýt, ở nơi công cộng, không nhường chỗ cho người tàn tật, có khi lại còn cười trước những khuyết tật của họ. Những người có trách nhiệm can thiệp vào những điều bất công thì không quan tâm giải quyết cho người dân, mặc dân phải đến trình bày năm bảy lần, có khi còn đòi tiền hối lộ rồi mới giải quyết.

Bệnh vô cảm tại Việt Nam và xứ cộng sản ngày nay:

1. Báo chí trong nước tường thuật về những trường hợp người ta phát giác có những xác chết đã bị xe cán dẹp lép trên mặt quốc lộ nhưng không ai quan tâm, can thiệp; còn đảng VC thì làm ngơ, bởi chúng đang bận rộn trong việc cướp của dân, giết người lương thiện. Xác của các nạn nhân bị xe cộ lưu thông trên đường cán qua nhiều lần, nhiều ngày đến nỗi thịt xương dán trên mặt đường không thể trương sình.

2. Những trẻ em nhà nghèo, phải nghỉ học đi làm công cho người khác. Có em bị chủ đánh đập tàn nhẫn, gây thương tích đầy người. Trước những hình ảnh man rợ đó, những người lớn chung quanh vẫn làm ngơ.

3. Những công nhân Việt Nam bị công nhân hay chủ thầu Trung cộng đánh đập tàn nhẫn ngay đất nước Việt Nam mà những tên công an VC từng có hành động côn đồ với dân mình lại phải cuối đầu im lặng trước hành động tàn ác của những tên Tàu cộng manrợ đến từ phương bắc. Đúng là một bọn khôn nhà dạy chợ.

4. Bên xứ Tân Cương, một thằng bé vì đói nên ăn cắp cái bánh, bị bắt gặp và một tên Tàu cộng đã dùng gót giày dẫm lên bàn tay nhỏ bé của nó. Những gót giày vô tình nghiền nát bàn tay thằng nhỏ trong tiếng rên siết, kêu la, quằn quại, trước sự chứng kiến của ông đi qua, bà đi lại… và không một người ra tay cản ngăn hay tiếp cứu.


5. Một Video clips trên Internet cho thấy hình ảnh một nữ sinh bên Việt Nam hành hung bạn không một chút nương tay. Thủ phạm liên tục túm tóc, kéo lê nạn nhân, dùng chân đi giày cao gót, đạp vào mặt nạn nhân, còn nhiều người khác thản nhiên ngồi xem… Tàn tệ nhất là một số người khác thay vì ra tay ngăn cản thì lại xông vào "đánh hội đồng", xúm lại chụp hình, quay phim mà không thấy rúng động trong lòng. Đây là một hình ảnh man rợ không thể chấp nhận trong sinh hoạt loài người. Ai chứng kiến, khó mà cầm nước mắt. Có người đã bày tỏ rằng: Sự tàn nhẫn trong hành vi bạo lực của các nữ sinh là một điều đáng lo ngại, nhưng điều đáng lo ngại hơn cả là thái độ bàng quan, thờ ơ của những người đứng xem mà phần đông là các bạn trẻ, nam nữ có học. Có người đã bày tỏ rằng: “Sự vô cảm nầy có sức lan truyền, lây nhiễm mạnh mẽ giữa đám đông. Ít ai có thể ngờ, những gương mặt ngây thơ còn khoác áo trắng đồng phục trên mình lại có thể thờ ơ, reo hò, cổ vũ trước sự đau đớn của bạn bè, đồng loại."

Cũng có nhận xét theo kiểu “vô cảm” rằng: “Ai can thiệp hay phát ngôn vớ vẩn vào chuyện người khác sẽ chết liền. Tốt nhất không nên nói gì, thì lâu ngày thành quen. Mặc kệ xung quanh, miễn là không ảnh hưởng tới mình.”

Người khác thì quyết liệt hơn: “Vô cảm là hậu quả tất yếu của một xã hội mất tự do. Vì hệ thống pháp luật kém. Khi pháp luật không bảo vệ được người dân thì ai dám lên tiếng bênh vực người khác?” Hình ảnh côn đồ đó đã gây một phản ứng dữ dội từ nhiều người trên thế giới, còn giới cầm quyền tại Việt Nam thì không thấy có biện pháp ngăn chận những hình ảnh man rợ nầy.

6. Hình ảnh người đàn bà trên đường thăm chồng đang nằm bệnh viện, chẳng may bị xe cán chết trên đường. Đứa bé khoảng ba bốn tuổi may mắn còn sống sót, trên tay cầm chiếc bánh mì mẹ mua cho mà nó chưa kịp ăn, đang kêu gào bên xác mẹ nhưng nhiều người đi qua lại, vô cảm đứng nhìn. Người ta cho đó là chứng bệnh vô cảm đáng sợ của con người dưới xã hội cộng sản ngày nay. Căn bệnh vô cảm, coi như “không nghe, không thấy, không biết” đã và đang ngấm ngầm làm băng hoại những giá trị đạo đức tốt đẹp trong tâm hồn mỗi con người và cả xã hội. Bệnh vô cảm không chỉ thấy ở kẻ xấu, mà nó còn xâm nhập và những người vẫn được coi là tốt. Bởi vì, khi "người tốt" làm ngơ, hay im lặng trước điều xấu thì đó là đã mắc phải chứng bệnh vô cảm.

Thánh Kinh dạy gì?: Sách Châm-Ngôn 21: 13 đã khuyến cáo: “Ai bưng tai không khứng nghe tiếng kêu la của người nghèo khổ, Người đó cũng sẽ kêu la mà sẽ chẳng có ai đáp lại.” Lời khuyến cáo nầy không chỉ dành cho trường hợp “nghèo khổ” mà còn là “bị nạn” nữa. Những ai từng hùng hồn tuyên bố rằng: “tôi là người không thích chuyện chính trị” thì cũng nên ý thức là chúng ta cần nói lên những điều cần nói cho những người không thể nói được và bênh vực những người bị hà hiếp trong sự khuyến cáo của Thánh Kinh- sách Châm-ngôn 31:8: “Hãy mở miệng mình để nói thay những người thấp cổ bé miệng, hãy bênh vực duyên cớ của những người bất hạnh đau thương” (Speak up for those who cannot speak for themselves, for the rights of all who are destitute. - Proverbs 31:8)

Kết luận: Là con người có trái tim, còn lương tri… Chúng ta không thể dửng dưng hay bưng tay bịt mắt trước những trường hợp cần sự lên tiếng hay ra tay cứu giúp của chúng ta. Nếu chúng ta không đủ khả năng can thiệp, chúng ta cũng có kêu gọi người khác can thiệp. Luật pháp Hoa Kỳ có điều khoảng kết tội những ai có điều kiện cản ngăn hay giúp đở người khác thoát nạn… nhưng lại tỏ ra bàng quan, và sự bàng quan đó đưa đến cái chết của người khác.

Là người dạy lẽ đạo của Chúa cho người khác, thà chúng ta mất các chức vụ “thiêng liêng” hoặc kể cả mất mạng khi phải lên tiếng hay ra tay cứu giúp người khác để mình giữ được linh hồn; hơn là được tiếng “thiêng liêng” rằng “tôi không làm chính trị” mà linh hồn bị quăng vào địa ngục bởi sự nói dối để bao che cho thái độ hèn nhát hay khiếp nhược của mình, như sách sau chót của Thánh Kinh- Khải Huyền 21:8 đã khuyến cáo.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.
Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.
Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.
Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.